Os tártaros[14] (en tártaro Татарлар Tatarlar) é un nome colectivo que se aplica aos pobos turcos da Europa Oriental e Siberia. O nome deriva de Ta-ta ou Dada, unha tribo de orixe mongol que habitaban no noroeste da actual Mongolia no século V.

Pobo tártaro
Dona tártara, s. XVIII
Poboación
Poboación total:
6 755 000 [1]
Rexións principais:
Rusia Rusia5 310 649 (2010)[2]
Kirguizistán28 656 (2012)[3]
Casaquistán203 371 (2012)[4]
Ucraína Ucraína73 304 [5]
Turquía Turquían/d
Finlandia Finlandian/d
Estonia Estonia2 582 [6]
Polonia Polonia447 [7]
Belarús Belarús10 146 [8]
Acerbaixán25 900 [9]
Bulgaria Bulgaria40000
Romanía Romanía23 935 [10]
Canadá2 300 [11]
China4 890 [12]
Taxiquistán18 939 (2000)[13]
Letonia Letonia3 235
Uzbekistán275 400
Aspectos culturais
Linguatártaro, ruso e outras linguas na diáspora
RelixiónIslam predominantemente sunnitas, con minorías cristiás
Grupos
relacionados
Outros pobos turcos
Tártaro (esq.) loitando a cabalo contra un cosaco.

Utilizose por primeira vez para describir aos pobos que dominaron partes de Asia e Europa baixo o liderado mongol no século XIII. Estendeuse o uso despois para incluír a case calquera invasor nómade de orixe asiática, tanto de Mongolia como do occidente de Asia.

Antes da década de 1920, os rusos utilizaban a palabra Tatar para designar a numerosos pobos, desde os turcos azeríes ás tribos de Siberia. Na actualidade, a maior parte dos tártaros viven no centro e o sur de Rusia (a maioría en Tatarstán).

A finais do século XX supoñían máis de 10 millóns de individuos. Unha boa parte dos tártaros son musulmáns sunníes pero tamén hai tártaros cristiáns ortodoxos.

O dominio ruso supuxo —en boa parte— a súa asimilación e rusificación.

Un paso importante para restablecer o réxime estatal do polo tártaro foi a proclamación da autonomía en 1920. O 30 de agosto de 1990 foi aprobada a Declaración da soberanía estatal da República de Tatarstán.

O nome de tártaros, dado aos invasores, estendeuse posteriormente para ser aplicado a outros membros da mesma póla turca en Rusia, incluso até o punto de que a maioría dos habitantes da meseta de Asia quedou definida baixo o nome xenérico de Tartaria. Este nome case desapareceu da literatura xeográfica, pero permanece o nome de tártaros no sentido limitado ao que se aludiu máis arriba.

Distribución actual dos tártaros.

Os actuais habitantes tártaros de Eurasia forman tres grandes grupos:

Debido á magnitude das migracións e mesturas entre diferentes pobos e á laxa utilización do adxectivo "tártaro", na actualidader cóntanse como tártaros xentes que van desde o aspecto mongoloide nun extremo até o caucasoide no outro.

  1. Joshua Project – Unreached Peoples of the World : Tatar
  2. Портал "Всероссийская перепись населения 2010 года" - Окончательные итоги Всероссийской переписи населения 2010 года :Национальный состав населения Российской Федерации Arquivado 04 de decembro de 2013 en Wayback Machine.
  3. Национальный статистический комитет Кыргызской Республики: 5.01.00.03 Национальный состав населения Arquivado 13 de novembro de 2013 en Wayback Machine.
  4. Агентство Республики Казахстан по статистике: Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на 1 января 2012 года Arquivado 15 de novembro de 2012 en Wayback Machine.
  5. Ukrayna Dövlət Statistika Komitəsi : 2001 – ci il siyahıya alması[Ligazón morta]
  6. "Estonia Statistics : population census of 2000". Arquivado dende o orixinal o 22 de marzo de 2012. Consultado o 27 de agosto de 2018. 
  7. "Cultural Diversity in Central European Urban Spaces : Issues , Methods , and Outcomes of Etnological Studies on Cultural Diversity in Poland (2002 census)" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 21 de xullo de 2011. Consultado o 16 de xaneiro de 2015. 
  8. "National Statistical Committee of the Republic of Belarus  : NATIONAL COMPOSITION OF POPULATION OF THE REPUBLIC OF BELARUS". Arquivado dende o orixinal o 26 de maio de 2012. Consultado o 26 de maio de 2012. 
  9. Ethnic composition of Azerbaijan 2009
  10. unstats.un.org : 28.3.2002 census of Romania
  11. "Statistics Canada, 2006 Census of Population, Statistics Canada catalogue no. 97-562-XCB2006006.". Arquivado dende o orixinal o 18 de xuño de 2009. Consultado o 16 de xaneiro de 2015. 
  12. The Tartar ethnic minority in China by 2000 census
  13. MINORITY.TJ - При финансовой поддержке центра ОБСЕ в Душанбе: Национальные меньшинства Таджикистана :Татары, башкиры Таджикистана Arquivado 05 de marzo de 2016 en Wayback Machine.
  14. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para tártaro.

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar

 
 Este artigo sobre xeografía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.