Калейдоскоп (гр. καλός — әдемі, гр. εἶδος — түр (кескін), гр. σκοπέω — қараймын, бақылаймын) — ішінде үш (кейде екі немесе үштен көп) ұзына бойғы, бұрыштарға бүктелген айналы шынылар болатын, көбіне түтік күйінде кездесетін оптикалық аспап-ойыншық. Түтікті айналдырған кезде бойлық өзектің айналасында айналардың арасында орналасқан түрлі-түсті элементтер шағылысып, ауысатын симметриялы өрнектер пайда болады. Айналардың әртүрлі өзара орналасулары дубляждалған суреттердің әркелкі мөлшерін алуға мүмкіндік береді. Мысалы: 45° — 8, 60° — 6, 90° — 4.

Ауыспалы мағынада — құбылыстардың, келбет пен оқиғалардың тез ауысуы.

Тарихы

өңдеу

1816 жылы жарық толқындарының бір беткейге ұялау экмпериментін өткізіп жатқан уақытта шотландық физигі Дэвид Брюстер ашқан болатын.

 

Калейдоскоп түрлері

өңдеу

Бүгінгі күні калейдоскоптың бірнеше негізгі түрлері кездеседі.

  • Классикалық калейдоскоп айналған кезде өзінің бойлық өзегінің айналасында орын ауыстыратын түрлі-түсті төгінділермен толтырылған.

Сілтемелер

өңдеу