Carpo (lúa): Diferenzas entre revisións

**Carpo**
Descubrimento
Descuberta por	Scott S. Sheppard e o seu equipo.
Descuberta no	2003
Características orbitais
Raio orbital medio	17,145 millóns de quilómetros
Excentricidade	0,4316
Inclinación	56° (respecto da eclíptica)
Periódo orbital	458,625 días
Satélite de	Xúpiter
Características físicas
Raio medio	~1,5 km

Explorar o historial de forma interactiva

← Edición máis vella

Contido eliminado Contido engadido

VisualTexto wiki

En liña

Revisión actual feita o 2 de xullo de 2019 ás 01:09

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Carpo (homónimos).

Carpo (ou en grego Καρπώ), tamén coñecida coma Xúpiter XLVI, e unha lúa de Xúpiter. Foi descuberta por un equipo de astrónomos da Universidade de Hawaii liderado por Scott S. Sheppard no ano 2003, e foi provisionalmente designada coma S/2003 J 20^[2]^[3] ata que recibiu o seu nome actual no ano 2005.^[4]

Carpo ten uns 3 quilómetros de diámetro, e órbita Xúpiter a unha distancia media de 17,145 Gm en 458,625 días, cunha inclinación orbital de 56° respecto da eclíptica (55° respecto do ecuador de Xúpiter), e cunha excentricidade orbital de 0,4316. Tódalas lúas máis afastadas de Xúpiter ca Carpo son de movemento retrogrado.

Recibiu o seu nome oficial en marzo do 2005, Carpo era unha das Horas, e coma tal filla de Zeus (Xúpiter).

Coma no caso de Temisto, estas lúas semellan ser un único membro dunha clase de lúa particular, o cal as fai moi interesantes. A inclinación orbital de satélites coma este está condicionada polo efecto Kozai, descuberto este efecto por Yoshihide Kozai no ano 1962. Este efecto induce a un periódico cambio entre a inclinación e a excentricidade orbital da lúa; se a inclinación é suficientemente alta, a excentricidade pódese volver tan alta que a periapse da lúa pode chegar a estar preto da veciñanza das lúas de Galileo (Ío, Europa, Ganímedes e Calisto). Carpo podería eventualmente colidir cunha desas lúas, ou achegarse dabondo coma para ser expulsada do sistema de Xúpiter, o período da precesión da periapse (P_w) é de 6,8 millóns de anos.^[1]

Notas

↑ ^1,0 ^1,1 Jacobson, R.A. (2006) JUP262 (28-06-2007). JPL/NASA, ed. "Planetary Satellite Mean Orbital Parameters". Consultado o 19-01-2008.
↑ IAUC 8125: S/2003 J 19 and S/2003 J 20 Arquivado 01 de maio de 2006 en Wayback Machine., abril de 2003 (descubrimento)
↑ MPEC 2003-G67: S/2003 J 20, abril de 2003 (descubrimento e efemérides)
↑ IAUC 8502: Satellites of Jupiter, 30 de marzo de 2005 (bautizando a lúa)

Véxase tamén

Outros artigos

Ligazóns externas

Jupiter's Known Satellites (por Scott S. Sheppard) (en inglés)

[JPL-1] 1,0 ^1,1 Jacobson, R.A. (2006) JUP262 (28-06-2007). JPL/NASA, ed. "Planetary Satellite Mean Orbital Parameters". Consultado o 19-01-2008.

[2] IAUC 8125: S/2003 J 19 and S/2003 J 20 Arquivado 01 de maio de 2006 en Wayback Machine., abril de 2003 (descubrimento)

[3] MPEC 2003-G67: S/2003 J 20, abril de 2003 (descubrimento e efemérides)

[4] IAUC 8502: Satellites of Jupiter, 30 de marzo de 2005 (bautizando a lúa)

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Liña 1: / Liña 1: @@
+{{Outros homónimos|Carpo (homónimos)}}
-{{entradución}}
 {| class="infobox" style="width:250px; font-size:8pt;"
@@ Liña 14: / Liña 14: @@
 ! bgcolor="#ffc0c0" colspan="2" align="center"| Características orbitais
 |-
-! align="left" | [[Radio orbital]] medio
+! align="left" | [[Raio orbital]] medio
-|  17,145 millóns de kms
+|  17,145 millóns de quilómetros
 |-
 ! align="left" | [[Excentricidade (órbita)|Excentricidade]]
-| 0,4316<ref name=JPL>{{Cita Web
+| 0,4316<ref name=JPL>{{Cita web
   |data=28-06-2007
   |título=Planetary Satellite Mean Orbital Parameters
@@ Liña 33: / Liña 33: @@
 |-
 ! align="left" | [[satélite natural|Satélite]] de
-| [[Xúpiter (planeta)|Xúpiter]]
+| [[Xúpiter]]
 |-
 ! bgcolor="#ffc0c0" colspan="2" align="center"| Características físicas
 |-
-! align="left" | [[Radio]] medio
+! align="left" | [[Raio (xeometría)|Raio]] medio
-| ~1,5 km
+| ~1,5&nbsp;km
 |}
-'''Carpo''' (ou en grego ''Καρπώ''), tamén coñecida coma '''{{nowrap|Xúpiter XLVI}}''', e unha [[satélite natural|lúa]] de [[Xúpiter]]. Foi descuberta por un equipo de astrónomos da [[Universidade de Hawaii]] liderado por [[Scott S. Sheppard]] no ano [[2003]], e foi provisionalmente designada coma '''{{nowrap|S/2003 J 20}}'''<ref>[http://cfa-www.harvard.edu/iauc/08100/08125.html IAUC 8125: ''S/2003 J 19 and S/2003 J 20''] abril do 2003 (descubrimento)</ref><ref>[http://cfa-www.harvard.edu/mpec/K03/K03G67.html MPEC 2003-G67: ''S/2003 J 20''] abril do 2003 (descubrimento e efemérides)</ref> ata que recibiu o seu nome actual no ano [[2005]].<ref>[http://cfa-www.harvard.edu/iauc/08500/08502.html IAUC 8502: ''Satellites of Jupiter''] Marzo do 2005 (bautizando a lúa)</ref>
+'''Carpo''' (ou en grego ''Καρπώ''), tamén coñecida coma '''{{nowrap|Xúpiter XLVI}}''', e unha [[satélite natural|lúa]] de [[Xúpiter]]. Foi descuberta por un equipo de astrónomos da [[Universidade de Hawaii]] liderado por [[Scott S. Sheppard]] no ano [[2003]], e foi provisionalmente designada coma '''{{nowrap|S/2003 J 20}}'''<ref>[http://cfa-www.harvard.edu/iauc/08100/08125.html IAUC 8125: ''S/2003 J 19 and S/2003 J 20''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060501000815/http://cfa-www.harvard.edu/iauc/08100/08125.html |date=01 de maio de 2006 }}, abril de 2003 (descubrimento)</ref><ref>[http://cfa-www.harvard.edu/mpec/K03/K03G67.html MPEC 2003-G67: ''S/2003 J 20''], abril de 2003 (descubrimento e efemérides)</ref> ata que recibiu o seu nome actual no ano [[2005]].<ref>[http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/08500/08502.html IAUC 8502: ''Satellites of Jupiter''], 30 de marzo de 2005 (bautizando a lúa)</ref>
-Carpo ten uns 3 kms de diámetro, e órbita Xúpiter a unha distancia media de 17,145 Gm en 458,625 días, cunha [[inclinación orbital]] de 56° respecto da [eclíptica]] (55° respecto do ecuador de Xúpiter), e cunha [[excentricidade orbital]] de 0,4316. Tódalas lúas máis afastadas de Xúpiter ca Carpo son de [[movemento retrogrado]] .
+Carpo ten uns 3 quilómetros de diámetro, e órbita Xúpiter a unha distancia media de 17,145 Gm en 458,625 días, cunha [[inclinación orbital]] de 56° respecto da [[eclíptica]] (55° respecto do ecuador de Xúpiter), e cunha [[excentricidade orbital]] de 0,4316. Tódalas lúas máis afastadas de Xúpiter ca Carpo son de [[movemento retrogrado]].
-Recibiu o seu nome oficial en marzo do [[2005]], [[Carpo (mitoloxía)|Carpo]] era unha das [[Horas]], e coma tal fillas de [[Zeus]] (Xúpiter).
+Recibiu o seu nome oficial en marzo do [[2005]], [[Carpo (mitoloxía)|Carpo]] era unha das [[Horas]], e coma tal filla de [[Zeus]] (Xúpiter).
-Coma no caso de [[Temisto (lúa)|Temisto]], estas lúas semellan ser un único membro dunha clase de lúa particular, o cal as fai moi interesantes. A inclinación orbital de satélites coma este está condicionada polo [[efecto Kozai]], descuberto este efecto por [[Yoshihide Kozai]] no ano [[1962]]. Este efecto induce a un periódico cambio entre a inclinación e a excentricidade orbital da lúa; se a inclinación é suficientemente alta, a excentricidade pódese volver tan alta que a [[periapse]] da lúa pode chegar a estar preto da veciñanza das [[lúas de Galileo]] (Ío, Europa, Ganímedes e Calisto). Carpo podería eventualmente colisionar cunha desas lúas, ou achegarse dabondo coma para ser expulsada do sistema de Xúpiter, o período da precesión da periapse (P<sub>w</sub>) é de 6,8 millóns de anos.<ref name=JPL/>
+Coma no caso de [[Temisto (lúa)|Temisto]], estas lúas semellan ser un único membro dunha clase de lúa particular, o cal as fai moi interesantes. A inclinación orbital de satélites coma este está condicionada polo [[efecto Kozai]], descuberto este efecto por [[Yoshihide Kozai]] no ano [[1962]]. Este efecto induce a un periódico cambio entre a inclinación e a excentricidade orbital da lúa; se a inclinación é suficientemente alta, a excentricidade pódese volver tan alta que a [[periapse]] da lúa pode chegar a estar preto da veciñanza das [[lúas de Galileo]] (Ío, Europa, Ganímedes e Calisto). Carpo podería eventualmente colidir cunha desas lúas, ou achegarse dabondo coma para ser expulsada do sistema de Xúpiter, o período da precesión da periapse (P<sub>w</sub>) é de 6,8 millóns de anos.<ref name=JPL/>
-==Referencias==
+== Notas ==
-{{listaref}}
+{{Listaref}}
-==Véxase tamén==
+== Véxase tamén ==
-===Ligazóns externas===
+=== Outros artigos ===
+* [[Aneis de Xúpiter]]
-*[http://www.dtm.ciw.edu/users/sheppard/satellites/jupsatdata.html Jupiter's Known Satellites] (por [[Scott S. Sheppard]]) {{en}}
+* [[Xúpiter]]
+=== Ligazóns externas ===
-[[Categoría:Lúas de Xúpiter]]
+* [https://web.archive.org/web/20120601055342/http://www.dtm.ciw.edu/users/sheppard/satellites/jupsatdata.html Jupiter's Known Satellites] (por [[Scott S. Sheppard]]) {{en}}
+{{Lúas de Xúpiter}}
-[[als:Carpo (Mond)]]
-[[bg:Карпо (спътник)]]
+[[Categoría:Lúas de Xúpiter]]
-[[br:Karpo (loarenn)]]
-[[ca:Carpo (satèl·lit)]]
-[[co:Carpo]]
-[[cs:Carpo (měsíc)]]
-[[da:Carpo (måne)]]
-[[de:Carpo (Mond)]]
-[[el:Καρπώ (δορυφόρος)]]
-[[en:Carpo (moon)]]
-[[eo:Karpo (luno)]]
-[[es:Carpo (satélite)]]
-[[fa:کارپو (ماه)]]
-[[fi:Carpo (kuu)]]
-[[fr:Carpo (lune)]]
-[[he:קארפו]]
-[[hr:Karpo (mjesec)]]
-[[it:Carpo (astronomia)]]
-[[ja:カルポ (衛星)]]
-[[la:Carpo (satelles)]]
-[[lt:Karpo (palydovas)]]
-[[lv:Karpo (pavadonis)]]
-[[nds:Carpo (Maand)]]
-[[nl:Carpo (maan)]]
-[[pl:Karpo (księżyc)]]
-[[pt:Carpo (satélite)]]
-[[ru:Карпо (спутник)]]
-[[sh:Karpo (mjesec)]]
-[[simple:Carpo (moon)]]
-[[sk:Carpo (mesiac)]]
-[[sl:Karpo (luna)]]
-[[sr:Карпа (сателит)]]
-[[sv:Carpo]]
-[[zh:木卫四十六]]