„Estrógen“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við

Innfellt

Nýjasta útgáfa síðan 29. janúar 2019 kl. 17:25

Estrógen, östrógen eða brímahormón (einnig kallað kvenhormón) eru hópur kynhormóna sem finnast hjá báðum kynjum en mun meir í kvendýrum. Þau koma að skipulagi tíðahrings/gangferil, meðgöngu og fósturþroska. Þá hafa þau áhrif á kynhvöt og á þroska t.d. brjósta.

Estrógen myndast aðallega í eggjastokkum en einnig í nýrnahettum og legköku. Þá myndast sum þeirra t.d. í brjóstum og nýrum.

Þrjú algengustu estrógeninu eru estradíól, estríól og estron. Líkaminn framleiðir þau með því að umbreyta andrógenum með hjálp ensíma. Estradíól er framleitt úr testósteróni en estrón úr andróstendíoni. Estron hefur veikari áhrif en estradíól og fyrirfinnst í meira magni, en hið síðarnefnda, hjá konum á breytingaskeiðinu.

Estrógen í lyfjum[breyta | breyta frumkóða]

Eins og áður hefur komið fram stjórnar estrógen tíðahring kvenna og því innihalda margar getnaðarvarnarpillur breyttu estrógeni. Kemur það til vegna þess að helmingurnartími hormónsins er mjög stuttur og erfitt er að fá tak í nægilegt magn til að hægt væri að fjöldaframleiða getnaðarvarnarpillur með því.

@@ Lína 1: / Lína 1: @@
+[[Mynd:Estradiol.png|thumb|right|Estradíól]]
-'''Estrógen''' eru [[kynhormón]] sem finnast hjá báðum kynjum en mun meir í kvendýrum. Þau koma að skipulagi [[Tíðahringur|tíðahrings]]/[[Gangferill|gangferil]], [[Meðganga|meðgöngu]] og fósturþroska. Estrógen myndast aðallega í [[Eggjastokkur|eggjastokkum]] en einnig í [[nýrnahetta|nýrnahettum]]. [[Testósteron]] kallast stundum ''karlkynhormón'' og myndast einkum í [[eistu]]m [[karl]]dýra.
+'''Estrógen''', '''östrógen''' eða '''brímahormón''' (einnig kallað '''kvenhormón''') eru hópur [[kynhormón]]a sem finnast hjá báðum kynjum en mun meir í [[kvendýr]]um. Þau koma að skipulagi [[Tíðahringur|tíðahrings]]/[[Gangferill|gangferil]], [[Meðganga|meðgöngu]] og fósturþroska. Þá hafa þau áhrif á [[kynhvöt]] og á þroska t.d. [[brjóst]]a.
+Estrógen myndast aðallega í [[Eggjastokkur|eggjastokkum]] en einnig í [[nýrnahetta|nýrnahettum]] og [[Legkaka|legköku]]. Þá myndast sum þeirra t.d. í brjóstum og [[Nýra|nýrum]].
-{{Stubbur|líffræði}}
+Þrjú algengustu estrógeninu eru [[estradíól]], [[estríól]] og [[estron]]. Líkaminn framleiðir þau með því að umbreyta [[andrógen]]um með hjálp [[ensím]]a. Estradíól er framleitt úr [[testósterón]]i en estrón úr [[andróstendíon]]i. Estron hefur veikari áhrif en estradíól og fyrirfinnst í meira magni, en hið síðarnefnda, hjá konum á [[Breytingaskeiðið|breytingaskeiðinu]].
-[[Flokkur:Kynhormónar]]
+== Estrógen í lyfjum ==
-[[ar:إستروجين]]
+Eins og áður hefur komið fram stjórnar estrógen tíðahring kvenna og því innihalda margar [[Getnaðarvarnarpilla|getnaðarvarnarpillur]] breyttu estrógeni. Kemur það til vegna þess að [[helmingurnartími]] hormónsins er mjög stuttur og erfitt er að fá tak í nægilegt magn til að hægt væri að fjöldaframleiða getnaðarvarnarpillur með því.
-[[ca:Estrogen]]
-[[cs:Estrogen]]
-[[da:Østrogen]]
+[[Flokkur:Kynhormón]]
-[[de:Östrogen]]
-[[dv:އެސްޓްރަޖަން]]
-[[el:Οιστρογόνο]]
-[[en:Estrogen]]
-[[es:Estrógeno]]
-[[fi:Estrogeeni]]
-[[fr:Œstrogène]]
-[[he:אסטרוגן]]
-[[hr:Estrogeni]]
-[[id:Estrogen]]
-[[it:Estrogeno]]
-[[ja:エストロゲン]]
-[[ko:에스트로겐]]
-[[lt:Estrogenai]]
-[[mk:Естрогени хормони]]
-[[nl:Oestrogeen]]
-[[no:Østrogen]]
-[[pl:Estrogeny]]
-[[pt:Estrogênio]]
-[[ru:Эстрогены]]
-[[su:Éstrogén]]
-[[sv:Östrogen]]
-[[vi:Estrogen]]
-[[zh:雌激素]]