Augsburgo: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m r2.7.2) (Bot: Engado: be-x-old:Аўгсбург |
m Reemplazos con Replacer: «Luís XIV» |
||
| (Non se amosan 48 revisións feitas por 27 usuarios.) | |||
Liña 1:
{{Xeografía
'''Augsburgo'''<ref name="Diciopedia">«Ruswick, paz de» e «Reforma». {{cita libro |título=[[Diciopedia do século 21]] |isbn=9788482893600 |outros=Isaac Díaz Pardo, Víctor F. Freixanes, Antón Mascato (edición)|ano=2007 |editorial= [[Edicións do Cumio|Do Cumio]], [[Editorial Galaxia|Galaxia]] e [[Ediciós do Castro|do Castro]] |páxinas=1770 e 1846|volume=3}}</ref><ref>Outros exemplos de uso en: {{cita libro |título=A ética protestante e o "espírito" do capitalismo|volume=9|serie=Clásicos do pensamento universal |autor=Max Weber |editor=USC |outros=Traducido por Xosé Manuel García |ano=2006 |isbn=9788497506137}}; {{cita libro |título=Un xogo de apócrifos |autor=Xosé Carlos Caneiro |editor=Xerais de Galicia |ano=1997 |isbn=9788483021293}}</ref> (en {{lang-de|Augsburg}}; en {{lang-la|Augusta Vindelicorum}}) é unha cidade no sur do estado alemán da [[Baviera]], [[Alemaña]] situada na confluencia dos ríos [[río Wertach|Wertach]] e [[río Lech|Lech]] e capital e sede de administración da [[Suabia]]. Ten 295.830 habitantes (31 dec.[[2020]]) dese modo é a terceira maior cidade da Baviera, despois de [[Múnic]] e [[Nuremberg]], na súa área metropolitana ten uns 885.000 habitantes.<ref>{{cite web |url=http://www.augsburger-allgemeine.de/augsburg/Und-wieder-5000-Menschen-mehr-Augsburg-waechst-und-waechst-id33099802.html |title=Und-wieder-5000-Menschen-mehr-Augsburg-waechst-und-waechst |publisher=www.augsburger-allgemeine.de |date=17 de febreiro de 2015}}</ref>
Augsburgo é unha cidade independente ([[Kreisfreie Städte]]) ou distrito urbano ([[Stadtkreis]]), ou sexa, posúe estatuto de distrito ([[kreis]]).
Despois de [[Neuss]], [[Tréveris]], [[Colonia, Alemaña|Colonia]] e [[Xanten]], Augsburgo é unha das cidades máis antigas de Alemaña, fundada no 15 a.C. polos romanos como [[Augsburgo#Historia antiga|Augusta Vindelicorum]], recibe o nome do [[Lista de emperadores romanos|emperador romano]] [[Augusto]]. Foi unha [[Cidade Imperial Libre]] de 1276 a 1803 e o fogar das familias [[patricio (Europa posromana)|patricia]]s [[Fugger]] e [[Welser]] que dominaron a banca europea no século XVI. A cidade xogou un papel principal na [[Reforma protestante|Reforma]] como lugar da [[Confesión de Augsburgo]] de 1530 e [[Paz de Augsburgo]] de 1555. O [[Fuggerei]], o complexo de vivendas sociais máis antigo do mundo, fundouno en 1513 [[Jakob Fugger]].
aluvial
En 2019, a [[UNESCO]] recoñeceu o Sistema de Xestión da Auga de Augsburgo como [[Patrimonio da Humanidade]].<ref>{{cite web |url=https://www.tellerreport.com/news/2019-07-06---%22great-honor%22--augsburg-water-management-system-recognized-as-a-world-heritage-.SyN9tmRxB.html |title="Great honor": Augsburg water management system recognized as a World Heritage |website=tellerreport.com |date=6 de xullo de 2019}}</ref>
==Xeografía==
Augsburgo atópase na converxencia dos ríos [[Alpes|Alpinos]] [[Río Lech|Lech]] e [[Río Wertach|Wertach]] e do [[Singold]]. A parte máis antiga da cidade e os barrios do sur atópanse no contraforte norte dun socalco alto, que xurdiu entre o bordo empinado dos outeiros de [[Friedberg (Bayern)|Friedberg]] no leste e os outeiros altos do oeste. No sur esténdese o Lechfeld, unha [[chaira aluvial]] da post [[idade do xeo]] entre os ríos Lech e Wertach, onde se conservaron paisaxes primixenias raras. O bosque da cidade de Augsburgo e os breixos do val de Lech están hoxe entre os hábitats de Europa central máis ricos en especies.<ref name="KelceyMüller2011">{{cite book |author1=John G. Kelcey |author2=Norbert Müller |title=Plants and Hábitats das cidades europeas |url=https://books.google.com/books?id=lUA-LzswzNsC |date=7 de xuño de 2011 |publisher=Springer Science & Business Media |isbn=978-0-387-89684-7 }}</ref>
Augsburg limita co [[parque natural]] [[Parque natural dos bosques occidentaais de Augsburgo|dos bosques occidentais de Augsburgo]] - un gran bosque. A propia cidade tamén é moi verde. Como resultado, en 1997 Augsburgo foi a primeira cidade alemá en gañar o concurso europeo [[Entente Florale]] pola cidade máis verde e habitable de Europa.
==Historia==
A cidade foi fundada en [[-15|15]] a.C. no reinado do emperador romano [[Augusto]], como colonia co nome de '''Augusta Vindelicorum'''. Foi tomada polos [[hunos]] o século V, por [[Carlos Magno]] o século VIII, e por [[Welf de Baviera]] o século XI. No ano [[1276]] converteuse en [[Cidade Libre]] do [[Sacro Imperio Romano-Xermánico]] e foi a base dende a que operaba a familia de banqueiros [[Fugger]]. [[Carlos V]] xuntou nela varias [[dieta]]s, a máis famosa delas, a Dieta de [[1530]] na que os [[protestantismo|protestantes]] presentaron a [[Confesión de Augsburgo]]. Medrou sempre en importancia e prosperidade, excepto durante a [[guerra dos Trinta Anos]] e durante a [[segunda guerra mundial]]. Foi tamén o berce dun dos primeiros xornais impresos, o "[[Relation oder Zeitung]]", en [[1609]] o mesmo ano, foi creado o xornal "[[Ordinarii Avisa]]" en [[Estrasburgo]].
En [[1686]] a cidade foi a sede da [[Liga de Augsburgo]], coalición de boa parte dos estados de [[Europa]] contra [[Lois XIV de Francia]]. En [[1805]], Augsburgo perdeu a súa independencia, pasando a formar parte do reino de Baviera. Na [[segunda guerra mundial]] a cidade foi moi danada polos bombardeos dos norteamericanos. Foi escenario das probas de canoa dos [[Xogos Olímpicos de 1972]].
{{Panorama|Augsburg-Pan.jpg|1100px|align-cap=center|Vista de Augsburgo, dende o oeste}}
===Sistema de xestión da auga===
{{Patrimonio Mundial
| Título = Sistema de xestión da auga de Augsburgo
| Imaxe = Kraftwerk Meitingen01.JPG
| Imaxe2 = {{Mapa de localización
|Alemaña
|label= Augsburgo
|position=right
|lat_deg= 48 | lat_min= 22 | lat_seg= 08 | latNS = N | lon_deg = 10 | lon_min = 53 | lon_seg = 52 |longEW= E
|float=none
|caption=
|width=300
}}
| Rótulo = Sistema de xestión da auga en [[Meitingen]]
| Rótulo2 =
| Inscrición = 2019 (43ª Sesión)
| País = {{ALE}}
| Localización =
| Rexión = [[Lista de lugares patrimonio da Humanidade en Europa|Europa]] e [[Lista de lugares Patrimonio da Humanidade de América do Norte|América do Norte]]
| Tipo = '''<span style="color:#32CD32">Natural</span>'''
| Criterios = II, IV
| ID = 1580
}}
Os sistemas de auga de Augsburgo construíronse entre o século XIV e hoxe. Unha rede de canles, torres de auga, equipos de bombeo e centrais hidroeléctricas proporcionaron auga potable e enerxía á cidade durante séculos.<ref>{{cite web |author=James Douet |url=http://ticcih.org/wp-content/uploads/2018/05/TICCIH-Water-Report.pdf |title=The Water Industry as World Heritage |publisher=The International Committee for the Conservation of the Industrial Heritage (TICCIH) |year=2018 |page=32}}</ref>
O 6 de xullo de 2019, o Sistema de Xestión da Auga de Augsburgo designouse como [[Patrimonio da Humanidade]] da [[UNESCO]].<ref>{{cite web |url=https://whc.unesco.org/en/news/2004/ |title=Seven more cultural sites added to UNESCO's World Heritage List |website=UNESCO |date=6 July 2019}}</ref>
== Notas ==
{{Listaref}}
== Véxase tamén==
{{Commonscat}}
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.augsburg.de/ Páxina web de {{PAGENAME}}] {{de}}.
{{Vilas e concellos do distrito de Augsburgo}}
{{Control de autoridades}}
{{Xeografía en progreso}}
[[Categoría:Cidades de Baviera]]
| |||