* [[Cemtu]] ([[Res Publica Popularis Sinarum]]), ab 1984
* [[Budovicium]] ([[Cechia]]), ab 1987
* Linz (ad [[Rhenus|Rhenum]], [[Germania]]), ab 1987
* [[Fanum Sancti Caroli]] ([[Nicaragua]]), ab 1988
* [[Kansiopolis (Kansia)]] ([[Civitates Foederatae Americae]]), ab 1988
* Gwangyang ([[Respublica Coreana]]), ab 1991
* [[Mutina]] ([[Italia]]), ab 1992
* [[Novogardia Inferior]] ([[Russia]]), ab 1993
* [[Berolinum]]-[[Carolaeburgum-Vilmersdorfium]] ([[Germania]]), ab 1995
* [[Lincopia]] ([[Suecia]]), ab 1995
* [[Norcopia]] ([[Suecia]]), ab 1995
* [[Tammerforsia]] ([[Finnia]]), ab 1995
* [[:de:Albufeira|Baltum]] ([[Lusitania]]), ab 2008
|Provincia_terrae =
|Spissitudo_incolarum = 1970
|Numerus_partium = 36
|Superior =
|Magister = ita
|Pagus_urbanus = Urbs statutaria
|UN_LOCODE =
|NUTS =
|Art = Stadt
|Name = Linz
|Wappen = Linz CoA.png
|lat_deg = 48 | lat_min = 18 | lat_sec = 11
|lon_deg = 14 | lon_min = 17 | lon_sec = 26
|Lageplan = <!-- Lageplan.png -->
|Bundesland = Austria Superior
|Bezirk = Statutarstadt
|Höhe = 226
|Fläche = 96.048
|Einwohner = 189284
|Gliederung =
|Stand = 01.04.2009
|PLZ = 4010, 402x, 403x, 404x
|Vorwahl = 0732
|Kfz = L
|Gemeindekennziffer = 40101
|NUTS =
|LOCODE = AT Linz
|Straße =Hauptstraße 1-5
|Website = http://www.linz.at/ www.linz.at
|Bürgermeister = Franciscus Dobusch
|Partei = Socialis Democratica Factio Austriae|SPÖ
|Gemeinderatanzahl =61
|Wahljahr = 2009
|Mitglieder des Gemeinderats = 26 [[Socialis Democratica Factio Austriae|SPÖ]], 17 [[Factio Popularis Austriaca|ÖVP]], 9 [[Factio Libera Austriae|FPÖ]], 7 [[Virides – Optio Viridis|BL]], 1 [[Societas Pro Futuro Austriae|BZÖ]], 1 [[Factio Communistica Austriae|KPÖ]]
|Imago = Linz Donau.jpg
|Inscriptio_imaginis= Despectus ad urbem de monte Pöstlingberg
}}
'''Lentia'''<ref>{{Graesse}}. Alia nominasunt: Lincia, Linca, Lincium, Linza, Lintza, Gesadunum, Aredata, Aredatum.</ref> ([[lingua Theodisca|Theodisce]]: ''[[:de:Linz|Linz]]'') est [[urbs]] in [[Austria]] ad [[Danubius|Danubium]] flumen sita et [[caput (urbs)|caput]] provinciae [[Austria Superior|Austriae Superioris]]. Post [[Vindobona]]m et [[Graecia (urbs)|Graeciam]] numero incolarum tertium locum inter urbes austriacas tenet. Anno [[2009]], Lentia una cum [[Vilna]] titulum ''capitis culturalis Europae'' tulit.
'''Lentia'''<ref>"[http://www.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof2/s0782b.html Lentia]" in {{Hofmannus}}; {{Graesse}}</ref><ref>Vb. adiect. "Lentiensis": [[Ammianus Marcellinus]], ''[[Res gestae (Ammianus)|Res gestae]]'' 15.4.1</ref> seu '''Lentium'''<ref>A. Chiusole, ''[https://books.google.it/books?id=3I3vqyjsFJQC&dq=Il%20mondo%20antico%2C%20moderno%2C%20e%20novissimo%2C%20tomo%201&hl=it&source=gbs_book_other_versions Il mondo antico, moderno, e novissimo, ovvero Breve trattato]'' (Venetiis: G. B. Recurti, 1749)</ref> seu '''Aredata''' seu '''Aredatum'''<ref>Pertsch, Erich: ''Langenscheidts Großes Schulwörterbuch Lateinisch-Deutsch'', Berolini et Monaci 1983, ISBN 3-468-07202-3, p. 1325</ref> ([[lingua Theodisca|Theodisce]]: ''Linz'') est [[urbs]] in [[Austria]] ad [[Danubius|Danubium]] flumen sita et [[caput (urbs)|caput]] provinciae [[Austria Superior|Austriae Superioris]]. Post [[Vindobona]]m et [[Graecia (urbs)|Graeciam]] numero incolarum tertium locum inter urbes Austriacas tenet. Anno [[2009]] Lentia una cum [[Vilna]] titulum [[caput culturale Europaeum|capitis culturalis Europae]] tulit. Ex [[2014]] Lentia pars coniunctionis urbium creatorum [[UNESCO]] est.
== Historia ==
== Historia ==
Iam [[saeculum 4 a.C.n.|quarto saeculo a.C.n.]], compluria oppida [[Celtae|Celtica]] in ea regione, quam Lentia hodierna occupat, sive in collibus sive in utraque [[Danubius|Danubii]] ripa exstiterunt, quorum unum in monte ''Freinberg'' vocato situm Celtarum lingua ''Lentos'' ('flexibilis, incurvatus') appellatum esse videtur, quod nomen in posteriora castra Romana translatum est.
Iam [[saeculum 4 a.C.n.|quarto saeculo a.C.n.]], compluria oppida [[Celtae|Celtica]] in ea regione, quam Lentia hodierna occupat, sive in collibus sive in utraque [[Danubius|Danubii]] ripa exstiterunt, quorum unum in monte ''Freinberg'' vocato situm Celtarum lingua ''Lentos'' ('flexibilis, incurvatus') appellatum esse videtur, quod nomen in posteriora castra Romana translatum est.
Inter annos [[166]] et [[180]], dum bellum [[Marcomanni]]cum geritur, [[Marcus Aurelius|Marco Aurelio]] imperatore castra posita sunt. Quorum fit mentio in [[Notitia Dignitatum]] (circiter [[420]]) sub nomine ''Lentia''. Oppidum quamvis compluries a [[Germani]]s deletum, tamen in [[Medium Aevum]] permanebat et ab [[saeculum 8|saeculo octavo]], cum [[Tassilo III|Tassilone III]] duce in dicionem ducatus [[Bavaria]]e venit, denuo florescebat.
Lentia pars [[Imperium Romanum|Imperii Romani]] erat. Inter annos [[166]] et [[180]], dum bellum [[Marcomanni]]cum geritur, [[Marcus Aurelius|Marco Aurelio]] imperatore castra posita sunt. Quorum fit mentio in [[Notitia Dignitatum]] (circiter [[420]]) sub nomine ''Lentia''. Oppidum quamvis compluries a [[Germani]]s deletum, tamen in [[Medium Aevum]] permanebat et ab [[saeculum 8|saeculo octavo]], cum [[Tassilo III|Tassilone III]] duce in dicionem ducatus [[Bavaria]]e venisset, denuo florescebat.
Anno [[799]], nomen vernaculum ''Linze'' primum litteris apparet, anno [[806]] Lentia ''mercatus'' dicta est, sub annum [[1240]] urbi praetor et sigillum urbanum tributa sunt. Cum urbs illo tempore in confinibus ducatus [[Austria]]e sita esset, portorium exigebatur, quo incrementum civitatis magnopere augebatur, cuius rei testimonio est novum forum anno [[1230]] creatum.
Anno [[799]], nomen vernaculum ''Linze'' primum litteris apparet, anno [[806]] Lentia ''mercatus'' dicta est, sub annum [[1240]] urbi praetor et sigillum urbanum tributa sunt. Cum urbs illo tempore in confinibus ducatus [[Austria]]e sita esset, portorium exigebatur, quo incrementum civitatis magnopere augebatur, cuius rei testimonio est novum forum anno [[1230]] creatum. Inter annos [[1489]] et [[1493]] [[Fridericus III|Friderico III]] imperatore Lentia caput [[Sacrum Romanum Imperium|Sacri Imperii Romani]] erat.
Novis temporibus industria Lentiam venit. Hodie Lentia ab urbe industriae in urbem culturae mutatur.
== Religiones ==
== Religiones ==
Linea 75:
Linea 19:
Ad [[1600]], maxima Lentiae pars incolarum confessioni Augustanae addicta, ecclesia autem [[Ecclesia Catholica|Catholica]] paene exstincta erat. Post [[Contrareformatio|Reformationem Catholicam]], initio saeculi decimi septimi habitam usque ad hodiernum diem, maior civium pars sunt Catholici Romani. Lentia etiam est [[sedes episcopalis]] [[Ecclesia Catholica Romana|Ecclesiae Catholicae Romanae]], nomine [[Dioecesis Linciensis]]. Praesens [[Episcopus]] [[Ludovicus Schwarz]]<ref>[[:de:Ludwig Schwarz]]</ref> anno [[2005]] nominatus est. Lentia multas ecclesias magnificas habet. [[Ecclesia Cathedralis Immaculatae Conceptionis (Lentiae)|Ecclesia Cathedralis Nova]]<ref>[[:de:Neuer Dom (Linz)]]</ref> principio [[saeculum 20|saeculi vicesimi]] aedificata maxima [[Austria]]e ecclesiarum est.
Ad [[1600]], maxima Lentiae pars incolarum confessioni Augustanae addicta, ecclesia autem [[Ecclesia Catholica|Catholica]] paene exstincta erat. Post [[Contrareformatio|Reformationem Catholicam]], initio saeculi decimi septimi habitam usque ad hodiernum diem, maior civium pars sunt Catholici Romani. Lentia etiam est [[sedes episcopalis]] [[Ecclesia Catholica Romana|Ecclesiae Catholicae Romanae]], nomine [[Dioecesis Linciensis]]. Praesens [[Episcopus]] [[Ludovicus Schwarz]]<ref>[[:de:Ludwig Schwarz]]</ref> anno [[2005]] nominatus est. Lentia multas ecclesias magnificas habet. [[Ecclesia Cathedralis Immaculatae Conceptionis (Lentiae)|Ecclesia Cathedralis Nova]]<ref>[[:de:Neuer Dom (Linz)]]</ref> principio [[saeculum 20|saeculi vicesimi]] aedificata maxima [[Austria]]e ecclesiarum est.
Aliae ecclesiae praeclares:
Aliae ecclesiae praeclarae:
* Ecclesia parochialis ([[lingua Theodisca|Theodisce]]: Stadtpfarrkirche)
* Ecclesia parochialis urbis ([[lingua Theodisca|Theodisce]]: Stadtpfarrkirche)
* Ecclesia cathedralis antiqua (ecclesia Iesuitarum)
* Ecclesia cathedralis antiqua (ecclesia Iesuitarum)
* Ecclesia Ordinis Sanctae Ursulae
* Ecclesia Ordinis Sanctae Ursulae
* Ecclesia in monte ''Pöstlingberg'' (Basilica [[peregrinatio]]nis)
* Ecclesia tituli "basilica minor" in monte ''Pöstlingberg'' (Basilica [[peregrinatio]]nis ad Mariam dolorosam)
* Ecclesia Sancti Martini (quae est antiquissima ecclesia urbis tempore [[Carolus Magnus|Caroli Magni]] fundata).
* Ecclesia Sancti Martini (quae est antiquissima ecclesia urbis tempore [[Carolus Magnus|Caroli Magni]] fundata).
Schola episcopalis (antequam "seminarium minus") nomine [[Collegium Petrinum]] anno [[1897]] condita est.
Schola episcopalis (antea "seminarium minus") nomine [[Collegium Petrinum]] anno [[1897]] condita est.
== Alia aedificia visu digna ==
== Alia aedificia visu digna ==
* Aedificia fori et aedificia centri historici.
* Castellum: Prima mentio facta est anno [[799]]; [[Saeculum 15|saeculo quinto decimo]], sedes imperatoris [[Fridericus III|Friderici III]] erat. Ex anno [[1966]], hospitio museo historico-ethnographico praebet.
*Castellum: Prima mentio facta est anno [[799]]; [[Saeculum 15|saeculo quinto decimo]], sedes imperatoris [[Fridericus III|Friderici III]] erat. Ex anno [[1966]], hospitio museo historico-ethnographico praebet.
* Lentos: Aedificium notandae architecturae modernae ad Danubium situm cum pinacotheca arti recenti destinata.
* Lentos: Aedificium notandae architecturae modernae ad Danubium situm cum pinacotheca arti recenti destinata.
*Centrum artis electronicae: Aedificium notandae architecturae modernae ad Danubium situm cum museo artis mediae electronicae.
* Brucknerhaus: Domus musicae arti dedicata, quae nomen a compositore [[Antonius Bruckner|Antonio Bruckner]] trahit.
* Brucknerhaus: Domus musicae arti dedicata, quae nomen a compositore [[Antonius Bruckner|Antonio Bruckner]] trahit.
* Novum theatrum variis musicae spectaculis dedicatum et anno 2013 apertum.
<gallery>
Fasciculus:Austria Linz Centre Hauptplatz.JPG|Forum.
* Universitas Kepleriana ([[lingua Theodisca|Theodisce]]: ''Johannes-Kepler-Universität''): septemfacultatibuspraedita, scil. [[Chimica]], [[Biologia|Biologica]], [[Mathematica]], [[Physica]], [[Oeconomia|Oeconomica]], [[Sociologia|Sociologica]], et [[Ius|Iurisprudentiae]]
* Universitas Kepleriana ([[lingua Theodisca|Theodisce]]: ''Johannes-Kepler-Universität''): magis quam LX studia, in rebus [[medicina]], scientia [[natura]]lis et [[Technologia|technicae]], [[Ius|iurisprudentia]], [[Oeconomica|oeconomia]] et [[sociologia]]
* Universitas Theologica Catholica
* Universitas theologica Catholica
* Universitas artis [[Musica|musicae]] nomine ''Anton-Bruckner-Universität''
* Universitas artis [[musica]]e nomine ''Anton-Bruckner-Universität''
* Universitas Artium visualium
* Universitas artium visualium
== Incolaenoti ==
== Regiones urbanae ==
Lustenau, urbana Lentiae regio, usque ad annum 1873 liberum municipium erat.
* [[Iohannes Keplerus]]: [[Astronomus]], natus 27 Decembris [[1571]] in [[Weil der Stadt]], mortuus 15 Novembris [[1630]] [[Ratisbona]]e, qui multos annos Lentiae vitam agebat.
* [[Antonius Bruckner]]: [[Compositor]]; natus in vico ''Ansfelden'' nuncupato (in [[Austria Superior|Austria superiore]] sito) die 4 Septembris [[1824]], mortuus [[Vindobona]]e die 11 Octobris [[1896]].
== Incolae notabiles ==
* [[Adalbertus Stifter]]: [[Scriptor]], [[pictor]], [[paedagogus]]; natus 23 Octobris [[1805]] in ''Oberplan'' ([[Boemia]]), mortuus 28 Ianuarii [[1868]] Lentiae.
=== Nati ===
* [[Helimutus Marx]] (1915 - 2002) sculptor
* [[Valie Export]]: [[Ars mediorum|Artifex mediorum]], nata die 17 Maii [[1940]] Lentiae.
* [[Valie Export]]: [[Ars mediorum|Artifex mediorum]], nata die 17 Maii [[1940]] Lentiae.
* [[Christina Stürmer]] (*[[1982]]), cantrix
=== Mortui ===
* [[Adalbertus Stifter]]: [[Scriptor]], [[pictor]], [[paedagogus]]; natus 23 Octobris [[1805]] [[Plana de Monte Vitconis|Planae de Monte Vitconis]] ([[Bohemia]]), mortuus 28 Ianuarii [[1868]] Lentiae.
=== Alii cives ===
* [[Iohannes Keplerus]]: [[Astronomus]], natus 27 Decembris [[1571]] in [[Weil der Stadt]], mortuus 15 Novembris [[1630]] [[Ratisbona]]e, qui multos annos Lentiae vitam agebat.
* [[Antonius Bruckner]]: [[Compositor]]; natus die 4 Septembris [[1824]] in vico ''Ansfelden'' nuncupato et Lentiae finito, mortuus [[Vindobona]]e die 11 Octobris [[1896]].
== Coniunctiones communium ==
*[[Salinae Saxonicae]] ([[Germania]]), ab 1975
* [[Tacapae]] ([[Tunisia]]) ab 1977
* [[Zaporizhia]] ([[Ucraina]]), ab 1983
* [[Cemtu]] ([[Res Publica Popularis Sinarum]]), ab 1984
* [[Budovicium]] ([[Cechia]]), ab 1987
* Linz (ad [[Rhenus|Rhenum]], [[Germania]]), ab 1987
* [[Fanum Sancti Caroli]] ([[Nicaragua]]), ab 1988
* [[Kansiopolis (Kansia)]] ([[Civitates Foederatae Americae]]), ab 1988
* Gwangyang ([[Respublica Coreana]]), ab 1991
* [[Mutina]] ([[Italia]]), ab 1992
* [[Novogardia Inferior]] ([[Russia]]), ab 1993
* [[Berolinum]]-[[Carolaeburgum-Vilmersdorfium]] ([[Germania]]), ab 1995
* [[Lincopia]] ([[Suecia]]), ab 1995
* [[Norcopia]] ([[Suecia]]), ab 1995
* [[Tammerforsia]] ([[Finnia]]), ab 1995
* Albufeira ([[Lusitania]]), ab 2008
* [[Corona (Romania)|Corona]], [[Romania]], ab 2012
Iam quarto saeculo a.C.n., compluria oppida Celtica in ea regione, quam Lentia hodierna occupat, sive in collibus sive in utraque Danubii ripa exstiterunt, quorum unum in monte Freinberg vocato situm Celtarum lingua Lentos ('flexibilis, incurvatus') appellatum esse videtur, quod nomen in posteriora castra Romana translatum est.
Anno 799, nomen vernaculum Linze primum litteris apparet, anno 806 Lentia mercatus dicta est, sub annum 1240 urbi praetor et sigillum urbanum tributa sunt. Cum urbs illo tempore in confinibus ducatus Austriae sita esset, portorium exigebatur, quo incrementum civitatis magnopere augebatur, cuius rei testimonio est novum forum anno 1230 creatum. Inter annos 1489 et 1493Friderico III imperatore Lentia caput Sacri Imperii Romani erat.
Novis temporibus industria Lentiam venit. Hodie Lentia ab urbe industriae in urbem culturae mutatur.
Castellum: Prima mentio facta est anno 799; saeculo quinto decimo, sedes imperatoris Friderici III erat. Ex anno 1966, hospitio museo historico-ethnographico praebet.
Lentos: Aedificium notandae architecturae modernae ad Danubium situm cum pinacotheca arti recenti destinata.
Centrum artis electronicae: Aedificium notandae architecturae modernae ad Danubium situm cum museo artis mediae electronicae.
Brucknerhaus: Domus musicae arti dedicata, quae nomen a compositore Antonio Bruckner trahit.
Novum theatrum variis musicae spectaculis dedicatum et anno 2013 apertum.
Lentia
