Nevada: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Lameiro (conversa | contribucións)
sigo
Breogan2008 (conversa | contribucións)
m Reemplazos con Replacer: «noreste» + mejoras cosméticas
 
(Non se amosan 31 revisións feitas por 14 usuarios.)
Liña 1:
{{Xeografía política|imaxe=Nevada in United States.svg}}
{{Estado EUA|
'''Nevada''' ({{IPAc-en|n|ɪ|ˈ|v|æ|d|ə|audio=en-us-nevada.ogg}})<ref>{{cite LPD|3}}</ref> é un dos 50 [[Estados dos Estados Unidos de América|estados]] dos [[Estados Unidos de América]], localizado ao oeste do país. Linda co estado de [[California]] ao oeste, co de [[Oregón]] ao noroeste, [[Idaho]] ao nordés, con [[Utah]] ao leste e co de [[Arizona]] ao sueste. Cun total de 286.380 km<sup>2</sup> de superficie, Nevada é o [[Lista dos estados dos Estados Unidos de América por área|7.<sup>o</sup>]] estado máis extenso, así coma o [[Lista de estados dos Estados Unidos de América por poboación|32.<sup>o</sup>]] máis poboado e o [[Lista de estados dos Estados Unidos de América por densidade da poboación|9.<sup>o</sup>]] que posúe a densidade de poboación máis baixa. Case os tres cuartos da poboación do estado vive en Clark County, que contén a [[área metropolitana]] da cidade de [[Las Vegas, Nevada|Las Vegas]].
|nomept = Nevada
|nomeen = State of Nevada
|bandeira = Nevada state flag.png
|selo = Nevada state seal.png
|alcuña = Silver State, Battle Born State
|mapa = Map of USA highlighting Nevada.png
|capital = [[Carson City]]
|maiorcidade = [[Las Vegas]]
|gobernador = [[Jim Gibbons]] (2007-)
|lingua = Ningunha. O [[Lingua inglesa|inglés]] éo ''de feito''
|representantes = 3
|colexio electoral = 5
|área = 286 367
|área_rank = 7
|terra = 284 396
|auga = 1,971
|auga_pc = 0,7
|poboación_data = 2007
|poboación = 2,495,529
|poboación_rank = 35
|densidade = 7,03
|densidaderank = 43
|admisión_data = [[31 de outubro]] de [[1864]]
|admisión_orde = 36
|fusoh = [[Pacífico]]: [[UTC]]-8/-7
Montañas: UTC-7/-6
|latitude = 35°N - 42°N
|lonxitude = 114°O - 120°O
|largo = 788
|ancho = 519
|alt_media = 1 676
|alt_máis = 4 005
|alt_menos = 146
|postal = NV
|iso = US-NV
|website = [http://www.nevada.gov www.nevada.gov]
}}
 
'''Nevada''' é un dos 50 [[Estados dos Estados Unidos da América|Estados]] dos [[Estados Unidos da América]], localizada no suroeste do país. Nevada posúe as maiores taxas de crecemento poboacionalde poboación de todos os Estados Unidos, en gran parte grazas á grande inmigración de [[México|mexicanos]] na rexión. O crecemento poboacionalde poboación do Estado entre [[1990]] e [[2000]] foi do 66,3%, en canto a poboación do país como un todo creceu 13,1%. Porén, a maior parte está escasamente poboada: a poboación do Estado concéntrase en dous núcleos urbanos distintos, [[Las Vegas]] e [[Carson City]]-[[Reno, Nevada|Reno]].
 
Os primeiros exploradores [[Europa|europeos]] en exploraren a rexión foron os [[España|españois]]. Estes deron o nome de ''Nevada'' á rexión, pola [[neve]] que era común nos meses de [[inverno]]. Nevada foi unha colonia española ata [[1821]], cando [[México]] se tornou independente, e Nevada pasou a formar parte de México. En [[1848]], co final da [[Guerra Mexicano-Americana]], Nevada pasou a formar parte dos Estados Unidos. O [[31 de outubro]] de [[1864]], Nevada elevouse á categoría de Estado dos Estados Unidos, durante a [[Guerra Civil Americana]]. Por iso, o Estado chamouse ''The Battle Born State''.
 
Na década de 1870 atopáronse grandes reservas de [[prata]] en Nevada; isto deu a Nevada o cognome de ''The Silver State''. ActualmenteHoxe en día, a economía aínda posúe a minería como unha fonte de renda primaria, e o estado é un gran produtor de prata, [[ouro]], [[petróleo]] e [[area]]. Porén, actualmenteno presente, a maior fonte de renda do Estado é o [[turismo]]. Nevada é famoso polos seus [[casino]]s, que están primariamente concentrados en Las Vegas e mais en Reno.
 
== Historia ==
=== Ata [[1864]] ===
Os [[AmerindioPobos indíxenas de América|nativos americanos]] vivían na rexión onde actualmentehoxe por hoxe se localiza Nevada, millaresmilleiros de anos antes da chegada dos primeiros exploradores europeos. Todas as tribos indíxenas que vivían na rexión formaban parte da familia dos [[azteca]]s. O primeiro explorador europeo na rexión foi o [[España|español]] [[Francisco Garcés]], en [[1776]], partindo de [[Novo México]] en dirección áa [[California]]. Nevada era entón parte das colonias españolas nas [[América]]s. Coa excepción dalgúns postos comerciais para a realización de cambios comerciais con nativos indíxenas, ningún asentamento permanente se instalou na rexión durante décadas.
 
En [[1821]], [[México]] tornousefíxose independente de España e Nevada pasou a ser controlada por México. Porén, os mexicanos interesáronse pouco en colonizar a rexión da actual Nevada, polo seu clima desértico, impropio para a práctica da [[agricultura]]. Nevada continuou a estar habitado só por nativos indíxenas. Durante a década de 1820 chegaron diversos exploradores [[Reino Unido|británicos]], principalmente comerciantes a mando da [[Compañía da Baía de Hudson]]. Durante a década de 1830 algúns estadounidenses foron explorar a rexión de Nevada. En [[1830]] o estadounidense [[Joseph Walker]] partiu de [[Santa Fe, Texas|Santa Fe]] ([[Texas]]) en dirección aos [[Os Ánxeles|Ánxeles]], en [[California]]. No medio da viaxe, na desértica rexión de Nevada, creou unha estrada rústica, para mellor orientación. Esta estrada foi moi usada durante a carreira do [[ouro]] de California de [[1848]], que atraeu millaresmilleiros de americanos do leste do país en dirección ao oeste.
 
Aínda enEn 1848, México foi derrotadaderrotado polos Estados Unidos na [[Guerra Mexicano-Americana]], que se iniciara en [[1846]]. Como consecuencia, toda a rexión de Nevada pasou a formar parte dos Estados Unidos. En [[1850]], foi creado o territorio de Utah, que incluía a rexión centro-norte da actual Nevada. O restante era parte do [[Territorio do Novo México]], creado tamén en 1850.
 
Colonos americanos pasaran a instalarse gradualmente na rexión de Nevada. O primeiro asentamento americano foi [[VirxiniaVirginia City]]. Os primeiros asentamentos urbanos creáronse principalmente como centro de fornecemento de materias ás persoas do leste americano que viaxaban en dirección ao oeste. Porén, estes materiais- [[alimento]]s, [[roupa]]s, [[arma]]s e utensilios básicos -eran moi caros, unha vez que estes produtos eran na súa maioría comprados en California, ata o final da década de 1860. En [[1859]], atopáronse grandes depósitos de [[prata]] en VirxiniaVirginia City, atraendo diversas empresas de minería e millaresmiles de persoas de California e do leste americano. A poboación da rexión pasou dalgunhas poucas centenas de habitantes en [[1850]] a 6.857 en [[1860]]. En marzo de [[1861]], creouse o territorio de Nevada, que incorporaba só as actuais rexións de Nevada que formaban parte anteriormente do Territorio do Novo México.
 
Aínda enEn 1861, comezou a [[Guerra Civil Americana]], dividindo o país en dous: a Unión, que eran os Estados Unidos propiamente ditoditos, e os rebeldes [[Estados Confederados de América]]. A maioría da poboación estaba a favor da Unión. [[Abraham Lincoln]], presidente dos Estados Unidos nese momento, quería aprobar unha serie de Emendas Constitucionais que prohibisen dunha vez o uso do [[Escravitude|traballo escravo]] no país. A aprobación da maioría dos membros da [[Casa dos Representantes dos Estados Unidos dade América|Casa dos Representantes]] e no [[Senado dos Estados Unidos dade América|Senado]] sería necesaria. Daquela, Nevada tiña apenas 10 mil habitantes. En novembro de [[19631863]], celebrouse unha [[convención constitucional]] para tentar crear unha constitución do futuro Estado de Nevada. Esta constitución contiña unha emenda que propuña [[imposto]]s sobre calquera mineral extraído no estado. A economía entón estaba baseada en gran parte na minería, e esta constitución non se aprobou. Unha segunda convención constitucional realizouse en xullo de [[1864]], desta volta con éxito e esta constitución aprobouse. A constitución americana entón dicía que só os territorios con máis de 127.381 habitantes poderían convertirseconverterse en Estados da Unión. Mais Abraham Lincoln ignorou a Constitución Americana, e tanto el como o Congreso americano aprobaran a elevación de Nevada á categoría de Estado. Así, Nevada tornouseconverteuse ono 36º Estado americano en [[31 de outubro]] de [[1864]].
 
=== [[1864]]-[[1945]] ===
En [[1866]], o goberno americano dividiu o entón Territorio de Novo México (que incluía os actuais estados de [[Novo México]] e de [[Arizona]], así como a rexión sur de Nevada) en tres. O Territorio de Novo México pasou a ocupar a porción oriental. A porción central pasou a ser o Territorio de Arizona, e o extremo noroeste do Territorio de Novo México anexouse a Nevada. Esta adquiriu entón as súas actuais fronteiras políticas.
 
Nevada prosperou economicamente durante a década de 1860 grazas á minería da prata. Nunha década a poboación aumentou de 6.857 habitantes en 1860 a 42.491 en [[1870]]. Porén, durante mediados da década de 1870, o goberno americano impuxo limiteslímites ao uso da prata no sistema económico do país, diminuíndo moito a demanda deste metal. Alén diso, o mineral de prata entón extraído nas minas da rexión era de baixa calidade, mesturada con outros elementos químicos. Antes das restricións sobre o uso da prata na economía do país, os prezos da prata eran altos, posibilitando así a cara purificación do mineral. Como consecuencia, moitas das empresas que operaban minas no estado se foron, en tanto outras tiveron que despedir a centenas de traballadores. A taxa de desemprego subiu drasticamente, e moita da poboación saíu do estado en busca de emprego. A poboación caería gradualmente ata o inicio do [[século XX]]. A gandería tornouse entón a principal fonte de renda de Nevada, aínda que os [[inverno]]s rigorosos e a falta de infraestruturas de transportes impediron que a gandería se desenvolvese axiña.
 
Na década de 1900, foron descubertas novas reservas de prata en Nevada, próximas a [[Tonopah]]. O mineral de prata extraído nestas minas era de maior calidade, e os custos de purificación, menores. Así, a minería de prata tornouse novamente unha importante fonte de renda. Alén diso, tamén foron descubertas reservas de [[cobre]] en 1900. Porén, o máis importante descubrimento ocorreu en [[1902]], cando se atoparon grandes reservas de [[ouro]]. Máis reservas de ouro atopáronse en [[1903]]. A industria de minería pasou a prosperar novamente. Diversas vías ferroviarias foron construídas para transportar o mineral extraído no estado a outras rexións do país, axudando a desenvolver o comercio urbano e a gandería de Nevada. Durante a década de 1900, Nevada aprobou unha lei que permitiu a calquera persoa divorciarse se levaba 6 meses vivindo no Estado, buscando atraer máis persoas á rexión.
 
En [[1907]], o goberno federal, en parcería con Nevada, finalizou o ''Nevada's Newlands Irrigation Project'', o primeiro proxecto de irrigación artificial en grande escala realizado polo goberno americano. Este proxecto consistiu principalmente na construción de [[encoro|encoros]]s ao longo dos ríos [[Río Carson|Carson]] e [[Río Truckee|Truckee]], o que permitiu a xeración de [[electricidade]] e a práctica da [[agricultura]] en [[Fallon]].
 
Os Estados Unidos entraran na [[Primeiraprimeira Guerraguerra Mundialmundial]] en [[1917]]. Entón, a maioría das reservas de ouro e de prata xa se esgotaran. Porén, o Estado aínda posuía grandes reservas de [[cobre]], así como de [[tungsteno]] e de [[cinc]], metais que tivero gran demanda durante a guerra. Estas reservas foran descubertas a mediados da década de 1910. Moitas minas inauguráronse para atender á demanda. Porén, co fin da guerra en [[1918]], a demanda e os prezos de minerais en xeral caeron drasticamente. Diversas minas fecháronse en Nevada, e o Estado entrou nunha recesión económica.
 
En [[1927]], o goberno diminuíu o tempo necesario para que unha persoa se divorciara de 6 a 3 meses, e en [[1931]], apenas 6 semanas. Millares de persoas instaláronse no Estado para obter axiña certificados de divorcio. Aínda en [[1931]], Nevada legalizou a práctica do [[xogo de azar]] no estado. Ata entón, estas xogos estaban prohibidos. Nevada legalizara a práctica destes xogos en [[1869]], mais os habitantes do Estado presionaronpremeron para que o goberno estatal prohibise a práctica de xogos en Nevada, o que se aprobou en [[1909]]. Porén, tales xogos continuaran a seren practicados ilegalmente. O goberno esperaba a prohibición dos xogos de azar despois dunha melloría nas condicións económicas do Estado, mais desde entón, esta posibilidade nunca se considerou seriamente polo goberno do estado. Diversos [[casino]]s inauguráronse en Nevada e a economía do Estado comezou a prosperar.
 
Durante o final da década de 1930, considerábeis reservas de [[ferro]], cinc e [[chumbo]] foron descubertas en Nevada. A [[segunda guerra mundial]] fixo con que a industria de minería florecese no Estado. A produción de material bélico e outros materiais necesarios na guerra fixo que a demanda de cobre, tungsteno, ferro, cinc e chumbo crecese enormemente.
 
O goberno americano construíu diversas [[base aérea|bases aéreas]] na rexión. Entre elas, destaca a [[Área 51]], actualmentehoxe en día coñecida mundialmente.
 
=== [[1945]]-Actualidadepresente ===
[[Ficheiro:Operation_Upshot-Knothole_-_Badger_001.jpg|250px|miniatura|Explosión de [[bomba nuclear]] nunha proba militar no sur de Nevada.]]
 
Despois do fin da guerra, en [[1945]], a caída da demanda doméstica e internacional de metais causou o declive da industria de minería de Nevada. Durante a década de 1950, Nevada instituíu unha lei onde obrigaba a todo casino (ou calquera outro estabelecemento con xogos de azar) a ter unha licenza, que sería dada despois dunha rigorosa inspección e investigación do estado das instalacións.
 
Entón, o [[turismo]] xa era unha fonte de renda primaria do Estado. A importancia do turismo na economía aumentou axiña durante a década de 1950 e de 1960. En [[1970]], preto de 15 millóns de turistas visitaron o Estado. ActualmenteNo presente, o turismo é a principal fonte de renda de Nevada.
 
Ao longo da década de 1950 e de 1960, militares americanos realizaran diversos testes de [[bomba nuclear|bombas nucleares]] nunha rexión totalmente illada, no sur de Nevada, a apenas 100 quilómetros de Las Vegas. Diversas bombas nucleares detonaron.
 
En [[1963]], rematou unha disputa xudicial entre Nevada, California e o Arizona no [[Tribunal Supremo dos Estados Unidos]], de máis de 4 décadas de duración. Esta disputa era sobre as reservas de auga do [[río Colorado]], importantes para o fornecemento de auga potábel en Arizona e Nevada (estados cuxo clima é desértico na maioría) e na rexión suroeste de California (rexión de clima desértico). A resolución do Tribunal Supremo instituíu cotas máximas de auga potábel que poderían ser extraídas do Colorado anualmente por cada estado. A prioridade deuse a Arizona. En [[1967]], creouse un proxecto estatal co intento de atopar novas reservas de auga potábel para [[Las Vegas]], entón en rápido crecemento poboacionalde poboación. En [[1983]], este proxecto tivo fin, coa inauguración dun grande acueduto que trae auga potábel do [[Lago Mead]].
 
Desde a década de 1980, a economía do estado tornouse gradualmente máis variada, e aínda que o turismo siga sendo a maior fonte de renda de Nevada, a industria de manufacturación e de construción tornáronse importantes fontes de renda. En [[2002]], o presidente americano [[George W. Bush]] aprobou a creación dun depósito de [[lixo nuclear]] en Nevada, en [[Yucca Mountain]], unha rexión illada e de propiedade do goberno federal, fronte ás protestas do goberno do estado e de organizacións ambientalistas.
 
Durante anos, os habitantes de [[Wendover, Nevada|Wendover]] (Nevada) e [[Wendover, Utah|Wendower]] ([[Utah]]), cidades veciñas mais en estados diferentes, presionaronpremeron ao goberno dos seus respectivos Estados a realizaren a fusión. Con esta fusión a vila de Utah pasaría a formar parte da de Nevada, que posúe case o triplo de habitantes. ActualmenteNo presente, o goberno de Nevada e mais o de Utah están discutindo esta fusión. Para concretala, terá que ter a aprobación do Lexislativo de ambos os Estados e o aval do [[Congreso dos Estados Unidos de América|Congreso americano]].
 
== Xeografía ==
Liña 92 ⟶ 56:
[[Ficheiro:Valley of Fire Nevada11.jpg|250px|miniatura|''Val do Fogo'', interior de Nevada.]]
 
Nevada limita ao norte con [[OregonOregón]] e [[Idaho]], ao leste con Utah e Arizona, e ao oeste con California. O río Colorado serve como unha fronteira natural entre Nevada e Arizona.
 
Posúe poucos [[río]]s e [[lago]]s permanentes, aínda que varios ríos temporais flúan durante a estación húmida. Os dous principais ríos son o [[río Humboldt|Humboldt]] e o Colorado. O Humboldt desemboca no [[Humboldt Sink]], un pequeno lago localizado nun solo areoso que xa foi o leito dun lago. Os principais lagos son o [[Lago Maid|Maid]] e o [[Lago Pyramid|Pyramid]]. Menos de 2% do estado é cuberto por bosques. A maior parte da rexión é desértica.
 
A maior parte domínase pola ''Basin and Range Region''. Esta rexión xeográfica posúe gran variación de altitude, variando entre 146 metros no extremo sueste do estado (xunto ao Colorado) a 4.005 metros (Monte Boundary) no suroeste. Estes dous puntos son respectivamente o punto máis baixo e máis alto do Estado. A ''Basin and Range Region'' caracterízase polo seu solo rochoso e accidentado. Ao longo desta rexión, existen diversos [[geyser|xeiserxeisers]]s e piscinas de augas quentes. No extremo nordeste de Nevada localízase a ''Meseta de Columbía'', caracterizada pola presenza de [[val]]es profundos e estreitos, e polo seu solo pouco accidentado. A ''Sierra Nevada'' é unha cadea de [[montaña]]s localizada no centro-oeste do Estado.
 
=== Clima ===
 
Nevada posúe un [[clima]] desértico, con dúas estacións ben definidas. Os [[inverno]]s do estado son longos e moi fríos, en canto que os [[verán]]s son quentes na maior parte do estado. Por causa do seu clima desértico, rexistra grandes variacións de temperaturas entre o día e a noite. Por exemplo, Reno por veces rexistra diferenzas entre a máxima e a mínima dun día dado maiores de 25 &nbsp;°C. A rexión sur posúe as maiores temperaturas medias no ano, grazas á súa baixa altitude e á súa menor latitude, en relación ao resto do Estado.
 
No inverno, as menores temperaturas medias rexístranse no nordeste, e as maiores no sur. A temperatura media é de -4 &nbsp;°C no nordeste, -3 &nbsp;°C no norte e de 6 &nbsp;°C no sur. A media das mínimas é de 2 &nbsp;°C no sur e de -10 &nbsp;°C no nordeste, e a media das máximas é de 13 &nbsp;°C no sur e de 4 &nbsp;°C no nordeste. Os extremos varían entre -40 &nbsp;°C e 22 &nbsp;°C. A menor temperatura rexistrada foi de -46 &nbsp;°C, o [[8 de xaneiro]] de [[1937]].
 
No verán, as maiores temperaturas medias anuais rexistráronse no sur, e as menores, nas rexións de maior altitude e no norte en xeral. A temperatura media no sur é de 30 &nbsp;°C, e de 21 &nbsp;°C nas rexións de maior altitude e no norte. A media das mínimas é de 21 &nbsp;°C no sur e de 7 &nbsp;°C en rexións de maior altitude e no norte. A media das máximas é de 40 &nbsp;°C no sur e de 29 &nbsp;°C nas rexións de maior altitude e no norte. A maior temperatura rexistrada foi de 52 &nbsp;°C, rexistrada en [[Laughin]] o [[29 de xuño]] de [[1994]].
 
Nevada posúe a menor taxa de [[precipitación (meteoroloxía)|precipitación]] media anual de [[choiva]] dos Estados Unidos. Só as rexións de maior altitude reciben máis de 60 centímetros anuais de choiva; porén, a maior parte recibe menos de 30 centímetros. O norte en xeral posúe unha precipitación media anual de 35 centímetros, en canto que as rexións de menor altitude, que ocupan todo o sur e moito do oeste de Nevada, reciben menos de 20 centímetros por ano. As taxas de precipitación media anual de neve varían desder os 750 centímetros en ''Sierra Nevada'' a menos de 2,5 centímetros no sur.
Liña 111 ⟶ 75:
[[Ficheiro:NavadaCapitolCarsonCity.jpg|250px|dereita|miniatura|Vista do Capitolio de Nevada, en [[Carson City]].]]
 
A actual Constitución adoptouse en [[1864]]. As emendas á constitución son propostas polo Poder Lexislativo de Nevadae, e para aprobarse, precisa precisan ao menos do 51% do Senado e da Casa dos Representantes do Estado, en dúas votacións sucesivas, e entón por 51% ou máis da poboación electoral de Nevada, nun [[referendo]]. A poboación do Estado tamén pode propor emendas á Constitución a través da coletarecollida dun certo número de sinaturas. En Nevada, son necesarios ao menos a sinatura de 10% das persoas que votaron na última votación xeral ou elección estadalestatal para gobernador realizada no Estado. Caso esta sinatura teña un mínimo do 10%, ben comoSe a emenda a realizarse na constitución, esta emenda entón precisa recibir a votación de ao menos 51% dos votantes en dous referendos consecutivos. Se esta emenda for aprobada porpolo 51% ou máis dos votantes en ambasdous asreferendos votaciónsconsecutivos, a emenda é automaticamente aprobada. As emendas tamén poden ser propostas e introducidas por [[Convención constitucional nos Estados Unidos dade América|convencións constitucionais]], que precisan recibir ao menos a aprobación do 67% dos votos de ambas as cámaras e o 51% dos electores do Estado nun referendo.
 
O principal oficial do [[Poder Executivo]] de Nevada é o gobernador. Este é electo polos electores do estado para mandatos de ata 4 anos de duración. Unha dada persoa determinada pode exercer o cargo de gobernador apenas dúas veces.
 
O [[Poder Lexislativo]] consta do [[Senado de Nevada|Senado]] e da Asemblea. O Senado posúe 21 membros, e a Asemblea posúe 42. Nevada está dividido en 21 distritos lexislativos. Os electores de cada distrito elixen un senador e dous membros da Asemblea. O mandato dos senadores é de catro anos, e dos membros da Asemblea, de 2 anos. Como para gobernador, unha persoa pode exercer o cargo de senador apenas dúas veces. Para os membros da Asemblea, o límite é de 6 mandatos.
 
O tribunal máis alto do [[Poder Xudicial]] é o Tribunal Supremo de Nevada, composto por sete xuíces. Estes son, electoselixidos pola poboación do Estado para mandatos de 5 anos. Nevada tamén posúe 9 tribunais distritaisde distrito, que empregan un total de 51 xuíces, electos pola poboación dos seus respectivos distritos xudiciais para mandatos de ata 6 anos de duración.
 
Politicamente, a maior parte do Estado domínaseestá dominada polo [[Partido Republicano (Estados Unidos)|Partido Republicano]]. Porén, o [[Partido Demócrata (Estados Unidos)|Partido Demócrata]] posúe grandegran forza no [[Condado de Clark]], condado que abrigaacolle a metade da poboación do Estado. NoEn xeral, en Nevada non se dominadestaca politicamente por ningún dos dous partidos. Nas eleccións a gobernador, os demócratas obtiveron máis gobernadores que republicanos, aínda que nas últimas décadas eleccións gobernamentais teñan sido acirradas, con númerocifras similares de demócratas e republicanos sendo electoselixidos para gobernador. En eleccións presidenciais, Nevada teñenapoia apoiadomaioritariamente primariamenteaos republicanos, aínda que eleccións presidenciais no estado sexan acirradas, con ningún partido político claramente dominando a elección no Estado.
 
Nevada está dividido en 17 condados. Estes condados gobérnanse por consellos compostos por 3, 5 ou 7 membros. A maior parte das cidades gobernasegobérnase por un [[prefecto]] e por un consello municipal.
 
Cerca de 70% do orzamento do Estado veñenvén de [[imposto]]s estadaisestatais, dos cales os principais son impostos de venda e impostos cobrados de estabelecementos de xogo de azar os principais. OsO 30% restantesrestante venvén de verbaspartidas recibidas do goberno federal e de [[empréstamoempréstito]]s. Nevada non cobra [[imposto de renda]] dos seus habitantes. En [[2002]], o goberno do Estado gastou 7 .348 millóns de dólares, tendo xerado 6 .888 millóns de dólares. A débeda gobernamental é de 3 .668 millóns de dólares. A débeda per capita é de 1 .693 dólares, o valor dos impostos estadaisestatais per capita é de 1 .821 dólares, e o valor dos gastos gobernamentais per capita é de 3 .391 dólares.
 
Nevada é o único estado americano onde a [[prostitución]] é legal. A prostitución legalízaselegalizouse apenas en condados con menos de 400 mil habitantes - actualmentehoxe en día, apenas o [[condado de Clark (Nevada)|condado de Clark]] posúe máis de 400 mil habitantes. Calquera condado estáé libre parade prohibir a práctica, da prostitución; en condados que permiten a prácticapermiten, as cidades posúen o poder de prohibirprohibila dentro dos limiteslímites da cidade. ProstitutasAs prostitutas precisan ser maiores do quede 18 ou 21 anos de idade (dependendo do condado), e soamente poden traballar en bordeis. Estes precisan ser cadastradoscensados polos seus respectivos condados, e pagar unha taxa anual que varía co condado (de 200 a 100 mil dólares). ProstitutasAs prostitutas precisan realizar semanalmente testesprobas médicas para a detección de diversas [[DoenzaInfección sexualmentede transmisión transmisíbelsexual|doenzas sexualmente transmisíbeis]], e mensualmente para a detección dedo [[HIV]], ondee os bordeis poden ser considerados culpadosculpables no caso de que os seus clientes contraeroncontraeran algunha DST. O uso da [[camisiñacondón]] é obrigatorio. BordeisOs bordeis non poden realizar propagandaspublicidade en condados onde a práctica éestea prohibida.
 
Nevada é tamén o único Estado americano que posúe diferentes idades mínimas para diferentes prácticas sexuais. Un adulto pode ter "relacións sexuais con calquera persoa maior de 16 anos de idade", porén, unha segunda lei torna ilegal a solicitacióndemanda, estimulación ou incitación de calquera persoa con menos de 18 anos de idade a realizar o que a propia lei en cuestión describe como "o infame crime contra a natureza".
 
== Demografía ==
Liña 168 ⟶ 132:
| [[1980]] || align="right" | 800 493
|-----
| [[1990]] || align="right" | 1 &nbsp;206 &nbsp;152
|-----
| [[2000]] || align="right"| 1 &nbsp;998 &nbsp;257
|}
|-
|}
 
De acordo co [[censo]] nacional de [[2000]], a poboación en 2000 era de 1 .998 .257 habitantes. Unha estimativaestimación realizada en [[xullo]] de [[2004]] aumenta este número paraa 2 .334 .771. O crecemento poboacionalde poboación do estado entre [[1990]] e 2000 foi dedo 66,3%, enmentres cantoque a poboación do país como un todo creceu un 13,1%. Entre 1990 e 20042000, a poboación creceu eno 93,5%, e entre 2000 e 2004, o 17%. Nevada posúe as maiores taxas de crecemento poboacionalde poboación de todotodos os Estados Unidos, en grandegran parte, grazas á grande inmigración de [[México|mexicanos]] na rexión.
 
A maior parte édo estado esta escasamente poboado. Cerca dedo 96% da poboación concentraseconcéntrase nas dúas rexións metropolitanas de Nevada: [[Las Vegas]] e [[Carson City]]-[[Reno, Nevada|Reno]]. Estas dúas son, as maiores cidades do Estado. Apenas outras 8 cidades posúen máis de 25 mil habitantes. O Estado éestá pesadamentemarcadamente urbanizado.: Máismáis dedo 92% da poboación moran en cidades.
 
=== Etnias ===
[[Ficheiro:LittleReno sin cityCircus Circus and Silver Legacy casinos.jpg|250px|dereita|miniatura|[[Reno, Nevada|Reno]].]]
 
Composición racial da poboación de Nevada:
 
* 65,2 % [[BrancoRaza (raza)branca|brancos]]
* 19,7 % hispanos
* 6,8 % [[afroamericano]]s
* 4,5 % [[Asia|asiáticos]]
* 0,9 % [[AmerindioPobos indíxenas de América|nativos americanos]]
* 1,4 % dúas ou máis etnias
 
Os cinco maiores grupos étnicos do Estado son [[Alemaña|alemáns]] (que forman o 14,1% da poboación do estado), [[México|mexicanos]] (12,7%) [[Irlanda|irlandeses]] (11%), [[Inglaterra|ingleses]] (10,1%) e [[Italia|italianositalia]]nos (6,6%).
 
=== Relixión ===
Liña 202 ⟶ 166:
*** [[Luteranismo]]: 3 %
*** Outras afiliacións protestantes: 21 %
** [[Igrexa Católicacatólica]]: 24 %
** [[Mormón]]s: 9 %
** Outras afiliacións cristiás: 1 %
* Outras relixións: 2 %
Liña 234 ⟶ 198:
[[Ficheiro:Stratosphere Hotel, Las Vegas, view from the top (2).JPG|250px|dereita|miniatura|Nevada coñécese polos seus luxosos e extravagantes [[casino]]s, concentrados primariamente en [[Reno, Nevada|Reno]] e principalmente en [[Las Vegas]]. Aquí, vista aérea da ''The Strip'', avenida que posúe varios dos [[casino]]s e [[hotel|hoteis]] máis coñecidos de [[Las Vegas]].]]
 
O [[Produto Interior Bruto|produto internointerior bruto]] de Nevada en [[2003]] foi de 88.000 millóns de dólares. A [[renda per cápita]] do Estado, pola súa vez, foi de 31 .910 dólares, o décimo nononoveno maior do país.
 
O sector primario responde pordo 1% do PIB de Nevada. Nevada posúe 3 mil facendas, que ocupan preto dedo 12,5% do Estado. Moito deste terreo usase apenasse usa para a práctica da [[gandería]]. Por causa do clima desértico de Nevada, a práctica da [[agricultura]] é imposíbel sen irrigación artificial. Xuntas, a agricultura e a gandería representan o 1% do PIB do Estado, e empregan aproximadamente 19 mil persoas. O Estado posúe grandes rabaños [[bovidae|bovinos]] e [[ovino]]s. Os principais produtos agropecuarios producidos no estado son [[carne]] e [[leite]] bovino e ovino. O principal produto cultivado nas facendas irrigadas artificialmente é [[palla]], usada como alimento por rabaños bovinos edo ovinosgando. Outros produtos cultivados son [[alfafaalfalfa]]s, [[pataca]]s, [[cebola]]s e [[trigo]]. A pesca e a industria madeireira son responsábeis porde menos dedo 0,01% do PIB do Estado.
 
OAo sector secundario respondecorresponde poro 16% do PIB de Nevada. A industria de manufactura responde pordo 10% do PIB do Estado e emprega aproximadamente a 103 mil persoas. O valor total dos produtos fabricados no Estadoestado é de 45004.500 millóns de dólares. Os principais produtos industrializados fabricados no Estadoestado son alimentos industrializados, [[concretoCemento (construción)|cemento]] <nowiki/>e material publicitario. A industria de construción responde pordo 4% do PIB do Estado, empregando aproximadamente 48 mil persoas. A minería, responde porco 2% do PIB de Nevada, empregandoemprega preto de 13 mil persoas. O principal mineral extraído no Estado é [[ouro]].: Nevada é o maior produtor nacional de ouro, respondendo por(o 76% do ouro producido anualmente no país). Outros minerais importantes son [[prata]], [[tungsteno]] e [[magnesio]].
 
O sector terciario responde pordo 83% do PIB de Nevada. Cerca de 32% do PIB do Estado veñenvén de servizos comunitarios, persoais e comerciais. Este sector emprega máis de 530 mil persoas. Servizos financeiros e inmobiliarios representan o preto dedo 18% do PIB do Estado, empregando aproximadamente 125 mil persoas. O comercio por atacado e varexo responde por 15% do PIB do Estado, e emprega aproximadamente 246 mil persoas. O comercio é moitomoi auxiliado polo [[turismo]] - en [[2000]], os turistas gastaran preto de tres mil millóns de dólares nos casinos do Estado. ServizosOs servizos gobernamentais representan o 12% do PIB de Nevada, empregandoe aproximadamenteempregan aunhas 130 mil persoas. Transportes, telecomunicacións e utilidades públicas empregan a 62 mil persoas, e representan o 8% do PIB de Nevada. A maior parte da [[electricidade]] consumida no estado xérase en centrais de [[carbón]]. [[Central hidroeléctrica|Centrais hidroeléctricas]], centrais de [[gas natural]] e [[petróleo]], así como centrais xeotérmicas, xeran a maior parte restante da electricidade consumida no estado.
 
== Educación ==
O goberno comezou a planear un sistema estadalestatal de escolas públicas en [[1861]], cando Nevada tornouse un territorio. Catro anos despois, en [[1865]], xa elevado á categoría de estadoEstado, o Poder Lexislativo estabeleceu un sistema público estadalestatal de escolas públicas, e os primeiros distritos escolares do estado. Porén, o estado inicialmente enfrontouhoubo grandes dificultades na área de educación básica, por causa da súa pequena poboación e pola presenza de vastas rexións onde cidades e comunidades rurais ficaban illadas do resto do estado. Nestas áreas, escolasxa existían escolas, mais atendían xeralmente a apenastan só de 3 a 10 alumnos. Estes alumnos, polaá súa vez, moitas veces vivían lonxe das escolas, e eran obrigados a percorrer vastaslongas distancias para poderen frecuentar a escola. A falta de verbas era constante. En [[1900]], o estado inaugurou a súa primeira escola secundaria (''high school'').
 
ActualmenteHoxe por hoxe, todas as institucións educativas en Nevada precisan seguir regras e padróns ditadas polo Consello EstadalEstatal de Educación de Nevada. Este consello controla directamente o sistema de escolas públicas do Estado, que está dividido en diferentes [[distrito escolar|distritos escolares]]. O Consello éestá composto por 11 membros electos pola poboación do Estado. Nas cidades, a responsabilidade de administrar as escolas é do distrito escolar municipal, en cantotanto que en rexións menos densamente habitadas, esta responsabilidade é dos distritos escolares operando en todo o condado en xeral. Todos os [[neno]]s e [[adolescente]]s entre 7 e 15 anos de idade deben asistir á escola.
O goberno comezou a planear un sistema estadal de escolas públicas en [[1861]], cando Nevada tornouse un territorio. Catro anos despois, en [[1865]], xa elevado á categoría de estado, o Poder Lexislativo estabeleceu un sistema público estadal de escolas públicas, e os primeiros distritos escolares do estado. Porén, o estado inicialmente enfrontou grandes dificultades na área de educación básica, por causa da súa pequena poboación e pola presenza de vastas rexións onde cidades e comunidades rurais ficaban illadas do resto do estado. Nestas áreas, escolas existían, mais atendían xeralmente a apenas 3 a 10 alumnos. Estes alumnos, pola súa vez, moitas veces vivían lonxe das escolas, e eran obrigados a percorrer vastas distancias para poderen frecuentar a escola. A falta de verbas era constante. En [[1900]], o estado inaugurou a súa primeira escola secundaria (''high school'').
 
En [[1999]], as escolas públicas do Estado atenderan preto de 325,6 mil estudantes, empregando aproximadamente 17,4 mil [[profesorDocente|profesores]]es. EscolasAs escolas privadas atenderan preto de 13,9 mil estudantes, empregando aproximadamente mil profesores. O sistema de escolas públicas do Estado consumiu preto de 1 .738 millóns de dólares, e o gasto das escolas públicas por estudante é de aproximadamente 5,9 mil dólares.
Actualmente, todas as institucións educativas en Nevada precisan seguir regras e padróns ditadas polo Consello Estadal de Educación de Nevada. Este consello controla directamente o sistema de escolas públicas do Estado, que está dividido en diferentes [[distrito escolar|distritos escolares]]. O Consello é composto por 11 membros electos pola poboación do Estado. Nas cidades, a responsabilidade de administrar as escolas é do distrito escolar municipal, en canto que en rexións menos densamente habitadas, esta responsabilidade é dos distritos escolares operando en todo o condado en xeral. Todos os [[neno]]s e [[adolescente]]s entre 7 e 15 anos de idade deben asistir á escola.
 
Nevada posúe preto de 80 [[biblioteca]]s públicas. A maioría delas concentraseconcéntrase en Las Vegas e en Reno. O Estado posúe dúas institucións de educación superior, a FaculdadeFacultade de Sierra Nevada e o Sistema de Universidades e FaculdadesFacultades Comunitarias de Nevada. Esta última administra unha serie de [[universidade]]s e [[faculdadefacultade]]s espalladas polo estado.
En [[1999]], as escolas públicas do Estado atenderan preto de 325,6 mil estudantes, empregando aproximadamente 17,4 mil [[profesor]]es. Escolas privadas atenderan preto de 13,9 mil estudantes, empregando aproximadamente mil profesores. O sistema de escolas públicas do Estado consumiu preto de 1 738 millóns de dólares, e o gasto das escolas públicas por estudante é de aproximadamente 5,9 mil dólares.
 
Nevada posúe preto de 80 [[biblioteca]]s públicas. A maioría delas concentrase en Las Vegas e en Reno. O Estado posúe dúas institucións de educación superior, a Faculdade de Sierra Nevada e o Sistema de Universidades e Faculdades Comunitarias de Nevada. Esta última administra unha serie de [[universidade]]s e [[faculdade]]s espalladas polo estado.
 
== Transportes e telecomunicacións ==
[[Ficheiro:MonorailAtSahara.JPG|250px|dereita|miniatura|Monorrail de Las Vegas.]]
 
O principal centro [[aeroporto|aeroportuario]], [[ferrocarril|ferroviario]] e de [[autoestrada]]s é [[Las Vegas]]. Nevada posúe preto de 60 mil quilómetros de [[estrada]]s e [[autoestrada]]s. A [[Amtrak]] e a [[Greyhound]] fornecen servizo de transporte de pasaxeiros interurbano a través do uso de [[ómnibus]]. O principal aeroporto do Estado é o [[Aeroporto Internacional McCarran]]. É un dos aeroportos con máis movementos dos Estados Unidos e do mundo, atendendo a preto de 41 millóns de pasaxeiros por ano. En [[2002]], Nevada posuía 1 .931 quilómetros de ferrovíasvías ferroviarias. En [[2003]], o Estado posuía 54 681 quilómetros de estradas e autoestradas, dos cales 901 quilómetros eran considerados parte do sistema federal de autoestradas interestatais.
 
O primeiro [[xornal]] publicado en Nevada foi o ''Territorial Enterprise'', publicado en [[Xenoa, Nevada|Xenoa]], en [[1858]]. ActualmenteNo presente, publícanse preto de 40 xornais publícanse no Estado, dos cales 10 son diarios. Varios destes xornais son impresos en [[lingua castelá|español]] e voltadosdirixidos especialmente á grande comunidade hispánica do Estado. A primeira emisora de [[radio (comunicación)|radio]] inaugurouse en Reno, en [[1928]]. ActualmenteHoxe en día, o Estado posúe preto de 50 emisoras de radio, varias delas coa súa programación en español. A primeira emisora de [[televisión]] do Estado, polaá súa vez, fundouse en [[1953]], en [[Las Vegas]]. ActualmenteHoxe por hoxe, Nevada posúe 15 emisoras de televisión.
 
== Cultura ==
Liña 263 ⟶ 226:
* Árbores: ''[[Pinus]] monophylla'' e ''Pinus balfouriana''
* Cores: [[Azul]] e [[prata (cor)|prata]]
* Flor: ''ArtemisíaArtemisia tridentata''
* Fósil: ''[[Ichthyosauria]]''
* Gramo: ''Oryzopsis hymenoides''
Liña 269 ⟶ 232:
* Mamífero: ''[[Ovino|Ovis]] canadensis nelsoni''
* Metal: [[Prata]]
* Música: ''Home Means Nevada'' (O fogar querquere dicir Nevada)
* PásaroPaxaro: ''[[Sialía]]Sialia currucoides''
* Pedra preciosa: [[OpalaÓpalo]]
* Pedra semipreciosa: [[Turquesa]]
* Peixe: Troita
* Réptil: ''Gopherus agasicii''
* Rocha: [[ArenitoArenita]]
 
== Véxase tamén ==
=== Ligazóns externas ===
{{Commons|Nevada|Nevada }}
 
{{Estados Unidos}}
{{Control de autoridades}}
 
[[Categoría:Nevada]]