Edda

De Edda is in de Germaanse mythologie een werk dat de handelingen van de Germaanse goden verhaalt.

Het komt uit IJsland uit de periode tussen de 9de en 12e eeuw. Het is in de dertiende eeuw opgeschreven, onder invloed van het christendom.

De Edda (Oeropoe) vertelt over het ontstaan van de wereld (zie Germaans scheppingsverhaal), over de godenfamilies en de verstandhouding tussen de godenfamilies en de goden onderling. Ook vindt men er de Volsungensage en Wagner heeft zijn Nibelungenlied gebaseerd op deze oude verhalen. Tolkien heeft zijn boek In de Ban van de Ring deels gebaseerd op de poëtische Edda en de proza-Edda, maar ook op de Finse Kalevala.

Naast de poëtische Edda bestaat de jongere proza-Edda, geschreven door Snorri Sturluson in de vroege dertiende eeuw.

Stijl

De gedichten in de poetische Edda zijn geschreven in alliteratieve rijm.

Auteurs

Zoals het grootste gedeelte van de werken uit die tijd waren de gedichten minstrelenwerk, overgeleverd van zanger tot zanger en pas later opgeschreven. Daarom is niet bekend wie de gedicten precies heeft gemaakt -echter van de proza-Edda weten wij dit wel: dit was Snorri Sturluson. Een vertaler van de oude Edda naar het Nederlands is Marcel Otten.

Tijd en plaats van notering

Over het algemeen wordt aangenomen dat de poetische Edda uit de twaalfde à dertiende eeuw komt (dwz: toen was zij opgeschreven. De liederen zelf zijn in feite ouder), en zij stammen uit Ijsland. Het scheppingsverhaal is ook kenmerkend voor een land als Ijsland, waar vuur en ijs een rol spelen in het dagelijks leven van de Ijslander.

Gedichten in de poetische Edda

In de Codex Regius

Völuspá - Het visioen van de zieneres
Hávamál - Het lied van de Hoge
vafþrúðnismal - Het lied van de Sterke Mangelaar
Grímnismál - Het lied van de Gemaskerde
För Skírnis - De reis van Blinker
Hárbarðslióð - Het lied van Grauwbaard
Hymiskviða - De ballade van Hommer
Lokasenna - Loki's scheldpartij
Þrymskviða - De ballade van Heibel
Baldrs draumar - Balders droom
Völundarkviða - De ballade van Völund
Rígsþula] - Konings register
Alvíssmál - Het lied van Alwijs
Grottasöngr- Gruizelzang
Helgakviða Hundingsbana in fyrri - De eerste ballade van Helgi, doder van de Hondenzoon
Helgakviða Hjörvarðssonar - De ballade van helgi Hj:orvardszoon
Helgakviða Hundingsbana in önnor - De tweede ballade van Helgi, doder van de Hondenzoon
Frá dauða Sinfjötla - Over de dood van Sinfjötli
Grípisspá - De voorspelling van Gripir
Reginsmál - Het lied van Regin
Fáfnismál - Het lied van Fafnir
Sigrdrífumál - Het lied van Sigrdrifa
Völsunga saga - De saga van de Völsungen
Brot af Sigurðarkviðu - Fragment van de ballade van Sigurd
Guðrúnarkviða in fyrsta - De eerste ballade van Gudrun
Sigurðarkviða in skamma - De korte Sigurdballade
Helreið Brynhildar - Brynhilds Hellevaart
Dráp Niflunga - De moord op de Nevelingen
Guðrúnarkviða önnor - De tweede ballade van Gudrun
Guðrúnarkviða in þriðja - De derde ballade van Gudrun
Oddrúnargrátr - Het klaaglied van Oddrun
Atlskviða in Grœnlenzka - De Groenlandse ballade van Atli
Atlamál in Grœnlenzku' - Het Groenlandse Atlilied
Guðrúnarhvhöt - Hoe Gudrun haar zonen ophitste
Hamðismál - Het lied van Hamdir
Hlöðskviða - Het lied van Hlöd

Bronnen

Edda, vertaling Marcel Otten, Ambo/olympus Amsterdam, vijfde druk 2000, ISBN 90 263 1625 9 (voor de Nederlandse titlevertalingen)

Links

Snorri Sturluson
Voor een Engelstalige vertaling van de Codex Regius: http://www.sacred-texts.com/neu/poe/index.htm Voor de originele (?) tekst: http://etext.old.no/