Kyrillescht Alphabet

D'Kyrillescht Alphabet oder d'Kyrilliza gouf am Alslaweschen an dono am Kiercheslaweschen als Schrëftform benotzt. No dem dem 10. Joerhonnert huet et dat Glagolitescht Alphabet lues a lues ofgeléist a gouf zur allgemenger Schrëft vun den orthodoxe Slawen.

De Numm vum Alphabet kënnt vum Slawenapostel Kyrill, awer et war de Kliment Ochridski den d'Kyrilliza entwéckelt huet. D'kyrillesch Buschtawen baséieren op der griichescher Unzialschrëft, mä fir spezifesch slawesch Phonemer gouf op glagolitesch Buschstawen zréckgegraff.

Kyrillesch Buschtawen

Hei ënnen ass eng Tabell mat alle kyrillesche Buschstawen opgelescht. Se enthält dat ursprünglecht Alphabet wéi et an der Kiercheslawescher an Alslawescher Sproch benotzt gouf.

Buschtaf	Numm	Ausprooch	Zuelwert
а	азъ (As)	a	1
б	бѹкы (Buki)	b
в	вѣдѣ (Wede)	w	2
г	глаголи (Glagoli)	g	3
д	добро (Dobro)	d	4
е, є	ѥстъ (Jest)	je, e	5
ж	живѣтє (Shiwete)	j wéi Jean
ѕ	ѕѣло (Dselo)	ds	6
з	зємлꙗ (Semlja)	s stëmmhaft wéi Sënn	7
и	иже (Ishe)	i	10
і, ꙇ	и, ижеи (I, Ishei)	i	8
ћ	дєрвъ, ћѣрвь (Derw, G'erw)	g' wéi am englesche Wuert "coagulate"
к	како (Kako)	k	20
л	людиѥ (Ljudije)	l	30
м	мыслите (Myslite)	m	40
н	нашь (Nasch)	n	50
о	онъ (On)	o	70
п	покои (Pokoi)	p	80
р	рьци (Rzy)	r	100
с	слово (Slowo)	s stëmmlos wéi iessen	200
т	тврьдо (Twerdo)	t	300
ѵ, у	ижица (Ishiza)	i	400
ѹ	ѹкъ (Uk)	u	400
ꙋ	оникъ (Onik)	u
ф	фрьтъ (Fert)	f	500
х	хѣръ (Cher)	ch wéi Baach	600
ѡ	отъ (Ot)	o	800
ц	ци (Zi)	z	900
ч	чрьвь (Tscherw)	tsch	90
ш	ша (Scha)	sch
щ	шта (Schta)	scht
ъ	ѥръ (Jer)	haart Zeechen
ы, ъи, ꙑ, ъꙇ	ѥры (Jery)	y
ь	ѥрь (Jer)	mëllt Zeechen
ѣ	ꙗть (Jat)	je, jä
ю	ю (Ju)	ju
ѭ	юс большой йотированный (Grousse jotéierte Jus)	ion wéi am Franséischen "espion"
ѧ, ꙙ, 	юс малый (Klenge Jus)	in wéi am Franséischen "fin"	900
ѫ	юс большой (Grousse Jus)	on wéi am Franséischen "bon"
ѩ	юс малый йотированный (Klenge jotéierte Jus)	ien wéi am Franséischen "le sien"
ꙗ	а йотированное (Jotéierten a)	ja
ѥ	е йотированное (Jotéierten e)	je
ѯ	кси (Ksi)	ks	60
ѱ	пси (Psi)	ps	700
ѳ	фита (Fita)	f, t	9
ҁ	коппа (Koppa)	ҁ gouf nëmmen als Zuel benotzt	90