Carpo (lúa): Diferenzas entre revisións
m r2.7.2+) (Bot: Engado: ro:Carpo (satelit) |
Recuperando 1 fontes e etiquetando 0 como mortas. #IABot (v2.0beta15) |
||
(Non se amosan 14 revisións feitas por 10 usuarios.) | |||
Liña 1: | Liña 1: | ||
{{Outros homónimos|Carpo (homónimos)}} |
|||
{| class="infobox" style="width:250px; font-size:8pt;" |
{| class="infobox" style="width:250px; font-size:8pt;" |
||
|+ style="font-size:10pt;" | '''Carpo''' |
|+ style="font-size:10pt;" | '''Carpo''' |
||
Liña 12: | Liña 14: | ||
! bgcolor="#ffc0c0" colspan="2" align="center"| Características orbitais |
! bgcolor="#ffc0c0" colspan="2" align="center"| Características orbitais |
||
|- |
|- |
||
! align="left" | [[ |
! align="left" | [[Raio orbital]] medio |
||
| 17,145 millóns de |
| 17,145 millóns de quilómetros |
||
|- |
|- |
||
! align="left" | [[Excentricidade (órbita)|Excentricidade]] |
! align="left" | [[Excentricidade (órbita)|Excentricidade]] |
||
Liña 31: | Liña 33: | ||
|- |
|- |
||
! align="left" | [[satélite natural|Satélite]] de |
! align="left" | [[satélite natural|Satélite]] de |
||
| [[ |
| [[Xúpiter]] |
||
|- |
|- |
||
! bgcolor="#ffc0c0" colspan="2" align="center"| Características físicas |
! bgcolor="#ffc0c0" colspan="2" align="center"| Características físicas |
||
|- |
|- |
||
! align="left" | [[Raio (xeometría)| |
! align="left" | [[Raio (xeometría)|Raio]] medio |
||
| ~1,5 |
| ~1,5 km |
||
|} |
|} |
||
'''Carpo''' (ou en grego ''Καρπώ''), tamén coñecida coma '''{{nowrap|Xúpiter XLVI}}''', e unha [[satélite natural|lúa]] de [[Xúpiter]]. Foi descuberta por un equipo de astrónomos da [[Universidade de Hawaii]] liderado por [[Scott S. Sheppard]] no ano [[2003]], e foi provisionalmente designada coma '''{{nowrap|S/2003 J 20}}'''<ref>[http://cfa-www.harvard.edu/iauc/08100/08125.html IAUC 8125: ''S/2003 J 19 and S/2003 J 20''] abril |
'''Carpo''' (ou en grego ''Καρπώ''), tamén coñecida coma '''{{nowrap|Xúpiter XLVI}}''', e unha [[satélite natural|lúa]] de [[Xúpiter]]. Foi descuberta por un equipo de astrónomos da [[Universidade de Hawaii]] liderado por [[Scott S. Sheppard]] no ano [[2003]], e foi provisionalmente designada coma '''{{nowrap|S/2003 J 20}}'''<ref>[http://cfa-www.harvard.edu/iauc/08100/08125.html IAUC 8125: ''S/2003 J 19 and S/2003 J 20''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060501000815/http://cfa-www.harvard.edu/iauc/08100/08125.html |date=01 de maio de 2006 }}, abril de 2003 (descubrimento)</ref><ref>[http://cfa-www.harvard.edu/mpec/K03/K03G67.html MPEC 2003-G67: ''S/2003 J 20''], abril de 2003 (descubrimento e efemérides)</ref> ata que recibiu o seu nome actual no ano [[2005]].<ref>[http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/08500/08502.html IAUC 8502: ''Satellites of Jupiter''], 30 de marzo de 2005 (bautizando a lúa)</ref> |
||
Carpo ten uns 3 |
Carpo ten uns 3 quilómetros de diámetro, e órbita Xúpiter a unha distancia media de 17,145 Gm en 458,625 días, cunha [[inclinación orbital]] de 56° respecto da [[eclíptica]] (55° respecto do ecuador de Xúpiter), e cunha [[excentricidade orbital]] de 0,4316. Tódalas lúas máis afastadas de Xúpiter ca Carpo son de [[movemento retrogrado]]. |
||
Recibiu o seu nome oficial en marzo do [[2005]], [[Carpo (mitoloxía)|Carpo]] era unha das [[Horas]], e coma tal filla de [[Zeus]] (Xúpiter). |
Recibiu o seu nome oficial en marzo do [[2005]], [[Carpo (mitoloxía)|Carpo]] era unha das [[Horas]], e coma tal filla de [[Zeus]] (Xúpiter). |
||
Coma no caso de [[Temisto (lúa)|Temisto]], estas lúas semellan ser un único membro dunha clase de lúa particular, o cal as fai moi interesantes. A inclinación orbital de satélites coma este está condicionada polo [[efecto Kozai]], descuberto este efecto por [[Yoshihide Kozai]] no ano [[1962]]. Este efecto induce a un periódico cambio entre a inclinación e a excentricidade orbital da lúa; se a inclinación é suficientemente alta, a excentricidade pódese volver tan alta que a [[periapse]] da lúa pode chegar a estar preto da veciñanza das [[lúas de Galileo]] (Ío, Europa, Ganímedes e Calisto). Carpo podería eventualmente |
Coma no caso de [[Temisto (lúa)|Temisto]], estas lúas semellan ser un único membro dunha clase de lúa particular, o cal as fai moi interesantes. A inclinación orbital de satélites coma este está condicionada polo [[efecto Kozai]], descuberto este efecto por [[Yoshihide Kozai]] no ano [[1962]]. Este efecto induce a un periódico cambio entre a inclinación e a excentricidade orbital da lúa; se a inclinación é suficientemente alta, a excentricidade pódese volver tan alta que a [[periapse]] da lúa pode chegar a estar preto da veciñanza das [[lúas de Galileo]] (Ío, Europa, Ganímedes e Calisto). Carpo podería eventualmente colidir cunha desas lúas, ou achegarse dabondo coma para ser expulsada do sistema de Xúpiter, o período da precesión da periapse (P<sub>w</sub>) é de 6,8 millóns de anos.<ref name=JPL/> |
||
==Notas== |
== Notas == |
||
{{ |
{{Listaref}} |
||
==Véxase tamén== |
== Véxase tamén == |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Aneis de Xúpiter]] |
* [[Aneis de Xúpiter]] |
||
* [[Xúpiter]] |
* [[Xúpiter]] |
||
===Ligazóns externas=== |
=== Ligazóns externas === |
||
*[http://www.dtm.ciw.edu/users/sheppard/satellites/jupsatdata.html Jupiter's Known Satellites] (por [[Scott S. Sheppard]]) {{en}} |
* [https://web.archive.org/web/20120601055342/http://www.dtm.ciw.edu/users/sheppard/satellites/jupsatdata.html Jupiter's Known Satellites] (por [[Scott S. Sheppard]]) {{en}} |
||
<br> |
|||
{{Lúas de Xúpiter}} |
{{Lúas de Xúpiter}} |
||
[[Categoría:Lúas de Xúpiter]] |
[[Categoría:Lúas de Xúpiter]] |
||
[[af:Carpo (maan)]] |
|||
[[als:Carpo (Mond)]] |
|||
[[ar:كاربو (قمر)]] |
|||
[[bg:Карпо (спътник)]] |
|||
[[br:Karpo (loarenn)]] |
|||
[[ca:Carpo (satèl·lit)]] |
|||
[[co:Carpo]] |
|||
[[cs:Carpo (měsíc)]] |
|||
[[da:Carpo (måne)]] |
|||
[[de:Carpo (Mond)]] |
|||
[[el:Καρπώ (δορυφόρος)]] |
|||
[[en:Carpo (moon)]] |
|||
[[eo:Karpo (luno)]] |
|||
[[es:Carpo (satélite)]] |
|||
[[fa:کارپو (ماه)]] |
|||
[[fi:Carpo (kuu)]] |
|||
[[fr:Carpo (lune)]] |
|||
[[he:קארפו]] |
|||
[[hr:Karpo (mjesec)]] |
|||
[[hu:Carpo (hold)]] |
|||
[[hy:Կարպո (արբանյակ)]] |
|||
[[it:Carpo (astronomia)]] |
|||
[[ja:カルポ (衛星)]] |
|||
[[la:Carpo (satelles)]] |
|||
[[lt:Karpo (palydovas)]] |
|||
[[lv:Karpo (pavadonis)]] |
|||
[[nds:Carpo (Maand)]] |
|||
[[nl:Carpo (maan)]] |
|||
[[no:Carpo (måne)]] |
|||
[[pl:Karpo (księżyc)]] |
|||
[[pt:Carpo (satélite)]] |
|||
[[ro:Carpo (satelit)]] |
|||
[[ru:Карпо (спутник)]] |
|||
[[sh:Karpo (mjesec)]] |
|||
[[simple:Carpo (moon)]] |
|||
[[sk:Carpo (mesiac)]] |
|||
[[sl:Karpo (luna)]] |
|||
[[sr:Карпа (сателит)]] |
|||
[[sv:Carpo]] |
|||
[[uk:Карпо (супутник)]] |
|||
[[war:Carpo (bulan)]] |
|||
[[zh:木卫四十六]] |
|||
[[zh-min-nan:Carpo (oē-chheⁿ)]] |
Revisión actual feita o 2 de xullo de 2019 ás 01:09
Descubrimento | |
---|---|
Descuberta por | Scott S. Sheppard e o seu equipo. |
Descuberta no | 2003 |
Características orbitais | |
Raio orbital medio | 17,145 millóns de quilómetros |
Excentricidade | 0,4316[1] |
Inclinación | 56° (respecto da eclíptica) |
Periódo orbital | 458,625 días |
Satélite de | Xúpiter |
Características físicas | |
Raio medio | ~1,5 km |
Carpo (ou en grego Καρπώ), tamén coñecida coma Xúpiter XLVI, e unha lúa de Xúpiter. Foi descuberta por un equipo de astrónomos da Universidade de Hawaii liderado por Scott S. Sheppard no ano 2003, e foi provisionalmente designada coma S/2003 J 20[2][3] ata que recibiu o seu nome actual no ano 2005.[4]
Carpo ten uns 3 quilómetros de diámetro, e órbita Xúpiter a unha distancia media de 17,145 Gm en 458,625 días, cunha inclinación orbital de 56° respecto da eclíptica (55° respecto do ecuador de Xúpiter), e cunha excentricidade orbital de 0,4316. Tódalas lúas máis afastadas de Xúpiter ca Carpo son de movemento retrogrado.
Recibiu o seu nome oficial en marzo do 2005, Carpo era unha das Horas, e coma tal filla de Zeus (Xúpiter).
Coma no caso de Temisto, estas lúas semellan ser un único membro dunha clase de lúa particular, o cal as fai moi interesantes. A inclinación orbital de satélites coma este está condicionada polo efecto Kozai, descuberto este efecto por Yoshihide Kozai no ano 1962. Este efecto induce a un periódico cambio entre a inclinación e a excentricidade orbital da lúa; se a inclinación é suficientemente alta, a excentricidade pódese volver tan alta que a periapse da lúa pode chegar a estar preto da veciñanza das lúas de Galileo (Ío, Europa, Ganímedes e Calisto). Carpo podería eventualmente colidir cunha desas lúas, ou achegarse dabondo coma para ser expulsada do sistema de Xúpiter, o período da precesión da periapse (Pw) é de 6,8 millóns de anos.[1]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ 1,0 1,1 Jacobson, R.A. (2006) JUP262 (28-06-2007). JPL/NASA, ed. "Planetary Satellite Mean Orbital Parameters". Consultado o 19-01-2008.
- ↑ IAUC 8125: S/2003 J 19 and S/2003 J 20 Arquivado 01 de maio de 2006 en Wayback Machine., abril de 2003 (descubrimento)
- ↑ MPEC 2003-G67: S/2003 J 20, abril de 2003 (descubrimento e efemérides)
- ↑ IAUC 8502: Satellites of Jupiter, 30 de marzo de 2005 (bautizando a lúa)
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Outros artigos
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Jupiter's Known Satellites (por Scott S. Sheppard) (en inglés)