Naar inhoud springen

1600/1800 (elektrische locomotief): verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
PimTH (overleg | bijdragen)
→‎Overzicht: Sloop 1842 toegevoegd
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 64: Regel 64:
| opmerking =
| opmerking =
}}
}}
De '''1600''' is een type [[elektrische locomotief]] gebouwd door [[Alstom]] die sinds [[1981]] wordt ingezet door de [[Nederlandse Spoorwegen]]. Inmiddels rijden de locomotieven niet meer bij dit bedrijf, maar zijn gesloopt, staan terzijde of zijn in dienst bij verschillende goederen- en personenvervoerders.
De '''1600''' is een type [[elektrische locomotief]] gebouwd door [[Alstom]] die sinds [[1981]] wordt ingezet door de [[Nederlandse Spoorwegen]]. Inmiddels rijden de locomotieven niet meer bij dit bedrijf, maar zijn in dienst bij verschillende goederen- en personenvervoerders, staan terzijde of zijn in 2015 gesloopt.


== Ontwikkeling ==
== Ontwikkeling ==
Regel 107: Regel 107:
Per [[14 juni]] [[2009]] werden ook de geleasete [[ICL (trein)|ICL]]-rijtuigen uit de roulatie gehaald, deze zijn naar hun eigenaar [[Deutsche Bahn]] teruggekeerd. De locomotieven die de ICL-treinen trokken zijn terzijde gesteld. Hierdoor is een groot deel van het 1800-park naar opstelterreinen verbannen. De locs [[1700 (locomotieftype)|NS 1700]] zijn ongeveer 10 jaar jonger en genieten daarom de voorkeur van [[NS Reizigers]]. De inzet van de door 1800-en getrokken dubbeldekstreinen werd per 7 september 2010 beëindigd, maar werd wegens materieeltekort in januari 2011 weer tijdelijk gereactiveerd. Hiervoor werden de 1839, 1842-1847, 1849-1851, 1853, 1855, 1857 en 1858 weer in dienst gesteld. Sinds 1 april 2011 is deze inzet echter weer beëindigd en staan alle 1800-locomotieven weer terzijde.
Per [[14 juni]] [[2009]] werden ook de geleasete [[ICL (trein)|ICL]]-rijtuigen uit de roulatie gehaald, deze zijn naar hun eigenaar [[Deutsche Bahn]] teruggekeerd. De locomotieven die de ICL-treinen trokken zijn terzijde gesteld. Hierdoor is een groot deel van het 1800-park naar opstelterreinen verbannen. De locs [[1700 (locomotieftype)|NS 1700]] zijn ongeveer 10 jaar jonger en genieten daarom de voorkeur van [[NS Reizigers]]. De inzet van de door 1800-en getrokken dubbeldekstreinen werd per 7 september 2010 beëindigd, maar werd wegens materieeltekort in januari 2011 weer tijdelijk gereactiveerd. Hiervoor werden de 1839, 1842-1847, 1849-1851, 1853, 1855, 1857 en 1858 weer in dienst gesteld. Sinds 1 april 2011 is deze inzet echter weer beëindigd en staan alle 1800-locomotieven weer terzijde.


Locomotief 1856 ging als museumloc naar [[het Spoorwegmuseum]] en kreeg zijn oude nummer 1656 terug.
De terzijde gestelde locomotieven zijn o.a. te Amsterdam Dijksgracht en Nijmegen opgesteld. Terugkeer op korte termijn is onwaarschijnlijk. In augustus 2014 is de 1849 gesloopt als proefloc voor de rest van de nog in bezit zijnde 1800-locomotieven van [[NS Reizigers]]. In april 2015 is de sloopronde gestart. De planning is dat in deze ronde alle 1800-locomotieven van NS worden gesloopt bij HKS. Het startsein werd ingeluid door de 1843, 1844 en 1850, die op 21 april naar de sloperij gingen. Vervolgens gingen op 28 april de 1839, 1847 en 1853 voor sloop naar HKS.

De terzijde gestelde locomotieven werden o.a. te Amsterdam Dijksgracht en Nijmegen opgesteld. Terugkeer op korte termijn leek onwaarschijnlijk. In augustus 2014 is de 1849 gesloopt als proefloc voor de rest van de nog in bezit zijnde 1800-locomotieven van [[NS Reizigers]].

In april 2015 is de sloopronde gestart. De planning is dat in deze ronde alle 1800-locomotieven van NS worden gesloopt bij HKS. Het startsein werd ingeluid door de 1843, 1844 en 1850, die op 21 april naar de sloperij gingen. Vervolgens gingen op 28 april de 1839, 1847 en 1853 voor sloop naar HKS. Ook de 1605, 1607, 1608, 1610, 1617, 1620, 1622, 1825, 1826, 1838, 1841, 1842, 1845, 1846, 1848, 1851, 1852, 1854, 1855, 1857 en 1858 werden in het voorjaar van 2015 gesloopt.


=== ACTS, HUSA ===
=== ACTS, HUSA ===
Regel 144: Regel 148:
{| class="wikitable sortable" style="float"
{| class="wikitable sortable" style="float"
|-
|-
! Nummer !! In dienst !! Wapen !! Nieuw nummer NSR !! Huidige of laatste eigenaar !! Huidig nummer !! Huidige kleurstelling !! Status !! class="unsortable"| Opmerkingen
! Nummer !! In dienst !! Wapen !! Nieuw <br>nummer NSR !! Huidige of laatste eigenaar !! Huidig nummer !! Huidige kleurstelling !! Status !! class="unsortable"| Opmerkingen
|-
|-
| 1601 || 1981 || Amsterdam || – || [[DB Schenker Rail]] || 1601 || NS-geel || Terzijde ||
| 1601 || 1981 || Amsterdam || – || [[DB Schenker Rail]] || 1601 || NS-geel || Terzijde ||
Regel 154: Regel 158:
| 1604 || 1981 || Dordrecht || – || [[DB Schenker Rail]] || 1604 || DB-rood || In dienst ||
| 1604 || 1981 || Dordrecht || – || [[DB Schenker Rail]] || 1604 || DB-rood || In dienst ||
|-
|-
| 1605 || 1981 || Breda || – || Railion || – || – || Gesloopt ||
| 1605 || 1981 || Breda || – || Railion || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1606 || 1981 || Harderwijk || – || [[RRF]] || 4401 || RRF-geel-oranje-zwart || In dienst ||
| 1606 || 1981 || Harderwijk || – || [[RRF]] || 4401 || RRF-geel-oranje-zwart || In dienst ||
|-
|-
| 1607 || 1981 || Vlissingen || – || Jacko Fijn Techniek || – || – || Gesloopt ||
| 1607 || 1981 || Vlissingen || – || Jacko Fijn Techniek || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1608 || 1981 || 's-Hertogenbosch || – || Jacko Fijn Techniek || – || – || Gesloopt ||
| 1608 || 1981 || 's-Hertogenbosch || – || Jacko Fijn Techniek || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1609 || 1981 || Hoofddorp || – || [[RRF]] || 4402 || RRF-geel-oranje-zwart || In dienst ||
| 1609 || 1981 || Hoofddorp || – || [[RRF]] || 4402 || RRF-geel-oranje-zwart || In dienst ||
|-
|-
| 1610 || 1981 || Hengelo || – || Shunter || – || – || Gesloopt ||
| 1610 || 1981 || Hengelo || – || Shunter || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1611 || 1981 || Venlo || – || [[DB Schenker Rail]] || 1611 || DB-rood || In dienst ||
| 1611 || 1981 || Venlo || – || [[DB Schenker Rail]] || 1611 || DB-rood || In dienst ||
Regel 178: Regel 182:
| 1616 || 1981 || Oldenzaal || – || [[DB Schenker Rail]] || 1616 || DB-rood || In dienst ||
| 1616 || 1981 || Oldenzaal || – || [[DB Schenker Rail]] || 1616 || DB-rood || In dienst ||
|-
|-
| 1617 || 1981 || Assen || – || Jacko Fijn Techniek || – || – || Gesloopt ||
| 1617 || 1981 || Assen || – || Jacko Fijn Techniek || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1618 || 1981 || Almelo || – || [[EETC]] || 1618 || NS-geel || Terzijde || In NS-uitvoering
| 1618 || 1981 || Almelo || – || [[EETC]] || 1618 || NS-geel || Terzijde || In NS-uitvoering
Regel 184: Regel 188:
| 1619 || 1981 || Maastricht || – || [[EETC]] || 1619 || HUSA-oranje-wit-blauw || Terzijde ||
| 1619 || 1981 || Maastricht || – || [[EETC]] || 1619 || HUSA-oranje-wit-blauw || Terzijde ||
|-
|-
| 1620 || 1981 || Arnhem || – || Jacko Fijn Techniek || – || – || Gesloopt ||
| 1620 || 1981 || Arnhem || – || Jacko Fijn Techniek || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1621 || 1981 || Deventer || – || [[EETC]] || 1621 || EETC-rood met witte neus|| Terzijde ||
| 1621 || 1981 || Deventer || – || [[EETC]] || 1621 || EETC-rood met witte neus|| Terzijde ||
|-
|-
| 1622 || 1982 || Haarlem || – || Railion || – || – || Gesloopt ||
| 1622 || 1982 || Haarlem || – || Railion || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1623 || 1982 || Hilversum || 1823 || Shunter || 1823 || NS-geel || Terzijde || Heeft dieselmotor
| 1623 || 1982 || Hilversum || 1823 || Shunter || 1823 || NS-geel || Terzijde || Heeft dieselmotor
Regel 194: Regel 198:
| 1624 || 1982 || Alkmaar || 1824 || [[Locon]] || 1824 || NS-geel || Terzijde ||
| 1624 || 1982 || Alkmaar || 1824 || [[Locon]] || 1824 || NS-geel || Terzijde ||
|-
|-
| 1625 || 1982 || Sittard || – || Railion || – || – || Gesloopt ||
| 1625 || 1982 || Sittard || – || Railion || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1626 || 1982 || Meppel || 1826 || NS Financial Services Company || – || – || Gesloopt ||
| 1626 || 1982 || Meppel || 1826 || NS Financial Services Company || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1627 || 1982 || Gouda || 1827 || [[Locon]] || 9901 || Locon-oranje || In dienst ||
| 1627 || 1982 || Gouda || 1827 || [[Locon]] || 9901 || Locon-oranje || In dienst ||
Regel 220: Regel 224:
| 1637 || 1982 || Amersfoort || 1837 || [[Locon]] || 9903 || Locon-oranje || In dienst ||
| 1637 || 1982 || Amersfoort || 1837 || [[Locon]] || 9903 || Locon-oranje || In dienst ||
|-
|-
| 1638 || 1982 || Groningen || 1838 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1638 || 1982 || Groningen || 1838 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2007 ||
|-
|-
| 1639 || 1982 || Leiden || 1839 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1639 || 1982 || Leiden || 1839 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1640 || 1982 || Steenwijk || 1840 || [[NS Reizigers]] || 1840 || NS-geel || Terzijde ||
| 1640 || 1982 || Steenwijk || 1840 || [[NS Reizigers]] || 1840 || NS-geel || Terzijde ||
|-
|-
| 1641 || 1982 || Almere || 1841 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1641 || 1982 || Almere || 1841 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1642 || 1982 || Weert || 1842 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1642 || 1982 || Weert || 1842 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1643 || 1982 || Heerlen || 1843 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1643 || 1982 || Heerlen || 1843 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1644 || 1982 || Roosendaal || 1844 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1644 || 1982 || Roosendaal || 1844 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1645 || 1982 || Middelburg || 1845 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1645 || 1982 || Middelburg || 1845 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1646 || 1982 || Leeuwarden || 1846 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1646 || 1982 || Leeuwarden || 1846 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1647 || 1982 || Delft || 1847 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1647 || 1982 || Delft || 1847 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1648 || 1982 || Valkenburg || 1848 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1648 || 1982 || Valkenburg || 1848 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1649 || 1982 || Oss || 1849 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1649 || 1982 || Oss || 1849 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2014 ||
|-
|-
| 1650 || 1982 || Den Haag || 1850 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1650 || 1982 || Den Haag || 1850 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1651 || 1982 || Tilburg || 1851 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1651 || 1982 || Tilburg || 1851 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1652 || 1982 || Utrecht || 1852 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1652 || 1982 || Utrecht || 1852 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1653 || 1983 || Den Helder || 1853 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1653 || 1983 || Den Helder || 1853 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1654 || 1983 || Geleen || 1854 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1654 || 1983 || Geleen || 1854 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1655 || 1983 || Eindhoven || 1855 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1655 || 1983 || Eindhoven || 1855 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1656 || 1983 || Hoogeveen || 1856 || [[het Spoorwegmuseum|Spoorwegmuseum]] || 1656 || NS-geel || In dienst ||
| 1656 || 1983 || Hoogeveen || 1856 || [[het Spoorwegmuseum|Spoorwegmuseum]] || 1656 || NS-geel || Museumloc ||
|-
|-
| 1657 || 1983 || Rotterdam || 1857 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1657 || 1983 || Rotterdam || 1857 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|-
|-
| 1658 || 1983 || Zaandam || 1858 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt ||
| 1658 || 1983 || Zaandam || 1858 || [[NS Reizigers]] || – || – || Gesloopt in 2015 ||
|}
|}


Regel 284: Regel 288:
NS 1650 - Amsterdam CS.jpg|Loc NS 1650 (later 1850) te Amsterdam CS.
NS 1650 - Amsterdam CS.jpg|Loc NS 1650 (later 1850) te Amsterdam CS.
NS 1656 - Amsterdam CS.jpg|Loc NS 1656 (later 1856) te Amsterdam CS.
NS 1656 - Amsterdam CS.jpg|Loc NS 1656 (later 1856) te Amsterdam CS.
NS 1856 en 1776, Baambrugge.jpg|Loc’s NS 1856 en 1776 te Baambrugge.
NS E-loc 1857.jpg|Loc NS 1857.
NS E-loc 1857.jpg|Loc NS 1857.
</gallery>
</gallery>

Versie van 17 jun 2015 03:09

1600 en 1800
Locomotief 1604 "Dordrecht" van Railion te Utrecht Centraal
Aantal 58
Nummering Oorspronkelijk: 1601-1658
Sinds 1999: 1601-1622, 1823-1824, 1625, 1826-1858
Sinds 2014: 1601-1604, 1607, 1608, 1611-1621, 1823, 1824, 1832, 1835, 1839, 1840, 1842-1848, 1850, 1851, 1853-1855, 1857, 1858, 9901-9906, 9908, 4401, 4402
Fabrikant Alstom-Atlantique
MTE Creusot-Loire
Bouwjaar 1981-1983
Uit dienst 2004-nu
zie ook
Asindeling B'B'
Spoorwijdte 1435 mm (normaalspoor)
Massa 83 ton
Aslast 21 ton
Lengte over buffers 17640 mm
Breedte 3047 mm
Hoogte 4390 mm
Wieldoorsnee 1250 mm
Draaistelafstand 9694 mm
Radstand 2800 mm
Minimale boogstraal 50 meter
Maximumsnelheid 180 km/h
Stroomsysteem 1500 V =
Vermogen 4600 kW
Uurvermogen 5100 kW
Trekkracht 260 kN (aanzet)
Elektromotoren 2
Fabrikant elektromotoren Jeumont / Schneider
Treinbeïnvloeding ATB-EG, ATB-Vv
Treinradio GSM-R
Remsysteem Ch GPR E mZ
* directe rangeerrem
* Charmilles eenleidingrem met hogedrukrem
* elektrodynamische rem
* indirecte elektropneumatische treinrem
Compressorfabrikant Westinghouse
Compressortype 4-cilinder zuigercompressor
Treinverwarming 1500 V =
Koppeling Schroefkoppeling
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer

De 1600 is een type elektrische locomotief gebouwd door Alstom die sinds 1981 wordt ingezet door de Nederlandse Spoorwegen. Inmiddels rijden de locomotieven niet meer bij dit bedrijf, maar zijn in dienst bij verschillende goederen- en personenvervoerders, staan terzijde of zijn in 2015 gesloopt.

Ontwikkeling

De serie BB 1600 werd in 1978 besteld, nadat in de jaren zeventig verschillende loctypen bij NS hadden proefgereden. Een daarvan was de SNCF BB 7200,[1] waarvan de 1600 is afgeleid. De 58 locomotieven werden afgeleverd tussen 1981 en 1983. Als gevolg van hun komst werden de oude locomotieven van de series 1000 en 1500 afgevoerd.

Vanouds zit de machinist bij Nederlandse treinen in het midden of rechts. De 1600 had de stuurstand echter aan de linkerkant, zoals dit in het linksrijdende Frankrijk gebruikelijk is. Alvorens de locomotieven te bestellen maakte NS een proefrit, waaruit bleek dat de machinist van de linkerkant even goed zicht heeft op de seinen (die in Nederland rechts van de baan staan) als vanuit het midden.

Door de elektronische vermogensregeling met thyristorchoppers waren de locomotieven bij ingebruikname de zuinigste en krachtigste locomotieven van NS. De (lucht)compressor is tamelijk luidruchtig. Al snel na de serie-levering werden proeven genomen met een stillere schroefcompressor die later is toegepast in de serie 1700. De sterke tractiemotoren zijn opgenomen in een bijzondere tandwielkast-constructie en worden, behalve door zelfventilatie, ook vreemd geventileerd, evenals de choppers, afhankelijk van de trekkracht als functie van het opgenomen vermogen. Als eerste elektrische locomotieven bij de NS waren zij - althans in principe - in staat met twee exemplaren in treinschakeling te rijden, maar in de praktijk is daar zeer zelden gebruik van gemaakt omdat de aansturing van de tractie-installatie de beveiligingssystemen van de NS storen. De 1700 kon dit naderhand wel door een aangepaste tractie-installatie.

Locomotiefnamen

NS 1853 Den Helder

In de jaren tachtig kregen alle locs van de serie 1600 de naam en het wapen van een Nederlandse plaats. De 1600-locs in dienst bij Railion (inmiddels DB Schenker Rail Rail) verloren het stadswapen toen zij de gele Railion-kleurenstelling kregen. Bij die locs stond alleen de plaatsnaam op de zijkant. De rode locomotieven kregen hun stadswapen weer terug. Ook de locomotieven in dienst bij Locon, Bentheimer Eisenbahn, EETC en Rotterdam Rail Feeding en voorheen ACTS en HUSA hebben hun stadswapen verloren. Alleen de Locon 9908 heeft het stadswapen van Zwolle weer terug, omdat het hoofdkantoor van dat bedrijf in Zwolle staat.

Langste reizigerstrein

Bekendheid verwierf dit type door in 1989 de langste reizigerstrein ter wereld te trekken, ruim 1,6 km met 60 intercityrijtuigen, ter gelegenheid van 150 jaar spoorwegen in Nederland. De loc 1607 Vlissingen werd hiervoor gebruikt. Die kreeg speciaal voor die gelegenheid een extra grote revisie. Ook waren er speciale opschriften aangebracht op de locomotief. Zo werd de tekst 'Ik trok de langste reizigerstrein ter wereld' aangebracht. Tijdens de rit was er met een magneet een o gemaakt van de e in trek. Twee jaar later werd het record alweer verbroken door de Belgische E-loc 2711, die 70 rijtuigen trok.

Opsplitsing in 1600- en 1800-serie

NS 1853 Den Helder

Bij de opsplitsing van de NS in 1999 werd de serie 1600 verdeeld over NS Reizigers (NSR) (21 stuks) en NS Cargo (NSC) (37 stuks). De locomotieven van NS Cargo (1601-1637) behielden hun oude nummer, de NSR-locs kregen een nummer in de 1800-serie, met behoud van volgnummer. Slechts één loc, de 1637, kreeg de nieuwe rode huisstijl van NS Cargo aangemeten, de rest behield het NS-geel. In 2002 werden nog eens 14 locomotieven naar NS Reizigers overgeheveld. Wegens grote schade aan de 1625 ging deze niet over naar NSR, en werd de nummerserie onderbroken. Ook de rode 1637 ging naar NS Reizigers en kreeg later zijn gele kleur terug.

In december 2006 waren er plannen om de 1600-locs die terzijde stonden te Maastricht ook over te hevelen naar NSR, aangezien Railion met een overschot kampte. Het betrof de locs 1605, 1607, 1608, 1610, 1617, 1618, 1620, 1622 en 1625. Deze locs zijn echter niet aan NSR verkocht, aangezien deze de verkoopprijs te hoog vond en de bestelling van nieuwe VIRM-dubbeldekstreinstammen minder tijd in beslag nam.

Inzet

Railion, DB Schenker Rail

Losse locomotief DB Schenker Rail 1616 te Hilversum; 2013

NS Cargo ging na een fusie met DB Cargo verder onder de naam Railion en sinds 2009 onder de naam DB Schenker Rail Rail]]. Dit bedrijf zet de 1600-locomotieven in voor het trekken van goederentreinen en besloten reizigerstreinen.

Wegens een aanstaande dure revisie en een locomotiefoverschot, dat mede is ontstaan doordat steeds meer treinen met nieuwe meersysteemlocomotieven worden gereden, staat eind 2009 een groot aantal 1600'en terzijde. Een actueel overzicht is onderaan de pagina te vinden.

Sinds februari 2012 verschijnen deze 1600-locomotieven ook in DB-rood.[2] Inmiddels zijn alle 1600-locs in dienst bij DB Schenker Rail rood.

Op 21 januari is de eerste rode 1600 Buiten Dienst gesteld. De 1602 heeft een verlopen revisietermijn, en is naar Emplacement Waalhaven overgebracht. Aldaar staat deze op spoor 374 (voor dienstgebouw DB Schenker Rail).

NS Reizigers

Locomotief 1824 met NS-rijtuigen te Lage Zwaluwe; 2007

NS Reizigers gebruikte de locomotieven voor het trekken of duwen van dubbeldeksmaterieel van de eerste generatie en voor het trekken van rijtuigen in de reizigersdienst.

Loc 1838 is na een botsing te Amsterdam Centraal op 21 mei 2004 met zware schade buiten dienst gesteld. De loc heeft als onderdelenleverancier voor andere locs gefungeerd en stond lange tijd te Roosendaal. In augustus 2007 is de loc in Rotterdam gesloopt. Inmiddels zijn ook de 1826, 1839, 1841, 1847, 1852 en 1853 gesloopt.

Door de terzijdestelling van de ICK-rijtuigen per 20 april 2009 heeft ook NS Reizigers een locomotievenoverschot. Daarom is een deel van de serie 1800 sindsdien terzijde gesteld.

Per 14 juni 2009 werden ook de geleasete ICL-rijtuigen uit de roulatie gehaald, deze zijn naar hun eigenaar Deutsche Bahn teruggekeerd. De locomotieven die de ICL-treinen trokken zijn terzijde gesteld. Hierdoor is een groot deel van het 1800-park naar opstelterreinen verbannen. De locs NS 1700 zijn ongeveer 10 jaar jonger en genieten daarom de voorkeur van NS Reizigers. De inzet van de door 1800-en getrokken dubbeldekstreinen werd per 7 september 2010 beëindigd, maar werd wegens materieeltekort in januari 2011 weer tijdelijk gereactiveerd. Hiervoor werden de 1839, 1842-1847, 1849-1851, 1853, 1855, 1857 en 1858 weer in dienst gesteld. Sinds 1 april 2011 is deze inzet echter weer beëindigd en staan alle 1800-locomotieven weer terzijde.

Locomotief 1856 ging als museumloc naar het Spoorwegmuseum en kreeg zijn oude nummer 1656 terug.

De terzijde gestelde locomotieven werden o.a. te Amsterdam Dijksgracht en Nijmegen opgesteld. Terugkeer op korte termijn leek onwaarschijnlijk. In augustus 2014 is de 1849 gesloopt als proefloc voor de rest van de nog in bezit zijnde 1800-locomotieven van NS Reizigers.

In april 2015 is de sloopronde gestart. De planning is dat in deze ronde alle 1800-locomotieven van NS worden gesloopt bij HKS. Het startsein werd ingeluid door de 1843, 1844 en 1850, die op 21 april naar de sloperij gingen. Vervolgens gingen op 28 april de 1839, 1847 en 1853 voor sloop naar HKS. Ook de 1605, 1607, 1608, 1610, 1617, 1620, 1622, 1825, 1826, 1838, 1841, 1842, 1845, 1846, 1848, 1851, 1852, 1854, 1855, 1857 en 1858 werden in het voorjaar van 2015 gesloopt.

ACTS, HUSA

Loc 1609 in HUSA-kleuren

ACTS heeft een aantal locs van het type 1600 van Railion overgenomen. De eerste locomotief die gehuurd is door ACTS, is de 1601. Deze loc is per 21 april 2008 ingezet. Nadat deze loc weer was teruggegaan naar Railion (het betrof een proefbedrijf) heeft ACTS de 1606, 1609, 1619 en 1621 in gebruik genomen.

In 2011 zijn alle vier de 1600-locomotieven van ACTS (inmiddels HUSA geheten) bestickerd in de nieuwe kleuren van de eigenaar. Zij werden ingezet voor diverse treinen van HUSA, waarvan de containershuttles tussen de Rotterdamse haven en Veendam/Leeuwarden tot hun vaste inzetgebied behoort. Ook deden ze soms dienst voor extra personentreinen (bijvoorbeeld in het wintersportseizoen).[3] Toen HUSA stopte met het Nederlandse spoorvervoer, zijn twee locomotieven overgaan naar RRF en de andere twee zijn terzijde gesteld. Die zijn in 2015 verkocht aan EETC.

DB Autozug

Vanaf 9 december 2007 worden de internationale nachttreinen die via Emmerich naar Amsterdam Centraal rijden, gereden door DB Autozug. Omdat DB Autozug nog niet over (voldoende) locomotieven beschikt, huurde zij voor de tractie op het Nederlandse traject enkele locomotieven BB 1600 van DB Schenker Rail. Deze inzet werd echter met ingang van 12 december 2010 beëindigd. Sindsdien deden locs serie BB 1700 van NS Reizigers dienst voor deze treinen, maar nu doen locomotieven van de serie ES 64 F4 dat, omdat de serie BB 1700 niet meer in Emmerich mag komen.

Bentheimer Eisenbahn

Loc 1835 (E 01) van Bentheimer Eisenbahn te Coevorden.

Eind 2011 heeft de Bentheimer Eisenbahn e-loc 1835 gekocht van NSR, waarbij deze het nummer E 01 gekregen heeft. De loc wordt ingezet voor de Coevorden- en de Bentheim-shuttle.

Locon Benelux B.V.

In juni 2011 zijn de 1827 en 1834 verkocht aan LOCON Benelux, die ze ging inzetten in het goederenvervoer. De locomotieven zijn vernummerd in 9901 en 9902. In oktober 2011 heeft Locon nog twee 1800-en gekocht, de 1831 en 1836, vernummerd in 9904 en 9905. In juni 2013 verscheen 1828 in Locon-kleuren als 9906. In november 2013 is de Locon 9903, ex-NS 1837, in dienst gesteld. In april 2014 is de 9908, ex-NS 1830, in dienst gesteld, die het stadswapen als enige Locon-locomotief weer heeft. Dit omdat het hoofdkantoor in Zwolle is gevestigd, en de NS 1830 het stadswapen van Zwolle had. Eind februari is de 9901 beplakt in het oranje Loconfolie in Nordhorn, bij een locwerkplaats van de Bentheimer Eisenbahn.

De locomotieven worden voor onder andere vuiltreinen gebruikt, maar ook om steenslagwagens heen en weer te brengen, staaltreinen en gezelschapsritten te rijden. Ook worden de locomotieven soms ingezet voor de Coevorden- en de Bentheim-shuttle.

HSL Logistik Benelux

Op 1 juli 2012 is de 1832 verkocht aan HSL Logistik Benelux.[4] Deze is in een zwart-witte kleurenstelling ('Dambord') uitgevoerd en rijdt o.a. keteltreinen tussen Kijfhoek en Bad Bentheim en autotreinen tussen Amersfoort en Bad Bentheim en de Sloehaven.

Rotterdam Rail Feeding

De RRF 4401 en de RRF 653-05 met de dolimetrein te Amersfoort.

Rotterdam Rail Feeding BV (RRF) heeft de ex-HUSA 1606 (4401) en de ex-HUSA 1609 (4402) verworven. De in RRF-huisstijl gestoken 4401 werd op 7 februari 2014 gepresenteerd. Op 21 februari 2014 werd de 4402 afgeleverd op het emplacement Waalhaven Zuid. De locomotieven rijden de dolimetrein en enkele autotreinen.

Euro-Express Treincharter

EETC-loc 1251 met de ex-HUSA 1621 nabij Soest.

EETC heeft begin 2015 drie locomotieven van de serie 1600 overgenomen. Het betreft de 1618 (ex-Railmotion), 1619 en 1621 (beide ex-HUSA). De locomotieven werden gereviseerd op het RailPro-terrein te Hilversum door Jacko Fijn. De 1621 is op 14 februari overgebracht van het RailPro-terrein via Amersfoort naar de Watergraafsmeer (waar EETC zijn basis gevestigd had). De ex-HUSA-locomotieven zijn na de verkoop ontdaan van hun eigendomskenmerken, maar bevinden zich nog wel in de HUSA-kleurenstelling. De 1621 is in de week komend op de overbrenging beplakt in de EETC-rode kleurenstelling, met een logo van Jacko Fijn, dat de locomotieven reviseerde. De locomotief reed op 19 februari zijn eerste voor EETC. 's Middags reed de locomotief een slag Watergraafsmeer – Apeldoorn v.v. met rijtuigen. De 1618 en de 1619 zijn op 28 maart 2015 overgebracht van het RailPro-terrein op dezelfde manier als de 1621. De 1618 bevindt zich nog in de oude NS-kleurenstelling en heeft sinds 2004 stilgestaan. De verwachting was dat deze in het voorjaar van 2015 in dienst zouden komen. Na het stoppen van EETC in april staan de locomotieven weer terzijde. Uiteindelijk heeft alleen de 1621 bij EETC gereden; de 1618 en 1619 stonden nog steeds terzijde.

1700

De latere serie 1700 uit de jaren negentig is uiterlijk grotendeels gelijk aan de 1600. Technisch zijn er echter enige verschillen, zoals de automatische koppeling, gewijzigde choppersturing en een stiller type compressor. Een 1700 kan niet samen rijden met een 1600/1800.

Overzicht

Nummer In dienst Wapen Nieuw
nummer NSR
Huidige of laatste eigenaar Huidig nummer Huidige kleurstelling Status Opmerkingen
1601 1981 Amsterdam DB Schenker Rail 1601 NS-geel Terzijde
1602 1981 Schiphol DB Schenker Rail 1602 DB-rood Terzijde
1603 1981 Zutphen DB Schenker Rail 1603 NS-geel Terzijde
1604 1981 Dordrecht DB Schenker Rail 1604 DB-rood In dienst
1605 1981 Breda Railion Gesloopt in 2015
1606 1981 Harderwijk RRF 4401 RRF-geel-oranje-zwart In dienst
1607 1981 Vlissingen Jacko Fijn Techniek Gesloopt in 2015
1608 1981 's-Hertogenbosch Jacko Fijn Techniek Gesloopt in 2015
1609 1981 Hoofddorp RRF 4402 RRF-geel-oranje-zwart In dienst
1610 1981 Hengelo Shunter Gesloopt in 2015
1611 1981 Venlo DB Schenker Rail 1611 DB-rood In dienst
1612 1981 Goes DB Schenker Rail 1612 DB-rood In dienst
1613 1981 Roermond DB Schenker Rail 1613 NS-geel Terzijde Heeft DB Schenker Rail-logo
1614 1981 Schiedam DB Schenker Rail 1614 DB-rood In dienst
1615 1981 Zandvoort DB Schenker Rail 1615 DB-rood In dienst
1616 1981 Oldenzaal DB Schenker Rail 1616 DB-rood In dienst
1617 1981 Assen Jacko Fijn Techniek Gesloopt in 2015
1618 1981 Almelo EETC 1618 NS-geel Terzijde In NS-uitvoering
1619 1981 Maastricht EETC 1619 HUSA-oranje-wit-blauw Terzijde
1620 1981 Arnhem Jacko Fijn Techniek Gesloopt in 2015
1621 1981 Deventer EETC 1621 EETC-rood met witte neus Terzijde
1622 1982 Haarlem Railion Gesloopt in 2015
1623 1982 Hilversum 1823 Shunter 1823 NS-geel Terzijde Heeft dieselmotor
1624 1982 Alkmaar 1824 Locon 1824 NS-geel Terzijde
1625 1982 Sittard Railion Gesloopt in 2015
1626 1982 Meppel 1826 NS Financial Services Company Gesloopt in 2015
1627 1982 Gouda 1827 Locon 9901 Locon-oranje In dienst
1628 1982 Apeldoorn 1828 Locon 9906 Locon-oranje In dienst
1629 1982 Ede 1829 Locon 1829 Locon-oranje In revisie
1630 1982 Zwolle 1830 Locon 9908 Locon-oranje In dienst
1631 1982 Voorburg 1831 Locon 9904 Locon-oranje In dienst
1632 1982 Nijmegen 1832 HSL Logistik 1832 zwart-wit geblokt In dienst
1633 1982 Bergen op Zoom 1833 Locon 1833 NS-geel Terzijde
1634 1982 Lelystad 1834 Locon 9902 Locon-oranje In dienst
1635 1982 Enschede 1835 Bentheimer Eisenbahn 1835
(E 01)
NS-geel In dienst
1636 1982 Heerenveen 1836 Locon 9905 Locon-oranje In dienst
1637 1982 Amersfoort 1837 Locon 9903 Locon-oranje In dienst
1638 1982 Groningen 1838 NS Reizigers Gesloopt in 2007
1639 1982 Leiden 1839 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1640 1982 Steenwijk 1840 NS Reizigers 1840 NS-geel Terzijde
1641 1982 Almere 1841 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1642 1982 Weert 1842 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1643 1982 Heerlen 1843 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1644 1982 Roosendaal 1844 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1645 1982 Middelburg 1845 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1646 1982 Leeuwarden 1846 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1647 1982 Delft 1847 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1648 1982 Valkenburg 1848 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1649 1982 Oss 1849 NS Reizigers Gesloopt in 2014
1650 1982 Den Haag 1850 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1651 1982 Tilburg 1851 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1652 1982 Utrecht 1852 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1653 1983 Den Helder 1853 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1654 1983 Geleen 1854 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1655 1983 Eindhoven 1855 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1656 1983 Hoogeveen 1856 Spoorwegmuseum 1656 NS-geel Museumloc
1657 1983 Rotterdam 1857 NS Reizigers Gesloopt in 2015
1658 1983 Zaandam 1858 NS Reizigers Gesloopt in 2015

Gallerij

Enkele locwapens

Zie de categorie NS Class 1600 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Zie de categorie NS Class 1800 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.