De Edah HaChareidis (Hebreeuws: העדה החרדית) is een overkoepelende organisatie van anti-zionistische, chareidisch-joodse bewegingen in Jeruzalem. Zowel chassidische als litvishe joden zijn erin vertegenwoordigd. Een andere titel is de Badatz wat slechts een afkorting voor Beis Din Tzedek (rechtvaardig rabbinaal gerechtshof) is die in principe voor iedere rabbinale rechtbank gebruikt kan worden; maar wanneer men over 'de Badatz' spreekt, gaat het over de Edah HaChareidis.

het hoofdkwartier van Edah HaChareidis in Jeruzalem

Geschiedenis

bewerken

De Edah HaChareidis werd in 1919 opgericht door rabbijn Yosef Chaim Sonnenfeld en rabbijn Yitzchok Yeruchom Diskin, zoon van rabbijn Yehoshua Leib Diskin, de bekende rabbijn van Brisk (Brest-Litovsk) in Litouwen (thans Wit-Rusland). De oprichting vond plaats als reactie op het instellen van een (zionistisch) opperrabbinaat door de zionisten. In de beginperiode werd de naam Vaad Ha'ier gebruikt, wat 'stadsraad' betekent. De Nederlandse jurist en schrijver Jacob Israël de Haan was actief in de Edah HaChareidis toen hij op 30 juni 1924 door de Hagana in Jeruzalem werd vermoord.

Koosjer eten

bewerken

De Edah HaChareidis is de betrouwbaarste certificeerder van koosjere producten en restaurants in heel Israël. Producten met het bekende logo van de Edah HaChareidis worden door alle orthodoxe joden als koosjer beschouwd.

Aangesloten bewegingen

bewerken

Onder anderen Satmar, Tzanz-Tschokowe, Toldos Aharon, Toldos Avrohom Yitzchok, Dushinsky, Mishkenos HoRoim, een deel van Breslov en een deel van de Litvishe joden (de Brisker yeshiva-gemeenschap) zijn bij de Edah HaChareidis aangesloten.

Belz is in 1980 met veel fanfare uit de Edah gestapt omdat de Edah te antizionistisch voor Belz was; de Belzer Rebbe laat zijn volgelingen stemmen in de Israëlische verkiezingen en accepteert staatssubsidies voor de Belzer scholen, iets wat binnen de Edah taboe is.

Sefardische joden: Edah HaChareidit HaSefaradit

bewerken

Sefardisch chareidisch joden hebben een organisatie die de Edah HaChareidit Sefaradit heet. Deze organisatie heeft soortgelijke denkbeelden, ook wat anti-zionisme betreft. Deze organisatie is echter veel minder bekend dan de Asjkenazische.

Opperrabbijnen

bewerken

Voorzitters

bewerken

Zie ook

bewerken