Beton: verschil tussen versies

De [[Oude Egypte|Egyptenaren]], [[Babylon (Babel)|Babyloniërs]], [[Feniciërs]], [[Griekenland|Grieken]] en [[Romeinse Rijk|Romeinen]] kenden reeds de voordelen van het gebruik van (ongewapend) beton. De Romeinen gebruikten het bij de bouw van kademuren, [[Brug (bouwwerk)|bruggen]] en [[Romeins aquaduct|aquaducten]]. Ook bij de bouw van het [[Colosseum]] en het [[Pantheon (Rome)|Pantheon]] werd door de Romeinen beton gebruikt. Als bindmiddel werd meestal [[kalk]] of [[tras]] gebruikt. Later raakte deze betontechniek eeuwenlang in onbruik. Pas in [[1756]] maakte de Brit [[John Smeaton]] voor de herbouw van een [[vuurtoren]] gebruik van een mengsel van kalk en klei. Na verdere verbetering van dit materiaal en na de uitvinding in [[1824]] van het [[Portlandcement]] (genoemd naar het Engelse [[Isle of Portland]]) door de Engelsman [[Joseph Aspdin]] (die er patent op verkreeg) werd het gebruik van beton herontdekt. De eerste industriële vervaardiging van portlandcement wordt in [[1842]] geplaatst. In Nederland werd in 1870 te [[Delfzijl]] een kleine portlandcementfabriek geopend. Momenteel wordt wegens de goede eigenschappen meer en meer [[hoogovencement]] gebruikt, dat sinds 1931 bij de [[Koninklijke Hoogovens|Hoogovens]], het huidige Tata Steel Europe te [[Velsen]], wordt gefabriceerd. Ondanks het voortschrijdend inzicht en technische ontwikkelingen, is het huidige beton minder bestand tegen zeewater, dan het beton dat door de Romeinen werd gebruikt. Onderzoek aan het [[Massachusetts Institute of Technology]] heeft uitgewezen, dat ze [[Calciumoxyde]] (ongebluste kalk) gebruikten, terwijl het moderne beton gebluste kalk bevat. Het mengen met ongebluste kalk, ook wel "hot mixing" genoemd, geeft een zelfherstellend vermogen aan het beton.<ref>{{Citeer web | url = https://scientias.nl/dit-is-waarom-het-beton-van-de-oude-romeinen-zo-sterk-was-en-we-kunnen-er-nu-nog-van-leren/ | titel = Dit is waarom het beton van de oude Romeinen zo sterk was (en we kunnen er nu nog van leren) | bezochtdatum = 2023-06-19 | achternaam = Kras | voornaam = Jeannette | datum = 2023-01-08 | uitgever = Scientias.nl | archiefurl = | archiefdatum = | dodeurl = | via = | toegang = }}</ref>

Een essentieel basisingrediënt van beton is [[zand]]. Voor sterk beton zijn zandkorrels nodig met een hoekig, ruw oppervlak. Zandkorrels die gladgesleten zijn, zoals woestijnzand, zijn niet geschikt. Eind 20e eeuw en begin 21e eeuw begint geschikt zand, benodigd voor steeds grotere bouwprojecten, wereldwijd schaars te worden hetgeen leidt tot internationale conflicten en inmenging van georganiseerde misdaad.<ref>[
{{Citeer web
| url = https://www.ad.nl/wetenschap/zand-wordt-zo-schaars-als-water-en-leidt-tot-oorlog~ab31a60e/ | titel = Zand wordt zo schaars als water en leidt tot oorlog], Hans| vanbezochtdatum = 2023-06-19 |achternaam = Zon, ad.nl,| 3voornaam mei= Hans van | datum = 2020-05-03 let| opːuitgever = AD-premiumartikel | toegang = beperkt }}</ref>