Saltar ao contido

Heracleópolis Magna: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
(Non se amosan 23 revisións feitas por 7 usuarios.)
Liña 1: Liña 1:
{{Xeografía política}}
{{Cidade
'''Heracleópolis Magna''' (en [[Lingua grega antiga|grego antigo]], ''Megálē Herakléous pólis'') ou '''Heracleopolis''' ({{lang|grc|Ἡρακλεόπολις}}, ''Herakleópolis'') é o nome [[Imperio Romano | romano]] da capital do XX [[nomo]] do[[antigo Exipto | antigo]] [[Alto Exipto]]. O sitio sitúase aproximadamente a {{converter | 15 | km | abbr = on | sp = us}} ao oeste da moderna cidade de [[Beni Suef]], na [[gobernación de Beni Suef]] de Exipto.<ref name="An Introduction">Bard (2008)</ref>
|nome_local = Heracleópolis Magna
|código =
|nome_local2 = <center>Ϩⲛⲏⲥ</center> <center>ϩⲛⲉⲥ</center>
|código2 =
|escudo =
|bandeira =
|imaxe =
|pé =
|situación = {{Mapa de localización
|Exipto
|label= Heracleópolis Magna
|position=right
|lat_deg= 29 | lat_min= 5 | lat_seg= 8 | latNS = N | lon_deg = 30 | lon_min = 56 | lon_seg = 4 |longEW=E
|float=none
|caption=
|width=300
}}
|país = [[Exipto]]
|bandeirapaís =
|división 1 =
|nome división 1 =
|división 2 =
|nome división 2 =
|división 3 =
|nome división 3 =
|altitude =
|superficie =
|poboación =
|densidade =
|xentilicio =
|código postal =
|fundación =
|alcalde =
|código ISO =
|sitio web =
}}

'''Heracleópolis Magna''' (en [[Lingua grega antiga|grego antigo]], ''Megálē Herakléous pólis'') ou '''Heracleopolis''' ({{lang|grc|Ἡρακλεόπολις}}, ''Herakleópolis'') é o nome [[Imperio Romano | romano]] da capital do XX [[nomo]] do[[antigo Exipto | antigo]] [[Alto Exipto]]. O sitio sitúase aproximadamente a {{converter | 15 | km | abbr = on | sp = us}} ao oeste da moderna cidade de [[Beni Suef]], na [[gobernación de Beni Suef]] de Exipto.<ref name="An Introduction">{{Cite book|title = An Introduction to the Archaeology of Ancient Egypt, 2008|publisher = Blackwell Publishing|location = Oxford|year = 2008}}</ref>

== Nomo ==
== Nomo ==


No [[Antigo Exipto|Exipto Antigo]], Heracleópolis Magna era coñecida, en [[Demótico exipcio|demótico]], como {{lang|egy|nn nswt}} '''Fillo do Faraón''' (aparecendo como ''hnn nswt'' ou ''hwt nn nswt''). Posteriormente isto converteuse en {{lang-cop|Ϩⲛⲏⲥ or ϩⲛⲉⲥ}} (tomouno prestado no seu inicio o [[Árabe exipcio]] ''Ahnās)''. O sitio coñecese agora como ''Ihnasiyyah Umm al-Kimam'' "Ihnasiyyah, nai dos fragmentos" e como ''Ihnasiyyah al-Madinah'' "a cidade de Ihnasiyyah".<ref name="Ehnasya 1904">{{Cite book|title = Ehnasya 1904.|publisher = Gilbert and Rivington Limited|location = London|year = 1905}}</ref>
No [[Antigo Exipto|Exipto Antigo]], Heracleópolis Magna era coñecida, en [[Demótico exipcio|demótico]], como {{lang|egy|nn nswt}} '''Fillo do Faraón''' (aparecendo como ''hnn nswt'' ou ''hwt nn nswt''). Posteriormente isto converteuse en {{lang-cop|Ϩⲛⲏⲥ or ϩⲛⲉⲥ}} (tomouno prestado no seu inicio o [[Árabe exipcio]] ''Ahnās)''. O sitio coñécese agora como ''Ihnasiyyah Umm al-Kimam'' "Ihnasiyyah, nai dos fragmentos" e como ''Ihnasiyyah al-Madinah'' "a cidade de Ihnasiyyah".<ref name="An Introduction" /><ref name="Ehnasya 1904">Flinders Petrie (1905)</ref>


O nome grego significaba "Cidade de [[Heracles]]", engadíndose o epíteto "grande" para distinguila [[Heracleopolis (desambiguación) |doutras vilas con ese nome]]. A forma grega fíxose máis común durante o [[Período helenístico de Egipto|Reino ptolemaico]], que chegou ao poder despois da morte de [[Alexandre o Grande]]. O [[Imperio Romano]] usou unha forma [[latinización de nomes |latinizada]] do nome grego. <Ref name = "Ehnasya 1904"> {{Cite libro | título = Ehnasya 1904 | editor = Gilbert e Rivington Limited |lugar=Londres | ano = 1905}} </ref>
O nome grego significaba "Cidade de [[Heracles]]", engadíndose o epíteto "grande" para distinguila [[Heracleopolis (desambiguación) |doutras vilas con ese nome]]. A forma grega fíxose máis común durante o [[Período helenístico de Egipto|Reino tolemaico]], que chegou ao poder despois da morte de [[Alexandre o Grande]]. O [[Imperio Romano]] usou unha forma [[latinización de nomes |latinizada]] do nome grego.<ref name="Ehnasya 1904" />


Algúns exiptólogos e eruditos bíblicos conectan a cidade [[Biblia|bíblica]] de Hanes ({{lang-he-n | חָנֵס}}) mencionada en [[Libro de Isaías|Isaías 30:4]] con Heracleópolis Magna.<ref>Orr, James, M.A, D.D. (1915). ''International Standard Bible Encyclopedia''.</ref><ref>Wilkinson 1999, p. 325</ref><ref>Wallis Budge 1920, p. [[iarchive:egyptianhierogly02budguoft/page/1016/mode/2up|1016]]</ref><ref>Gauthier 1927, [[iarchive:Gauthier1927/page/n43/mode/2up|pp. 83-84]] </ref>
Algúns exiptólogos e eruditos bíblicos conectan a cidade [[Biblia|bíblica]] de Hanes ({{lang-he-n | חָנֵס}}) mencionada en [[Libro de Isaías|Isaías 30:4]] con Heracleópolis Magna.<ref>Orr (1915)</ref><ref name=":1">Wilkinson 1999, p. 325</ref><ref>Wallis Budge 1920, p. [[iarchive:egyptianhierogly02budguoft/page/1016/mode/2up|1016]]</ref><ref>Gauthier 1927, [[iarchive:Gauthier1927/page/n43/mode/2up|pp. 83-84]] </ref><ref>Brugsch (1879), pp. 601, 604</ref>


== Cronoloxía de ocupacións importantes ==
== Cronoloxía de ocupacións importantes ==


=== Período dinástico precoz ===
=== Período dinástico precoz ===
Non se coñece a data dos primeiros asentamentos no sitio de Heracleópolis, pero unha entrada na [[Pedra de Palermo]] sobre a visita do rei [[Den]] ao lago sagrado de [[Herishef]] en ''Nenj-neswt'', o nome antigo da cidade, suxire que xa existía a mediados da [[Primeira dinastía de Exipto|Primeira Dinastía]], c. 2970 a.C.<ref> Heinrich Schäfer: '' Ein Bruchstück altägyptischer Annalen '', (= Abhandlungen der Königlich Preussischen Akademie der Wissenschaften. Anhang: Abhandlungen nicht zur Akademie gehöriger Gelehrter 1. Philoscheische. ). Verlag der Königlichen Akademie der Wissenschaften, Berlín 1902, p. 18-21. </ref>
Non se coñece a data dos primeiros asentamentos no sitio de Heracleópolis, pero unha entrada na [[Pedra de Palermo]] sobre a visita do rei [[Den]] ao lago sagrado de [[Herishef]] en ''Nenj-neswt'', o nome antigo da cidade, suxire que xa existía a mediados da [[Primeira dinastía de Exipto|Primeira Dinastía]], c. 2970 a.C.<ref name=":1" /><ref> Heinrich Schäfer: '' Ein Bruchstück altägyptischer Annalen '', (= Abhandlungen der Königlich Preussischen Akademie der Wissenschaften. Anhang: Abhandlungen nicht zur Akademie gehöriger Gelehrter 1. Philoscheische. ). Verlag der Königlichen Akademie der Wissenschaften, Berlín 1902, p. 18-21. </ref>


=== Primeiro período intermedio (2181–2055 a.C.) ===
=== Primeiro período intermedio (2181–2055 a.C.) ===
[[Ficheiro:Relieve tumba Satbahetep (M.A.N. Inv.1976-114-A-2080) 02.jpg|thumb|Vista parcial do baixorelevo desde o muro norte dunha capela funeraria que contén as tumbas do gobernador de distrito Neferkhau- (Nfr-khaU) e unha muller chamada Sat-Bahetep (probablemente a súa muller) - (Sa-t, Ba-htp) , datada entre a [[IX dinastía exipcia | IX]] e a [[XI dinastía exipcia | XI dinastía de Exipto]]. Amosa un ritual funerario para a comida de Sat-Baheteps [[Antigo concepto egipcio da alma | ka]] (entre 2160 e 1990 a.C.).]]
[[Ficheiro:Relieve tumba Satbahetep (M.A.N. Inv.1976-114-A-2080) 02.jpg|thumb|Vista parcial do baixorelevo desde o muro norte dunha capela funeraria que contén as tumbas do gobernador de distrito Neferkhau- (Nfr-khaU) e unha muller chamada Sat-Bahetep (probablemente a súa muller) - (Sa-t, Ba-htp) , datada entre a [[IX dinastía exipcia | IX]] e a [[XI dinastía exipcia | XI dinastía de Exipto]]. Amosa un ritual funerario para a comida de Sat-Baheteps [[Antigo concepto egipcio da alma | ka]] (entre 2160 e 1990 a.C.).]]


Heracleópolis chegou a fama e alcanzou o seu apoxeo de poder durante o [[Primeiro período intermedio]], entre 2181 a.c. e o 2055 a.C. <Ref name = "The Princeton Dictionary of Ancient Egypt"> {{Cite book | title = The Princeton Dictionary de Antigo Exipto, 2008. | editor = Princeton University Press | lugar= Princeton | ano = 2008}} </ref> Finalmente despois do colapso do [[Antigo Reino de Exipto | Antigo Reino]], Exipto dividiuse en [[Alto Exipto | Alto]] e [[Baixo Exipto]]. Heracleópolis converteuse na cidade principal do Baixo Exipto e puido exercer o seu control sobre gran parte da rexión. <Ref name = "An Introduction"/> Heracleopolis exerceu un control tan grande sobre o Baixo Exipto durante este tempo que [[exiptólogo]]s e arqueólogos exipcios fan referencia ás veces ao período entre a IX e as X dinastías (2160-2025 a.C.) como período Heracleopolitano.<ref name="An Introduction"/> Durante este período, Heracleópolis atopouse a miúdo en conflito coa capital de facto do Alto Exipto, a antiga [[Tebas, Exipto | Tebas]].<ref name=":0">Van De Mieroop (2011), pp. 97, 99</ref>
Heracleópolis chegou a fama e alcanzou o seu apoxeo de poder durante o [[Primeiro período intermedio]], entre 2181 a.c. e o 2055 a.C.<ref name="The Princeton Dictionary of Ancient Egypt"> Shaw & Nicholson (2008) </ref> Finalmente despois do colapso do [[Antigo Reino de Exipto | Antigo Reino]], Exipto dividiuse en [[Alto Exipto | Alto]] e [[Baixo Exipto]]. Heracleópolis converteuse na cidade principal do Baixo Exipto e puido exercer o seu control sobre gran parte da rexión.<Ref name = "An Introduction"/> Heracleopolis exerceu un control tan grande sobre o Baixo Exipto durante este tempo que [[exiptólogo]]s e arqueólogos exipcios fan referencia ás veces ao período entre a IX e as X dinastías (2160-2025 a.C.) como período Heracleopolitano.<ref name="An Introduction"/> Durante este período, Heracleópolis atopouse a miúdo en conflito coa capital de facto do Alto Exipto, a antiga [[Tebas, Exipto | Tebas]].<ref name="The Princeton Dictionary of Ancient Egypt" />


=== Reino Medio (2055 a.C. - 1650 a.C.) ===
=== Reino Medio (2055 a.C. - 1650 a.C.) ===


Entre a última parte do [[Primeiro Período Intermedio| primeiro período intermedio]] e o comezo do [[Imperio Medio de Exipto | Reino medio]], a cidade converteuse no centro relixioso do culto a Herishaf e constuíuse o templo de Herishaf.<ref name=":0" /> Heracleópolis Magna e a súa dinastía foron derrotados por [[Mentuhotep II]] no c. 2055–2004 a.C., que iniciou o período do Reino Medio.<ref name=":0" />
Entre a última parte do [[Primeiro Período Intermedio|primeiro período intermedio]] e o comezo do [[Imperio Medio de Exipto|Reino medio]], a cidade converteuse no centro relixioso do culto a Herishaf e construíuse o templo de Herishaf.<ref name="The Princeton Dictionary of Ancient Egypt" /> Heracleópolis Magna e a súa dinastía foron derrotados por [[Mentuhotep II]] no c. 2055–2004 a.C., que iniciou o período do Reino Medio.<ref name=":0">Van De Mieroop (2011), pp. 97, 99</ref>


=== Terceiro período intermedio (1069 a.C. – 747 a.C.) ===
=== Terceiro período intermedio (1069 a.C. – 747 a.C.) ===


Na época do [[Terceiro Período Intermedio| Terceiro período intermedio]] (1069–747 a.C.), Heracleópolis volveu a ter importancia. Houbo moitas renovacións e novas construcións do templo e centros mortuarios que existiron na cidade, e volveuse a converter nun importante centro relixioso e político.<ref name=":0" />
Na época do [[Terceiro Período Intermedio|Terceiro período intermedio]] (1069–747 a.C.), Heracleópolis volveu a ter importancia. Houbo moitas renovacións e novas construcións do templo e centros mortuarios que existiron na cidade, e volveuse a converter nun importante centro relixioso e político.<ref name="The Princeton Dictionary of Ancient Egypt" />


=== Exipto tolemaico (322 a.C. - 30 a.C.) ===
=== Exipto tolemaico (322 a.C. - 30 a.C.) ===


Durante o [[Dinastía tolemaica| Reino ptolemaico]] (332-30 a.C.), Heracleópolis era aínda un importante centro relixioso e cultural en Exipto. Os gobernantes gregos deste período, no intento de atopar conexións e comparacións entre os seus propios deuses e os deuses da terra que agora gobernaban, asociaron a Harishef con [[Heracles]] no [[interpretatio graeca]], de aí o nome a miúdo usado polos estudosos modernos para Heracleópolis.<ref name=":0" />
Durante o [[Dinastía tolemaica| Reino tolemaico]] (332-30 a.C.), Heracleópolis era aínda un importante centro relixioso e cultural en Exipto. Os gobernantes gregos deste período, no intento de atopar conexións e comparacións entre os seus propios deuses e os deuses da terra que agora gobernaban, asociaron a Harishef con [[Heracles]] no [[interpretatio graeca]], de aí o nome a miúdo usado polos estudosos modernos para Heracleópolis.<ref name="The Princeton Dictionary of Ancient Egypt" />


=== Exipto romano (30 a.C.-390 d.C.) ===
=== Exipto romano (30 a.C.-390 d.C.) ===


O sitio de Heracleópolis estivo ocupado ata a[[Exipto romano | época romana]]. Preto á necrópole de Sedmet el-Gebel, atopáronse casas que datan deste período,<ref name=":0" /> o que implica por se mesmo unha ocupación continua da área.
O sitio de Heracleópolis estivo ocupado ata a[[Exipto romano | época romana]]. Preto á necrópole de Sedmet el-Gebel, atopáronse casas que datan deste período,<ref name="The Princeton Dictionary of Ancient Egypt" /> o que implica por si mesmo unha ocupación continua da área.

== Escavacións arqueolóxicas ==
[[Ficheiro:Pottery ushabti (shabti, shawabti) with linen grave clothes of T3y-ms. 19th Dynasty. From Heracleopolis Magna, Egypt. The Petrie Museum of Egyptian Archaeology, London.jpg|miniatura|Imaxe en cerámica [[shabti]] (ushabti''',''' shawabti) con roupa de [[liño]] da [[XIX dinastía exipcia|XIX dinastía]] atopada en Heracleopolis Magna, Exipto. Exposta no [[Museo Petrie de Arqueoloxía Exipci]]<nowiki/>a, [[Londres]] ]]

=== Sir Flinders Petrie e Edouard Naville ===
A primeira persoa en realizar unha extensa escavación en Herakleópolis foi o [[exiptólogo]] [[Suíza|suízo]] [[Edouard Naville]]. Despois de escavar o que cría que era a totalidade do templo de Heryshef, Naville chegou á conclusión de que atopara todo o que Heracleópolis tiña para ofrecer.<ref name="Ehnasya 1904" /> O seu amigo [[Sir Flinders Petrie]], por outra banda, "... en 1879, sospeitou que a rexión xa despexada era só unha parte do templo"<ref name="Ehnasya 1904" /> e, polo tanto, Herakleópolis (ou Ehnasya como el a chamaba, un nome que se remonta ata o período de ocupación romana do sitio) quedaba moito por desenterrar.

Petrie descubriu moito que Naville non crera que existise. Completou a escavación do templo de Heryshef e intentou atopar outros restos nunha zona ao redor do templo. Ao facelo, conseguiu descubrir características tan descoñecidas como restos de casas do período romano de ocupación.<ref name="Ehnasya 1904" /> Tamén identificou outro templo que atribuíu á [[XIX dinastía exipcia|dinastía XIX]], así como as mencionadas adicións ao templo de Heryshef asociadas a [[Ramsés II|Ramsés o Grande]].<ref name="Ehnasya 1904" /> Ademais dos elementos arqueolóxicos, os obxectos atopados por Petrie durante a súa escavación son numerosos e abranguen todo o rango cronolóxico do asentamento. Relacionados especificamente con obxectos atopados desde finais do [[Primeiro Período Intermedio]] e principios do [[Imperio Medio de Exipto|Imperio Medio]], Petrie descubriu numerosos fragmentos de macetas que asociou coa [[XI dinastía exipcia|XI Dinastía]]. Desde os últimos períodos romanos, Petrie atopou numerosos obxectos asociados a moitos dos lugares mortuorios que desenterrou, incluíndo ferramentas de ferro, cerámica e figuras.<ref name="Ehnasya 1904" />

=== Escavacións recentes ===
Aínda que non son moi numerosas as escavacións, e están naturalmente ensombrecidas pola de Flinders Petrie e a súa famosa expedición, houbo varias máis recentes que tamén incrementaron o coñecemento do xacemento. Durante a década de 1980, un equipo [[España|español]] realizou escavacións e descubriu obxectos como un altar de libacións e un par de ollos decorados, presuntamente dunha estatua, todo atribuído a un templo datado no terceiro período intermedio.<ref name="The Princeton Dictionary of Ancient Egypt" />

No 2008, outro equipo español tamén realizou escavacións baixo a dirección de María del Carmen Pérez-Die do [[Museo Arqueolóxico Nacional de España]], en [[Madrid]]. Os seus esforzos revelaron unha tumba descoñecida anteriormente con varias portas falsas que datan do [[Primeiro Período Intermedio|Primeiro período intermedio]], así como ofrendas funerarias, que non foran vandalizadas. Outros achados inclúen a capela funeraria do alto funcionario Neferjau e a súa esposa Sat-Bahetep,<ref>{{Cita publicación periódica|apelidos=Rodríguez Lázaro|nome=Juan|data=2005|título=Algunos bloques de la capilla funeraria de Neferkhau y Sat-Bahetep en el M.A.N. de Madrid|revista=Boletín de la Asociación Española de Orientalistas|ISSN=0571-3692|volume=Ano 2005|páxinas=107-124|número=41|lingua=es}}</ref> e os restos da tumba de [[Khety I]].<ref>{{Cita publicación periódica|apelidos=Rodríguez Lázaro|nome=Juan|data=outubro 2007|título=El viaje ritual de Khety (H.1) de Herakleópolis|revista=Boletín Informativo de AE (BIAE)|volume=Ano V|páxinas=2-9|número=LI|url=https://www.egiptologia.com/wp-content/uploads/2010/01/BIAE51.pdf|lingua=es}}</ref>


==Notas==
== Notas ==
{{Listaref|30em}}
{{Listaref|30em}}
==Véxase tamén==
== Véxase tamén ==
{{Commonscat}}
{{Commonscat}}


=== Bibliografía ===
=== Bibliografía ===


* {{Cita libro|título=Dictionnaire géographique de l'ancienne Egypte: contenant par ordre alphabétique la nomenclature comparée des noms propres géographiques qui se rencontrent sur les monuments et dans les papyrus|apelidos=Brugsch|nome=Heinrich|editorial=J. C. Heinrichs|ano=1879|lugar=Leipzig|lingua=de}}
* {{Cita libro|título=An Introduction to the Archaeology of Ancient Egypt|apelidos=Bard|nome=Kathryn A.|editorial=Blackwell Publishing|ano=2008|ISBN=978-1405111485|lugar=Malden, Ma|lingua=en}}
*{{Cita libro|título=Dictionnaire géographique de l'ancienne Egypte: contenant par ordre alphabétique la nomenclature comparée des noms propres géographiques qui se rencontrent sur les monuments et dans les papyrus|apelidos=Brugsch|nome=Heinrich|editorial=J. C. Heinrichs|ano=1879|lugar=Leipzig|lingua=de|url=https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/brugsch1879/0621/image}}
*{{Cita libro|título=Roman Ehnasya (Herakleopolis Magna)|apelidos=Flinders Petrie|nome=W. M.|editorial=Offices of the Egypt Exploration Fund|ano=1905|url=http://heracleopolismagna.com/wp-content/uploads/2017/03/petrie1905ab.pdf|lugar=Londres|lingua=en}}
*{{Cita libro|título=Dictionnaire des Noms Géographiques Contenus dans les Textes Hiéroglyphiques (Tomo 4)|apelidos=Gauthier|nome=Henri|editorial=Société Royale de Géographie d'Egypte|ano=1927|lugar=O Cairo|lingua=fr}}
*{{Cita libro|título=Dictionnaire des Noms Géographiques Contenus dans les Textes Hiéroglyphiques (Tomo 4)|apelidos=Gauthier|nome=Henri|editorial=Société Royale de Géographie d'Egypte|ano=1927|lugar=O Cairo|lingua=fr}}
*{{Cita libro|título=The International Standard Bible encyclopedia|apelidos=Orr|nome=James|editorial=The Howard-Severance Company|ano=1915|url=https://archive.org/details/cu31924063472827|lugar=Chicago|lingua=en}}
*{{Cita libro|título=Ein Bruchstück altägyptischer Annalen, (= Abhandlungen der Königlich Preussischen Akademie der Wissenschaften. Anhang: Abhandlungen nicht zur Akademie gehöriger Gelehrter. Philosophische und historische Abhandlungen.|apelidos=Schäfer|nome=Heinrich|editorial=Verlag der Königlichen Akademie der Wissenschaften|ano=1902|lugar=Berlín|lingua=de}}
*{{Cita libro|título=Ein Bruchstück altägyptischer Annalen, (= Abhandlungen der Königlich Preussischen Akademie der Wissenschaften. Anhang: Abhandlungen nicht zur Akademie gehöriger Gelehrter. Philosophische und historische Abhandlungen.|apelidos=Schäfer|nome=Heinrich|editorial=Verlag der Königlichen Akademie der Wissenschaften|ano=1902|lugar=Berlín|lingua=de}}
*{{Cita libro|título=A History of Ancient Egypt|apelidos=Van De Mieroop|nome=Marc|editorial=Wiley-Blackwell|ano=2011|ISBN=978-1-4051-6070-4|lugar=Chichester, West Sussex|lingua=en|edición=1ª}}
*{{Cita libro|título=The Princeton Dictionary of Ancient Egypt|url=https://archive.org/details/princetondiction0000shaw|apelidos=Shaw|nome=Ian|editorial=Princeton University Press|ano=2008|ISBN=9780691137629|apelidos2=Nicholson|nome2=Paul T.|lugar=Princeton, NJ|lingua=en}}
*{{Cita libro|título=An Egyptian Hieroglyphic Dictionary|apelidos=Wallis Budge|nome=E. A.|editorial=Editor John Murray|ano=1920|lingua=en|lugar=Londres|outros=(2 vols.)}}
*{{Cita libro|título=A History of Ancient Egypt|url=https://archive.org/details/historyofancient0000vand|apelidos=Van De Mieroop|nome=Marc|editorial=Wiley-Blackwell|ano=2011|ISBN=978-1-4051-6070-4|lugar=Chichester, West Sussex|lingua=en|edición=1ª}}
*{{Cita libro|título=Early Dynastic Egypt|apelidos=Wilkinson|nome=Toby|editorial=Routledge|ano=1999|ISBN=0-415-18633-1|lugar=London / Nova York|lingua=en}}
*{{Cita libro|título=An Egyptian Hieroglyphic Dictionary|url=https://archive.org/details/egyptianhierogly02budguoft|apelidos=Wallis Budge|nome=E. A.|editorial=Editor John Murray|ano=1920|lingua=en|lugar=Londres|outros=(2 vols.)}}
*{{Cita libro|título=Early Dynastic Egypt|url=https://archive.org/details/earlydynasticegy0000wilk|apelidos=Wilkinson|nome=Toby|editorial=Routledge|ano=1999|ISBN=0-415-18633-1|lugar=Londres / Nova York|lingua=en}}


===Ligazóns externas===
=== Ligazóns externas ===
* Pleiades ID: https://pleiades.stoa.org/places/736920
* [https://pleiades.stoa.org/places/736920 Herakleopolis en Pleiades] (en ''[[Lingua francesa|francés]]'')


{{Control de autoridades}}
{{Control de autoridades}}
[[Categoría:Antigo Exipto]]
[[Categoría:Historia de Exipto]]
[[Categoría:Cidades do Antigo Exipto]]
[[Categoría:Sitios arqueolóxicos de Exipto]]

Revisión como estaba o 21 de decembro de 2023 ás 14:54

Modelo:Xeografía políticaHeracleópolis Magna
Μεγάλη Ἡρακλέους πόλις (el) Editar o valor em Wikidata
Imaxe

Localización
Mapa
 29°05′08″N 30°56′04″L / 29.08556, 30.93444Coordenadas: 29°05′08″N 30°56′04″L / 29.08556, 30.93444
EstadoExipto
GobernaciónBeni Suef (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Capital de
Poboación
Poboación40.001 (2006) Editar o valor em Wikidata
Xeografía
Altitude30 m-32 m Editar o valor em Wikidata
Identificador descritivo
Fuso horario

Heracleópolis Magna (en grego antigo, Megálē Herakléous pólis) ou Heracleopolis (Ἡρακλεόπολις, Herakleópolis) é o nome romano da capital do XX nomo do antigo Alto Exipto. O sitio sitúase aproximadamente a 15 km (9,3 mi) ao oeste da moderna cidade de Beni Suef, na gobernación de Beni Suef de Exipto.[1]

Nomo

No Exipto Antigo, Heracleópolis Magna era coñecida, en demótico, como nn nswt Fillo do Faraón (aparecendo como hnn nswt ou hwt nn nswt). Posteriormente isto converteuse en copto: Ϩⲛⲏⲥ or ϩⲛⲉⲥ (tomouno prestado no seu inicio o Árabe exipcio Ahnās). O sitio coñécese agora como Ihnasiyyah Umm al-Kimam "Ihnasiyyah, nai dos fragmentos" e como Ihnasiyyah al-Madinah "a cidade de Ihnasiyyah".[1][2]

O nome grego significaba "Cidade de Heracles", engadíndose o epíteto "grande" para distinguila doutras vilas con ese nome. A forma grega fíxose máis común durante o Reino tolemaico, que chegou ao poder despois da morte de Alexandre o Grande. O Imperio Romano usou unha forma latinizada do nome grego.[2]

Algúns exiptólogos e eruditos bíblicos conectan a cidade bíblica de Hanes (hebreo: חָנֵס ) mencionada en Isaías 30:4 con Heracleópolis Magna.[3][4][5][6][7]

Cronoloxía de ocupacións importantes

Período dinástico precoz

Non se coñece a data dos primeiros asentamentos no sitio de Heracleópolis, pero unha entrada na Pedra de Palermo sobre a visita do rei Den ao lago sagrado de Herishef en Nenj-neswt, o nome antigo da cidade, suxire que xa existía a mediados da Primeira Dinastía, c. 2970 a.C.[4][8]

Primeiro período intermedio (2181–2055 a.C.)

Vista parcial do baixorelevo desde o muro norte dunha capela funeraria que contén as tumbas do gobernador de distrito Neferkhau- (Nfr-khaU) e unha muller chamada Sat-Bahetep (probablemente a súa muller) - (Sa-t, Ba-htp) , datada entre a IX e a XI dinastía de Exipto. Amosa un ritual funerario para a comida de Sat-Baheteps ka (entre 2160 e 1990 a.C.).

Heracleópolis chegou a fama e alcanzou o seu apoxeo de poder durante o Primeiro período intermedio, entre 2181 a.c. e o 2055 a.C.[9] Finalmente despois do colapso do Antigo Reino, Exipto dividiuse en Alto e Baixo Exipto. Heracleópolis converteuse na cidade principal do Baixo Exipto e puido exercer o seu control sobre gran parte da rexión.[1] Heracleopolis exerceu un control tan grande sobre o Baixo Exipto durante este tempo que exiptólogos e arqueólogos exipcios fan referencia ás veces ao período entre a IX e as X dinastías (2160-2025 a.C.) como período Heracleopolitano.[1] Durante este período, Heracleópolis atopouse a miúdo en conflito coa capital de facto do Alto Exipto, a antiga Tebas.[9]

Reino Medio (2055 a.C. - 1650 a.C.)

Entre a última parte do primeiro período intermedio e o comezo do Reino medio, a cidade converteuse no centro relixioso do culto a Herishaf e construíuse o templo de Herishaf.[9] Heracleópolis Magna e a súa dinastía foron derrotados por Mentuhotep II no c. 2055–2004 a.C., que iniciou o período do Reino Medio.[10]

Terceiro período intermedio (1069 a.C. – 747 a.C.)

Na época do Terceiro período intermedio (1069–747 a.C.), Heracleópolis volveu a ter importancia. Houbo moitas renovacións e novas construcións do templo e centros mortuarios que existiron na cidade, e volveuse a converter nun importante centro relixioso e político.[9]

Exipto tolemaico (322 a.C. - 30 a.C.)

Durante o Reino tolemaico (332-30 a.C.), Heracleópolis era aínda un importante centro relixioso e cultural en Exipto. Os gobernantes gregos deste período, no intento de atopar conexións e comparacións entre os seus propios deuses e os deuses da terra que agora gobernaban, asociaron a Harishef con Heracles no interpretatio graeca, de aí o nome a miúdo usado polos estudosos modernos para Heracleópolis.[9]

Exipto romano (30 a.C.-390 d.C.)

O sitio de Heracleópolis estivo ocupado ata a época romana. Preto á necrópole de Sedmet el-Gebel, atopáronse casas que datan deste período,[9] o que implica por si mesmo unha ocupación continua da área.

Escavacións arqueolóxicas

Imaxe en cerámica shabti (ushabti, shawabti) con roupa de liño da XIX dinastía atopada en Heracleopolis Magna, Exipto. Exposta no Museo Petrie de Arqueoloxía Exipcia, Londres

Sir Flinders Petrie e Edouard Naville

A primeira persoa en realizar unha extensa escavación en Herakleópolis foi o exiptólogo suízo Edouard Naville. Despois de escavar o que cría que era a totalidade do templo de Heryshef, Naville chegou á conclusión de que atopara todo o que Heracleópolis tiña para ofrecer.[2] O seu amigo Sir Flinders Petrie, por outra banda, "... en 1879, sospeitou que a rexión xa despexada era só unha parte do templo"[2] e, polo tanto, Herakleópolis (ou Ehnasya como el a chamaba, un nome que se remonta ata o período de ocupación romana do sitio) quedaba moito por desenterrar.

Petrie descubriu moito que Naville non crera que existise. Completou a escavación do templo de Heryshef e intentou atopar outros restos nunha zona ao redor do templo. Ao facelo, conseguiu descubrir características tan descoñecidas como restos de casas do período romano de ocupación.[2] Tamén identificou outro templo que atribuíu á dinastía XIX, así como as mencionadas adicións ao templo de Heryshef asociadas a Ramsés o Grande.[2] Ademais dos elementos arqueolóxicos, os obxectos atopados por Petrie durante a súa escavación son numerosos e abranguen todo o rango cronolóxico do asentamento. Relacionados especificamente con obxectos atopados desde finais do Primeiro Período Intermedio e principios do Imperio Medio, Petrie descubriu numerosos fragmentos de macetas que asociou coa XI Dinastía. Desde os últimos períodos romanos, Petrie atopou numerosos obxectos asociados a moitos dos lugares mortuorios que desenterrou, incluíndo ferramentas de ferro, cerámica e figuras.[2]

Escavacións recentes

Aínda que non son moi numerosas as escavacións, e están naturalmente ensombrecidas pola de Flinders Petrie e a súa famosa expedición, houbo varias máis recentes que tamén incrementaron o coñecemento do xacemento. Durante a década de 1980, un equipo español realizou escavacións e descubriu obxectos como un altar de libacións e un par de ollos decorados, presuntamente dunha estatua, todo atribuído a un templo datado no terceiro período intermedio.[9]

No 2008, outro equipo español tamén realizou escavacións baixo a dirección de María del Carmen Pérez-Die do Museo Arqueolóxico Nacional de España, en Madrid. Os seus esforzos revelaron unha tumba descoñecida anteriormente con varias portas falsas que datan do Primeiro período intermedio, así como ofrendas funerarias, que non foran vandalizadas. Outros achados inclúen a capela funeraria do alto funcionario Neferjau e a súa esposa Sat-Bahetep,[11] e os restos da tumba de Khety I.[12]

Notas

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Bard (2008)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Flinders Petrie (1905)
  3. Orr (1915)
  4. 4,0 4,1 Wilkinson 1999, p. 325
  5. Wallis Budge 1920, p. 1016
  6. Gauthier 1927, pp. 83-84
  7. Brugsch (1879), pp. 601, 604
  8. Heinrich Schäfer: Ein Bruchstück altägyptischer Annalen , (= Abhandlungen der Königlich Preussischen Akademie der Wissenschaften. Anhang: Abhandlungen nicht zur Akademie gehöriger Gelehrter 1. Philoscheische. ). Verlag der Königlichen Akademie der Wissenschaften, Berlín 1902, p. 18-21.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 Shaw & Nicholson (2008)
  10. Van De Mieroop (2011), pp. 97, 99
  11. Rodríguez Lázaro, Juan (2005). "Algunos bloques de la capilla funeraria de Neferkhau y Sat-Bahetep en el M.A.N. de Madrid". Boletín de la Asociación Española de Orientalistas (en castelán). Ano 2005 (41): 107–124. ISSN 0571-3692. 
  12. Rodríguez Lázaro, Juan (outubro 2007). "El viaje ritual de Khety (H.1) de Herakleópolis" (PDF). Boletín Informativo de AE (BIAE) (en castelán). Ano V (LI): 2–9. 

Véxase tamén

Bibliografía

Ligazóns externas