Kansas (staat): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 21:
== Geschiedenis ==
=== Eerste verkenning onder Frankrijk en Spanje (1541 - 1803) ===
De eerste [[Europa (continent)|Europeaan]] die Kansas aandeed was de [[Spanje|Spaanse]] ontdekkingsreiziger [[Francisco Vásquez de Coronado]] in 1541. Kansas werd toen bewoond door indianen. De Franse ontdekkingsreiziger [[René Robert Cavelier de La Salle]] claimde het gebied in 1682 voor Frankrijk als [[Louisiana]]. De Fransen bouwden langs de Mississippi en Missouri forten, maar hadden weinig interesse in het gebied van het huidige Kansas. In 1724 bezocht de commandant van het Franse Fort Orleans (meer naar het oosten in het huidige Missouri), Étienne de Bourgmont, de Kansas rivier. In 1726 werd Fort Orleans alweer verlaten door de Fransen en verdween de enige Europese invloed. In 1763 moest Frankrijk het gebied afstaan aan Spanje. Frankrijk kreeg Louisiana opnieuw in handen bij het geheime [[Verdrag van San Ildefonso]] in 1800, maar verkocht in 1803 het grootste deel van het huidige Kansas aan de Verenigde Staten als gevolg van de [[Louisiana Purchase]].
=== Ongeorganiseerd Amerikaans grondgebied (1803 - 1854) ===
Het [[Congres (Verenigde Staten)|Amerikaanse Congres]] nam in 1854 de [[Kansas-Nebraska Act]] aan, waarmee Nebraska en Kansas de status van territorium kregen. Ook werd het [[Missouri Compromise]] uit 1820 herroepen. De bewoners van beide territoria mochten zelf bepalen of slavernij in het gebied werd toegestaan. Vanuit de naburige slavenstaten [[Arkansas (staat)|Arkansas]] en [[Missouri (staat)|Missouri]] werden bewoners gestimuleerd om naar Kansas te verhuizen, om zoveel mogelijk voorstanders van slavernij in het territorium te hebben. Andersom trokken ook veel abolitionisten richting Kansas. Beide groepen kwamen tussen 1854 en 1861 regelmatig met elkaar in botsing. Dat leverde Kansas de bijnaam [[Bleeding Kansas]] op. ▼
Met uitzondering van het uiterste oosten van Kansas, was het gebied was nog nauwelijks ontdekt. In 1804 werd het gebied bezocht door de [[expeditie van Lew en Clark]]. Twee jaar later verkende ook [[Zebulon Pike]] het gebied en noemde het gebied "the Great American Desert". Hierdoor zou de Amerikaanse overheid de volgende veertig jaar geen interesse hebben in het gebied en het reserveren voor mogelijke hervestiging van Indianen.
Van 4 juni 1812 tot 10 augustus 1821 werd het Amerikaanse deel van het latere Kansas georganiseerd als het "Missouri Territory". Van enige kolonisatie-activiteiten was er echter geen sprake in deze periode.
Van 1821 tot 1854 werd het gebied opnieuw een niet-georganiseerd grondgebied van de Verenigde Staten. Vanaf 1821 was het voor blanke kolonisten verboden zich te vestigen in het latere Kansas. In de komende decennia werden immers verschillende Indiaanse stammen hervestigd in Kansas. Deze operaties startten met de verplaatsing van de stammen die toen het oosten van Kansas bewoonden (voornamelijk de Kansa en de Osage) naar het "Indian Territory" in het huidige [[Oklahoma]]. Dit maakte ruimte vrij voor de hervestiging van Indiaanse stammen uit het oosten.
Op [[29 januari]] [[1861]] werd Kansas, als 34ste, een staat van de Verenigde Staten. De naam Kansas is afkomstig van het [[Sioux]]-woord ''kansa'', dat "volk van de zuidenwind" betekent. De bijnaam van Kansas is ''The Sunflower State'' ("Staat van de [[zonnebloem]]"). Drie maanden later brak de [[Amerikaanse Burgeroorlog]] uit. Het geweld ging grotendeels aan Kansas voorbij, totdat de [[Geconfedereerde Staten van Amerika|geconfedereede]] vrijbuiter [[William Quantrill]] in augustus 1863 een aanval op de stad [[Lawrence (Kansas)|Lawrence]] leidde waarbij bijna tweehonderd mensen het leven verloren. De aanval werd door zijn eigen partij veroordeeld. Na de Burgeroorlog trokken veel zwarte Amerikanen weg uit het zuiden waar ze nog steeds gediscrimineerd werden en vestigden zich in Kansas.▼
De beroemde [[Santa Fe Trail (route)|Sante Fe Trail]] liep wel door het voor vestiging "gesloten" Kansas. Langs deze route trokken handelaren naar het zuidwesten richting (Nieuw) Mexico. De eerste permanente blanke vestiging in Kansas ontstond (pas) in 1827: [[Fort Leavenworth]]. Dit militair fort moest handelaars beschermen langs de Sante Fe Trail. Sinds 1841 liep ook het meest oostelijke deel van de [[Oregon Trail]] door het noordoosten van Kansas naar het westen.
Het zuidwesten van Kansas was tot het einde van de [[Mexicaans-Amerikaanse oorlog]] in 1848 in Spaanse handen. In 1848 viel dit deel toe aan de Verenigde Staten, maar er werd nog geen formele gebiedsorganisatie ingesteld. Rond 1850 waren er wel al verschillende blanke Amerikanen die zich illegaal op Indiaans land hadden gevestigd en die ijverden voor de algemene toelating tot vestiging in het gehele gebied. In 1853 werd een militair fort opgericht dat meer westelijk lag dan alle voorgaande vestigingen: Fort Riley ([[Riley County]]).
=== Erkenning als territorium (1854) en staat (1861) ===
▲Het [[Congres (Verenigde Staten)|Amerikaanse Congres]] nam in 1854 de [[Kansas-Nebraska Act]] aan, waarmee Nebraska en Kansas de status van territorium kregen. Ook werd het [[Missouri Compromise]] uit 1820 herroepen. De bewoners van beide territoria mochten zelf bepalen of slavernij in het gebied werd toegestaan. Vanuit de naburige slavenstaten [[Arkansas (staat)|Arkansas]] en [[Missouri (staat)|Missouri]] werden bewoners gestimuleerd om naar Kansas te verhuizen, om zoveel mogelijk voorstanders van slavernij in het territorium te hebben. Andersom trokken ook veel abolitionisten richting Kansas. Beide groepen kwamen tussen 1854 en 1861 regelmatig met elkaar in botsing. Dat leverde Kansas de bijnaam [[Bleeding Kansas]] op.
▲Op
=== Na de Amerikaanse Burgeroorlog ===
Aan het einde van de jaren tachtig van de 19e eeuw was Kansas de eerste Amerikaanse staat die, onder druk van [[Methodisme|methodisten]] en andere [[Evangelicaal christendom|evangelicale]] groepen, overging tot een grondwettelijk verbod op [[ethanol|alcoholische]] dranken. Dit verbod werd pas in 1948 herroepen.
| |||