Naar inhoud springen

Steenhuis: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k verbeteren typo's
VonPadberg (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 10: Regel 10:
Toen in de [[14e eeuw|veertiende]] en [[15e eeuw|vijftiende]] eeuw de bewapening zodanig voortschreed dat steenhuizen niet langer veilig waren, gingen de bewoners er langzamerhand toe over deze om te bouwen naar - vaak rijk uitgevoerde - landhuizen of [[borg (opstal)|borgen]].
Toen in de [[14e eeuw|veertiende]] en [[15e eeuw|vijftiende]] eeuw de bewapening zodanig voortschreed dat steenhuizen niet langer veilig waren, gingen de bewoners er langzamerhand toe over deze om te bouwen naar - vaak rijk uitgevoerde - landhuizen of [[borg (opstal)|borgen]].


In sommige bewaard gebleven borgen is als centraal deel het oude steenhuis nog herkenbaar. Het enig overgebleven steenhuis in de provincie Groningen is het [[Iwema-Steenhuis]] in [[Niebert]]. In [[Oost-Friesland]] staat er onder andere het [[Steenhuis Bunderhee]] bij [[Bunde (Duitsland)|Bunde]] en de [[Harderwykenburg]] nabij [[Leer (stad)|Leer]] en in [[Friesland]] bevindt zich de [[Schierstins]] bij de plaats [[Veenwouden]].
In sommige bewaard gebleven borgen is als centraal deel het oude steenhuis nog herkenbaar. Het enig overgebleven steenhuis in de provincie Groningen is het [[Iwema-Steenhuis]] in [[Niebert]]. In [[Oost-Friesland]] staat er onder andere het [[Steenhuis Bunderhee]] bij [[Bunde (Duitsland)|Bunde]] en de [[Harderwykenburg]] nabij [[Leer (stad)|Leer]] en in [[Friesland]] bevindt zich de [[Schierstins]] bij de plaats [[Veenwouden]]. In de provincie Drenthe staat het [[Huis ter Hansouwe]] in [[Peize]].


Dankzij satellietprogramma's als [[Google Earth]] en [[Virtual Earth]] werden vele tot nog toe onbekende fundamenten van steenhuizen gevonden in de provincie [[Groningen (provincie)|Groningen]]. [[Amateurhistoricus]] Johan Feikens ontdekte er verscheidene in het gebied rondom de [[Dollard]], in het [[Oldambt (landstreek)|Oldambt]].<ref>Pieter Broesder, 'Internet toont verborgen steenhuizen. Amateurhistoricus doet opmerkelijke vondst', ''[[Dagblad van het Noorden]]'' (22-3-2008).[http://www.dekrantvantoen.nl/vw/article.do?id=DVHN-20080322-GN01010001 Digitaal op www.dekrantvantoen.nl]</ref>
Dankzij satellietprogramma's als [[Google Earth]] en [[Virtual Earth]] werden vele tot nog toe onbekende fundamenten van steenhuizen gevonden in de provincie [[Groningen (provincie)|Groningen]]. [[Amateurhistoricus]] Johan Feikens ontdekte er verscheidene in het gebied rondom de [[Dollard]], in het [[Oldambt (landstreek)|Oldambt]].<ref>Pieter Broesder, 'Internet toont verborgen steenhuizen. Amateurhistoricus doet opmerkelijke vondst', ''[[Dagblad van het Noorden]]'' (22-3-2008).[http://www.dekrantvantoen.nl/vw/article.do?id=DVHN-20080322-GN01010001 Digitaal op www.dekrantvantoen.nl]</ref>

Versie van 5 dec 2021 20:51

Iwema-Steenhuis in Niebert
Steenhuis Bunderhee in Bunde

Een steenhuis (Gronings: stainhoes, Fries: stins, Oostfries: steenhus) is een vroege vorm van een borg of burcht zoals dat met name in de provincies Friesland, Groningen en Oost-Friesland werd aangetroffen. Zo zijn er alleen al in Friesland naar schatting rond de zevenhonderd stinzen geweest.[1]

Toen in de Middeleeuwen de landadel steeds meer macht en rijkdom vergaarde, ontstond de behoefte aan veilige behuizing. Dit werd gevonden in het zogenaamde steenhuis.

Het is een nagenoeg vierkant bouwwerk met zijden van 9 tot 12 meter, gebouwd van baksteen. De muren waren dik, vaak meer dan een meter, en het gebouw had vaak minstens drie verdiepingen. De ingang bevond zich op de eerste etage en werd bereikt via een trap die kon worden verwijderd.

Toen in de veertiende en vijftiende eeuw de bewapening zodanig voortschreed dat steenhuizen niet langer veilig waren, gingen de bewoners er langzamerhand toe over deze om te bouwen naar - vaak rijk uitgevoerde - landhuizen of borgen.

In sommige bewaard gebleven borgen is als centraal deel het oude steenhuis nog herkenbaar. Het enig overgebleven steenhuis in de provincie Groningen is het Iwema-Steenhuis in Niebert. In Oost-Friesland staat er onder andere het Steenhuis Bunderhee bij Bunde en de Harderwykenburg nabij Leer en in Friesland bevindt zich de Schierstins bij de plaats Veenwouden. In de provincie Drenthe staat het Huis ter Hansouwe in Peize.

Dankzij satellietprogramma's als Google Earth en Virtual Earth werden vele tot nog toe onbekende fundamenten van steenhuizen gevonden in de provincie Groningen. Amateurhistoricus Johan Feikens ontdekte er verscheidene in het gebied rondom de Dollard, in het Oldambt.[2]