Saltar ao contido

Glicosa 6-fosfato: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Miguelferig (conversa | contribucións)
Miguelferig (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
 
(Non se amosan 19 revisións feitas por 9 usuarios.)
Liña 1: Liña 1:
{{chembox
{| class="toccolours" border="1" style="float: right; clear: right; margin: 0 0 1em 1em; border-collapse: collapse;"
| Verifiedfields = changed
! | '''{{{name|{{PAGENAME}}}}}'''
| Watchedfields = changed
|-
| verifiedrevid = 464363195
| align="center" colspan="2" bgcolor="#ffffff" |<br />[[Ficheiro:Glucose-6-phosphate-skeletal.png|200px]]<br /><small>Estrutura químia da glicosa 6-fosfato</small><br />
| ImageFileL1=Alpha-D-glucopyranose 6-phosphate.svg
|-
| ImageFileR1=Beta-D-glucose-6-phosphate-3D-balls.png
| [[Nomenclatura da IUPAC|Nome IUPAC]]
| ImageSize = G6P
| Ácido (3,4,5,6- tetrahidroxi<br />tetrahidropirano-2-il)<br />metoxifosfónico
| IUPACName=<small>D</small>-Glicopiranosa 6-fosfato
|-
| OtherNames=
| Outros nombres
|Section1= {{Chembox Identifiers
| 6-O-fosfono-D-glicopiranosa<br>D-glicopiranosa 6-fosfato<ref>CHEBI [https://www.ebi.ac.uk/chebi/searchId.do?chebiId=4170 D-glycopiranose 6-phosphate]</ref> <br>Éster de Robison
| ChemSpiderID_Ref =
|-
| ChemSpiderID = 17216117
| [[Fórmula empírica]]
| InChI = 1/C6H11O9P/c7-3-2(1-14-16(11,12)13)15-6(10)5(9)4(3)8/h2-10H,1H2,(H2,11,12,13)/t2-,3-,4+,5-,6u/m1/s1
| C<sub>6</sub>H<sub>13</sub>O<sub>9</sub>P
| InChIKey = NBSCHQHZLSJFNQ-SEZHTIIRBF
|-
| StdInChI_Ref =
| [[Masa molecular]]
| StdInChI = 1S/C6H11O9P/c7-3-2(1-14-16(11,12)13)15-6(10)5(9)4(3)8/h2-10H,1H2,(H2,11,12,13)/t2-,3-,4+,5-,6?/m1/s1
| 260.136 g/mol
| StdInChIKey_Ref =
|-
| StdInChIKey = NBSCHQHZLSJFNQ-GASJEMHNSA-N
| [[Estado de agregación da materia|Estado físico]]/[[Cor]]
| CASNo_Ref =
|
| CASNo=56-73-5
|-
| PubChem=208
| [[Número CAS]]
| ChEBI_Ref =
| 56-73-5
| ChEBI = 4170
|-
| SMILES = O[C@H]1[C@H](O)[C@@H](COP(O)(O)=O)OC(O)[C@@H]1O
! | Propiedades
| MeSHName=Glucose-6-phosphate
|-
}}
| [[Densidade]]
|Section2= {{Chembox Properties
|
| Formula=C<sub>6</sub>H<sub>13</sub>O<sub>9</sub>P
|-
| MolarMass=260,136
| [[Punto de fusión]]
| Appearance=
|
| Density=
|-
| MeltingPt=
| [[Punto de ebulición]]
| BoilingPt=
|
| Solubility=
|-
}}
| [[Solubilidade]] en [[auga]]
|Section3= {{Chembox Hazards
|
| MainHazards=
|}
| FlashPt=

| Autoignition=
A '''glicosa 6-fosfato''' <ref>ChemSpider [http://www.chemspider.com/17216117 Glucose 6-phosphate]</ref> (tamén escrita '''glicosa-6-fosfato''' <ref>MeSH [http://www.nlm.nih.gov/cgi/mesh/2007/MB_cgi?mode=&term=Glucose-6-phosphate Glucose-6-phosphate]</ref>) é unha molécula de [[glicosa]] [[fosforilación|fosforilada]] no [[carbono]] 6<ref>PubChem compound [http://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/summary/summary.cgi?cid=208]</ref>. É un composto moi común nas [[célula]]s, xa que a gran maioría da glicosa que entra na célula termina sendo fosforilada e convertida en glucosa 6-fosfato; unha vez fosforilada a carga negativa que ten o fosfato a [[pH]] celular impídelle saír da célula, porque non pode atravesar a membrana celular. Intervén en diversas [[ruta metabólica|rutas metabólicas]] entre as que podemos salientar as seguintes:
}}
}}
A '''glicosa 6-fosfato''' <ref>ChemSpider [http://www.chemspider.com/17216117 Glucose 6-phosphate]</ref> (tamén escrita '''glicosa-6-fosfato''' <ref>MeSH [http://www.nlm.nih.gov/cgi/mesh/2007/MB_cgi?mode=&term=Glucose-6-phosphate Glucose-6-phosphate]</ref>) é unha molécula de [[glicosa]] [[fosforilación|fosforilada]] no [[carbono]] 6<ref>[http://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/summary/summary.cgi?cid=208 PubChem compound]</ref>. É un composto moi común nas [[célula]]s, xa que a gran maioría da glicosa que entra na célula termina sendo fosforilada e convertida en glicosa 6-fosfato; unha vez fosforilada a carga negativa que ten o fosfato a [[pH]] celular impídelle saír da célula, porque non pode atravesar a membrana celular. Intervén en diversas [[ruta metabólica|rutas metabólicas]] entre as que podemos salientar as seguintes:
* [[Glicólise]].
* [[Glicólise]].
* [[Ruta da pentosa fosfato]].
* [[Ruta da pentosa fosfato]].
Liña 45: Liña 48:


==Historia==
==Historia==
O británico Robert Robison, que traballaba no Instituto Lister de Medicina Preventiva de Londres desde 1913, illou por primeira vez, traballando con produtos da fermentación alcohólica, a glicosa 6-fosfato, que foi coñecida no seu honor como '''éster de Robison'''.<ref>Merrian Webster [http://www.merriam-webster.com/medical/robison%20ester Robison ester]</ref>
O británico Robert Robison, que traballaba no Instituto Lister de Medicina Preventiva de Londres desde 1913, illou por primeira vez, traballando con produtos da [[fermentación alcohólica]], a glicosa 6-fosfato, que foi coñecida no seu honor como '''éster de Robison'''.<ref>Merrian Webster [http://www.merriam-webster.com/medical/robison%20ester Robison ester]</ref>


== Produción de glicosa 6-fosfato ==
== Produción de glicosa 6-fosfato ==
Pode obterse glicosa 6-fosfato a partir da [[glicosa]] que entra na célula, ou a partir da [[glicosa 1-fosfato]] procedente da degradación do [[glicóxeno]].
Pode obterse glicosa 6-fosfato a partir da [[glicosa]] que entra na célula, ou a partir da [[glicosa 1-fosfato]] procedente da degradación do [[glicóxeno]].


No interior da célula, a glicosa 6-fosfato é producida pola [[fosforilación]] da [[glicosa]] no seu carbono 6. Esta reacción é [[catálise|catalizada]] polo [[encima]] [[hexoquinase]] na maioría das células, e nos animais superiores, tamén pola [[glicoquinase]], en determinadas células como os [[hepatocito]]s do fígado. Esta reacción consome una molécula de [[Adenosín trifosfato|ATP]].
No interior da célula, a glicosa 6-fosfato é producida pola [[fosforilación]] da [[glicosa]] no seu carbono 6. Esta reacción é [[catálise|catalizada]] polo [[encima]] [[hexoquinase]] na maioría das células, e nos animais superiores, tamén pola [[glicoquinase]], en determinadas células como os [[hepatocito]]s do fígado. Esta reacción consome unha molécula de [[Adenosín trifosfato|ATP]].


A glicosa 6-fosfato tamén pode producirse durante a [[glicoxenólise]] (degradación do [[glicóxeno]]), a partir da [[glicosa 1-fosfato]], o primeiro produto xerado na degradación do glicóxeno. A transformación entre ambas catalízaa a fosfoglicomutase.
A glicosa 6-fosfato tamén pode producirse durante a [[glicoxenólise]] (degradación do [[glicóxeno]]), a partir da [[glicosa 1-fosfato]], o primeiro produto xerado na degradación do glicóxeno. A transformación entre ambas catalízaa a fosfoglicomutase.


== Glicólise e gliconeoxénese ==
== Glicólise e gliconeoxénese ==
Cando a célula precisa enerxía ou compostos carbonados para procesos de síntesis (anabolismo), a glicosa 6-fosfato entrará na ruta da [[glicólise]]. Nesta ruta a glicosa-6-fosfato será isomerizada a [[frutosa 6-fosfato]] <ref>A. Lehninger. Principios de Bioquímica. (1988). Omega. Páxinas 404-405. ISBN: 84-282-0738-0</ref>
Cando a célula precisa enerxía ou compostos carbonados para procesos de síntesis (anabolismo), a glicosa 6-fosfato entrará na ruta da [[glicólise]]. Nesta ruta a glicosa 6-fosfato será isomerizada a [[frutosa 6-fosfato]] <ref>A. Lehninger. Principios de Bioquímica. (1988). Omega. Páxinas 404-405. ISBN 84-282-0738-0</ref>
por medio do encima [[glicosa 6-fosfato isomerase]]. A reacción é reversible e implica o desprazamento do osíxeno do carbonilo desde o carbono 1 ao carbono 2.
por medio do encima [[glicosa-6-fosfato isomerase]]. A reacción é reversible e implica o desprazamento do osíxeno do [[carbonilo]] desde o carbono 1 ao carbono 2.


A glicosa 6-fosfato que entra na ruta glicolítica acaba sendo [[respiración celular|respirada]] para producir enerxía nas [[mitocondria]]s, ou proporciona os esqueletos carbonados necesarios para a síntese de lípidos (a partir do [[acetil-CoA]] xerado polo [[piruvato]], produto final da glicólise).
A glicosa 6-fosfato que entra na ruta glicolítica acaba sendo [[respiración celular|respirada]] para producir enerxía nas [[mitocondria]]s, ou proporciona os esqueletos carbonados necesarios para a síntese de lípidos (a partir do [[acetil-CoA]] xerado polo [[piruvato]], produto final da glicólise).
Liña 63: Liña 66:


== Ruta da pentosa fosfato ==
== Ruta da pentosa fosfato ==
Cando hai pouco [[NADPH]] na célula ou cando se necesitan precursores para a síntese de [[nucleótido]]s ou de [[proteína]]s, a glicosa 6-fosfato entra na [[ruta da pentosa fosfato]]. Nesta ruta, a glicosa 6-fosfato será deshidroxenada pola acción do encima glicosa 6-fosfato deshidroxenase, dando lugar a 6-fosfogliconolactona e formándose NADPH.
Cando hai pouco [[NADPH]] na célula ou cando se necesitan precursores para a síntese de [[nucleótido]]s ou de [[proteína]]s, a glicosa 6-fosfato entra na [[ruta da pentosa fosfato]]. Nesta ruta, a glicosa 6-fosfato será deshidroxenada pola acción do encima [[glicosa-6-fosfato deshidroxenase]], dando lugar a 6-fosfogliconolactona e formándose NADPH.


== Formación de glicóxeno ==
== Formación de glicóxeno ==
Se os niveis de glicosa en sangue son elevados, o organismo activará os mecanismos necesarios para almacenar e retirar da circulación sanguínea ese exceso de glicosa. Tras ser convertida en glicosa-6-fosfato, a [[glicosa 6-fosfato isomerase]] vaina converter no seu [[isómero]] [[glicosa 1-fosfato]], o cal pode combinarse con [[Uridín trifosfato|UTP]] para formar [[UDP-glicosa]]. A UDP-glicosa é a forma activa necesaria para poder incorporar un residuo adicional de glicosa ao extremo non redutor dunha cadea de [[glicóxeno]], nunha reacción catalizada pola [[glicóxeno sintase]] <ref>{{cita libro |autor=Berg Jeremy M., Tymoczko, Stryer |título=Biochemistry |ano=2002 |edición=5th |editor=W.H. Freeman and Company - New York |isbn=0-7167-3051-0 | url = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?call=bv.View..ShowTOC&rid=stryer.TOC&depth=10}}
Se os niveis de glicosa en sangue son elevados, o organismo activará os mecanismos necesarios para almacenar e retirar da circulación sanguínea ese exceso de glicosa. Tras ser convertida en glicosa-6-fosfato, a [[glicosa-6-fosfato isomerase]] vaina converter no seu [[isómero]] [[glicosa 1-fosfato]], o cal pode combinarse con [[Uridín trifosfato|UTP]] para formar [[UDP-glicosa]]. A UDP-glicosa é a forma activa necesaria para poder incorporar un residuo adicional de glicosa ao extremo non redutor dunha cadea de [[glicóxeno]], nunha reacción catalizada pola [[glicóxeno sintase]] <ref>{{cita libro |autor=Berg Jeremy M., Tymoczko, Stryer |título=Biochemistry |ano=2002 |edición=5th |editor=W.H. Freeman and Company - New York |isbn=0-7167-3051-0 | url = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?call=bv.View..ShowTOC&rid=stryer.TOC&depth=10}}
[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?call=bv.View..ShowTOC&rid=stryer.TOC&depth=10]</ref>.
[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?call=bv.View..ShowTOC&rid=stryer.TOC&depth=10]</ref>.


A glicosa 6-fosfato é un [[Regulación alostérica|activador alostérico]] da glicóxeno sintase, polo que, cando os niveis de glicosa en sangue son altos, vaise formar moita glicosa 6-fosfato, que activará o encima para almacenarse como glicóxeno. O encima é inhibido polas [[hormona]]s [[glucagón]] e [[adrenalina]].
A glicosa 6-fosfato é un [[Regulación alostérica|activador alostérico]] da glicóxeno sintase, polo que, cando os niveis de glicosa en sangue son altos, vaise formar moita glicosa 6-fosfato, que activará o encima para almacenarse como glicóxeno. O encima é inhibido polas [[hormona]]s [[glicagón]] e [[adrenalina]].


Cando se necesita glicosa actívase a degradación do glicóxeno, na cal actúa a [[glicóxeno fosforilase]], que libera residuos de gliósa do glicóxeno en forma de glicosa 1-fosfato, que despois se converterá en glicosa 6-fosfato e esta despois en glicosa.
Cando se necesita glicosa actívase a degradación do glicóxeno, na cal actúa a [[glicóxeno fosforilase]], que libera residuos de glcosa do glicóxeno en forma de glicosa 1-fosfato, que despois se converterá en glicosa 6-fosfato e esta despois en glicosa.


== Formación de glicosa libre sanguínea ==
== Formación de glicosa libre sanguínea ==
Os [[hepatocito]]s expresan o encima [[glicosa-6-fosfatasa]], que elimina o grupo fosfato da glicosa 6-fosfato. Esta glicosa libre pasa á corrente sanguínea onde poderá ser utilizada por outras células do organismo.
Os [[hepatocito]]s expresan o encima [[glicosa-6-fosfatase]], que elimina o grupo fosfato da glicosa 6-fosfato. Esta glicosa libre pasa á corrente sanguínea onde poderá ser utilizada por outras células do organismo.


==Síntese de glícidos nas plantas==
==Síntese de glícidos nas plantas==
Liña 83: Liña 86:


== Véxase tamén ==
== Véxase tamén ==
===Outros artigos===
* [[Glicóxeno]]
* [[Glicóxeno]]
* [[Glicosa-1-fosfato]]
* [[Glicosa 1-fosfato]]


{{Control de autoridades}}
[[Categoría:Organofosfosfatos]]
[[Categoría:Monosacáridos]]


[[Categoría:Organofosfatos]]
[[bg:Глюкозо-6-фосфат]]
[[Categoría:Monosacáridos]]
[[ca:Glucosa 6-fosfat]]
[[cs:Glukóza-6-fosfát]]
[[de:Glucose-6-phosphat]]
[[en:Glucose 6-phosphate]]
[[es:Glucosa-6-fosfato]]
[[fi:Glukoosi-6-fosfaatti]]
[[fr:Glucose-6-phosphate]]
[[he:גלוקוז-6-פוספט]]
[[it:Glucosio-6-fosfato]]
[[ja:グルコース-6-リン酸]]
[[pl:Glukozo-6-fosforan]]
[[pt:Glicose-6-fosfato]]
[[ru:Глюкозо-6-фосфат]]
[[sr:Glukoza 6-fosfat]]
[[sv:Glukos-6-fosfat]]
[[zh:葡萄糖-6-磷酸]]

Revisión actual feita o 18 de xullo de 2020 ás 21:32

Glicosa 6-fosfato
Identificadores
Número CAS 56-73-5
PubChem 208
ChemSpider 17216117
MeSH Glucose-6-phosphate
ChEBI CHEBI:4170
Imaxes 3D Jmol Image 1
Propiedades
Fórmula molecular C6H13O9P
Masa molecular 260,136

Se non se indica outra cousa, os datos están tomados en condicións estándar de 25 °C e 100 kPa.

A glicosa 6-fosfato [1] (tamén escrita glicosa-6-fosfato [2]) é unha molécula de glicosa fosforilada no carbono 6[3]. É un composto moi común nas células, xa que a gran maioría da glicosa que entra na célula termina sendo fosforilada e convertida en glicosa 6-fosfato; unha vez fosforilada a carga negativa que ten o fosfato a pH celular impídelle saír da célula, porque non pode atravesar a membrana celular. Intervén en diversas rutas metabólicas entre as que podemos salientar as seguintes:

Ademais, a glicosa 6-fosfato pode ser convertida en glicóxeno (almacén enerxético depositado no fígado ou no músculo en animais) ou en amidón (en plantas).

O británico Robert Robison, que traballaba no Instituto Lister de Medicina Preventiva de Londres desde 1913, illou por primeira vez, traballando con produtos da fermentación alcohólica, a glicosa 6-fosfato, que foi coñecida no seu honor como éster de Robison.[4]

Produción de glicosa 6-fosfato

[editar | editar a fonte]

Pode obterse glicosa 6-fosfato a partir da glicosa que entra na célula, ou a partir da glicosa 1-fosfato procedente da degradación do glicóxeno.

No interior da célula, a glicosa 6-fosfato é producida pola fosforilación da glicosa no seu carbono 6. Esta reacción é catalizada polo encima hexoquinase na maioría das células, e nos animais superiores, tamén pola glicoquinase, en determinadas células como os hepatocitos do fígado. Esta reacción consome unha molécula de ATP.

A glicosa 6-fosfato tamén pode producirse durante a glicoxenólise (degradación do glicóxeno), a partir da glicosa 1-fosfato, o primeiro produto xerado na degradación do glicóxeno. A transformación entre ambas catalízaa a fosfoglicomutase.

Glicólise e gliconeoxénese

[editar | editar a fonte]

Cando a célula precisa enerxía ou compostos carbonados para procesos de síntesis (anabolismo), a glicosa 6-fosfato entrará na ruta da glicólise. Nesta ruta a glicosa 6-fosfato será isomerizada a frutosa 6-fosfato [5] por medio do encima glicosa-6-fosfato isomerase. A reacción é reversible e implica o desprazamento do osíxeno do carbonilo desde o carbono 1 ao carbono 2.

A glicosa 6-fosfato que entra na ruta glicolítica acaba sendo respirada para producir enerxía nas mitocondrias, ou proporciona os esqueletos carbonados necesarios para a síntese de lípidos (a partir do acetil-CoA xerado polo piruvato, produto final da glicólise).

Na gliconeoxénese a reacción que daba frutosa 6-fosfato transcorre en sentido inverso, grazas á súa reversibilidade.

Ruta da pentosa fosfato

[editar | editar a fonte]

Cando hai pouco NADPH na célula ou cando se necesitan precursores para a síntese de nucleótidos ou de proteínas, a glicosa 6-fosfato entra na ruta da pentosa fosfato. Nesta ruta, a glicosa 6-fosfato será deshidroxenada pola acción do encima glicosa-6-fosfato deshidroxenase, dando lugar a 6-fosfogliconolactona e formándose NADPH.

Formación de glicóxeno

[editar | editar a fonte]

Se os niveis de glicosa en sangue son elevados, o organismo activará os mecanismos necesarios para almacenar e retirar da circulación sanguínea ese exceso de glicosa. Tras ser convertida en glicosa-6-fosfato, a glicosa-6-fosfato isomerase vaina converter no seu isómero glicosa 1-fosfato, o cal pode combinarse con UTP para formar UDP-glicosa. A UDP-glicosa é a forma activa necesaria para poder incorporar un residuo adicional de glicosa ao extremo non redutor dunha cadea de glicóxeno, nunha reacción catalizada pola glicóxeno sintase [6].

A glicosa 6-fosfato é un activador alostérico da glicóxeno sintase, polo que, cando os niveis de glicosa en sangue son altos, vaise formar moita glicosa 6-fosfato, que activará o encima para almacenarse como glicóxeno. O encima é inhibido polas hormonas glicagón e adrenalina.

Cando se necesita glicosa actívase a degradación do glicóxeno, na cal actúa a glicóxeno fosforilase, que libera residuos de glcosa do glicóxeno en forma de glicosa 1-fosfato, que despois se converterá en glicosa 6-fosfato e esta despois en glicosa.

Formación de glicosa libre sanguínea

[editar | editar a fonte]

Os hepatocitos expresan o encima glicosa-6-fosfatase, que elimina o grupo fosfato da glicosa 6-fosfato. Esta glicosa libre pasa á corrente sanguínea onde poderá ser utilizada por outras células do organismo.

Síntese de glícidos nas plantas

[editar | editar a fonte]

Nas plantas a glicosa 6-fosfato orixinada na fotosíntese é o precursor do amidón, celulosa e sacarosa. A conversión da glicosa 6-fosfato en glicosa 1-fosfato é o primeiro paso para a síntese de amidón e celulosa. Para a síntese de sacarosa, a glicosa 6-fosfato convértese primeiro en glicosa 1-fosfato e frutosa 6-fosfato.

  1. ChemSpider Glucose 6-phosphate
  2. MeSH Glucose-6-phosphate
  3. PubChem compound
  4. Merrian Webster Robison ester
  5. A. Lehninger. Principios de Bioquímica. (1988). Omega. Páxinas 404-405. ISBN 84-282-0738-0
  6. Berg Jeremy M., Tymoczko, Stryer (2002). W.H. Freeman and Company - New York, ed. Biochemistry (5th ed.). ISBN 0-7167-3051-0.  [1]

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]