Vrede van Rijswijk: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Luckas-bot (overleg | bijdragen)
-+ afbeelding
 
(43 tussenliggende versies door 36 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
[[ImageBestand:Rijswijk Netherlands - Huis ter Nieuwburg by P. Schenck.jpg|thumb|right|300px|[[Huis ter NieuwburgNieuburch]] door P. Schenck]]
[[Bestand:zilveren-penning-vrede-van-rijswijk-1697.jpg|thumb|Zilveren penning van de Vrede van Rijswijk]]
[[Bestand:Gedenknaald, door Willem V opgericht op de plaats van het gesloopte Huis ter Nieuburgh, waar in 1697 de Vrede van Rijswijk werd gesloten - Rijswijk - 20532845 - RCE.jpg|thumb|De Naald - Ter herinnering aan de Vrede van Rijswijk.]]
De '''Vrede van Rijswijk''' is een op [[20 september]] [[1697]] te [[Rijswijk (Zuid-Holland)|Rijswijk]], in het [[stadhouder]]lijk [[paleis]] [[Huis ter Nieuburch]] gesloten [[vredesverdrag]] tussen de [[LigaGrote vanAlliantie Augsburg(1689)|Grote Alliantie]], bestaande uit Duitsehet [[Heilige Roomse Rijk]], [[Engeland]],Koninkrijk [[Denemarken en Noorwegen|Denemarken]], [[Koninkrijk Zweden (1523-1814)|Zweden]], het [[Savoye (land)|Hertogdomhertogdom Savoie]], [[Spanje (personele unie)|Spanje]], [[Koninkrijk Engeland|Engeland]] en de Nederlandse [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden|RepubliekNederlandse republiek]] enerzijds en [[Koninkrijk Frankrijk (hoofdbetekenis)|Frankrijk]] anderzijds. Het verdrag maakte een einde aan de [[Negenjarige Oorlog (1688-1697)|Negenjarige Oorlog]].
 
Er was maandenlang veel te doen over het [[diplomatiek]]e [[protocol]] bij de plechtigheid. Met name de volgorde waarin de diplomaten in hun [[koets]]en over de ''Zandweg'' naar het paleis zouden rijden en het gebruik van één toegangsbrug gaf veel conflictstof. Uiteindelijk werd een [[compromis]] gevonden; de oorspronkelijke toegangsbrug werd de centrale toegang voor de Zweden, terwijl de rivaliserende partijen gebruik konden maken van twee nieuw gebouwde toegangsbruggen, elk aan een van de uiterste zijden van het paleis<ref>"Ter Nieuwburg en de Vrede van Rijswijk" (1989); dra. R, Chandali en H.H. Hutsing, in de ''Rijswijkse Historische Reeks''.</ref>
De '''Vrede van Rijswijk''' is een op [[20 september]] [[1697]] te [[Rijswijk (Zuid-Holland)|Rijswijk]], in het [[stadhouder]]lijk [[paleis]] [[Huis ter Nieuburch]] gesloten [[vredesverdrag]] tussen de [[Liga van Augsburg]], bestaande uit Duitse [[Heilige Roomse Rijk]], [[Engeland]], [[Denemarken]], [[Zweden]], het [[Savoye (land)|Hertogdom Savoie]], [[Spanje ]] en de Nederlandse [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden|Republiek]] enerzijds en [[Frankrijk]] anderzijds. Het verdrag maakte een einde aan de [[Negenjarige Oorlog]].
 
Afgevaardigden voor de Republiek waren [[Jacob Boreel]], [[Hans Willem Bentinck]], [[Anthonie Heinsius]], [[Everard van Weede van DijkveltDijkveld (1626-1702)|Everard van Weede van Dijkveld]] en [[Willem van Haren (diplomaat)|Willem van Haren]].
Er was maandenlang veel te doen over het diplomatieke protocol bij de plechtigheid. Met name de volgorde waarin de diplomaten in hun koetsen naar het paleis zouden rijden, gaf veel conflictstof. Uiteindelijk werd als compromis de toegangspoort afgebroken, zodat steeds een Franse en een geallieerde koets naast elkaar over de verbrede oprijlaan konden rijden.
 
[[Koning (titel)|Koning]] [[Lodewijk XIV van Frankrijk]] erkende [[Willem III van Oranje-Nassau]] als koning van Engeland en moest alle veroveringen op [[Spanje]] ongedaan maken op een na: het westelijke deel van [[Hispaniola]] kwam officieel aan Frankrijk als [[Saint-Domingue]]. De Republiek kreeg het recht om in zogenaamde [[Barrièreverdrag|barrièresteden]] in de [[Zuidelijke Nederlanden]] militairen te legeren. Frankrijk mocht [[Straatsburg]] in de [[Elzas]] houden, maar moest de zelfstandigheid van het [[Opper-Lotharingen|hertogdom Lotharingen]] respecteren.
Afgevaardigden voor de Republiek waren [[Jacob Boreel]], [[Hans Willem Bentinck]], [[Anthonie Heinsius]], [[Everard van Weede van Dijkvelt]] en [[Willem van Haren (diplomaat)|Willem van Haren]].
 
De Vrede van Rijswijk zorgde echter niet voor een blijvende verzoening tussen de Spaans-[[Habsburgse monarchie]] en de Franse [[monarchie]]. Het was slechts een tijdelijke oplossing van hun grensgeschillen en regelde geenszins het probleem van de Spaanse [[erfopvolging]]. Na de dood van de Habsburgse koning [[Karel II van Spanje]] in [[1700]] brak dan ook al heel gauw de [[Spaanse successieoorlogSuccessieoorlog]] uit ([[1701]]).
[[Koning (titel)|Koning]] [[Lodewijk XIV van Frankrijk]] erkende [[Willem III van Oranje-Nassau]] als koning van Engeland en moest alle veroveringen op [[Spanje]] ongedaan maken. De Republiek kreeg het recht om in zogenaamde [[Barrièreverdrag|barrièresteden]] in de [[Zuidelijke Nederlanden]] militairen te legeren. Frankrijk mocht [[Straatsburg]] in de [[Elzas]] houden, maar moest de zelfstandigheid van het [[hertogdom Lotharingen]] respecteren.
 
Ter herinnering aan het verdrag werd na de uiteindelijke afbraak van het paleis in 1790 de [[Naald van Rijswijk]] in 1792 uit de oude bouwmaterialen van de voor[[gevel]] van het paleis gebouwd.
De Vrede van Rijswijk zorgde echter niet voor een blijvende verzoening tussen de Spaans-Habsburgse en de Franse monarchie. Het was slechts een tijdelijke oplossing van hun grensgeschillen en regelde geenszins het probleem van de Spaanse erfopvolging. Na de dood van de Habsburgse [[Karel II van Spanje]] in [[1700]] brak dan ook al heel gauw de [[Spaanse successieoorlog]] uit ([[1701]]).
{{Appendix|2=
{{References}}
}}
{{Bibliografische informatie}}
 
[[Categorie:1690-16991697]]
Ter herinnering aan het verdrag werd in 1790 de [[Naald van Rijswijk]] opgericht.
 
[[Categorie:1690-1699]]
[[Categorie:Vredesverdrag|Rijswijk]]
[[Categorie:RijswijkGrensverdrag|Rij]]
[[Categorie:Verdrag in de 17e eeuw|Rij]]
[[Categorie:Geschiedenis van Rijswijk]]
[[Categorie:Geschiedenis van de Nederlanden in de 17e eeuw]]
[[Categorie:Geschiedenis van Frankrijk]]
Regel 21 ⟶ 28:
[[Categorie:Geschiedenis van de Elzas]]
[[Categorie:Geschiedenis van Lotharingen]]
[[Categorie:Geschiedenis van Haïti]]
 
[[ca:Tractat de Rijswijk]]
[[de:Frieden von Rijswijk]]
[[en:Treaty of Ryswick]]
[[eo:Traktato de Rijswijk]]
[[es:Tratado de Rijswijk]]
[[fr:Traité de Ryswick]]
[[he:הסכם רייסווייק]]
[[ht:Trete Ryswik]]
[[it:Trattato di Ryswick]]
[[ja:レイスウェイク条約]]
[[pl:Traktat w Rijswijk]]
[[pt:Tratado de Rijswijk]]
[[ru:Рейсвейкский мирный договор]]
[[tr:Ryswick Antlaşması]]