Gebruiker:Evil berry/Sjablonen/dagen
| Deze dag in de Oudheid |
| januari - februari - maart - april - mei - juni - juli |
| augustus - september - oktober - november - december |
januari
bewerkenPortaal:Oudheid/1 januari
bewerken- 49 v.Chr. - Julius Caesar laat de senaat weten dat hij bereid is afstand te doen van al zijn gebieden behalve Gallia Cisalpina en twee legioenen, als zijn rivaal Pompeius hetzelfde zal doen.
- 138 - Aelius, de beoogde opvolger van keizer Hadrianus, komt op 36-jarige leeftijd te sterven.
- 404 - De laatste gladiatorenspelen vinden plaats in Rome. -->
Portaal:Oudheid/2 januari
bewerken- 366 - de Alemanni steken de bevroren Rijn over en dringen het Imperium Romanum binnen.
Portaal:Oudheid/3 januari
bewerken- 106 v.Chr. - Marcus Tullius Cicero, de beroemde redenaar en politicus wordt geboren.
- Het festival ter ere van Pax gaat door in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/4 januari
bewerken- 46 v.Chr. - Titus Labienus, de onderbevelhebber van Julius Caesar in de Gallische oorlog, verslaat zijn vroegere bevelhebber in de slag bij Ruspina.
Portaal:Oudheid/5 januari
bewerken- 269 - Paus Felix I wordt gekozen tot 26e paus van de Rooms-katholieke Kerk.
Portaal:Oudheid/6 januari
bewerken- 49 v.Chr. - Julius Caesar doet een tweede aanbod aan de senaat: hij is bereid afstand te doen van zijn veroverde gebieden in ruil voor Illyricum en een legioen, als zijn rivaal Pompeius hetzelfde zal doen.
Portaal:Oudheid/7 januari
bewerken- 49 v.Chr. - Julius Caesar trekt op naar Rome en ontketent hiermee een burgeroorlog. Zijn rivaal Pompeius wordt door de senaat als dictator aangesteld om de Romeinse Republiek te verdedigen tegen Caesar.
- 312 - Lucianus van Antiochië, een vroeg-christelijk theoloog, komt te sterven.
Portaal:Oudheid/8 januari
bewerken- 482 - De later heilig verklaarde missionaris Severinus van Noricum overlijdt in Favianis, het huidige Mautern an der Donau in Oostenrijk.
Portaal:Oudheid/9 januari
bewerken- 475 - Flavius Basiliscus wordt gekroond tot keizer van het Oost-Romeinse rijk.
Portaal:Oudheid/10 januari
bewerken- 49 v.Chr. - Julius Caesar steekt de Rubicon, die de grens van zijn ambtsgebied aangaf, over en gaat hiermee zijn boekje te buiten. Hij wordt bij Senatus consultum de re publica defendenda uitgeroepen tot hostis senatus (vijand van de Senaat) en Gnaius Pompeius Magnus maior wordt aangesteld als dictator om Rome te beschermen.
Portaal:Oudheid/11 januari
bewerken- 532 - Het Nika-oproer breekt los in Constantinopel.
- 812 - Staurakios, keizer van Byzantium, overlijdt.
- 1055 - Constantijn IX Monomachos, keizer van Byzantium, overlijdt.
- In het Imperium Romanum wordt de eerste dag van de Carmentalia ter ere van Carmenta gevierd.
Portaal:Oudheid/12 januari
bewerken- 690 - Benedictus Biscop, stichter van het tweelingklooster in Monkwearmouth en Jarrow in het Angelsaksische koninkrijk Northumbria, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/13 januari
bewerken- 86 v.Chr. - Consul Gaius Marius, overwinnaar van de Kimbren en Teutonen en voor de zevende keer consul, komt plots te overlijden.
Portaal:Oudheid/14 januari
bewerken- 86 of 83 v.Chr. - Marcus Antonius wordt geboren.
- Feestdag van Pontianus van Spoleto, die in 169 onder keizer Marcus Aurelius werd gedood.
Portaal:Oudheid/15 januari
bewerken- 69 - Galba, keizer van het Romeinse Rijk, wordt vermoord.
- 69 - Marcus Salvius Otho, gouverneur van de provincia Hispania Lusitania, grijpt de macht te Rome. Hij roept zichzelf uit tot princeps, maar houdt het maar drie maanden uit waarop hij zelfmoord pleegt.
- In het Imperium Romanum wordt de tweede dag van de Carmentalia ter ere van Carmenta gevierd.
Portaal:Oudheid/16 januari
bewerken- 27 v.Chr. - de senaat verleent aan Caius Iulius Caesar Octavianus, die net zijn consulaat heeft neergelegd, de titel augustus (Verhevene). -->
Portaal:Oudheid/17 januari
bewerken- 395 - Theodosius I komt te sterven en verdeelt het Imperium Romanum onder zijn twee zonen. Hiermee is de splitsing van het Imperium Romanum definitief bezegeld. →
Portaal:Oudheid/18 januari
bewerken- 52 v.Chr. - Publius Clodius Pulcher wordt vermoord in de Via Appia.
- 350 - generaal Magnentius zet keizer Constans I af en roept zichzelf uit tot keizer.
- 474 - Leo I, de Byzantijnse keizers, sterft.
- 474 - Leo II komt voor kort tijd aan de macht als Byzantijns keizer.
- 532 - De Nika-oproer te Constantinopel worden neergeslaan door de troepen van Belisarius.
Portaal:Oudheid/19 januari
bewerken- 399 - Aelia Pulcheria Augusta, dochter van keizer Arcadius van Byzantium en Aelia Eudoxia, wordt geboren in Constantinopel.
Portaal:Oudheid/20 januari
bewerken- 250 - Paus Fabianus verruilt het tijdelijke voor het eeuwige als martelaar tijdens de christenvervolgingen van keizer Decius.
Portaal:Oudheid/21 januari
bewerken- 254 of 304 - Agnes sterft als dertienjarige martelares voor het christelijk geloof.
Portaal:Oudheid/22 januari
bewerken- 565 - Eutychius wordt ontzet uit zijn functie als Patriarch van Constantinopel door Johannes Scholasticus.
Portaal:Oudheid/23 januari
bewerken- 52 v.Chr. - Uitmoording van de Romeinen te Genabum (Orléans), dat het begin van de algemene opstand van de Galliërs onder leiding van Vercingetorix, die de Gallische stammen zou verenigen tegen Rome, zou betekenen.
Portaal:Oudheid/24 januari
bewerken- 41 - princeps Gaius Iulius Caesar Germanicus (Caligula) wordt door zijn tribunus praetorianus Cassius Chaerea vermoord. -->
- 76 - Publius Aelius Hadrianus, een achterneef van de later keizer Caesar Nerva Traianus en later zelf ook keizer, wordt geboren.
- De eerste dag van de Sementivae ter ere van Ceres en Terra gaan in het Imperium Romanum in.
Portaal:Oudheid/25 januari
bewerken- 98 - Marcus Cocceius Nerva, gekend in het Imperium Romanum als Nerva Caesar Augustus sterft een natuurlijke dood. -->
Hij wordt opgevolgd door zijn adoptiefzoon Marcus Ulpius Traianus.
- De tweede dag van de Sementivae ter ere van Ceres en Terra gaan in het Imperium Romanum in.
Portaal:Oudheid/26 januari
bewerken- De derde dag van de Sementivae ter ere van Ceres en Terra gaan in het Imperium Romanum in.
Portaal:Oudheid/27 januari
bewerken- 98 - Caesar Nerva Traianus, voor zijn adoptie door Marcus Cocceius Nerva Marcus Ulpius Traianus, wordt door de senaat als keizer aanvaard. -->
Portaal:Oudheid/28 januari
bewerken- 1204 - Isaäk II van Byzantium wordt nadat hij verdreven is uit Constantinopel omgebracht samen met zijn zoon en medekeizer Alexius IV.
Portaal:Oudheid/29 januari
bewerken- 1 v.Chr.: Gaius Caesar vertrekt voor een reis naar de oostelijke provinciae, begeleid door Publius Sulpicius Quirinius,
Portaal:Oudheid/30 januari
bewerken- 58 v.Chr. - Livia Drusilla wordt geboren. -->
Portaal:Oudheid/31 januari
bewerken- 330 v.Chr. - Alexander de Grote neemt Persepolis in.
februari
bewerkenPortaal:Oudheid/1 februari
bewerkenPortaal:Oudheid/2 februari
bewerken- 56 v.Chr. - De tribunus plebis Gaius Porcius Cato dient een wetsvoorstel in om Publius Cornelius Lentulus Spinther terug te roepen als proconsul.
Portaal:Oudheid/3 februari
bewerken- 474 - Overlijden van Leo I van Byzantium, die opgevolgd wordt als keizer door zijn kleinzoon Leo II van Byzantium.
Portaal:Oudheid/4 februari
bewerken- 211 - Septimius Severus komt te overlijden, waardoor het Imperium Romanum wordt nagelaten aan zijn twee zoons Caracalla en Publius Septimius Geta, die elkaar naar het leven staan.
- 293 - Diocletianus stelt de tetrarchie in. -->
- 362 - De Romeinse keizer Iulianus promulgeert een edict dat gelijke rechten voor alle religies in het Imperium Romanum erkent.
Portaal:Oudheid/5 februari
bewerken251: De later heilig verklaarde Agatha sterft de marteldood tijdens de christenvervolgingen onder keizer Decius.
Portaal:Oudheid/6 februari
bewerken- 45 v.Chr.: In de Romeinse burgeroorlog behaalt Julius Caesar in de Slag bij Munda de definitieve overwinning over zijn rivaal Pompeius.
- 337: Paus Julius I volgt Paus Marcus op.
Portaal:Oudheid/7 februari
bewerken457: Leo I van Byzantium wordt keizer van het Oost-Romeinse Rijk.
Portaal:Oudheid/8 februari
bewerken- In het jaar 411 wordt Proclus, een Neoplatonische filosoof geboren in Constantinopel.
- In 421 wordt Constantius III medekeizer van het West-Romeinse Rijk.
Portaal:Oudheid/9 februari
bewerken- Zeno van Byzantium wordt in 474 keizer van het Oost-Romeinse Rijk.
Portaal:Oudheid/10 februari
bewerkenPortaal:Oudheid/11 februari
bewerken- 55 - Britannicus wordt door toedoen van Nero, die vreesde voor een staatsgreep, vergiftigd en overlijdt.
Portaal:Oudheid/12 februari
bewerken- 41 - Tiberius Claudius Caesar Britannicus, zoon van keizer Claudius en Valeria Messalina, wordt geboren.
Portaal:Oudheid/13 februari
bewerken- 423 v.Chr. - Xerxes II van het Perzische Rijk wordt vermoord en opgevolgd door zijn (onwettige) halfbroer Darius II.
- 528 - Justinianus stelt een commissie in die alle wetten, die sinds Hadrianus nog van kracht zijn, te bundelen. Dit wordt de grondslag van de Corpus Juris Civilis.
Portaal:Oudheid/14 februari
bewerken- 3e eeuw - Volgens de overlevering wordt Sint Valentijn op deze dag gemarteld en vermoord door keizer Claudius II.
- 496 - Paus Gelasius I roept deze dag uit tot de dag van de Heilige Valentijn.
Portaal:Oudheid/15 februari
bewerken- 399 v.Chr. - Socrates wordt ter dood veroordeeld omdat hij de jeugd zou verderven.
- De Lupercalia worden te Rome gevierd.
Portaal:Oudheid/16 februari
bewerkenPortaal:Oudheid/17 februari
bewerken- 478 v.Chr. - De Griekse geschiedschrijver Herodotus vermeldt een zonsverduistering in Sardis.
- Tijdens de Romeinse tijd staat de stad Rome geheel in het teken van de Quirinalia.
- 364 - Flavius Jovianus, Romeins keizer overlijdt.
Portaal:Oudheid/18 februari
bewerkenPortaal:Oudheid/19 februari
bewerken- 197 - De Romeinse keizer Septimius Severus verslaat zijn rivaal Clodius Albinus, waardoor er een eind komt aan de burgeroorlog. Clodius Albinus pleegt zelfmoord na zijn nederlaag.
Portaal:Oudheid/20 februari
bewerkenPortaal:Oudheid/21 februari
bewerkenPortaal:Oudheid/22 februari
bewerkenPortaal:Oudheid/23 februari
bewerkenPortaal:Oudheid/24 februari
bewerken- Tijdens de Romeinse Republiek werd op deze datum ieder jaar het begin van de republiek en de afzetting van Lucius Tarquinius Superbus, de laatste koning gevierd
Portaal:Oudheid/25 februari
bewerken- 50 - Nero wordt geadopteerd door keizer Claudius en daarmee tot troonopvolger benoemd.
- 138 - De 52-jarige Antoninus Pius wordt door keizer Hadrianus geadopteerd als zijn zoon daarmee tot troonopvolger benoemd.
Portaal:Oudheid/26 februari
bewerkenPortaal:Oudheid/27 februari
bewerken- 380 - De keizers Theodosius I, Gratianus en Valentinianus II kondigden het edict Cunctos populos af te Thessaloniki, waarmee de godsdienstvrijheid beëindigd wordt en een begin gemaakt wordt voor het christendom als staatsgodsdienst.
- De Equirria, paardenraces ter ere van Mars, worden gehouden in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/28 februari
bewerkenPortaal:Oudheid/29 februari
bewerkenmaart
bewerkenPortaal:Oudheid/1 maart
bewerken- 317 - De eerste burgeroorlog tussen Licinius en Constantijn de Grote eindigt met een overwinning voor Constantijn. Licinius blijft keizer maar moet zijn medekeizer Aurelius Valerius Valens executeren.
- Begin van het nieuwe jaar in het oude Rome: vernieuwing van het Vestaalse vuur.
- In Rome viert men de Matronalia, de feestdag van de godin Juno.
- Te Rome viert men eveneens de Feriae Marti, ter ere van Mars, de oorlogsgod.
Portaal:Oudheid/2 maart
bewerkenPortaal:Oudheid/3 maart
bewerkenPortaal:Oudheid/4 maart
bewerken- 303 of 304 - Sint Adrianus van Nicomedia sterft de martelaarsdood nadat hij zich tot het christendom had bekeerd.
Portaal:Oudheid/5 maart
bewerken- 254 - Paus Lucius I overlijdt.
Portaal:Oudheid/6 maart
bewerken- 237 v.Chr. - Het decreet van Canopus wordt opgetekend.
Portaal:Oudheid/7 maart
bewerken- 322 v.Chr. - Aristoteles, Grieks filosoof en leermeester van Alexander de Grote, overlijdt op 61-jarige leeftijd in ballingschap te Chalkis aan een maagkwaal. -->
- 161 - De Romeinse keizer Antoninus Pius sterft en wordt door twee gelijktijdige keizers Marcus Aurelius en Lucius Verus opgevolgd: voor de eerste maal had Rome gelijktijdig 2 keizers.
- 189 - Publius Septimius Geta, later een Romeinse keizer, wordt geboren (sterft in 211).
Portaal:Oudheid/8 maart
bewerkenPortaal:Oudheid/9 maart
bewerken- 590 - Bahram Chobin wordt gekroond tot koning Barham VI van Perzië.
Portaal:Oudheid/10 maart
bewerken- 241 v.Chr. - De Eerste Punische Oorlog eindigt met de slag bij de Aegates. De Romeinen slagen erin de Carthaagse vloot te doen zinken.
Portaal:Oudheid/11 maart
bewerken- 522 v.Chr. - Bardiya roept zichzelf uit tot koning van Perzië.
- 105 - Cai Lun maakt het eerste schrijfpapier
- 222 - Elagabalus (geboren circa 203), keizer van Rome, wordt samen met zijn moeder Julia Soaemias (geboren in 180) door de Praetoriaanse wacht vermoord.
Portaal:Oudheid/12 maart
bewerken- 515 v.Chr. - De renovatie van de Tempel in Jeruzalem is klaar.
- 417 - In Rome sterft Paus Innocentius I.
Portaal:Oudheid/13 maart
bewerken- 483 - Felix III wordt Paus. Omdat er ook een tegenpaus Felix was wordt hij zowel met Felix II als Felix III aangeduid.
Portaal:Oudheid/14 maart
bewerkenPortaal:Oudheid/15 maart
bewerken- Ides Martis
| Bron: Classical Numismatic Group, Inc. (CNG) Munt waarop Brutus zich laat afbeelden met de symbolen van de moord op Julius Caesar. (klik op plaatje voor uitgebreidere beschrijving.) |
- 44 v.Chr. - Julius Caesar, dictator van de Romeinse republiek, wordt door Marcus Iunius Brutus, Decimus Iunius Brutus en andere Romeinse senatoren neergestoken op de Iden van maart.
- 493 - Odoaker, koning van Italië die een grote rol speelde in de val van het Imperium Romanum wordt door Theodorik de Grote vermoord.
Portaal:Oudheid/16 maart
bewerken- 37 - Tiberius, de tweede princeps van het Imperium Romanum sterft op hoogbejaarde leeftijd van 79 jaar.
- Te Rome beginnen de Argei: op 16 en 17 maart brengen de priesters zoenoffers aan 27 heiligdommen in de stad.
- Eveneens te Rome beginnen de Bacchanalia, ter ere van Bacchus.
Portaal:Oudheid/17 maart
bewerken- 45 v.Chr. - Julius Caesar overwint voor de laatste keer de legers van Gnaius Pompeius Magnus minor die onder leiding van Titus Labienus en Gnaius Pompeius Magnus minor stonden tijdens de Slag bij Munda. Titus Labienus komt daarbij om het leven, maar Pompeius wordt gevat en geëxecuteerd. Het wordt tevens de laatste overwinning van Julius Caesar.
- 180 - Marcus Aurelius, Romeins keizer, sterft na een regering van 19 jaar.
- Het Agonium Martiale wordt geofferd aan Maars.
- De Liberalia, het feest van Liber en Libera, wordt gevierd in het Imperium Romanum. Vrouwen verkopen offerkoeken en jonge mannen ontvangen hun toga virilis (het teken van volwassenheid).
- In Rome eindigen de Argei en de Bacchanalia.
Portaal:Oudheid/18 maart
bewerken- 37 - De Romeinse Senaat maakt Tiberius' testament ongedaan en roept Gaius Iulius Caesar Germanicus (Caligula) uit tot enige princeps. -->
Portaal:Oudheid/19 maart
bewerkenPortaal:Oudheid/20 maart
bewerkenPortaal:Oudheid/21 maart
bewerkenPortaal:Oudheid/22 maart
bewerken- 384 - Lea van Rome, volgelinge van Hiëronymus van Stridon, komt in Ostia te overlijden.
Portaal:Oudheid/23 maart
bewerkenPortaal:Oudheid/24 maart
bewerkenPortaal:Oudheid/25 maart
bewerkenPortaal:Oudheid/26 maart
bewerkenPortaal:Oudheid/27 maart
bewerken- 16 Mechir
- 196 v.Chr. - De Raad van Priesters vaardigt een decreet uit in zowel Grieks als in Egyptisch en dat laatste zowel in hiërogliefen als in demotisch schrift. (De Steen van Rosette). In het decreet wordt de jonge koning Ptolemeüs V geprezen voor zijn goed beleid en een opsomming gegeven van de eerbewijzen die hem gebracht dienen te worden.
Portaal:Oudheid/28 maart
bewerken- 967 v.Chr. - De mythische Kix-Chan sticht een dynastie in Palenque.
- 193 - Publius Helvius Pertinax, keizer van Rome, wordt door de praetoriaanse garde vermoord. Deze verkoopt vervolgens de troon aan Marcus Severus Didius Iulianus voor een astronomisch bedrag.
Portaal:Oudheid/29 maart
bewerkenPortaal:Oudheid/30 maart
bewerken- Feest ter ere van Salus (grieks: Hygieia) in het Romeinse rijk.
Portaal:Oudheid/31 maart
bewerkenapril
bewerkenPortaal:Oudheid/1 april
bewerken- Kalendae Aprilis
- 457 - Iulius Valerius Maiorianus, aangeduid door Leo I van Byzantium als magister militum van het Oost-Romeinse Rijk, wordt met hulp van Ricimer, magister militum van het West-Romeinse Rijk keizer van het West-Romeinse Rijk.
- 527 - Justinianus wordt door zijn oom Justinus I benoemd tot opvolger als keizer van het Byzantijnse Rijk.
- Te Rome worden er ter ere van Venus de Veneralia gevierd.
- In Egypte wordt de geboorte van de godin Hathor herdacht.
Portaal:Oudheid/2 april
bewerken- ante diem IV Nonas Aprilis
- 68 - Galba noemt zichzelf legatus senatus populique Romani en zet hiermee de eerste stap naar het principaat dat voor het eerst zou toevallen aan iemand die niet tot de Julisch-Claudische dynastie behoorde.
Portaal:Oudheid/3 april
bewerken- ante diem III Nonas Aprilis
- 33 - Tijdens de regering van Tiberius wordt in de provincia Judaea Jezus gekruisigd (traditionele datum).
- 265 - De bouw van de Romeinse stadsmuren van Verona begint.
- 628 - De Byzantijnse keizer Heraclius herovert alle Byzantijns bezittingen die aan de Perzen verloren waren gegaan.
Portaal:Oudheid/4 april
bewerken- pridie Nonas Aprilis
- 188 - Marcus Aurelius Antoninus Bassianus (Caracalla), later Romeins keizer, wordt geboren in Lugdunum.
- 397 - Sint Ambrosius, bisschop van Milaan en een van de meest invloedrijke kerkvaders in het Imperium Romanum sterft.
- 527 - Justinus I benoemt zijn neef Justinianus tot nieuwe keizer van het Oost-Romeinse Rijk.
- Het begin van de Megalensia, de zeven feestdagen ter ere van de godin Cybele, die tot 10 april duren.
Portaal:Oudheid/5 april
bewerken- Nonas Aprilis
- In Rome eert men de godin Fortuna, de personificatie van het geluk.
- Tweede dag van de Megalensia.
Portaal:Oudheid/6 april
bewerken- ante diem VIII Idus Aprilis
- 648 v.Chr. - Vroegste door Grieken geregistreerde zonsverduistering.
- 402 - Flavius Stilicho, magister militum van het West-Romeinse Rijk, verslaat de Visigoten onder Alarik I tijdens de slag bij Pollentia.
- Derde dag van de Megalensia.
Portaal:Oudheid/7 april
bewerken- ante diem VII Idus Aprilis
- 529 - De Codex Iustinianus (Corpus Iuris Civilis) komt gereed.
- In de noordelijke provinciae van het Imperium Romanum wordt het Paasfeest gevierd. Het luidde de komst van de lente in, dat in het zuiden al was gevierd op 1 maart.
- In Rome was men aan de vierde dag van de Megalensia toe, het feest ter ere van de godin Cybele.
Portaal:Oudheid/8 april
bewerken- ante diem VI Idus Aprilis
- 563 v.Chr. - Gautama Boeddha wordt geboren in India.
- 217 - Marcus Aurelius Antoninus Bassianus (Caracalla), Romeins keizer, wordt in Carrhae, Mesopotamia, vermoord. Hij was 29.
- In het noorden van het Imperium Romanum viert men de tweede dag van het Paasfeest dat, voor hen, de lente inluidt.
- In Rome waren de Megalensia nog volop aan de gang (vijfde dag).
Portaal:Oudheid/9 april
bewerken- ante diem V Idus Aprilis
- 37 - Antiochië wordt door een aardbeving opgeschroken.
- 193 - Septimius Severus wordt, na de moord op Pertinax, door zijn legioenen in Illyricum tot keizer verkozen.
- 491 - Zeno van Byzantium komt te overlijden.
- De Megalensia in Rome zitten aan hun voorlaatste dag: de zesde.
Portaal:Oudheid/10 april
bewerken- ante diem IV Idus Aprilis
- Einde van de Megalensia, de feestdagen ter ere van de godin Cybele.
- De Megalensia zijn nog niet achter de rug of het 10 dagen lange festival ter ere van Ceres, de landbouwgodin, begint te Rome.
Portaal:Oudheid/11 april
bewerken- ante diem III Idus Aprilis
- 146 - Septimius Severus, later Romeins keizer, wordt in Leptis Magna geboren.
- 217 - Macrinus wordt keizer. Hij is de eerste keizer afkomstig uit Africa.
- 1034 - Romanus III van Byzantium komt te sterven.
- 1348 - Andronicus IV van Byzantium wordt geboren.
Portaal:Oudheid/12 april
bewerken- 65 - De Romeinse staatsman, filosoof en toneelschrijver Lucius Annaeus Seneca (Seneca de Jongere) komt te overlijden.
- 238 - Gordianus II sneuvelt in de slag bij Carthago; zijn vader Gordianus I, die zo'n drie weken keizer van Rome was, pleegt zelfmoord.
Portaal:Oudheid/13 april
bewerken- 585 - Hermenegild sterft de martelaarsdood.
Portaal:Oudheid/14 april
bewerken- 69 - Vitellius verslaat het leger van keizer Otho in de Eerste Slag bij Bedriacum.
Portaal:Oudheid/15 april
bewerken- Tijdens de Fordicidia ter ere van Tellus worden Fordae (boves) (drachtige koeien) geslacht en de ongeboren kalveren verbrand door de Virgo Vestalis Maxima.
Portaal:Oudheid/16 april
bewerken- 1178 v.Chr. - Een zonsverduistering op deze dag zou de terugkeer van Odysseus hebben aangekondigd, tien jaar na de Trojaanse Oorlog.
- 73 - De Joodse citadel Massada wordt ingenomen door de Romeinen, waarmee de laatste verzetshaard na de Joodse Oorlog wordt uitgeschakeld.
Portaal:Oudheid/17 april
bewerken- 69 - Otho, keizer van Rome van 15 januari tot 17 april in het jaar 69, pleegt zelfmoord.
- 485 - Proclus, Romeins filosoof en wiskundige, overlijdt.
Portaal:Oudheid/18 april
bewerken- 359 - Flavius Gratianus, keizer van Rome van 4 augustus 367 tot 25 augustus 383, wordt geboren.
Portaal:Oudheid/19 april
bewerken- 309 - Paus Eusebius volgt Paus Marcellus I op en wordt de 31e Paus van de Rooms-katholieke Kerk.
Portaal:Oudheid/20 april
bewerkenPortaal:Oudheid/21 april
bewerken- 753 v.Chr. - Rome wordt gesticht door Romulus (traditionele datum).
- De Parilia ter ere van Pales worden gehouden in het Imperium Romanum.
- De stichting van de Stad wordt gevierd in Rome.
Portaal:Oudheid/22 april
bewerken- 296 - Paus Cajus, 12e paus van de Rooms-katholieke Kerk, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/23 april
bewerken- 215 v.Chr. - Op de Capitolijn in het oude Rome wordt een Venustempel gebouwd om de Slag bij het Trasimeense Meer te herdenken, waar Hannibal de Romeinen een zeer zware nederlaag toebracht.
- 303 - Sint Joris wordt op bevel van keizer Diocletianus te Nicomedia onthoofd.
Portaal:Oudheid/24 april
bewerken- 1479 v.Chr. (onzeker) - Thoetmosis III wordt farao van Egypte.
- 1184 v.Chr. (traditioneel) - Val van Troje.
Portaal:Oudheid/25 april
bewerkenPortaal:Oudheid/26 april
bewerken- 121 - Marcus Aurelius, keizer van Rome van 161 tot 180, wordt geboren.
Portaal:Oudheid/27 april
bewerken- 630 - Ardashir III, 24e koning der Sassaniden, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/28 april
bewerken- 32 - Marcus Salvius Otho, een van de keizers tijdens het vierkeizerjaar 69, wordt geboren te Ferentium.
- 1402 - Nezahualcoyotl, dichter-koning van Texcoco, wordt geboren.
- De eerste dag van de Floralia ter ere van de godin Flora wordt gevierd in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/29 april
bewerken- 326 - Constantijn de Grote laat een wet invoeren die bastaardij bestraft.
- De tweede dag van de Floralia ter ere van de godin Flora wordt gevierd in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/30 april
bewerken- 65 - Marcus Annaeus Lucanus, een Romeins dichter, komt te overlijden.
- 313 - Licinius verenigd het oostelijk deel van het Imperium Romanum onder zijn heerschappij.
mei
bewerkenPortaal:Oudheid/1 mei
bewerken- 305 - Diocletianus en Maximianus trekken zich terug als keizers van Rome. Ze worden respectievelijk opgevolgd door Galerius en Constantius I Chlorus, wiens respectievelijke Caesares Maximinus II Daia en Severus II waren.
- 408 - Arcadius van Byzantium komt jong te overlijden, maar door zijn praefectus Anthemius als regent voor zijn zevenjarig zoontje Flavius Theodosius. -->
- In het Imperium Romanum wordt de vierde en laatste dag van de Floralia ter ere van Flora gehouden.
- Een festial voor enkel vrouwen ter ere van Bona Dea werd gevierd in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/2 mei
bewerken- 73 - Massada wordt ingenomen door de Romeinen.
- 373 - Athanasius, patriarch van Alexandrië, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/3 mei
bewerken- 612 - Constantijn III van Byzantium wordt geboren.
Portaal:Oudheid/4 mei
bewerken- 374: Atlatl Cauac bestijgt de troon van Teotihuacán.
Portaal:Oudheid/5 mei
bewerken- 200 - Sun Ce, een generaal van de Han-dynastie, sterft in de vierde maand nog voor hij de slag bij Guandu had kunnen leveren, door wonden opgelopen bij een moordaanslag én nadat hij zich verwond had aan een spiegel na een verschijning gezien te hebben van een door hem geëxecuteerde Taoïstische priester.
- 311 - Galerius, keizer van Rome, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/5 mei
bewerken- 200 - Sun Ce, een generaal van de Han-dynastie, sterft in de vierde maand nog voor hij de slag bij Guandu had kunnen leveren, door wonden opgelopen bij een moordaanslag én nadat hij zich verwond had aan een spiegel na een verschijning gezien te hebben van een door hem geëxecuteerde Taoïstische priester.
- 311 - Galerius, keizer van Rome, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/6 mei
bewerkenPortaal:Oudheid/7 mei
bewerken- 399 v.Chr. -Socrates, Grieks filosoof wordt veroordeeld voor verderving van de jeugd en kiest voor de gifbeker.
- 558 - In Constantinopel stort de koepel van de Aya Sophia in. Justinianus I van Byzantium geeft direct bevel haar te herbouwen.
Portaal:Oudheid/8 mei
bewerken- 795 - Keizer Constantijn VI van Byzantium behaalt een overwinning op de Islamitische troepen te Anousan.
Portaal:Oudheid/9 mei
bewerken- 328 - Athanasius wordt verkozen als patriarch van Alexandrië.
- In het Imperium Romanum worden de Lemuria gehouden.
Portaal:Oudheid/10 mei
bewerkenPortaal:Oudheid/11 mei
bewerken- 330 - Byzantium wordt hernoemd tot Nova Roma tijdens een dedicatieceremonie, maar wordt in de volksmond Constantinopel genoemd.
- 912 - Leo VI van Byzantium komt te overlijden.
- In het Imperium Romanum worden de Lemuria gehouden.
Portaal:Oudheid/12 mei
bewerken- 20 v.Chr. - Phraates IV geeft de op Crassus en Antonius buitgemaakte veldtekens terug aan Tiberius. →
- 2 v.Chr. - Het Forum van Augustus wordt samen met de Tempel van Mars Ultor (waar de teruggekregen veldtekens zouden worden bewaard) ingewijd.
- De Ludi Martiales worden vanaf 2 v.Chr. te Rome ter ere van Mars gehouden.
Portaal:Oudheid/13 mei
bewerken- In het Imperium Romanum worden de Lemuria gehouden.
Portaal:Oudheid/14 mei
bewerkenPortaal:Oudheid/15 mei
bewerken- 392 - De Romeinse keizer Valentinianus II wordt opgehangen in zijn paleis teruggevonden. De Frankische magister militum Arbogast stelt Eugenius aan als marionetregent, terwijl hijzelf de facto de touwtjes in houden hield.
- 925 - Nicolas Mystikos, patriarch van Constantinopel, komt te overlijden.
- De Mercuralia worden het Imperium Romanum gehouden ter ere van Mercurius.
Portaal:Oudheid/16 mei
bewerkenPortaal:Oudheid/17 mei
bewerken- 290 - Sima Yan, keizer Wu(di) van de Jin-dynastie, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/18 mei
bewerkenPortaal:Oudheid/19 mei
bewerkenPortaal:Oudheid/20 mei
bewerken- 325 - Constantijn de Grote roept het eerste concilie van Nicaea samen om de kwestie rond het Arianisme op te lossen.
- 526 - Bij een aardbeving in Antiochië (Syrië) komen 300.000 mensen om.
Portaal:Oudheid/21 mei
bewerken- 428 v.Chr. - Plato, een Grieks filosoof, wordt geboren. -->
Portaal:Oudheid/22 mei
bewerken- 556 v.Chr. - De jonge prins Labaschi-Marduk volgt zijn vader Neriglissar op als koning van Babylon.
- 337 - Constantijn de Grote, die van Constantinopel de nieuwe hoofdstad van het Imperium Romanum maakte, overlijdt.
Portaal:Oudheid/23 mei
bewerken- 635 - K'inich K'an B'alam II van Palenque wordt geboren.
Portaal:Oudheid/24 mei
bewerken- 15 v.Chr. - Germanicus Julius Caesar, zoon van Nero Claudius Drusus en Antonia, wordt geboren. -->
- 189 - Paus Eleuterus, die later heilig verklaard wordt, overlijdt.
Portaal:Oudheid/25 mei
bewerken- 556 v.Chr. - Nabu-naid (Nabonidus) verdringt Labaschi-Marduk van de troon van Babylon.
- 641 - Constantijn III, keizer van Byzantium, overlijdt.
Portaal:Oudheid/26 mei
bewerken- 17 - Triomftocht voor Germanicus Julius Caesar in Rome.
Portaal:Oudheid/27 mei
bewerkenPortaal:Oudheid/28 mei
bewerken- 585 v.Chr. - Een door Thales voorspelde zonsverduistering die plaatsvindt tijdens de slag bij de Halys tussen Lydiërs en Meden leidt tot het einde van de vijandelijkheden.
- 20 - Drusus Iulius Caesar viert zijn ovatio.
Portaal:Oudheid/29 mei
bewerken- 1453 - Constantinopel wordt ingenomen door de Osmanen van Mehmed II, waarmee het Byzantijnse Keizerrijk ten val komt.-->
- 1453 - Constantinus XI Palaeologus, de laatste keizer van Byzantium, gaat strijdend ten onder.
Portaal:Oudheid/30 mei
bewerken- 1453 - Val van Byzantium; einde van het 21 eeuwen oude Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/30 mei
bewerken- 1453 - Val van Byzantium; einde van het 21 eeuwen oude Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/31 mei
bewerken455 - Petronius Maximus, keizer in het West-Romeinse Rijk, komt te sterven. Hij is mogelijk gestenigd of gehangen.
juni
bewerkenPortaal:Oudheid/1 juni
bewerken- 195 v.Chr. - Liu Bang, keizer Gaozu van de Han-dynastie van China, komt te overlijden.
- 193 - De Romeinse keizer Marcus Severus Didius Iulianus wordt afgezet door Septimius Severus met instemming van de senaat en geëxecuteerd in zijn paleis. Septimius Severus zou hem opvolgen als keizer.-->
- In het Imperium Romanum wordt een feest ter ere van Carna gevierd.
Portaal:Oudheid/2 juni
bewerken- 193 - Marcus Severus Didius Iulianus, keizer van Rome, wordt door de legatus Augustus pro praetore van Pannonia superior Lucius Septimius Severus geëxecuteerd.
Portaal:Oudheid/3 juni
bewerken- 713: De Byzantijnse keizer Philippios Bardanes wordt door een deel van het leger in de steek gelaten en blind gemaakt.
- In het Imperium Romanum wordt het festival voor Bellona gehouden.
Portaal:Oudheid/4 juni
bewerken- 780 v.Chr. - De eerste historische zonsverduistering wordt op schrift gesteld in China.
- 470 v.Chr. - Socrates, Grieks filosoof wordt geboren.-->
Portaal:Oudheid/5 juni
bewerken- 8498 v.Chr. - begin van de Mayakalender (een van de vele berekeningen).
- 535 - Epiphanius van Constantinopel, patriarch van Constantinopel, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/6 juni
bewerken- 68:Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus, sinds 13 oktober 54 princeps van Rome, moet vluchten voor zijn leven.
Portaal:Oudheid/7 juni
bewerken- ante diem VII Idus Iunias
- 20: Nero Julius Caesar, zoon van Germanicus Julius Caesar, ontvangt zijn toga virilis. Een congiarium (verlofdag) wordt hiervoor afgekondigd.
- Het privé-festival ludi piscatorii (?) wordt door vissermannen gevierd.
- De eerste dag van de Vestalia (penus vestae) ter ere van Vesta wordt gevierd in het Imperium Romanum.
- 17 v.Chr.: de derde dag van de ludi Latini et Graeci honorarii wordt voor het eerst gevierd.
- 86: de tweede dag van de ludi Capitolini, een festival met dichtwedstrijden, wordt georganiseerd door Domitianus maar was gebaseerd op een eerder festival ingericht door Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus.
- 204: tijdens de vierde dag van de ludi Latini et Graeci honorarii wordt de cella van de Tempel van Vesta opengesteld voor het (vrouwelijke) publiek.
Portaal:Oudheid/8 juni
bewerken- ante diem VI Idus Iunias
- 218 - Marcus Opellius Macrinus, keizer van het Imperium Romanum, sneuvelt.
- De tweede dag van de Vestalia, een feest ter ere van de godin Vesta, wordt gevierd in het Imperium Romanum.
- 17 v.Chr.: vierde dag van de ludi Latini et Graeci honorarii wordt gevierd.
- 86: derde dag van de ludi Capitolini wordt gevierd.
- 204: vijfde dag van de ludi Latini et Graeci honorarii wordt gevierd.
Portaal:Oudheid/9 juni
bewerken- ante diem V Idus Iunias
- 68: Imperator Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus, vijfde princeps en laatste lid van de Julisch-Claudische dynastie, pleegt zelfmoord nadat hij door de senaat tot hostis (staatsvijand) is uitgeroepen.-->
- 439: Atlatl Cauac, heerser vanTeotihuacán, overlijdt.
- De derde dag van de Vestalia, een feest ter ere van de godin Vesta, wordt gevierd in het Imperium Romanum.
- 17 v.Chr.: vijfde dag van de ludi Latini et Graeci honorarii wordt gevierd.
- 86: vierde dag van de ludi Capitolini wordt gevierd.
- 204: zesde dag van de ludi Latini et Graeci honorarii wordt gevierd.
Portaal:Oudheid/10 juni
bewerken- ante diem IV Idus Iunias
- 323 v.Chr.: Alexander de Grote sterft in het paleis van Nebukadnezar II in Babylon aan een plotselinge koorts. -->
- 38: Iulia Drusilla, de geliefde zuster van de princeps Gaius Iulius Caesar Germanicus (Caligula), sterft.
- De vierde dag van de Vestalia, een feest ter ere van de godin Vesta, wordt gevierd in het Imperium Romanum.
- 17 v.Chr.: zesde dag van de ludi Latini et Graeci honorarii wordt gevierd.
- 86: vijfde dag van de ludi Capitolini wordt gevierd.
- 120: martelaarschap van Gaetulius en zijn gezellen te Tivoli.
- 204: zevende dag van de ludi Latini et Graeci honorarii wordt gevierd.
Portaal:Oudheid/11 juni
bewerken- ante diem III Idus Iunias
- 1184 v. Chr.: Volgens de berekeningen van Eratosthenes werd op deze dag Troje geplunderd en in brand gestoken.
- 190: Seimu, de 13de keizer van Japan, komt te gaan.
- De vijfde dag van de Vestalia, een feest ter ere van de godin Vesta, wordt gevierd in het Imperium Romanum.
- De Matralia ter eer van Mater Matuta worden in het Imperium Romanum gehouden.
Portaal:Oudheid/12 juni
bewerken- pridie Idus Iunias
- De zesde dag van de Vestalia, een feest ter ere van de godin Vesta, wordt gevierd in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/13 juni
bewerken- Idus Iunias
40: Gnaius Iulius Agricola wordt te Fréjus geboren.
- In het Imperium Romanum worden de Quinquatrus Minusculae ter ere van Minerva gehouden.
- De zevende dag van de Vestalia ter ere van Vesta gaan in in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/14 juni
bewerken- De achtste dag van de Vestalia ter ere van Vesta gaan in in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/15 juni
bewerken- 763 v.Chr.: Assyriërs vermelden een zonsverduistering die gebruikt zal worden om de chronologie van de Mesopotamische geschiedenis aan af te meten.
- De negende en laatste dag van de Vestalia ter ere van Vesta gaan in in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/16 juni
bewerkenPortaal:Oudheid/17 juni
bewerken- 334: Constantijn de Grote stelt een wet op over de voogdij van weduwes en wezen.
Portaal:Oudheid/18 juni
bewerken- 64: In Rome ontstaat een grote brand. De roddel doet de ronde dat de princeps Nero deze heeft laten aansteken. Deze brand duurt tot 28 juni. De christenen worden hiervoor met de vinger gewezen.
Portaal:Oudheid/19 juni
bewerken- 64: De grote brand in Rome is nog steeds niet onder controle.
- 325: de geloofsbelijdenis van Nicea wordt afgekondigd, hoewel hierover twijfel bestaat.
Portaal:Oudheid/20 juni
bewerken- 64: De grote brand in Rome is nog steeds niet onder controle.
- 451: Flavius Aetius verslaagt Attila de Hun in de Slag op de Catalaunische Velden.
- In het Imperium Romanum wordt een festival ter ere van Summanus, god van de nachtelijke donder, gehouden. Er worden gebakjes aan hem geöfferd.
Portaal:Oudheid/21 juni
bewerkenPortaal:Oudheid/22 juni
bewerken- 217 v.Chr.: Ptolemaeus IV van Egypte verslaat in de slag bij Raphia Antiochus III de Grote van het Seleucidenrijk.
- 168 v.Chr.: de Romeinen onder Lucius Aemilius Paulus Macedonicus verslaan koning Perseus van Macedonië in de slag bij Pydna, waarmee de Derde Macedonische Oorlog tot een einde komt.
- 64: De grote brand in Rome is nog steeds niet onder controle.
- 431: Paulinus van Nola, een Latijns dichter, overlijdt.
Portaal:Oudheid/23 juni
bewerken- ante diem IX Kalendas Iulias
- 47 v.Chr.: Caesarion, het zoontje van Cleopatra VII en Caesar, wordt geboren.
- 64: De grote brand in Rome is nog steeds niet onder controle.
- 79: Titus Flavius Vespasianus I, Romeins keizer, overlijdt op 69-jarige leeftijd. -->
Portaal:Oudheid/24 juni
bewerken- ante diem VIII Kalendae Iuliis
- 64: De grote brand in Rome is nog steeds niet onder controle.
- 79: Titus Flavius Vespasianus II volgt zijn vader Titus Flavius Vespasianus I op als keizer.
- Het populistische festival van Fors Fortuna wordt gevierd in het Imperium Romanum
Portaal:Oudheid/25 juni
bewerken- ante diem VII Kalendae Iuliis
- 745 v.Chr.: Een zonsverduistering heeft plaats en werd waargenomen in Rome (Vell. Pat, II 8.5.) en Teos (Antimachus).
- 64: De grote brand in Rome is nog steeds niet onder controle.
- 363: keizer Julianus Apostata sterft aan de verwondingen die hij had opgelopen in de strijd tegen de Perzen. -->
Portaal:Oudheid/26 juni
bewerken- ante diem VI Kalendae Iuliis
- 4: Tiberius Claudius Nero en Marcus Vipsanius Agrippa Postumus worden geädopteerd door de princeps Imperator Caesar Augustus, twee dagen na het populistische festival van Fors Fortuna. -->
- 64: De grote brand in Rome is nog steeds niet onder controle.
Portaal:Oudheid/27 juni
bewerken- ante diem V Kalendae Iuliis
Portaal:Oudheid/28 juni
bewerken- 64: De grote brand in Rome is eindelijk onder controle. Een groot deel van Rome is afgebrand. De Christenen worden met de vinger gewezen.
Portaal:Oudheid/29 juni
bewerkenPortaal:Oudheid/30 juni
bewerken- 1520: De Azteekse hueyi tlahtoani Moctezuma II komt om het leven.
juli
bewerkenPortaal:Oudheid/1 juli
bewerken- 251: De Goten verslaan de Romeinen in de slag bij Abrittus, waarbij de Romeinse keizer Decius en zijn zoon (en medekeizer) Herennius Etruscus omkomen.
Portaal:Oudheid/2 juli
bewerken- 419 - De later Romeins keizer, Valentinianus III, wordt geboren.
Portaal:Oudheid/3 juli
bewerken- 323: Constantijn de Grote verslaat Licinius, die naar Byzantium vlucht, in de slag bij Adrianopolis.
- 533: De Byzantijnse generaal Belisarius verslaat de Vandalen nabij Carthago in de Slag bij Ad decimum.
Portaal:Oudheid/4 juli
bewerkenPortaal:Oudheid/5 juli
bewerken- Het festival Poplifugis wordt gevierd in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/6 juli
bewerkenPortaal:Oudheid/7 juli
bewerkenPortaal:Oudheid/8 juli
bewerkenPortaal:Oudheid/9 juli
bewerken- 455: De Magister Militum Marcus Maecilius Flavius Eparchius Avitus wordt uitgeroepen tot keizer van het West-Romeinse Rijk.
- 518: Keizer Anastasius I van Byzantium komt te sterven.
- De Caprotinia, feesten van Juno Caprotina, worden gevierd in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/10 juli
bewerken- 48 v.Chr. - Tijdens de Slag bij Dyrrhachium in Macedonië ontsnapt Julius Caesar ternauwernood aan een totale nederlaag tegen Pompeius.
- 138 - Hadrianus, keizer van Rome, komt te sterven en wordt opgevolgd door Titus Aurelius Fulvus Boionius Arrius Antoninus.
- 518 - Byzantijns keizer Anastasios I, geboren in Dyrrhachium, komt te overlijden te Constantinopel.
- De Septinu Bralu Diena (dag van de zeven broers) wordt in het oude Letland gevierd.
Portaal:Oudheid/11 juli
bewerken- 472: Procopius Anthemius, keizer van het West-Romeinse Rijk, wordt onthoofd.
Portaal:Oudheid/12 juli
bewerken- 100 v.Chr.: Julius Caesar wordt geboren te Rome als zoon van Gaius Julius Caesar en Aurelia. (zie ook 13 juli)
Portaal:Oudheid/13 juli
bewerken- 100 v.Chr.: Julius Caesar wordt geboren te Rome als zoon van Gaius Julius Caesar en Aurelia. Hij zal een blitzcarrière maken in de Romeinse politiek en de laatste dictator van Rome worden. Zijn adoptiezoon Gaius Julius Caesar Octavianus (Augustus) zal na hem de Romeinse Republiek grondig hervormen naar het principaat. -->
Portaal:Oudheid/14 juli
bewerkenPortaal:Oudheid/15 juli
bewerken- 518: Keizer Anastasius I van Byzantium komt te overlijden in Constantinopel.
Portaal:Oudheid/16 juli
bewerkenPortaal:Oudheid/17 juli
bewerken- 180: Twaalf inwoners van Scillium in Noord-Afrika worden geëxecuteerd omwille van hun christelijk geloof. Dit is de vroegste getuigenis van het christendom in deze regio.
Portaal:Oudheid/18 juli
bewerken- 390 v.Chr. (of 387 v.Chr.) - In de slag aan de Allia worden de twee legioenen onder leiding van Quintus Sulpicius verslagen door de Senones onder leiding van Brennus, waarop de gedeserteerde legionairs in paniek naar Rome vluchten.
Portaal:Oudheid/19 juli
bewerkenPortaal:Oudheid/20 juli
bewerkenPortaal:Oudheid/21 juli
bewerkenPortaal:Oudheid/22 juli
bewerkenPortaal:Oudheid/23 juli
bewerkenPortaal:Oudheid/24 juli
bewerken- 45 v.Chr. - De Ludi Victoriae Caesaris worden gehouden ter ere van de overwinningen van Julius Caesar.
Portaal:Oudheid/25 juli
bewerken- 306: Nadat Constantius I Chlorus overleden is, wordt diens zoon Constantijn de Grote door zijn troepen uitgeroepen tot keizer. -->
- 1261: Constantinopel wordt heroverd door de troepen van het keizerrijk van Nicaea onder aanvoering van Michael Palaeologus. Ook Thessalonica en andere delen van het Latijnse keizerrijk worden heroverd, waarmee het herstel van het Byzantijnse Rijk voltooid is. Michael Palaeologus zal zich al snel van de jonge keizer van Nicaea ontdoen en zichzelf uitroepen tot keizer van Byzantium.
- De Furinalia worden gevierd in het Imperium Romanum ter ere van Furina.
Portaal:Oudheid/26 juli
bewerken- 356 v.Chr.: Alexander de Grote wordt geboren in Pella als Alexander III, zoon van de Macedonische koning Philippus II en de beruchte prinses Olympias.
- 811: Keizer Nicephorus I van Byzantium sneuvelt in de strijd tegen de Bulgaren bij Pliska.
Portaal:Oudheid/27 juli
bewerkenPortaal:Oudheid/28 juli
bewerkenPortaal:Oudheid/29 juli
bewerken- 615: Pacal de Grote wordt ahau van Palenque.
Portaal:Oudheid/30 juli
bewerken- 101 v.Chr. - De Romeinse consul Gaius Marius en proconsul Quintus Lutatius Catulus Caesar vernietigen een grote invasiemacht van de Germaanse Cimbren in de slag bij Vercellae.
Portaal:Oudheid/31 juli
bewerkenaugustus
bewerkenPortaal:Oudheid/1 augustus
bewerken- 477 v.Chr. - De Griekse geschiedschrijver Herodotus vermeldt een zonsverduistering in Sparta.
- 30 v.Chr. - Marcus Antonius pleegt zelfmoord.
- 10 v.Chr. - Tiberius Claudius Drusus, toekomstig princeps van Rome, ziet als zoontje van Nero Claudius Drusus en Antonia het licht in Arausio.
- 126 - Publius Helvius Pertinax, de latere keizer van Rome, wordt geboren in Liguria als de zoon van een bevrijde slaaf die een succesvolle houthandelaar was geworden.
- 527 - Justinianus I van Byzantium bestijgt de keizerstroon te Constantinopel.
Portaal:Oudheid/2 augustus
bewerken- 338 v.Chr.: Philippus II van Macedonië brengt Athene en Thebe een verpletterende nederlaag toe in de slag bij Chaeronea.
- 216 v.Chr.: Lucius Aemilius Paullus en Gaius Terentius Varro sneuvelen in de slag bij Cannae, door toedoen van Hannibals tactische inzichten.
- 461: Maiorianus, Romeins keizer in het West-Romeinse Rijk, doet troonsafstand onder druk van Ricimer tijdens een opstand in Lombardije.
Portaal:Oudheid/3 augustus
bewerken- 435: De afgezette patriarch van Constantinopel Nestorius, (toentertijd) beschouwd als de bedenker van de christologische "ketterij" bekend als het Nestorianisme, werd door de Byzantijnse keizer Theodosius II verbannen naar een klooster in Egypte.
Portaal:Oudheid/4 augustus
bewerken- Het gejubel van het Hart van Re wordt gevierd in het Oude Egypte.
Portaal:Oudheid/5 augustus
bewerkenPortaal:Oudheid/6 augustus
bewerkenPortaal:Oudheid/7 augustus
bewerken- Maiorianus, de afgezette keizer van het West-Romeinse Rijk, wordt vermoord.
Portaal:Oudheid/8 augustus
bewerkenPortaal:Oudheid/9 augustus
bewerken- 48 v.Chr.: Gaius Julius Caesar verslaagt op overtuigende wijze Gnaius Pompeius Magnus maior in de slag bij Pharsalus, waarop deze vlucht naar Egypte, waar een cliens (iemand die bij hem "in het krijt" stond) van hem heerste.
- 117: Traianus, keizer van Rome, komt te sterven.
- 378: Een groot Romeins leger aangevoerd door keizer Valens wordt verslaan door de Visigothen in de slag bij Adrianopolis. Valens sneuvelt, net zoals twee derde van zijn leger, in deze slag.
- 681: Het khanaat Bulgarije wordt gesticht op de zuidoevers van de Donau, nadat de Byzantijnse legers van keizer Constantijn IV van Byzantium verslagen waren ten zuiden van de Donaudelta.
- 803: De Byzantijnse keizer Irene van Byzantium overlijdt in ballingschap op het eiland Lesbos.
Portaal:Oudheid/10 augustus
bewerken- 612 v.Chr.: Sinsharishkun, koning van het Assyrische Rijk, wordt levend verbrand in zijn paleis en Ninive verwoest.
- Het festival te ere van Ops wordt gehouden in het Imperium Romanum .
Portaal:Oudheid/11 augustus
bewerken| Het monument voor de helden van Thermopylae |
- 3114 v.Chr.: Het begin van onze huidige era in de Lange Mayakalendertelling.
- 480 v.Chr.: De Perzen onder leiding van Xerxes verslaan de Spartanen onder leiding van koning Leonidas I in de slag bij de Thermopylae, waar de Spartanen tot de laatste man blijven strijden. De Persische en Griekse vloot vechten hun slag uit in de onbesliste slag bij Artemisium. -->
Portaal:Oudheid/12 augustus
bewerken- 30 v.Chr. - Cleopatra VII, koningin van het oude Egypte, pleegt zelfmoord.
Portaal:Oudheid/13 augustus
bewerken- 1521: De laatste Azteekse heerser Cuauhtemoc geeft zich over aan de Spanjaarden.
- De Vertumnalias worden ter ere van Vertumnus gehouden in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/14 augustus
bewerkenPortaal:Oudheid/15 augustus
bewerken- 465: Libius Severus, West-Romeins keizer sinds 461, overlijdt aan schijnbaar natuurlijke oorzaken.
Portaal:Oudheid/16 augustus
bewerkenPortaal:Oudheid/17 augustus
bewerken- De Portunalia worden ter ere van Portunes gehouden in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/18 augustus
bewerken- 293 v.Chr.: De oudst bekende Romeinse tempel van Venus wordt opgericht, waarmee de instelling van de Vinalia Rustica begint.
- 472: Ricimer, de machtige magister militum (generaal), komt te overlijden.
- De Vinalia Rustica worden gevierd ter ere van Venus te Rome in herinnering aan de oprichting van haar oudste tempel op deze dag.
Portaal:Oudheid/19 augustus
bewerken- Gaius Julius Caesar Octavianus (Augustus) komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/20 augustus
bewerken- 917: Simeon I van Bulgarije valt Thracië binnen en verdrijft de Byzantijnen in de slag bij Anchialus.
Portaal:Oudheid/21 augustus
bewerken- De Consualia, ter ere van Consus, worden gehouden in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/22 augustus
bewerken- 408: Flavius Stilicho, magister militum (cf. generaal), komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/23 augustus
bewerken- 93 - Gnaius Iulius Agricola, ex-gouverneur van de provincia Brittania en schoonvader van Publius Cornelius Tacitus, sterft vergeten door het grote publiek.
- 634 - Aboe Bakr, eerste kalief van het Arabische Rijk, komt te overlijden.
- De Vulcanalia worden gehouden in het Imperium Romanum ter ere van Vulcanus.
Portaal:Oudheid/24 augustus
bewerken- 49 v.Chr.: Julius Caesars generaal Curio wordt verslagen in de slag bij de Bagradas door de Numidiërs onder leiding van Publius Attius Varus en koning Juba I van Numidië. Curio sneuvelt in deze slag.
- 79: De Vesuvius barst uit in een kakafonie van kleur en geluid. De steden Pompeii, Herculaneum en Stabiae worden begraven onder een laag vulkanisch as. Tijdens een reddingsactie komt Plinius maior om het leven.
- 410: De Visigoten onder leiding van Alarik I plunderen drie dagen lang Rome.
Portaal:Oudheid/25 augustus
bewerken- 383: Gratianus, keizer van het West-Romeinse Rijk, wordt door de gouverneur van Gallia Lugdunensis uitgeleverd aan de rebellerende troepen van Magnus Maximus die hem laat ombrengen.
- De Opiconsivia, ter ere van Ops, worden gehouden in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/26 augustus
bewerken- 55 v.Chr. - Julius Caesar valt Britannia binnen.
- 1071 - De Seltsjoeken verslaan het Byzantijnse Rijk in de Slag bij Manzikert.
Portaal:Oudheid/27 augustus
bewerken- 479 v.Chr.: Perzische troepen aangevoerd door Mardonius worden in de pan gehakt door Pausanias, de Spartaanse aanvoerder van het Griekse leger in de slag bij Plataea. Met deze Griekse overwinning en die in de slag bij Mycale eindigt de Perzische invasie van Hellas.
- 55 v.Chr.: Julius Caesar landt voor het eerst in Britannia.
- 410: De Visigothen eindigen na drie dagen hun plundering van Rome.
- De Volturnalia, ter ere van Volturnus, worden gehouden in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/28 augustus
bewerken- 475: De Pannonische generaal Flavius Orestes dwingt de keizer Julius Nepos van het West-Romeinse Rijk te vluchten uit zijn hoofdstad Ravenna en stelt zijn minderjarig zoontje Romulus Augustus aan in zijn plaats.
- 489: Theodorik, koning van de Ostrogoten verslaagt Odoacer in de slag bij Isonzo, waardoor hij vrije toegang tot Italië krijgt.
Portaal:Oudheid/29 augustus
bewerken- 886: Basilius I van Byzantium komt te overlijden te Constantinopel.
Portaal:Oudheid/30 augustus
bewerken- 711: K'inich K'an Joy Chitam II van Palenque wordt gevangengenomen door troepen van Toniná.
Portaal:Oudheid/31 augustus
bewerken- 12: Gaius Julius Caesar Germanicus (Caligula) wordt geboren als de jongste zoon van Germanicus en Agrippina de Oudere en achterkleinzoon van Augustus.
- 161: Lucius Aelius Aurelius Commodus wordt geboren als zoon van Marcus Aurelius en Faustina de Jongere.
- 1056: Theodora van Byzantium, de Byzantijnse keizer, sterft zeer plots zonder enige nakomelingen om de troon te bezetten, waardoor de Macedonische dynastie eindigt.
september
bewerkenPortaal:Oudheid/1 september
bewerken- 5509 v.Chr. - Dag waarop de wereld werd gecreëerd volgens de Oosters-orthodoxe Kerk.
Portaal:Oudheid/2 september
bewerken- 44 v.Chr. - farao Cleopatra VII benoemt haar zoon tot co-regent als Ptolemaeus XV Caesarion. Intussen houdt Marcus Tullius Cicero zijn eerste van zijn Philippicae tegen Marcus Antonius. Hij zal er nog veertien bijschrijven in de maanden daarop.
- 31 v.Chr. - De troepen van Octavianus verslaan in de slag bij Actium de troepen van Marcus Antonius en Cleopatra VII.
- 421 - Constantius III, keizer van het West-Romeinse Rijk, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/3 september
bewerkenPortaal:Oudheid/4 september
bewerken- 476: Odoaker ontdoet zichzelf van Romulus Augustus, de laatste keizer van het West-Romeinse Rijk, wanneer hij zichzelf laat uitroepen tot koning van Italia.
Portaal:Oudheid/5 september
bewerken- 394 - Begin van de slag aan de Frigidus tussen de legers van de Oost-Romeinse keizer Theodosius I en de West-Romeinse keizer Eugenius.
Portaal:Oudheid/6 september
bewerken- 3761 v.Chr. - De eerste dag van de Hebreeuwse kalender.
- 394 - De Christelijke keizer Theodosius I verslaat en doodt de heidense usurpator Flavius Eugenius en diens Frankische generaal Arbogast in de slag bij Frigidus.
Portaal:Oudheid/7 september
bewerkenPortaal:Oudheid/8 september
bewerken- 551 v.Chr. - Confucius, een Chinees filosoof, wordt geboren.
- 780 - Leo IV van Byzantium overlijdt.
Portaal:Oudheid/9 september
bewerkenPortaal:Oudheid/10 september
bewerkenPortaal:Oudheid/11 september
bewerken- 9 v.Chr.: Nero Claudius Drusus komt ten val met zijn paard en sterft aan zijn verwondingen. Zijn broer Tiberius komt hem tegemoet gereden en zal zijn lijk naar Rome escorteren. Hij zou postuum het agnomen Germanicus toegekend worden door de senaat, die dit ook aan zijn nakomelingen toekende.
Portaal:Oudheid/12 september
bewerken- 490 v.Chr. - Athene verslaat Perzië in de slag bij Marathon.
Portaal:Oudheid/13 september
bewerken- 509 v.Chr. - de tempel van Jupiter op de Capitolijn wordt ingewijd te Rome op de iden van september.
- 81 - Titus Flavius Vespasianus II komt te overlijden.
- 122 - De bouw van de muur van Hadrianus neemt een aanvang.
- 533 - Belisarius verslaat Gelimer en de Vandalen in de slag bij Ad Decimum voor het Byzantijnse Rijk.
Portaal:Oudheid/14 september
bewerken- 775 - Constantijn V van Byzantium komt te overlijden.
- Tijdens de eerste dag van de Eleusische Mysteriën worden de sacrale voorwerpen van Eleusis naar Athene gebracht.
Portaal:Oudheid/15 september
bewerken- Op de tweede dag van de Eleusische Mysteriën verklaren de priesters van Demeter de publieke start van de riten.
Portaal:Oudheid/16 september
bewerken- Tijdens de derde dag van de Eleusische Mysteriën wandelen de geïnitieerden naar de zee bij Phaleron, waar ze zichzelf zuiveren in het water.
Portaal:Oudheid/17 september
bewerken- 14 - Na een heftige senaatszitting volgt Tiberius stilzwijgend Augustus op als princeps. -->
- 14 - Augustus wordt vergoddelijkt door de Senaat, net zoals zijn adoptievader Julius Caesar voor hem.
- Tijdens de vierde dag van de Eleusische Mysteriën offerden de geïniteerden een varken.
Portaal:Oudheid/18 september
bewerken- 31 - Lucius Aelius Seianus, Tiberius' praefectus praetori
- 53 - Marcus Ulpius Traianus wordt geboren te Itálica.
- 96 - Nerva wordt uitgeroepen tot Romeins keizer nadat Domitianus is doodgestoken.
- 324 - Constantijn de Grote verslaagt Licinius in de beslissende slag bij Chrysopolis, waarmee Constantijns absolute heerschappij over het Romeinse Rijk gevestigd wordt.
- Vijfde dag van de Mysteriën van Eleusis.
Portaal:Oudheid/19 september
bewerken- 86 - Antoninus Pius wordt geboren in de buurt van Lanuvium.
- 866 - Leo VI van Byzantium wordt geboren te Constantinopel.
- Tijdens de zesde dag van de Eleusische Mysteriën begon de processie naar Eleusis bij de Kerameikos in Athene.
Portaal:Oudheid/20 september
bewerken- 451 - De Slag op de Catalaunische Velden tussen het leger van Attila de Hun en het Romeinse leger onder leiding van Aetius, dat voor een groot deel bestaat uit foederati-contingenten van Visigoten en Franken. Hoewel de Visigotische koning Theoderik I sneuvelt weten de Romeinen en hun bondgenoten de slag te winnen.
- Tijdens de zevende dag van de Eleusische Mysteriën begonnen de geheime riten in de Telesterion.
Portaal:Oudheid/21 september
bewerken- 454 - Valentinianus III vermoord Aëtius in zijn eigen troonzaal.
- Tijdens de achtste dag van de Eleusische Mysteriën eindigen de geheime rites in de Telesterion en begint het feest, Pannychis.
Portaal:Oudheid/22 september
bewerken- Tijdens de negende en laatste dag van de Eleusische Mysteriën brachten de geïnitieerden offers aan de doden.
Portaal:Oudheid/23 september
bewerken- 480 v.Chr. - Euripides, een Grieks tragedieschrijver, wordt geboren op het eiland Salamis.
- 480 v.Chr. - In de slag bij Salamis wordt de Perzische vloot verslagen door de Grieken.
- 63 v.Chr. - Gaius Octavius Thurinus wordt geboren te Rome als zoon van Gaius Octavius en Atia.
Portaal:Oudheid/24 september
bewerken- 15 - Aulus Vitellius, de latere princeps, wordt geboren.
- Nieuwjaarsdag volgens de indictio Bedana (caesarea, constantina), een 15-jarige zich herhalende cyclus die 3 jaar voor de christelijke jaartelling begon.
Portaal:Oudheid/25 september
bewerken- 275 - Marcus Claudius Tacitus wordt door de senaat aangesteld als keizer.
Portaal:Oudheid/26 september
bewerken- 46 v.Chr. - Julius Caesar wijdt een tempel van zijn mythische stammoeder Venus Genetrix in, in aflossing van de belofte die hij deed bij de Slag bij Pharsalus.
Portaal:Oudheid/27 september
bewerken- 489 - Odoaker valt Theodorik aan in de slag bij Verona, en wordt opnieuw verslagen.
Portaal:Oudheid/28 september
bewerken- 48 v.Chr. - Gnaius Pompeius Magnus maior wordt vermoord op bevel van Ptolemaeus XII van Egypte nadat hij landde in Egypte (mogelijk op 29 september, daar onze bronnen onduidelijk zijn). Zijn hoofd wordt afgesneden en tezamen met zijn ring aangeboden aan Julius Caesar die vol afschuw dit "geschenk" weigert.
Portaal:Oudheid/29 september
bewerken- 106 v.Chr. - Gnaius Pompeius Magnus maior wordt geboren als zoon van de zeer rijke Gnaeus Pompeius Strabo.
- 61 v.Chr. - Gnaius Pompeius Magnus maior viert zijn derde triomftocht, ter ere van zijn overwinningen op de piraten en het einde van de Mithridatische oorlogen op zijn vijfenveertigste verjaardag.
Portaal:Oudheid/30 september
bewerkenoktober
bewerkenPortaal:Oudheid/1 oktober
bewerken- 331 v.Chr. - Alexander de Grote verslaagt Darius III in de slag bij Gaugamela.
Portaal:Oudheid/2 oktober
bewerkenPortaal:Oudheid/3 oktober
bewerken- 2333 v.Chr. - Stichting van het koninkrijk Korea in naam van Joseon.
- 42 v.Chr. - In de eerste slag bij Philippi verslaat de triumvir Marcus Antonius Gaius Cassius Longinus, maar de triumvir Gaius Iulius Caesar Octavianus verliest zijn strijd tegen Marcus Iunius Brutus. Cassius, die meent dat ook Brutus de slag verloren heeft, pleegt zelfmoord.
Portaal:Oudheid/4 oktober
bewerken- 610 - Heraclius komt per schip uit Africa aan te Constantinopel, onttroont de keizer Phocas van Byzantium en wordt zelf keizer. Phocas' lichaam wordt verminkt, door de stad gesleept en verbrand.
Portaal:Oudheid/5 oktober
bewerken- 578 - Justinus II van Byzantium komt te sterven.
Portaal:Oudheid/6 oktober
bewerken- 105 v.Chr. - De Cimbri brengen een zware nederlaag toe aan de legioenen van Gnaius Mallius Maximus in de slag bij Arausio.
Portaal:Oudheid/7 oktober
bewerken- 3761 v. Chr. - De epoch (begin) van de moderne Hebreeuwse kalender.
Portaal:Oudheid/8 oktober
bewerken- 314 (of 316) - De slag bij Cibalae (het huidige Vinkovci) tussen de legers van Constantijn de Grote en Licinius.
Portaal:Oudheid/9 oktober
bewerkenPortaal:Oudheid/10 oktober
bewerken- 19: Germanicus Julius Caesar overlijdt. Hij was waarschijnlijk vergiftigd door Gnaius Calpurnius Piso.
Portaal:Oudheid/11 oktober
bewerken- In het Imperium Romanum worden de Meditrinalia gevierd ter ere van Meditrina.
Portaal:Oudheid/12 oktober
bewerken.
Portaal:Oudheid/13 oktober
bewerken- 54 - De princeps Tiberius Claudius Caesar Augustus komt te sterven, mogelijk vergiftigd door zijn echtgenote Agrippina minor.
- In het Imperium Romanum wordt het festival ter ere van Fontus gehouden.
Portaal:Oudheid/14 oktober
bewerken- 222 - Paus Calixtus I, de zestiende paus van de Rooms-katholieke Kerk, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/15 oktober
bewerken- 70 v.Chr. - Publius Vergilius Maro wordt geboren te Mantua.
- 533 - De Byzantijn Belisarius houdt zijn formele intocht in Carthago, nadat hij het veroverde op de Vandalen.
- Bij de Equirria ter ere van Mars wordt het equus October ("Oktoberpaard", d.i. het rechterpaard van het winnende span in de hippodroom die dag) geslacht en een wedloop bent. Men moet de nog bloedende staart zo snel mogelijk naar de regia brengen, zodat het bloed nog kan druppen in de haard. Er ontstond ook een gevecht over het hoofd tussen de inwoners van de Subura, die het bij de Turris Mamilia wilden brengen, en die van de Via Sacria die het in de regia wensten te zien.
Portaal:Oudheid/16 oktober
bewerken- 456 - Magister militum Ricimer verslaat de keizer Avitus te Piacenza en maakt zich meester van het West-Romeinse Rijk.
Portaal:Oudheid/17 oktober
bewerken- 538 v.Chr. - Koning Cyrus II van Perzië marcheert Babylon binnen, waarbij hij de Joden bevrijdt van bijna zeventig jaar ballingschap en de eerste Mensenrechtenverklaring afkondigt.
Portaal:Oudheid/18 oktober
bewerken- 31 - Lucius Aelius Seianus, prefect van de Praetoriaanse garde van 14 tot 31, wordt geëxecuteerd.
- 33 - Vipsania Agrippina sterft op het eiland Pandateria de hongerdood, mogelijk door hongerstaking.
Portaal:Oudheid/19 oktober
bewerken- 202 v.Chr. - Hannibal Barkas wordt in de slag bij Zama Regia verslagen door Publius Cornelius Scipio Africanus maior.
- 439 - De Vandalen, geleid door hun koning Geiseric, nemen Carthago in.
- In het Imperium Romanum wordt het Armilustrium ter ere van Mars gehouden.
Portaal:Oudheid/20 oktober
bewerken- 38 - Na ernstige onlusten in Alexandrië tussen Alexandrijnen en de Joodse gemeenschap ontheft keizer Caligula de Praefectus Alexandreae et Aegypti, Aulus Avillius Flaccus, uit zijn ambt.
Portaal:Oudheid/21 oktober
bewerken- 63 v.Chr. - In de Romeinse Republiek lekt een samenzwering van Lucius Sergius Catilina uit, waarop Consul Marcus Tullius Cicero ( --> ) wordt benoemd tot dictator.
- 310 - Paus Eusebius, de 31e paus van de Rooms-katholieke Kerk, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/22 oktober
bewerken- 362 - De tempel van Apollon te Daphne, gelegen buiten Antiochië, wordt verwoest door een mysterieus vuur.
Portaal:Oudheid/23 oktober
bewerken- 4004 v.Chr. - Volgens James Ussher werd op deze datum de aarde geschapen
- 42 v.Chr. - Marcus Iunius Brutus zijn leger wordt definitief verslagen in de tweede slag bij Philippi door Marcus Antonius. Hierop pleegt Brutus zelfmoord. -->
- 425 - De zesjarige Valentinianus III wordt uitgeroepen tot keizer van Rome.
Portaal:Oudheid/24 oktober
bewerken- 51 - Domitianus wordt geboren.
- 69 - De troepen onder leiding van Antonius Primus, de aanvoerder van de Donaulegers, loyaal aan Vespasianus, verslaan de troepen van Vitellius in de Tweede Slag bij Bedriacum.
Portaal:Oudheid/25 oktober
bewerken- 625 - Paus Bonifatius V, de 69e paus van de Rooms-katholieke Kerk, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/26 oktober
bewerken- 105 - Paus Evaristus, de vijfde paus van de Rooms-katholieke Kerk, wordt tot martelaar verklaard.
Portaal:Oudheid/27 oktober
bewerkenEr wordt getwijfeld aan de juistheid van een of meer onderdelen van dit artikel.
Raadpleeg de bijbehorende overlegpagina en pas na controle desgewenst het artikel aan.
Er is nog geen specifieke reden opgegeven. (sjabloon geplaatst op 26 januari 2008)
- 312 - Nadat Constantijn de Grote, keizer van Rome van 307 tot 337, meent een goddelijk visioen te hebben ontvangen laat hij zijn soldaten een symbool aanbrengen op hun schilden. De dag erna wint Constantijns leger de Slag bij de Milvische Brug.
Portaal:Oudheid/28 oktober
bewerken- 312 - Slag bij de Milvische Brug tussen de legers van de keizers Constantijn I en Maxentius. Maxentius, keizer van Rome van 306 tot 312, wordt verslagen en verdrinkt in de Tiber.
Portaal:Oudheid/29 oktober
bewerkenPortaal:Oudheid/30 oktober
bewerkenPortaal:Oudheid/31 oktober
bewerkennovember
bewerkenPortaal:Oudheid/1 november
bewerken- De laatste dag van de Ludi Victoriae Sullanae ter ere van Lucius Cornelius Sulla's overwinningen.
Portaal:Oudheid/2 november
bewerkenPortaal:Oudheid/3 november
bewerken- 39 - De geboorte van de Romeinse epische dichter Marcus Annaeus Lucanus.
Portaal:Oudheid/4 november
bewerken- Het begin van de door de aediles plebis gehouden Ludi Plebeii, die tot 17 november duurden.
Portaal:Oudheid/5 november
bewerken3e eeuw - De te Terracina terechtgestelde priesters Felix en Eusebius worden tot martelaar van de Rooms-katholieke Kerk verklaard.
Portaal:Oudheid/6 november
bewerken- 15 - Julia Agrippina wordt in Oppidum Ubiorum (Keulen) geboren.
Portaal:Oudheid/7 november
bewerken- 60 - Keiko, de 12e keizer van Japan, wordt geboren.
- 644 - Omar ibn al-Chattab, tweede kalief van het Arabische Rijk, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/8 november
bewerken- 397 - Martinus van Tours, beter bekend als Sint-Maarten, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/9 november
bewerken- 324 - De Sint-Jan van Lateranenkerk in Rome wordt ingewijd door Paus Silvester I.
Portaal:Oudheid/10 november
bewerken- 461 - Paus Leo I, de 45e paus van de Rooms-katholieke Kerk, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/11 november
bewerken- 308 - Op de keizersconferentie van Carnuntum wordt Licinius (een hoge officier) tot nieuwe Augustus verheven.
- 397 - Martinus van Tours (316 – 8 november 397), beter bekend als Sint-Maarten, wordt begraven.
Portaal:Oudheid/12 november
bewerkenPortaal:Oudheid/13 november
bewerkenPortaal:Oudheid/14 november
bewerken- 565 - Justinianus I, keizer van Byzantium van 527 tot 565, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/15 november
bewerken- 291 v.Chr. - Een Egyptisch belastingreçu in het bezit van de Universiteit van Chicago is gedateerd op Egyptisch indictiejaar 15, Thoth 12 van Ptolemaeus I Soter I, wat overeenkomt met 15 november 291 v.Chr. (het is mogelijk dat het slecht leesbare stukje papyrus Thoth 6 en Ptolemeus II vermeldt: in dat geval is de datum 10 november 271 v.Chr.)
Portaal:Oudheid/16 november
bewerken- 42 v.Chr. - Tiberius Claudius Nero wordt geboren als zoon van Tiberius Claudius Nero en Livia Drusilla op de Palatijn.
- 42 v.Chr. - In de tweede slag bij Philippi wordt Marcus Iunius Brutus door Octavianus en Marcus Antonius definitief verslagen. Het Tweede Triumviraat verwerft daarmee de heerschappij over het Imperium Romanum.
- 534 - De Byzantijnse keizer Iustinianus I geeft de herwerkte editie van de Codex Iustinianus uit.
Portaal:Oudheid/17 november
bewerken- 7 - Titus Flavius Vespasianus I wordt in Falacrina (in de buurt van het huidige Rieti) geboren als zoon van de eques Flavius Sabinus en Vespasia Polla.
- 474 - Leo II van Byzantium komt te sterven.
Portaal:Oudheid/18 november
bewerken- Day 1 Dios is gewijd aan Sol Invictus door Licinius.
Portaal:Oudheid/19 november
bewerken- 461 - Libius Severus wordt in door magister militum Ricimer op de troon van het West-Romeinse Rijk in Ravenna gezet.
Portaal:Oudheid/20 november
bewerken- 270 - Maximinus II Daia, keizer van Rome (308/310 tot halverwege 313), wordt geboren.
- 284 - Diocletianus wordt keizer van Rome.
- 423 - Johannes roept zichzelf in Rome uit tot keizer van het West-Romeinse Rijk.
Portaal:Oudheid/21 november
bewerken- 1259 v.Chr. (volgens Beckerathberekening) - Na de slag bij Kadesh sluiten Ramses II en Hattusili III het eerste bekende paritaire vredesverdrag ter wereld.
- 235 - Paus Anterus wordt verkozen tot negentiende paus van de Rooms-katholieke Kerk.
Portaal:Oudheid/22 november
bewerken- 365 - Tegenpaus Felix II overlijdt in Porto.
- 498 - Paus Symmachus wordt verkozen tot 51ste paus van de Rooms-katholieke Kerk; de Byzantijnse kerkgemeenschap kiest voor tegenpaus Laurentius.
Portaal:Oudheid/23 november
bewerken- 97 of 101 - Paus Clemens I, de vierde paus van de Rooms-katholieke Kerk, wordt begraven.
Portaal:Oudheid/24 november
bewerken- 654 - Kōtoku, de 36e Keizer van Japan, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/25 november
bewerken- 311 - Petrus van Alexandrië, patriarch van de Koptisch-orthodoxe Kerk, wordt tot martelaar verklaard.
Portaal:Oudheid/26 november
bewerken- 399 - Paus Siricius, de 38ste paus van de Rooms-katholieke Kerk, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/27 november
bewerken- 395 - Voormalig Romeins consul Flavius Rufinus komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/28 november
bewerken- 587 - Verdrag van Andelot tussen Guntram van Bourgondië en Brunhilde van Austrasië, waarbij Guntram adoptievader van Brunhilde's zoon Childebert II wordt.
Portaal:Oudheid/29 november
bewerkenPortaal:Oudheid/30 november
bewerken- 539 - Gregorius van Tours wordt geboren.
december
bewerkenPortaal:Oudheid/1 december
bewerken- 69 - Tijdens de Bataafse Opstand verslaat Marcus Hordeonius Flaccus de opstandelingen bij Gelduba (Krefeld).
Portaal:Oudheid/2 december
bewerken- 361 of 363 - Viviane door de Rooms-katholieke Kerk tot martelares verklaard.
Portaal:Oudheid/3 december
bewerken- 63 v.Chr. - In de Derde Catilinarische Rede legt Marcus Tullius Cicero verantwoording af aan de senaat voor de arrestatie van een aantal personen in Rome die onder leiding van Lucius Sergius Catilina een staatsgreep wilden plegen.
- 649 - Birinus, de eerste bisschop van Dorchester-on-Thames, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/4 december
bewerken- In het oude Rome worden de geheime ceremoniën ter ere van Bona Dea gehouden. Deze mogen enkel door vrouwen worden bijgewoond.
Portaal:Oudheid/5 december
bewerken- 63 v.Chr. - Na het aanhoren van Cicero's Vierde Catilinarische Rede spreekt de senaat het collectieve doodvonnis uit over alle gearresteerde personen die onder leiding van Lucius Sergius Catilina een staatsgreep wilden plegen. Ze worden terstond naar de gevangenis gebracht en gewurgd.
Portaal:Oudheid/6 december
bewerken- 342 of 352 - Nicolaas van Myra komt te overlijden. Sinterklaas is grotendeels op hem gebaseerd.
Portaal:Oudheid/7 december
bewerken- 43 v.Chr. - De Romeinse schrijver en politicus Cicero wordt vermoord.
- 283 - Paus Eutychianus, 27e paus van de Rooms-katholieke Kerk, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/8 december
bewerken- 65 v.Chr. - Quintus Horatius Flaccus wordt geboren als zoon van een zekere Flaccus, een vrijgelaten gemeenteslaaf in de colonia Venusia, gelegen langs de Via Appia.
Portaal:Oudheid/9 december
bewerken- 536 - Terwijl de Ostrogoten vreedzaam Rome verlaten, trekt generaal Belisarius de stad binnen, waardoor Rome weer deel wordt van het (Oost-)Romeinse Rijk.
Portaal:Oudheid/10 december
bewerken- 1041 - Na de dood van Michaël IV van Byzantium plaatste keizerin Zoë haar adoptiefzoon op de troon als Michaël V.
Portaal:Oudheid/11 december
bewerken- 384 - Paus Damasus I, de 37e paus van de Rooms-katholieke Kerk, komt te overlijden.
- 592 - Sushun, de 32e Keizer van Japan, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/12 december
bewerken- 627 - De slag bij Niniveh wordt gewonnen door de Byzantijnen tegen de Sassaniden, waardoor de oude grenzen hersteld worden.
Portaal:Oudheid/13 december
bewerken- 115 - Antiochië wordt getroffen door een aardbeving. Omdat keizer Trajanus met zijn leger in de stad was vanwege de oorlog tegen het Parthische Rijk van Osroes I viel het dodental nog hoger uit.
- Kortste dag en langste nacht volgens de Juliaanse kalender, tevens de naamdag van de heilige Lucia van Syracuse († 304): in Scandinavië wordt vandaag het Luciafeest gevierd.
Portaal:Oudheid/14 december
bewerken- 200 - Ojin, de vijftiende keizer van Japan, wordt geboren.
Portaal:Oudheid/15 december
bewerken- 37 - Lucius Domitius Ahenobarbus (later Nero) wordt geboren als zoon van Gnaius Domitius Ahenobarbus en Iulia Agrippina minor.
- 130 - Lucius Ceionus Commodus (later Lucius Verus) wordt geboren als zoon van Lucius Aelius Caesar en Avidia.
- 533 - De slag bij Tricameron wordt door Flavius Belisarius gewonnen tegen de Vandalen van Gelimer.
- 1025 - Basilius II van Byzantium, Boulgaroktonos (Bulgarendoder), komt te overlijden.
- De Consualia worden ter ere van Consus gehouden in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/16 december
bewerken- 705 - Wu Zetian, de enige vrouw die keizerin van China was, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/17 december
bewerken- In het Imperium Romanum beginnen de saturnaliën ter ere van Saturnus.
Portaal:Oudheid/18 december
bewerken- 218 v.Chr. - Hannibal Barkas behaalt zijn eerste zege op de Romeinen in de slag bij de Trebia.
- Het feest van Epona wordt gevierd tijdens de tweede dag van de saturnaliën in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/19 december
bewerkenPortaal:Oudheid/20 december
bewerken- 217 - Paus Zefyrinus, de vijftiende paus van de Rooms-katholieke Kerk, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/21 december
bewerken- 69 - Titus Flavius Vespasianus wordt de nieuwe princeps van Rome, nadat men al twee keizers versleten had dat jaar.
Portaal:Oudheid/22 december
bewerken- 69 - Vitellius, keizer van Rome van 18 juli tot 20 december in het jaar 69, wordt vermoord.
Portaal:Oudheid/23 december
bewerken- De Larentalia, een festival ter ere van Larenta, worden gevierd in het Imperium Romanum.
Portaal:Oudheid/24 december
bewerken- 3 v.Chr. - Galba, van 68-69 keizer van Rome, wordt geboren.
- 820 - Leo V van Byzantium werd omwille van zijn iconoclasme door zijn wapenbroeder Michaël II de Amorier voor het hoogaltaar van de Hagia Sofia vermoord.
Portaal:Oudheid/25 december
bewerken- 274- Aurelianus laat een tempel inwijden, gewijd aan Sol Invictus op de vermoede dag van dezonnewende en de dag van de hergeboorte van de Zon.
- De hergeboorte van Sol Invictus, het winterzonnewendefeest in het Imperium Romanum sinds 274.
Portaal:Oudheid/26 december
bewerken- 268 - Paus Dionysius, de 25e paus van de Rooms-katholieke Kerk, komt te overlijden.
- 418 - Paus Zosimus, de 41e paus van de Rooms-Katholieke Kerk, komt te overlijden.
Portaal:Oudheid/27 december
bewerken- 537 - De Hagia Sophia, de kroon op het werk van de Romeinse architectuur, is af. Justianus I van Byzantium was de sponsor van dit project.
Portaal:Oudheid/28 december
bewerken- 418 - Paus Bonifatius I wordt gekozen tot de 42e paus van de Rooms-katholieke Kerk.
Portaal:Oudheid/29 december
bewerken- 418 - Paus Bonifatius I wordt in Rome tot 42e paus van de Rooms-katholieke Kerk uitgeroepen.
Portaal:Oudheid/30 december
bewerken- 39 - Titus Flavius Vespasianus wordt geboren te Rome als oudste zoon van Titus Flavius Vespasianus en Flavia Domitilla.
Portaal:Oudheid/31 december
bewerken- 192 - Commodus wordt door zijn concubine Marcia vergiftigd en gewurgd door een ingehuurde atleet, Narcissus. De senaat spreekt een damnatio memoria uit over de gehate keizer. Zijn opvolger, Pertinax, wordt nog dezelfde avond ingehuldigd. Met de dood van Commodus komt er een einde aan de Antonijnse dynastie.
- 406 - Vandalen, Alanen en Sueben steken de bevroren Rijn over, waarmee de invasie van Gallia ingezet wordt.