Jump to content

Турк: Засвар хоорондын ялгаа

Холбоос засах
Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Browse history interactively
← Өмнөх өөрчлөлтДараагийн ялгаа →
Content deleted Content added
VisualWikitext
бNo edit summary
Chingis Khaan Turkey
Tags: Reverted Visual edit
Мөр 87: Мөр 87:
}}
}}


Бүгд найрамдах турк улс нь 13р зууны үеээс 20р зуун хүртэл Монгол улсын мэдэлд байсан ба 20р зууны эхэн үед Монголчууд өрөвдөөд тусгаар тогтнуулсан.
'''Турк''' ({{lang-tr|Türkiye}} [ˈtyɾcije]), албан ёсоор '''Бүгд Найрамдах Түрк Улс''' ({{lang-tr|Türkiye Cumhuriyeti|links=no}} [ˈtyɾcije dʒumˈhuːɾijeti]), нь тив дамнасан [[Зүүн Европ|зүүн]] [[Европ]] болон [[Өрнөд Ази|өрнөд]] [[Ази]]йн [[улс]] юм. Баруунаас нар зөв тойруулвал [[Грек]], [[Болгар]], [[Гүрж]], [[Армени]], [[Азербайжан]], [[Иран]], [[Ирак]], [[Сири]] гэх 8 улстай хиллэдэг. Мөн урд, баруун, хойд талуудаараа [[Газар дундын тэнгис]], [[Эгейн тэнгис]], [[Хар тэнгис]]ээр хөвөөлөгдөнө. [[Гантиг тэнгис]], [[Босфорын хоолой|Босфорын]], [[Дарданеллын хоолой]]нуудаар тивүүдийг заагладаг. Нийслэл нь [[Анкара]], хамгийн том хот нь [[Стамбул]]. Нийтээрээ шахуу [[Ислам|Ислам шашны]] шүтлэгтэй, албан ёсны хэл нь [[Турк хэл|Турк]], бас Иран гаралтай өөрсдийн хэлээр ярилцдаг [[Курд]], Заза нар байдаг.


Огуз [[түрэг]]үүд 11-р зууны үест одоогийн нутагт нүүдэллэн иржээ. Тухайн үед Түрэгийн Селжүкүүд баруун Азид ноёлж байгаад улс нь мөхсөний дараа [[Бага Ази|Анатолийн хойг]]т (Туркийн Азийн нутаг) хүч нь шилжиж, [[Османы эзэнт гүрэн]] тогтож хүчирхэгжсээр [[Балканы хойг]], [[Баруун Ази]], [[Хойд Африк]]ийг нэгтгэн (Өрнөдийн нэрлэдгээр [[Ойрх Дорнод]]ыг) захирч байсан. [[Дэлхийн 1-р дайн]]д ялагдсанаар гүрэн задарч, дайнд ялсан улсуудын мэдэлд хуваагдсан үед [[Мустафа Кемал Ататүрк]] чөлөөлөх дайныг удирдан ялснаар [[1923]] онд одоогийн Бүгд Найрамдах Турк Улс байгуулагдсан.

Хөл бөмбөгийн холбоо, Олимпын хороодод бол Европын улс гэж явдаг. Эдийн засаг, улс төрийнхөө хувьд ч европ тивийн гишүүн гэгдэж, одоогийн байдлаар [[Европын Холбоо]]ны гишүүн улс болохоор албан ёсоор нэрээ дэвшүүлээд байна.

== Нэр ==
[[Туркууд]] голлон амьдардаг учир энэ улс орныг '''Түрк''' гэнэ. [[Турк хэл]]ээр [түүр<sub>ь</sub>кие] гэж хэлээд Türkiye гэж бичдэг. Үүнээс [[монгол хэл|монголоор]] [Тү́рк] / [Түүрк] гэж дуудна. Мөн Монголчууд '''Турк''' гэж бичээд [Туурк] гэж дуудаж хэвшсэн. Харин [[монгол бичиг|монгол бичгээр]] яаж ч хэлсэн "түрк" гэж бичдэг. Энэ хос нэр нь [[Түрэг улс|Түрэгийн]] [[Билгэ хаан]]ы хөшөөнөө ''түрүк'' (монгол бичгээр ''түрүг'', [[Ойрад–Халимаг аялга|халимаг кириллээр]] ''түрг'') гэж бичсэн '''«[[Түрэг]]»''' гэдэг үгний балархай эгшиг гээгдэж богиноссон хэлбэр бололтой. Удаах үе -''ие'' нь Араб хэл бичгийн -''ияя'', Грек, Латин, Англи -''иа'', Орос -''ия'' гэдэгтэй дүйх монголоор «-ын газар», «орон», «улс» гэсэн утгат дагавар юм. Сонирхвол энэ улсыг [[англи хэл|англиар]] Turkey [төө<sub>р</sub>ки], [[орос хэл|оросоор]] Ту́рция, [[хасаг хэл|хасагаар]] Түркия, [[хятад хэл|хятадаар]] 土耳其 [түөрци] гэдэг.

== Улс төр ==
[[Зураг:Tayyip Erdoğan.JPG|thumb|left|130px|Режеп Тайип Эрдоган]]
Өнөөгийн Түрк улс бол [[парламент]]ийн эрх мэдэл давамгайлсан төлөөллийн [[ардчилал|ардчилсан]] дэглэм, [[нэгдмэл улс|нэгдмэл]] байгууламж бүхий [[бүгд найрамдах засаг|бүгд найрамдах засаглал]]тай улс юм. 1923 онд [[Бүгд найрамдах улс|БНУ]] болсоноос хойш шашин төр хоёрыг ангид болгож хэвшүүлжээ.<ref>Çarkoğlu, Ali (2004). [http://books.google.mn/books?id=t5G_zw9exMQC&pg=PP1&lpg=PP1&dq=Religion+in+Turkey&hl=en Religion and Politics in Turkey]</ref> Өнөөдөр үйлчилж буй үндсэн хууль 1982 онд батлагдсан. Түркт өмнө нь 1876, 1921, 1924, 1961 онуудын Үндсэн хууль үйлчилж байжээ. Улсын ерөнхийлөгч бол тус улсын төрийн тэргүүн. Таван жилээр сонгогддог ерөнхийлөгчийн үүрэг харьцангуй бага, бэлгэдлийн шинж чанартай байна. 2007 онд [[Абдулла Гюль]] тус улсын 11 дугаар ерөнхийлөгч болон сонгогджээ.<ref>BBC. [http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6966216.stm Turks elect ex-Islamist president]</ref> [[Ерөнхий сайд]] сайд нараа томилж, Засгийн газраа бүрдүүлж төрийн бодлого үйл ажиллагааг эрхлэн хэрэгжүүлдэг. Улсын хурал (парламент) нь нэг танхимт Түрк Улсын Их Хурал (товчоор ТУИХ, түркээр Türkiye Büyük Millet Meclisi) болно. Шүүх эрх мэдэлд хууль тогтоох, хэрэгжүүлэх эрх мэдэлтэн нөлөөлж чадахгүй. Улсын шүүх (Danıştay) нь төр засгийн маргааныг шийддэг бол бусад зарга маргааныг Зарга таслах газар (Yargıtay) авч хэлэлцдэг.<ref>Turkish Directorate General of Press and Information (2001-10-17). "[http://web.archive.org/web/20070203170110/http://www.byegm.gov.tr/mevzuat/anayasa/anayasa-ing.htm Turkish Constitution]]". Turkish Prime Minister's Office.</ref>

[[Зураг:Barack Obama addresses Turkish Parliament 4-6-09 2.JPG|thumb|left|200px|Түрк улсын их хурлын танхимд АНУ-ын [[Барак Обама|Обама]] үг хэлж байгаа нь]]
Түркийн Улсын Их хуралд илүү олон суудал эзлэсэн намын дарга ерөнхий сайд болдог уламжлал бараг тогтжээ. Өнөөгийн ерөнхий сайд 2003 оноос хойш гурван удаа дараалан сонгогдоод байгаа [[Режеп Тайип Эрдоан]] юм.<ref>[https://archive.is/20130615123622/www.theglobeandmail.com/news/world/hundreds-of-police-move-past-barricades-in-istanbuls-taksim-square/article12467831/ "Erdogan’s sudden crackdown rocks Istanbul"]</ref> Сайд хүн улсын хурлын гишүүн байх ёсгүй боловч гишүүн давхар сайдын ажилтай байх нь Түркт ердийн үзэгдэл болчихсон. Улсын хурлын 550 суудлыг сонгуулийн 85 тойрогт намуудын цуглуулсан дэмжлэгийг нэгтгэн хувь тэнцүүлж намын жагсаалтын дээрээс эхлэн оноодог. 2004 онд 50 нам бүртгэлтэй байсан.<ref>Turkish Directorate General of Press and Information (2004-08-24). [http://web.archive.org/web/20070203025134/http://www.byegm.gov.tr/REFERENCES/Structure.htm "Political Structure of Turkey"]. Turkish Prime Minister's Office.</ref> Шашнаар ялгаварлах, улсыг салган бутаргах үйлдэл илэрвэл намын санхүүжилт, үйл ажиллагааг улсын шүүх хорьдог.<ref>BBC. [http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/1466160.stm Euro court backs Turkey Islamist ban]</ref><ref>BBC. [http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/2850601.stm "Turkey's Kurd party ban criticised"]</ref>

=== Гадаад харилцаа ===
[[Зураг:2010 G-20 Seoul summit.jpg|thumb|left|[[Их Хорь|Их хорин]] орны тоонд Түрк улс багтдаг]]
Түрк улс [[Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага]] (1945), [[Эдийн Засгийн Хамтын Ажиллагаа ба Хөгжлийн Байгууллага]] (1961), [[Ислам шашинт орнуудын байгууллага|ИШОБ]] (1969), Эдийн Засгийн Хамтын Ажиллагаа ба Хөгжлийн Байгууллага (1973), [[Эдийн засгийн хамтын ажиллагааны байгууллага|ЭЗХАБ]] (1985), [[Хар тэнгис хавийн эдийн засгийн хамтын ажиллагааны байгууллага|ХТХЭЗХАБ]] (1992), [[Ислам шашинт хөгжиж буй найман орон|Хө-8]] (1997), [[Их Хорь|Их 20]] (1999) зэрэг олон улсын байгууллага холбоодыг анх байгуулцаж, гишүүн болсон юм. БНТУ ер нь Азийн гэхээсээ эдийн засгийн хөгжил ойр Европын орнуудтай илүү дотно хамтарч ажилладаг. Тухайлбал хүйтэн дайны үед [[Умар Атлантын цэргийн эвсэл|УАЦЭ]] (НАТО)-д 1952 онд гишүүнээр элсэж, ЗХУ-г сөрөх АНУ-ын холбоотон болж байсан бөгөөд 1987 онд [[Европын Эдийн Засгийн Хамтын Нийгэмлэг|ЕЭЗХН]]-т гишүүн элсэж, 2005 онд [[Европын Холбоо]] (ЕХ)-той хамтын ажиллагааны гэрээ байгуулж байсан.<ref>[http://web.archive.org/web/20070515022203/http://www.abgs.gov.tr/en/tur-eu_relations_dosyalar/chronology.htm "Chronology of Turkey-EU relations"]. Turkish Secretariat of European Union Affairs</ref> Түрк 1974 онд [[Бүгд Найрамдах Кипр Улс|БНКипУ]]-тай харьцаа муудаж, улс гэж хүлээн зөвшөөрөхөөс татгалзаж, харин [[Кипр]]ийн умард хагаст 1983 онд Кипрээс тусгаар тогтносон [[Умар Киприйн Бүгд Найрамдах Түрк Улс|УКБНТҮ]] (Умар Кипр)-ийг хүлээн зөвшөөрсөн цор ганц улс болжээ.<ref name="Mardell">Mardell, Mark (2006-12-11). [http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6170749.stm "Turkey's EU membership bid stalls"]. BBC.</ref> Бүрэн эрхт Кипр улсыг салгаж хуваасан энэ хэргээс болж Түрк ЕХ, УАЦЭ (НАТО)-ээс зэмлэл хүртэж, ЕХ-д элсэж чадахгүй байгаа юм.<ref name="Mardell"/> 1991 онд [[Зөвлөлт Холбоот Улс|ЗХУ]] задарснаас хойш шинээр үүссэн Түрэг угсаатны [[Азербайжан]] болон [[Дундад Ази]]йн орнуудтай хэл соёл, эдийн засаг, улс төрийн сайн харилцааг өргөжүүлжээ.<ref>İdris Bal (2004). [http://books.google.mn/books?id=vDzjkrTDKjYC&pg=PA269&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false Turkish Foreign Policy In Post Cold War Era].</ref>

=== Засаг захиргааны хуваарь ===
Түрк улсын төрөөс бүхэл орноо 81 «ил» (il, цар хүрээгээр нь монголчловол «аймаг») болгон хувааж засч захирдаг. Аймгууд дотроо 923 «илчэ» (ilçe, цар хүрээгээр нь монголчловол «сум») болж хуваагдана. 81 аймгаа ойр шадраар нь 7 «бөлгэ» (bölge, үгээр нь монголчловол «бүлэг», утгаар нь «муж», аль эсвэл «бүс») болгон бүсчлэх юм уу мужлан хөгжүүлдэг.

Өдгөө нэг ил (аймаг)-д дунджаар 9670 км<sup>2</sup> газар, 933,000 хүн ноогдож байна. Тэдгээрийн нэр, хил хязгаарыг доор харууллаа.
{{Turkey Labelled Map}}

== Газар орон ==
[[File:Turkey topo.jpg|thumb|300px|Турк орны байр зүйн газрын зураг]]
Турк орон 800 км өргөн, 1600 км урт бүхий бараг тэгш өнцөгт хэлбэрийн 783,562 км<sup>2</sup> газрыг эзлэн оршдог.<ref>[http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf "UN Demographic Yearbook, accessed April 16, 2007"]. (PDF)</ref> Газар нутгийн хэмжээгээр [[Улс орнуудын газар нутгийн хэмжээ|37-р том]] орон бөгөөд [[Европ]] [[Ази]] хоёр тивийг дамнан тогтсоноор олон улсын зам харилцааны чухал харгуй болжээ.<ref name="Immerfall2009">{{cite book|last=Immerfall|first=Stefan|title=Handbook of European Societies: Social Transformations in the 21st Century|url=http://books.google.com/books?id=880rr6t5POQC&pg=PA417|publisher=Springer|isbn=978-0-387-88198-0|pages=417–}}</ref> Туркийн нийт нутгийн 97% (үндсэндээ [[Бага Ази|Анатолийн хойг]]) нь [[Ази]], 3% (дорно [[Фрак]]) нь [[Европ]] тивд харъяалагддаг.<ref>{{cite web|url=http://www.turkishodyssey.com/turkey/turkey.htm |title=Turkey |publisher=Turkish Odyssey}}</ref> Энэ хоёр хэсгийг [[Босфорын хоолой]], [[Гантиг тэнгис]], [[Дарданеллын хоолой]] гурав цувран заагласан байна. Түрк орныг өрнө өмнө зүгээс [[Газар дундын тэнгис]], өрнөөс [[Эгейн тэнгис]], умраас [[Хар тэнгис]] хүрээлж, дорно зүгийн урт зурвасаар бусад улстай хиллэдэг. Тухайлбал дорно талаараа [[Гүрж]] (252 км зурвасаар хиллэнэ), [[Армени]] (268 км), [[Азербайжан]] (9 км), [[Иран]] (499 км), [[Ирак]] (352 км), [[Сири]] (822) таван улстай, Европын өрнө талаараа [[Грек]] (240 км) [[Болгар]] (206 км) хоёртой хил залгадаг. Нутгийн ихэнх нь субтропикийн уур амьсгалтай. Хар тэнгисийн эрэг дагуу 3000 мм хүртэл тунадас унадаг. Баруун Понтийн уулс, Тавра, Баруун Анатолийн хөндийгөөөр хуурай зун, чийглэг өвөлтэй. Төв хэсгийн уулархаг нутаг хагас цөлийн уур амьсгалтай тул зун нь халуун, зарим жил сэрүүн, хүйтэн өвөл болдог. Дорнод уулсаас [[Тигр мөрөн|Тигр]], [[Евфрат мөрөн|Евфрат]], Аракс, [[Кызылырмак]], [[Их Мендерес]] зэрэг томоохон гол мөрөн эх авч урсдаг. Гол мөрнийг газар тариаланд өргөн ашигладаг.<ref>Хүүхэд-залуучуудын нэвтэрхий толь - III боть. Улаанбаатар. Улсын хэвлэлийн газар. 1988</ref> Мөн энд [[Арарат]] уул (5,137 м), [[Ван нуур|Ван]] нуур (3,755 км<sup>2</sup>) нь байдаг..

== Нийгэм ==
=== Боловсрол ===
[[Ерөнхий боловсролын сургууль]] (ilk öğretim okulu) нь найман жилтэй. [[Их сургууль|Их дээд сургууль]]д элсэн сурагчид нь гурван жилийн ахлах сургуулийг дүүргэх хэрэгтэй. Гэхдээ 2004 оны 9-н сараас хойш сургуульд орсон бол 3 биш 4-н жил ахлах сургуульд суралцах хэрэгтэй. Мөн сургуулиас өмнөх боловсрол олгох цэцэрлэг бий. Хувийн сургуулиуд бас бий боловч цөөн. Сурагчын нэг сард төлөх ёстой сургалтын төлбөр, болон хоол, дотуур байрны зардал нь дундаж сарын цалинтай дүйцэхүйц байдаг байна.
тьиотилт

== Соёл　 ==
=== Тамир, спорт ===
{{Гол|Туркийн спорт}}
[[File:GS-FB 3-1 Panorama.jpg|thumb|left|«[[Галатасарай]]» багийн шинэ талбай - Али Сами Ен тамирын цогцолбор]]
[[Хөлбөмбөг]] бол Түрк улсад хамгийн их дэлгэрсэн тамир, спорт юм.<ref>{{cite web|url=http://www.allaboutturkey.com/sports.htm|title=Sports in Turkey|author=Burak Sansal|publisher=allaboutturkey.com}}</ref> Хөлбөмбөгийн лиг дээд, дунд, доод гэсэн гурван ангитай. «[[Фенербахче]]», «[[Галатасарай]]», «[[Бешикташ]]», «Трабзонспор» зэрэг багууд олон улсад танигдаж чаджээ. [[Туркийн хөлбөмбөгийн үндэсний шигшээ баг]] [[2002 оны хөлбөмбөгийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2002 оны ДАШТ]]-ээс хүрэл медаль хүртсэн. Нэг спорт нийгэмлэгийн харъяат болохоор хөл бөмбөг, [[сагсан бөмбөг]], [[гар бөмбөг]]ийн сайн багууд адилхан нэртэй байх нь таарна. Сагсан бөмбөгийн «Анадолу Эфес», эмэгтэй гар бөмбөгийн «Фенербахче» баг тив, дэлхийд сайн амжилт үзүүлдэг.<ref>[http://en.efesbasket.org/the_clup/icerik.aspx?SectionId=103 Historic achievements of the Efes Pilsen Basketball Team]. Anadolu Efes Spor Kulübü</ref> [[НБА]]-д тоглодог [[Хидайет Туркоглу]] гэдэг сагсан бөмбөгч бий. Мөн Туркчүүд хүч чадлын спортод сайн. Турк үндэстний «Ягли гүреш» (Тосон барилдаан)-ийн бөхчүүд биеэ тосолж, зүлгэн дээр өрсөлдөгчийн далыг дээш харуулан дарахын төлөө барилддаг.<ref>Burak Sansal (2006). [http://www.allaboutturkey.com/yagligures.htm "Oiled Wrestling"]. </ref> Чөлөөт, сонгомол барилдаанаар [[Яшир Догу]] мэтийн алдартадтай.<ref>Gegner, Christiane. [http://www.foeldeak.com/wrestlingdatabase.php?language=en "FILA Wrestling Database"]</ref> Эр, эм хүндийг өргөлтийн олимп, дэлхийн аваргуудтайгаас [[Наим Сулейманоглу]], [[Халиль Мутлу]] хоёр домог болсон.

== Зургийн цомог ==
<gallery>
|
File:Aya sofya.jpg|
File:Kocatepe Mosque Ankara.jpg|
File:State Painting and Sculpture Museum of Ankara.jpg|
File:DolmabahceMainGate.JPG|
File:İzmir clock tower.jpg|
File:Pamukkale00.JPG|
File:Eskişehir-Aycan.jpg|
File:Antalya falezler.jpg|
File:Alanya.jpg|
File:Bluemosquefront.jpg|
File:Diyarbakir P1050751 20080427135832.JPG|
</gallery>

== Лавлах холбоос ==
{{лавлах холбоос|3}}

== Гадаад холбоос ==
* {{commons|Türkiye|Турк}}

{{Ази}}
{{Европ}}
{{ЕАБХАБ-ын гишүүн улсууд}}
{{OIC}}
{{Хөтлөгч мөр Хар тэнгисийн эдийн засгийн хамтын ажиллагааны байгууллага}}
{{Хөтлөгч мөр Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа ба хөгжлийн байгууллага}}
{{Хөтлөгч мөр Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа ба хөгжлийн байгууллага}}
[[Ангилал:Турк| ]]
[[Ангилал:Турк| ]]

11:37, 13 Нэгдүгээр сар 2023-ий байдлаарх засвар

Бүгд Найрамдах Турк Улс
Türkiye Cumhuriyeti (Турк)
Турк улсын далбаа
Төрийн дуулал: 
İstiklal Marşı (Турк)
"Тусгаар тогтнолын марш"
Location of Турк
НийслэлАнкара
39°N 35°E / 39°N 35°E / 39; 35Солбицол: 39°N 35°E / 39°N 35°E / 39; 35
Томоохон хотИстанбул
41°1′N 28°57′E / 41.017°N 28.950°E / 41.017; 28.950
Албан ёсны хэлТурк хэл[1][2]
Угсаатны бүлгүүд
(2016)[3]
Ард түмний нэршилТуркууд
Төр засагНэгдмэл ерөнхийлөгчийн бүгд найрамдах улс
Режеп Тайип Эрдоан
Фуат Октай
Мустафа Шентоп
Хууль тогтоох байгууллагаҮндэсний Их Хурал
Түүх
1299
5 сарын 19, 1919
4 сарын 23, 1920
7 сарын 24, 1923
10 сарын 29, 1923
11 сарын 9, 1982[1]
Газар нутаг
• Нийт
783,356 км2 (36)
• Усны эзлэх талбай (%)
2.03 (2015 оны байдлаар)[4]
Хүн ам
• 2022 тооцоо
84,680,273[5] (18)
• Нягтаршил
110[6]/км2 (107)
ДНБ (ХАЧТ)2022 тооцоо
• Нийт
▲ $3.32 их наяд[7] (11)
• Нэг хүнд ноогдох
▲ $38,759[7] (46)
ДНБ (нэрлэсэн)2022 тооцоо
• Нийт
▲ $853 тэрбум[7] (20)
• Нэг хүнд ноогдох
▲ $9,961[7] (79)
ОТББИ (2019)Steady 41.9[8]
дундаж
ХХИ (2021)▲ 0.838[9]
маш өндөр · 48
Мөнгөний нэгжТуркийн лира (₺) (TRY)
Цагийн бүсUTC+3 (TRT)
Огнооны форматөө.сс.жжжж (МЭ)
Жолооны талбаруун гарын
Утасны томьёо+90
Домэйн нэр.tr

Бүгд найрамдах турк улс нь 13р зууны үеээс 20р зуун хүртэл Монгол улсын мэдэлд байсан ба 20р зууны эхэн үед Монголчууд өрөвдөөд тусгаар тогтнуулсан.

  1. ↑ 1.0 1.1 "Türkiye Cumhuriyeti Anayasası" (in турк). Grand National Assembly of Turkey. Archived from the original on 2 July 2020. Retrieved 1 July 2020. 3. Madde: Devletin Bütünlüğü, Resmi Dili, Bayrağı, Milli Marşı ve Başkenti: Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli marşı "İstiklal Marşı" dır. Başkenti Ankara'dır.{{cite news}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  2. ↑ "Mevzuat: Anayasa" (in турк). Ankara: Constitutional Court of Turkey. Archived from the original on 21 June 2020. Retrieved 1 July 2020.{{cite news}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  3. ↑ "Turkey". The World Factbook. Central Intelligence Agency. Retrieved 13 October 2016.
  4. ↑ "Surface water and surface water change". Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). Retrieved 11 October 2020.
  5. ↑ Turkey (Turkiye) CIA World Factbook 21 October 2022
  6. ↑ "The Results of Address Based Population Registration System, 2021". Turkish Statistical Institute. 4 February 2022. Retrieved 7 February 2022.
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 "World Economic Outlook Database, October 2022". Imf. International Monetary Fund. Retrieved 11 October 2022.
  8. ↑ "Gini index (World Bank estimate) – Turkey". World Bank. 2019. Retrieved 15 November 2021.
  9. ↑ "Human Development Report 2021/2022" (PDF) (in англи). United Nations Development Programme. 8 September 2022. Retrieved 8 September 2022.
"https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=Турк&oldid=722271"-с авсан