Dalmacia: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m bot Engadido: et:Dalmaatsia
Breobot (conversa | contribucións)
m Reemplazos con Replacer: «II Guerra Mundial»
 
(Non se amosan 42 revisións feitas por 25 usuarios.)
Liña 1:
[[ImaxeFicheiro:Croatia-DalmatiaDalmatia_location_map.pngsvg|rightdereita|miniatura|200px|Mapa de Croacia con Dalmacia en azul escuroamarelo.]]
'''Dalmacia'''. É unha rexión xeográfica na costa [[Mar Adriático|adriática]] que pertence a [[Croacia]]. O seu xentilicio é '''dálmata'''.
 
'''Dalmacia'''<ref>{{DRAG|dálmata}}</ref><ref>{{cita libro |url=http://www.udc.es/publicaciones/documentos/biblioteca/CriteriosParaUsoDaLingua.pdf |título=Criterios para o uso da lingua |editor=Servizo de Normalización Lingüística, Universidade da Coruña |páxina=123 |isbn=84-9749-199-8 |autores=Goretti Sanmartín Rei ''et al'' |dataacceso=14 de abril de 2014 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20130926060955/http://www.udc.es/publicaciones/documentos/biblioteca/CriteriosParaUsoDaLingua.pdf |dataarquivo=26 de setembro de 2013 |urlmorta=yes }}</ref><ref>{{Cita libro |título=Dicionario Galaxia de usos e dificultades da lingua galega |editor=Benigno Fernández Salgado |editorial=Editorial Galaxia |ano=2004 |isbn=9788482887524 |páxina=1304}}</ref> (en [[lingua croata|croata]]: ''Dalmacija'') é unha rexión xeográfica na costa [[Mar Adriático|adriática]] que pertence a [[Croacia]]. O seu xentilicio é '''dálmata'''.
[[Imaxe:Croatia-Dalmatia.png|right|200px|Mapa de Croacia con Dalmacia en azul escuro]]
==Xeografía==
Ocupa unha superficie de aproximadamente 12.000km², que se extende por unha estreita franxa de terra que comprende a vertente occidental dos [[Alpes Dináricos]] e a chaira litoral ao que se suman un conxunto de illas alongadas e paralelas á costa (arquilepago dálmata), cuxa orixe débese ao afundimento de cadeas montañosas. A maioría da poboación (900.000 habitantes aproximadamente) concentrase no litoral penínsular. A capital rexional é a cidade portuaria de [[Split]]. Outras cidades tamén portos importantes son: [[Dbubronik]], [[Zadar]] e [[Sibenik]]. A península de [[Istri]]a considerase historicamente parte da rexión.
 
==Historia Xeografía ==
Ocupa unha superficie de aproximadamente 12.000km000&nbsp;km², que se extendeestende por unha estreita franxa de terra que comprende a vertente occidental dos [[Alpes Dináricos]] e a chaira litoral ao que se suman un conxunto de illas alongadas e paralelas á costa (arquilepagoarquipélago dálmata), cuxa orixe débese ao afundimento de cadeas montañosas. A maioría da poboación (900. 000 habitantes aproximadamente) concentraseconcéntrase no litoral penínsularpeninsular. A capital rexional é a cidade portuaria de [[Split]]. Outras cidades tamén portos importantes son: [[DbubronikDubrovnik]], [[Zadar]] e [[SibenikŠibenik]]. A península de [[IstriIstria]]a considerase historicamente parte da rexión.
[[Imaxe:REmpire-Dalmatia.png|thumb|left|A provincia romana de Dalmacia]]
 
== Historia ==
Na antigüidade estivo poboada por [[ilirios]] e albergou colonias gregas. Máis tarde os romanos crearon alí un estado vasalo que posteriormente (mediados do século II adC) comezaron a anexionarse, convertendoa en provincia romana co nome actual.
[[ImaxeFicheiro:REmpire-Dalmatia.png|thumbminiatura|leftdereita|200px|A provincia romana de Dalmacia.]]
 
Na antigüidade estivo poboada por [[Iliria|ilirios]] e albergou colonias gregas. Máis tarde os romanos crearon alí un estado vasalo que posteriormente (mediados do [[século II adC)]] comezaron a anexionarse, convertendoaconverténdoa en [[provincia romana]] co nome actual.
A Dalmacia, segundo o historiador [[Theodor Mommsen]], estaba completamente romanizada cando empezaron as invasións bárbaras. Formou parte do [[Imperio Bizantino]] e foi invadida por [[eslavos]] e outros pobos (século VII). Durante a idade media disputáronse a súa posesión bizantinos e [[francos]], pasando máis tarde a estar sometida e [[Venecia]] (séculos XIV-XVIII). Tras a caída do [[imperio napoleónico]] foi incorporada por [[Austria]]. Despois da II Guerra Mundial, [[Italia]] incorporou Istria e as illas do norte de Dalmacia, mentres que [[Iugoslavia]] anexionouse o resto. Toda a Dalmacia pasou finalmente (1845) a formar parte de Iugoslavia ata a súa desintegración, momento no que se constitueu nunha das rexións de Croacia.
 
A Dalmacia, segundo o historiador [[Theodor Mommsen]], estaba completamente romanizada cando empezaron as invasións bárbaras. Formou parte do [[Imperio Bizantino]] e foi invadida por [[eslavos]] e outros pobos ([[século VII]]). Durante a idade[[Idade mediaMedia]] disputáronse a súa posesión [[Imperio Bizantino|bizantinos]] e [[francos]], pasando máis tarde a estar sometida e [[Venecia]] ([[século XIV|séculos XIV]]-[[século XVIII|XVIII]]). Tras a caída do [[Napoleón|imperio napoleónico]] foi incorporada por [[Austria]]. Despois da II Guerra Mundial, [[Italia]] incorporou Istria e as illas do norte de Dalmacia, mentres que [[Iugoslavia]] anexionouse o resto. Toda a Dalmacia pasou finalmente (1845) a formar parte de Iugoslavia ata a súa desintegración, momento no que se constitueu nunha das rexións de Croacia.
Actualmente esta rexión está aspirando conformar unha autonomía dentro do país.
[[Categoría:Xeografía de Croacia]]
 
Despois da [[segunda guerra mundial]], [[Italia]] incorporou [[Istria]] e as illas do norte de Dalmacia, mentres que [[Iugoslavia]] anexionou o resto. Toda a Dalmacia pasou en [[1945]] a formar parte de Iugoslavia até a súa desintegración, momento no que se constituíu nunha das rexións de Croacia.
{{Link FA|hr}}
 
==Notas==
[[ar:دالماسيا]]
{{Listaref}}
[[bg:Далмация]]
 
[[bs:Dalmacija]]
{{Control de autoridades}}
[[ca:Dalmàcia]]
 
[[cs:Dalmácie]]
[[Categoría:Xeografía de Croacia]]
[[cy:Dalmatia]]
[[da:Dalmatien]]
[[de:Dalmatien]]
[[el:Δαλματία]]
[[en:Dalmatia]]
[[eo:Dalmatio]]
[[es:Dalmacia]]
[[et:Dalmaatsia]]
[[fa:دالماتیا]]
[[fi:Dalmatia]]
[[fr:Dalmatie]]
[[fur:Dalmazie]]
[[fy:Dalmaasje (regio)]]
[[he:דאלמטיה]]
[[hr:Dalmacija]]
[[hu:Dalmácia]]
[[id:Dalmatia]]
[[it:Dalmazia]]
[[ja:ダルマチア]]
[[ko:달마티아]]
[[lt:Dalmatija]]
[[nl:Dalmatia]]
[[nn:Dalmatia]]
[[no:Dalmatia]]
[[pl:Dalmacja]]
[[pt:Dalmácia]]
[[ro:Dalmaţia]]
[[ru:Далмация]]
[[sk:Dalmácia]]
[[sl:Dalmacija]]
[[sq:Dalmacia]]
[[sr:Далмација]]
[[sv:Dalmatien]]
[[tr:Dalmaçya]]
[[uk:Далмація]]
[[vec:Dalmàsia]]
[[wo:Dalmasi]]
[[zh:達爾馬提亞]]