Jump to content

Կարնիտին

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.
Կարնիտին
Изображение химической структуры
Քիմիական բանաձևC₇H₁₅NO₃
Մոլային զանգված2,7E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ
Քիմիական հատկություններ
Դասակարգում
CAS համար406-76-8
PubChem288
EINECS համար206-976-6
SMILESC[N+](C)(C)CC(CC(=O)[O-])O
ЕС206-976-6
ChEBI282
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)
Կարնիտին
Նույնացուցիչներ
CAS համար541-15-1
PubChem CID10917
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.006.343 Խմբագրել Վիքիդատայում
Քիմիական և ֆիզիկական տվյալներ
Քիմիական բանաձևC7H15NO3
Մոլային զանգված161201 g·mol−1

Կարնիտին, բյուրեղային միացություն է՝ հիմնային հատկություններով։ Լավ լուծվում է ջրում և սպիրտում, մոլեկուլային զանգվածը 161, 21 է, հալման ջերմաստիճանը՝ 195-197 °C (քայքայվելով)։ Օրգանիզմում սինթեզվում է լիզին և մեթիոնին ամինաթթուներից[2]։ Հիմնականում պարունակվում է կենդանիների մկաններում, որտեղից Վ. Ս. Գուլևիչը առաջին անգամ (1905 թվական) անջատել է, ինչպես նաև բակտերիաներում ու բույսերում։ Առաջին անգամ հայտնաբերվել է Tenebrio molitor միջատի աճի գործոնում և անվանվել BT, չնայած այն վիտամին չէ։ Օրգանիզմում մասնակցում է ճարպային փոխանակմանը[3]։ Կարնիտինը գոյություն ունի երկու ստերեոիզոմերների տեսքով, կենսաբանական ակտիվ ձևը L-կարնիտինն է, D-կարնիտինը կենսաբանորեն պասիվ է[4][5]։

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 DL-Carnitine
  2. Steiber A, Kerner J, Hoppel C (2004). «Carnitine: a nutritional, biosynthetic, and functional perspective». Mol. Aspects Med. 25 (5–6): 455–73. doi:10.1016/j.mam.2004.06.006. PMID 15363636.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  3. Bremer, J. Carnitine - metabolism and functions. Physiol. Rev., 1983, 63, 1420-1480.
  4. Mehta, Sweety (2013 թ․ հոկտեմբերի 6). «Activation and transportation of fatty acids to the mitochondria via the carnitine shuttle». Pharmaxchange.info. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-01-24-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 1-ին.
  5. A. J. Liedtke, S. H. Nellis, L. F. Whitesell and C. Q. Mahar (1982 թ․ նոյեմբերի 1). «Metabolic and mechanical effects using L- and D-carnitine in working swine hearts». Heart and Circulatory Physiology. 243 (5): H691–H697. PMID 7137362. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 15-ին.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 339