Thermohaliene circulatie: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking Nieuwere bewerking →

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Versie van 22 jun 2008 22:13

Globale circulatie: Diepwater stroming donker, Oppervlakte stroming lichtgekleurd; *Let op:* de circumpolaire stroming is niet afgebeeld

Oppervlaktewater temperatuur in de Noordwestelijke Atlantische Oceaan. Bij Noord-Amerika zijn de kleuren zwart en donkerblauw (koud) de warme golfstroom is rood gekleurd (warm). Bron: NASA

Met de thermohaliene circulatie wordt het wereldwijde systeem bedoeld van de zeestromen en golfstromen. Het bekendste voorbeeld van thermohaliene circulatie is de warme golfstroom.

Thermo duidt op de temperatuur, halien op het zoutgehalte. Beide factoren hebben invloed op de soortelijke massa van water, en daardoor op het stijgen en zinken van watermassa's.

Zout water is zwaarder dan zoet water. Zouter water is dus ook zwaarder dan minder zout water. Het zoutere water zal naar de bodem zinken en eenmaal aangekomen naar opzij wegstromen. Hierdoor ontstaat een convexie stroming, in dit geval thermohaliene stroming genoemd. Er is bijvoorbeeld een thermohaliene stroming van de Golf van Mexico naar Europa. In de Golf van Mexico verdampt water waardoor de zoutconcentratie van het water stijgt. Doordat dit zoutere water zwaarder wordt, zinkt het weg. Vers minder zout water wordt aan het oceaan oppervlak aangevoerd, en doorloopt op haar beurt hetzelfde proces. Dit continue proces veroorzaakt een stroming.

Deze stroming gaat regelrecht naar Europa. Nadat het water eerst is opgewarmd, geeft het zijn warmte af zodra het tegen Europa 'botst'. Europa wordt opgewarmd. Was deze stroming er niet, dan zou Europa even koud zijn als Canada op dezelfde breedtegraad. Het is al een aantal keer gebeurd dat deze stroming tot stilstand kwam. Het stilvallen van de zogenoemde thermohaliene pomp wordt als één van de terugkoppelingseffecten beschouwd naar het in gang zetten van een ijstijd. Thermohaliene circulatie is een wereldwijd verschijnsel en belangrijk voor de hele klimaatsysteem van de Aarde.

Zie ook

Atmosferische circulatie

@@ Regel 3: / Regel 3: @@
 Met de '''thermohaliene circulatie''' wordt het wereldwijde systeem bedoeld van de [[zeestroom|zeestromen]] en [[golfstroom|golfstromen]]. Het bekendste voorbeeld van thermohaliene circulatie is de [[warme golfstroom]].
-''Thermo'' duidt op de temperatuur, ''halien'' op het [[zouten|zoutgehalte]]. Beide factoren hebben invloed op het [[soortelijk massa]] van [[water]], en daardoor op het stijgen en zinken van watermassa's.
+''Thermo'' duidt op de [[temperatuur]], ''halien'' op het [[zouten|zoutgehalte]]. Beide factoren hebben invloed op de [[soortelijk gewicht|soortelijke massa]] van [[water]], en daardoor op het stijgen en zinken van watermassa's.
-Zout water is zwaarder dan zoet water. Zouter water is dus ook zwaarder dan minder zout water. Er is bijvoorbeeld een thermohaliene stroming van de [[Golf van Mexico]] naar [[Europa (continent)|Europa]]. In de Golf van Mexico verdampt water waardoor de zoutconcentratie van het water stijgt. Doordat dit zoutere water zwaarder wordt, zinkt het weg. ''Vers'' water wordt aangevoerd, en doorloopt op haar beurt hetzelfde proces. Dit continue proces veroorzaakt een stroming.
+Zout water is zwaarder dan zoet water. Zouter water is dus ook zwaarder dan minder zout water. Het zoutere water zal naar de bodem zinken en eenmaal aangekomen naar opzij wegstromen. Hierdoor ontstaat een [[convexie]] stroming, in dit geval thermohaliene stroming genoemd. Er is bijvoorbeeld een thermohaliene stroming van de [[Golf van Mexico]] naar [[Europa (continent)|Europa]]. In de Golf van Mexico verdampt water waardoor de zoutconcentratie van het water stijgt. Doordat dit zoutere water zwaarder wordt, zinkt het weg. ''Vers'' minder zout water wordt aan het oceaan oppervlak aangevoerd, en doorloopt op haar beurt hetzelfde proces. Dit continue proces veroorzaakt een stroming.
-Deze [[zeestroom|stroming]] gaat regelrecht naar [[Europa (continent)|Europa]]. Doordat het water eerst is opgewarmd, geeft het zijn warmte af zodra het tegen Europa ''botst''. Europa wordt verwarmd. Was deze stroming er niet, dan zou Europa even koud zijn als Canada op dezelfde [[Parallel (geografie)|parallel]]. Het is al een aantal keer gebeurd dat deze stroming stil lag. Dat waren mede de oorzaken van de [[IJstijd|ijstijden]]. Dit is één voorbeeld. Thermohaliene circulatie is een wereldwijd verschijnsel en belangrijk voor de hele aarde.
+Deze [[zeestroom|stroming]] gaat regelrecht naar [[Europa (continent)|Europa]]. Nadat het water eerst is opgewarmd, geeft het zijn warmte af zodra het tegen Europa 'botst'. Europa wordt opgewarmd. Was deze stroming er niet, dan zou Europa even koud zijn als Canada op dezelfde [[Parallel (geografie)|breedtegraad]]. Het is al een aantal keer gebeurd dat deze stroming tot stilstand kwam. Het stilvallen van de zogenoemde thermohaliene pomp wordt als één van de [[terugkoppeling]]seffecten beschouwd naar het in gang zetten van een [[glaciaal (tijdperk)|ijstijd]]. Thermohaliene circulatie is een wereldwijd verschijnsel en belangrijk voor de hele [[klimaat]]systeem van de Aarde.
 ==Zie ook==