Das Cabinet des Dr. Caligari

film van Robert Wiene

Das Cabinet des Dr. Caligari is een stomme film uit 1920 onder regie van Robert Wiene, naar een scenario van Hans Janowitz en Carl Mayer. Het is een van de eerste en invloedrijkste Duitse expressionistische films, door sommigen gezien als de allereerste horrorfilm. De film is ook bekend onder de titel Das Kabinett des Doktor Caligari.

Das Cabinet des Dr. Caligari
Het kabinet van dr. Caligari[1]
Das Cabinet des Dr. Caligari
Tagline Du mußt Caligari werden
Alternatieve titel(s) The Cabinet of Dr. Caligari; Das Kabinett des Doktor Caligari
Regie Robert Wiene
Producent Rudolf Meinert
Erich Pommer
Scenario Hans Janowitz
Carl Mayer
Hoofdrollen Werner Krauss
Conrad Veidt
Friedrich Fehér
Lil Dagover
Hans Heinrich von Twardowski
Muziek Giuseppe Becce
Cinematografie Willy Hameister
Distributie Goldwyn Distributing Company
Première 26 februari 1920
Genre Drama / Horror
Speelduur 71 minuten
Taal Duitse tussentitels
Land Vlag van Duitsland tijdens de Weimarrepubliek Duitsland
Budget ± 20.000 mark
Vervolg Dr. Caligari
(en) IMDb-profiel
MovieMeter-profiel
(mul) TMDb-profiel
(en) AllMovie-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film

Verhaal

bewerken
Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

De film vertelt het verhaal van de uitgerangeerde Doctor Caligari, zijn trouwe slaapwandelaar Cesare en hun verband met een aantal moorden in het Duitse bergdorp Holstenwall. Caligari is een van de eerste films waarin het grootste gedeelte van het verhaal in een flashback verteld wordt.

Verteller Francis en zijn vriend Alan bezoeken een kermis in het dorp waar ze dr. Caligari en Cesare zien, welke de dokter als attractie laat zien. Caligari schept op dat Cesare elke vraag die hem gevraagd wordt kan beantwoorden. Wanneer Alan aan Cesare vraagt hoelang hij te leven heeft, vertelt Cesare hem dat hij 's ochtends dood zal zijn — een voorspelling die uitkomt.

Francis en zijn vriendin Jane onderzoeken Caligari en Cesare, waarna Jane wordt ontvoerd door Cesare. Caligari draagt Cesare op Jane te vermoorden, maar de gehypnotiseerde slaaf weigert vanwege de schoonheid van Jane. Hij neemt haar mee het huis uit, waarna de dorpsbewoners hem langdurig achternazitten. Francis ontdekt dat Caligari het hoofd is van een lokaal gekkenhuis en met de hulp van zijn collega's komt hij erachter dat Caligari geobsedeerd is door het verhaal van een vorige dr. Caligari, die een slaapwandelaar gebruikte om mensen te vermoorden.

Cesare valt tijdens de achtervolging dood neer. De dorpsbewoners ontdekken dat Caligari een pop van Cesare had gemaakt om Francis af te leiden. Nadat hij van de dood van Cesare gehoord heeft, stort Caligari in en biecht hij zijn manie op. Hij wordt opgesloten in het gesticht. Het einde onthult dat Francis' flashback eigenlijk zijn fantasie is: Caligari is zijn dokter in het gesticht die, na deze openbaring van zijn patiënt, zegt dat hij hem kan genezen.

De producenten, die een minder macaber einde wilden, droegen de regisseur op dat alles een fantasie van Francis moest zijn. In het oorspronkelijke verhaal waren Caligari en Cesare echt en daadwerkelijk verantwoordelijk voor een aantal moorden.

Rolverdeling

bewerken
Acteur Personage
Werner Krauss Doctor Caligari
Conrad Veidt Cesare
Lil Dagover Jane
Friedrich Fehér Francis
Hans Heinz v. Twardowski Alan
Rudolf Lettinger Dr. Olsen

Productie

bewerken

Producent Erich Pommer vroeg als eerste Fritz Lang om de film te regisseren, maar hij werkte op dat moment aan Die Spinnen, dus gaf Pommer de taak aan Robert Wiene.

De film werd opgenomen in december 1919 en januari 1920. De première was in het Marmorhaus in Berlijn op 26 februari 1920.

In 2008 maakte de Venezolaanse kunstenaar Javier Téllez een nieuwe versie van de film met de naam Cagliari and the Sleepwalker[2]

In april 2016 beleefde de in 4K gerestaureerde versie een Nederlandse première ondersteund door een live uitgevoerde soundtrack gespeeld door de Nederlandse band Monomyth op het Imagine Filmfestival van dat jaar.

bewerken
Zie de categorie Das Cabinet des Dr. Caligari van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.