Saltar ao contido

Téxtil: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
TjBot (conversa | contribucións)
m engado a Categoría:Tecidos mediante HotCat
 
(Non se amosan 18 revisións feitas por 14 usuarios.)
Liña 1: Liña 1:
[[Ficheiro:Karachi - Pakistan-market.jpg|miniatura|Mercado dominical de teas nas proximidades de [[Karachi]], [[Paquistán]].]]
O '''téxtil''' é aquilo relacionado cos [[Tea|tecidos]]. Trátase dun material flexible que consiste nunha rede de [[fibra]]s, tanto naturais coma artificiais, chamadas [[fío]]s. O fío é producido mediante o [[Fiar|fiado]] de fibras de [[la]] sen refinar, [[liño]], [[algodón]] ou calquera outro material nunha [[roca]]<ref>{{cite web | title = An Introduction to Textile Terms {{en}} | rk = The Textile Museum | url = http://www.textilemuseum.org/PDFs/TextileTerms.pdf | format = pdf | dateformat = mdy | access date = August 6 2006}}</ref>.
O '''téxtil'''<ref>{{DRAG|téxtil}}</ref> (que provén do [[Lingua latina|latín]] "textilis" que, á súa vez provén de "texere", tecer) é aquilo relacionado coas telas fabricadas por medio de tramas e tecidos. Trátase dun material flexible que consiste nunha rede de [[Fibra téxtil|fibra]]s, tanto naturais coma artificiais, chamadas [[fío]]s. Até o [[século XX]] había catro tipos de fibras empregadas, o [[algodón]] e o [[liño]], que proveñen de fibras vexetais, e a [[la]] e a [[seda]], que son fibras animais. No presente, a maioría de telas fanse con fibras artificiais.

== Historia ==
As primeiras roupas apareceron hai uns 70&nbsp;000 anos, e se cadra mesmo antes, e estaban feitas de peles de animais que axudaron a protexer ós humanos do frío da [[glaciación]]. Nalgún punto da historia, os humanos aprenderon a tecer fibras de plantas para fabricar téxtiles.

O descubrimento de fibras de liño tinguidas nunha cova de [[Xeorxia]], datadas do -34&nbsp;000, suxire que o emprego de materiais téxtiles é propio tamén dos tempos prehistóricos.<ref>{{cita publicación periódica|doi=10.1126/science.325_1329a|pmid=19745126|título=Clothes Make the (Hu) Man|ano=2009|apelido1=Balter|nome1=M.|publicación=Science|volume=325|issue=5946|páxinas=1329}}</ref><ref>{{cita publicación periódica|doi=10.1126/science.1175404|pmid= 19745144|título=30,000-Year-Old Wild Flax Fibers|ano=2009|apelido1=Kvavadze|nome1=E.|apelido2=Bar-Yosef|nome2=O.|apelido3=Belfer-Cohen|nome3=A.|apelido4=Boaretto|nome4=E.|apelido5=Jakeli|nome5=N.|apelido6=Matskevich|nome6=Z.|apelido7=Meshveliani|nome7=T.|publicación=Science|volume=325|issue=5946|páxinas=1359|url=http://worldtextile.aimoo.com/|data=27 de novembro de 2009|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20091127065045/http://worldtextile.aimoo.com/|dataarquivo=28 de novembro de 2018}}</ref>
[[Ficheiro:Textile machinery at Cambrian Factory, Llanwrtyd (1293828).jpg|miniatura|Maquinaria téxtil en [[Llanwrtyd]], [[Gales]], na década de 1940.]]

A produción de produtos téxtiles sufriu unha constante evolución cuxa velocidade e escala de produción foi alterada pola [[industrialización]] e pola introdución das modernas técnicas de fabricación. Porén, os principais tipos de tecido, como o [[ligamento tafetán]], [[ligamento sarga]] ou o [[raso]] sufriron poucas diferenzas entre a antigüidade e a era moderna.

Ó longo do século XX as fibras plásticas fixéronse cunha parte importante no uso. No século XXI as fibras feitas a partir de reciclados e a [[madeira]]<ref>{{Cita web|título=Esta camiseta está hecha con madera|url=https://www.eldiario.es/ballenablanca/economia/camiseta-hecha-madera_0_881562657.html|páxina-web=eldiario.es|data-acceso=2019-03-26|lingua=es|nome=Medio|apelidos=ambiente}}</ref> están probando o seu uso.


== Notas ==
== Notas ==
{{Listaref}}
{{Listaref|30em}}


== Véxase tamén ==
== Véxase tamén ==
Liña 8: Liña 19:
* [[Industria téxtil]]
* [[Industria téxtil]]
* [[Roupa]]
* [[Roupa]]
* [[Adela Akers]] (artista téxtil)

{{Moda en progreso}}


{{Control de autoridades}}
[[Categoría:Téxtil]]


[[Categoría:Vestimenta]]
[[am:ጨርቅ]]
[[Categoría:Tecidos]]
[[ar:النسيج]]
[[be:Тэкстыль]]
[[bg:Текстил]]
[[bs:Tekstil]]
[[ca:Tèxtil]]
[[cs:Textilie]]
[[da:Tekstil]]
[[de:Textilie]]
[[en:Textile]]
[[es:Textil]]
[[et:Tekstiil]]
[[fa:پارچه]]
[[fi:Tekstiili]]
[[fr:Textile]]
[[gan:布]]
[[he:טקסטיל]]
[[hi:वस्त्र]]
[[ht:Twal]]
[[hu:Szövet (textilipar)]]
[[id:Tekstil]]
[[io:Texuro]]
[[it:Tessuto]]
[[ja:織物]]
[[ka:საფეიქრო ქსოვილი]]
[[kk:Мата]]
[[kn:ಬಟ್ಟೆ]]
[[ko:직물]]
[[ku:Cûmkerî]]
[[lb:Textilien]]
[[ln:Elambá]]
[[lt:Tekstilė]]
[[lv:Audums]]
[[mr:कापड]]
[[ms:Tekstil]]
[[nds-nl:Textiel]]
[[nl:Textiel]]
[[nn:Tekstil]]
[[no:Tekstil]]
[[pl:Tkanina]]
[[pt:Tecido têxtil]]
[[qu:P'acha]]
[[ro:Material textil]]
[[ru:Текстиль]]
[[scn:Stoffa]]
[[sh:Tekstil]]
[[si:රෙදිපිළි]]
[[simple:Textile]]
[[sn:Jira]]
[[sr:Текстил]]
[[su:Lawon]]
[[sv:Textil]]
[[ta:துணி]]
[[te:వస్త్రం]]
[[th:ผ้า]]
[[tk:Tekstil]]
[[tl:Tela]]
[[tr:Tekstil]]
[[uk:Текстиль]]
[[ur:منسوج]]
[[vec:Tesùo]]
[[vi:Vải]]
[[wa:Stofe]]
[[zh:纺织品]]
[[zh-yue:布]]

Revisión actual feita o 13 de febreiro de 2024 ás 11:13

Mercado dominical de teas nas proximidades de Karachi, Paquistán.

O téxtil[1] (que provén do latín "textilis" que, á súa vez provén de "texere", tecer) é aquilo relacionado coas telas fabricadas por medio de tramas e tecidos. Trátase dun material flexible que consiste nunha rede de fibras, tanto naturais coma artificiais, chamadas fíos. Até o século XX había catro tipos de fibras empregadas, o algodón e o liño, que proveñen de fibras vexetais, e a la e a seda, que son fibras animais. No presente, a maioría de telas fanse con fibras artificiais.

Historia[editar | editar a fonte]

As primeiras roupas apareceron hai uns 70 000 anos, e se cadra mesmo antes, e estaban feitas de peles de animais que axudaron a protexer ós humanos do frío da glaciación. Nalgún punto da historia, os humanos aprenderon a tecer fibras de plantas para fabricar téxtiles.

O descubrimento de fibras de liño tinguidas nunha cova de Xeorxia, datadas do -34 000, suxire que o emprego de materiais téxtiles é propio tamén dos tempos prehistóricos.[2][3]

Maquinaria téxtil en Llanwrtyd, Gales, na década de 1940.

A produción de produtos téxtiles sufriu unha constante evolución cuxa velocidade e escala de produción foi alterada pola industrialización e pola introdución das modernas técnicas de fabricación. Porén, os principais tipos de tecido, como o ligamento tafetán, ligamento sarga ou o raso sufriron poucas diferenzas entre a antigüidade e a era moderna.

Ó longo do século XX as fibras plásticas fixéronse cunha parte importante no uso. No século XXI as fibras feitas a partir de reciclados e a madeira[4] están probando o seu uso.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para téxtil.
  2. Balter, M. (2009). "Clothes Make the (Hu) Man". Science 325 (5946): 1329. PMID 19745126. doi:10.1126/science.325_1329a. 
  3. Kvavadze, E.; Bar-Yosef, O.; Belfer-Cohen, A.; Boaretto, E.; Jakeli, N.; Matskevich, Z.; Meshveliani, T. (27 de novembro de 2009). "30,000-Year-Old Wild Flax Fibers". Science 325 (5946): 1359. PMID 19745144. doi:10.1126/science.1175404. Arquivado dende o orixinal o 28 de novembro de 2018. 
  4. ambiente, Medio. "Esta camiseta está hecha con madera". eldiario.es (en castelán). Consultado o 2019-03-26. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]