ម្រេចកំពត៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2 |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 |
||
បន្ទាត់ទី១៖ | បន្ទាត់ទី១៖ | ||
'''ម្រេចកំពត''' ( {{Lang-fr|Poivre de Kampot}} ) គឺជាពូជម្រេចខ្មៅដាំដុះនិងផលិតក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]] ។ វាត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាជាម្រេចឥណ្ឌូចិន (poivre d'Indochine) ក្នុងអំឡុងដើមសតវត្សទី២០ ក្រោម[[កម្ពុជាក្រោមអាណាព្យាបាលបារាំង|អាណាព្យាបាលបារាំងលើកម្ពុជា]]។ <ref>{{Cite web |last=Sullivan |first=Michael |date=March 14, 2020 |title=Cambodia's Prized Kampot Pepper, Nearly Wiped Out By Khmer Rouge, Makes A Comeback |url=https://www.npr.org/2020/03/14/813608491/cambodias-prized-kampot-pepper-nearly-wiped-out-by-khmer-rouge-makes-a-comeback |url-status=live |archive-url= |archive-date= |access-date=15 March 2020 |publisher=[[National Public Radio]] |language=en}}</ref> ឈ្មោះទំនើបនេះមានប្រភពមកពីតំបន់ដែលដាំដុះគឺ[[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]]ដែលពីមុនក៏រួមបញ្ចូល [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]]ដែលបែកក្រោយមកដែរ។ |
'''ម្រេចកំពត''' ( {{Lang-fr|Poivre de Kampot}} ) គឺជាពូជម្រេចខ្មៅដាំដុះនិងផលិតក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]] ។ វាត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាជាម្រេចឥណ្ឌូចិន (poivre d'Indochine) ក្នុងអំឡុងដើមសតវត្សទី២០ ក្រោម[[កម្ពុជាក្រោមអាណាព្យាបាលបារាំង|អាណាព្យាបាលបារាំងលើកម្ពុជា]]។ <ref>{{Cite web |last=Sullivan |first=Michael |date=March 14, 2020 |title=Cambodia's Prized Kampot Pepper, Nearly Wiped Out By Khmer Rouge, Makes A Comeback |url=https://www.npr.org/2020/03/14/813608491/cambodias-prized-kampot-pepper-nearly-wiped-out-by-khmer-rouge-makes-a-comeback |url-status=live |archive-url= |archive-date= |access-date=15 March 2020 |publisher=[[National Public Radio]] |language=en}}</ref> ឈ្មោះទំនើបនេះមានប្រភពមកពីតំបន់ដែលដាំដុះគឺ[[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]]ដែលពីមុនក៏រួមបញ្ចូល [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]]ដែលបែកក្រោយមកដែរ។ |
||
[[Category:Articles with 'species' microformats]] |
[[Category:Articles with 'species' microformats]] |
||
ម្រេចកំពតជាផលិតផលបញ្ជាក់[[ការចង្អុលបង្ហាញភូមិសាស្ត្រ|ភូមិសាស្ត្រ (GI)]] នៅកម្ពុជា(តាំងពីឆ្នាំ២០១០) និងនៅ[[សហភាពអឺរ៉ុប]] (តាំងពីឆ្នាំ២០១៦)។ <ref>{{Cite news|last=Sopheng|first=Cheang|date=2 March 2016|title=Cambodia's Kampot pepper wins coveted EU protection|work=[[Associated Press]]|url=https://apnews.com/article/3401326e3104438995d697dfb982ac95|access-date=16 November 2016}}</ref> <ref name="europa">{{Cite web |last= |first= |date=2015 |title=Product specification of the protected geographical indication: Kampot pepper |url=http://www.cambodiaip.gov.kh/DocResources/973f787e-9476-4378-aed1-9aaa5c8f6183_007729c5-60a9-47f0-83ac-7f70420b9a34-en.pdf |url-status= |
ម្រេចកំពតជាផលិតផលបញ្ជាក់[[ការចង្អុលបង្ហាញភូមិសាស្ត្រ|ភូមិសាស្ត្រ (GI)]] នៅកម្ពុជា(តាំងពីឆ្នាំ២០១០) និងនៅ[[សហភាពអឺរ៉ុប]] (តាំងពីឆ្នាំ២០១៦)។ <ref>{{Cite news|last=Sopheng|first=Cheang|date=2 March 2016|title=Cambodia's Kampot pepper wins coveted EU protection|work=[[Associated Press]]|url=https://apnews.com/article/3401326e3104438995d697dfb982ac95|access-date=16 November 2016}}</ref> <ref name="europa">{{Cite web |last= |first= |date=2015 |title=Product specification of the protected geographical indication: Kampot pepper |url=http://www.cambodiaip.gov.kh/DocResources/973f787e-9476-4378-aed1-9aaa5c8f6183_007729c5-60a9-47f0-83ac-7f70420b9a34-en.pdf |url-status=dead |archive-url= |archive-date= |access-date=15 March 2020 |publisher=[[Ministry of Commerce (Cambodia)|Cambodian Ministry of Commerce]] |archivedate=11 ឧសភា 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210511202010/https://www.cambodiaip.gov.kh/DocResources/973f787e-9476-4378-aed1-9aaa5c8f6183_007729c5-60a9-47f0-83ac-7f70420b9a34-en.pdf }}</ref> |
||
== តំបន់ភូមិសាស្ត្រ == |
== តំបន់ភូមិសាស្ត្រ == |
កំណែថ្មីបំផុតនៅ ម៉ោង១៧:៤៥ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី០៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤
ម្រេចកំពត ( បារាំង: Poivre de Kampot ) គឺជាពូជម្រេចខ្មៅដាំដុះនិងផលិតក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។ វាត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាជាម្រេចឥណ្ឌូចិន (poivre d'Indochine) ក្នុងអំឡុងដើមសតវត្សទី២០ ក្រោមអាណាព្យាបាលបារាំងលើកម្ពុជា។ [១] ឈ្មោះទំនើបនេះមានប្រភពមកពីតំបន់ដែលដាំដុះគឺខេត្តកំពតដែលពីមុនក៏រួមបញ្ចូល ខេត្តកែបដែលបែកក្រោយមកដែរ។ ម្រេចកំពតជាផលិតផលបញ្ជាក់ភូមិសាស្ត្រ (GI) នៅកម្ពុជា(តាំងពីឆ្នាំ២០១០) និងនៅសហភាពអឺរ៉ុប (តាំងពីឆ្នាំ២០១៦)។ [២] [៣]
តំបន់ភូមិសាស្ត្រ
[កែប្រែ]ម្រេចកំពតត្រូវបានដាំដុះនៅក្នុងស្រុក/ក្រុងចំនួនប្រាំពីរក្នុងខេត្តភាគនិរតីនៃប្រទេសកម្ពុជា។ [៣]
ផលិតផល
[កែប្រែ]ម្រេចកំពតត្រូវបានដាំដុះ ផលិត និងលក់ជាពូជពណ៌បៃតង ខ្មៅ ស និងក្រហម សុទ្ធតែមកពីរុក្ខជាតិតែមួយ។ [៤] អាកាសធាតុនៃខេត្តកំពតផ្តល់នូវលក្ខខណ្ឌដ៏ល្អឥតខ្ចោះសម្រាប់ការដាំដុះម្រេច ហើយបរិមាណរ៉ែថ្មខៀវ នៃដីនៅតំបន់ជើងភ្នំដំរី ជួយឱ្យម្រេចកំពតមានទឹកដីតែមួយគត់។ [៥] [៦]
លក្ខខណ្ឌនៃការរីកលូតលាស់គឺគ្រាន់តែជាធាតុមួយនៃសារៈសំខាន់ជាច្រើនចំពោះការផលិតម្រេចកំពត។ ចំណេះដឹងនៃការដាំដុះ និងផលិតម្រេចត្រូវបានបញ្ជូនបន្តពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់នៅក្នុងខេត្តកំពត ចាប់តាំងពីយ៉ាងហោចណាស់សតវត្សទី១៣ ។ លក្ខខណ្ឌផ្ទុកក៏មានសារៈសំខាន់ដែរ ហើយគុណភាពផ្សេងៗរបស់ម្រេចកំពតត្រូវបានផលិត និងលក់។ [៦]
ចម្ការត្រូវបានត្រួតពិនិត្យដោយសមាគមអ្នកផលិតម្រេចកំពត (KPPA) និងដោយស្ថាប័នបញ្ជាក់ឯករាជ្យ Eco-Cert ។ មានតែសមាជិកដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់នៃ KPPA ដែលប្រកាន់ខ្ជាប់នូវលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យ PGI ប៉ុណ្ណោះដែលត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យលក់ម្រេចដោយប្រើពាក្យថា "ម្រេចកំពត" ប្រភពដើម។
ក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ គិតត្រឹមដំណាច់ខែឧសភា កម្ពុជាផលិតម្រេចខ្មៅបានសរុបចំនួន ១១ ៨១៩ តោន កើនឡើង ២០% បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នានៃឆ្នាំ ២០១៥។ ប្រមាណ ៧២% មកពីខេត្តត្បូងឃ្មុំ ដែលមានផ្ទៃដីដាំម្រេចជាង ២.៧៦២ ហិកតា។ បើប្រៀបធៀប វៀតណាមឈរលើគេក្នុងបញ្ជីប្រទេសដាំម្រេចដែលមានដំណាំសរុប ១៥៥.០០០ តោនក្នុងឆ្នាំ ២០១៤។ ចំណែក ៣៨,៦% នៃផលិតកម្មសកល។ [៧]
តម្លៃម្រេចលើទីផ្សារពិភពលោកបច្ចុប្បន្នមានអំណោយផល ហើយចម្ការម្រេចថ្មីៗជាច្រើនត្រូវបានគេសាងសង់នៅទូទាំងប្រទេស។ នៅតាមតំបន់មួយចំនួន ចម្ការម្រេចធំៗកំពុងរួមចំណែកដល់ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើដែលគួរឲ្យព្រួយបារម្ភនៅកម្ពុជា ។ [៧]
ប្រវត្តិសាស្ត្រ
[កែប្រែ]ការដាំដុះម្រេចកំពតមានប្រវត្តិយូរលង់ណាស់មកហើយ ហើយត្រូវបានពិពណ៌នាជាលើកដំបូងនៅក្នុងសតវត្សទី១៣ ក្នុងសម័យអង្គរ នៅពេលដែលអ្នកការទូតចិនជីវ តាក្វាន់ បានមកលេងតំបន់នោះ។ [៨] ការផលិតដែលពឹងផ្អែកខ្លាំងបែបទំនើបត្រូវបានផ្តួចផ្តើមឡើងក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អាណានិគមបារាំង ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៨៧០ ហើយនៅដើមសតវត្សទី២០ ប្រទេសកម្ពុជាបានប្រមូលផលម្រេចកំពតប្រហែល៨ ០០០ តោនក្នុងមួយឆ្នាំ។ ក្នុងទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៦០ ម្រេចនៅកំពតនៅតែមានចំនួន ១លានដើមដែលផលិតបានប្រហែល៣ ០០០ [៩] តោនក្នុងមួយឆ្នាំ ប៉ុន្តែផលិតកម្មនេះត្រូវបានរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដោយសង្គ្រាមស៊ីវិលកម្ពុជា ហើយមានតែ៤ តោនក្នុងមួយឆ្នាំប៉ុណ្ណោះដែលត្រូវបានប្រមូលផលនៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០។ [៦]
ផលិតកម្មម្រេចកំពតទទួលបានសន្ទុះបន្តិចម្តងៗនៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ២០០០ នៅពេលដែលកសិករម្រេចពីមុនបានវិលត្រឡប់មកដីរបស់ពួកគេវិញបន្តិចម្តងៗ។ [១០] គិតត្រឹមខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥ ស្រុកចំនួនប្រាំមួយនៅភាគខាងត្បូងនៃខេត្តកំពតមានកសិដ្ឋានម្រេច ខណៈដែលទីផ្សារគ្រឿងទេសនៅក្រៅប្រទេសភាគច្រើនមានអឺរ៉ុប សហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុន កូរ៉េ និងតៃវ៉ាន់។ [១១] ជាផលិតផលកម្ពុជាដំបូងគេ ម្រេចកំពតទទួលបានឋានៈ GI របស់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ២០១០ ដោយភ្ជាប់គុណភាពនៃផលិតផលទៅនឹងប្រភពដើមរបស់វា។ [៥] តម្រូវការផលិតផលអន្តរជាតិបានកើនឡើងតាំងពីពេលនោះមក។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បរិមាណនាំចេញប្រចាំឆ្នាំនៅមានតិចតួចនៅឡើយ ពោលគឺ 58 តោនត្រូវបានផលិតនៅលើផ្ទៃដី២៥ ហិកតាសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៤។ [១២] ក្នុងឆ្នាំ២០២០ ទិន្នផលម្រេចកំពតសរុបបានកើនឡើងប្រមាណ៨០តោន។ [១៣]
ឯកសារយោង
[កែប្រែ]- ↑ Sullivan, Michael (March 14, 2020). "Cambodia's Prized Kampot Pepper, Nearly Wiped Out By Khmer Rouge, Makes A Comeback" (in អង់គ្លេស). National Public Radio. Retrieved 15 March 2020.
{{cite web}}
: CS1 maint: url-status (link) - ↑ Sopheng, Cheang (2 March 2016). "Cambodia's Kampot pepper wins coveted EU protection". Associated Press. https://apnews.com/article/3401326e3104438995d697dfb982ac95.
- ↑ ៣,០ ៣,១ "Product specification of the protected geographical indication: Kampot pepper" (PDF). Cambodian Ministry of Commerce. 2015. Archived from the original (PDF) on 11 ឧសភា 2021. Retrieved 15 March 2020.
- ↑ "Kampot Pepper". kampotpepper.biz. KPPA. Retrieved 16 November 2016.
- ↑ ៥,០ ៥,១ Meredith Bethune (April 2014). "How the World's Best Pepper is Grown in Kampot, Cambodia". Serious Eats. Retrieved 16 November 2016.
- ↑ ៦,០ ៦,១ ៦,២ "Kampot Pepper". Farmlink. Archived from the original on 6 ធ្នូ 2016. Retrieved 16 November 2016.
- ↑ ៧,០ ៧,១ Mech Dara, Igor Kossov (14 June 2016). "Pepper business adds to Kingdom's deforestation woes". The Phnom Penh Post. http://www.phnompenhpost.com/national/pepper-business-adds-kingdoms-deforestation-woes.
- ↑ George Edgar (1 November 2016). "Reaping what you sow". The Phnom Penh Post. http://www.phnompenhpost.com/analysis-and-op-ed/reaping-what-you-sow.
- ↑ Him, Anna (2014). "Kampot Pepper Promotion Association" (PDF).
- ↑ Vong Sokheng (11 April 2003). "Daily grind for pepper paupers". The Phnom Penh Post. http://www.phnompenhpost.com/national/daily-grind-pepper-paupers.
- ↑ Sok Chan (8 July 2015). "High 2015 yields for pepper growers". The Phnom Penh Post. http://www.phnompenhpost.com/business/high-2015-yields-pepper-growers.
- ↑ Cheng Sokhorng (13 November 2015). "Kampot pepper defying drought fears". The Phnom Penh Post. http://www.phnompenhpost.com/business/kampot-pepper-defying-drought-fears.
- ↑ Chan, Sok (5 January 2021). "Ministry shares 2020 agri-export numbers". Khmer Times. Retrieved 7 January 2021.