Yuan Lee: verschil tussen versies

Yuan Tseh Lee
19 november 1936
	Yuan Tseh Lee
Geboorteland	Taiwan
Geboorteplaats	Hsinchu
Nobelprijs	Scheikunde
Jaar	1986
Reden	Voor hun bijdragen op het gebied van de dynamica van elementaire chemische processen
Samen met	Dudley R. Herschbach; John Polanyi
Voorganger(s)	Herbert Hauptman; Jerome Karle
Opvolger(s)	Donald Cram; Jean-Marie Lehn; Charles Pedersen
Portaal	Scheikunde

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Huidige versie van 25 jan 2024 om 18:54

Yuan Tseh Lee (Chinees: 李遠哲, Hanyu pinyin: Lǐ Yuǎnzhé) (Hsinchu, 19 november 1936) is een Amerikaans scheikundige die in Taiwan werd geboren. Hij ontving de Nobelprijs voor Scheikunde in 1986 samen met Dudley Herschbach en John Polanyi voor hun bijdragen op het gebied van de dynamica van elementaire chemische processen.^[1]

Biografie

Lee werd geboren in Hsinchu, noord Taiwan toen het land tijdens de Tweede Wereldoorlog onder Japans bewind stond, als zoon van Li Tze-fan en Ts'ai P'ei. Zijn vader was kunstenaar en kunstdocent; zijn moeder onderwijzeres. Hij studeerde aan de Nationale Universiteit van Taiwan (bachelor in 1959) en de Nationale Tsing Hau-universiteit (master in 1961) alvorens hij naar de Verenigde Staten ging waar hij in 1965 promoveerde aan de Universiteit van Californië - Berkeley.

Van 1967 tot 1968 was hij postdoc-student aan de Harvard-universiteit waar hij samenwerkte met Dudley Herschbach. Gezamenlijk deden ze onderzoek naar reacties tussen waterstofatomen en diatomische alkali-moleculen en ontwikkelden ze de moleculaire-bundeltechniek. Na zijn postdoc-jaar met Herschbach ging Lee naar de Universiteit van Chicago voordat hij in 1974 terugkeerde naar de Berkeley als hoogleraar scheikunde en onderzoeker aan het Lawrence Berkeley National Laboratory (BNL). Datzelfde jaar, 1974, verkreeg Lee het Amerikaanse staatsburgerschap. Momenteel is Lee Professor Emeritus aan de Universiteit van Californië.

Lee is getrouwd met Bernice Wu Chin-Li, die hij kende vanaf de basisschool. Ze hebben drie kinderen: Ted, Sidney en Charlotte.

Politieke rol

In 1994 deed hij afstand van zijn Amerikaanse paspoort en keerde hij terug naar zijn geboorteland. Zijn doel was om zijn aanzienlijke invloed en prestige als Nobellaureaat te gebruiken om het leven van het Taiwaneese volk te verbeteren. Hij nam het voorzitterschap op van de Academia Sinica en raakte betrokken bij verschillende academische en politieke zaken.

Externe link

(en) Biografie van Yuan T. Lee, www.nobelprize.org

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (en) Persbericht over de Nobelprijs voor de Scheikunde 1986, 15 oktober 1986

[1] (en) Persbericht over de Nobelprijs voor de Scheikunde 1986, 15 oktober 1986

[1]

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-{{Nobelprijswinnaar
+{{Infobox Nobelprijswinnaar
-| naam = Yuan T. Lee
+| naam = Yuan Tseh Lee
 | periode = [[19 november]] [[1936]]
-| afbeelding =
+| afbeelding = Yuan_Tseh_Lee_HD2008_Othmer_Gold_Medal_portrait.JPG
+| onderschrift = Yuan Tseh Lee
-| beschrijving =
 | land = [[Taiwan]]
-| geboorteplaats = [[Hsinchu]]
+| geboorteplaats = [[Hsinchu (stad)|Hsinchu]]
 | plaatsvanoverlijden =
 | typeprijs = Scheikunde
 | jaar = [[1986]]
-| reden = "Voor hun bijdragen op het gebied van de [[dynamica]] van [[chemische reactie|elementaire chemische processen]]"
+| reden = Voor hun bijdragen op het gebied van de [[dynamica]] van [[chemische reactie|elementaire chemische processen]]
-| met = [[Dudley R. Herschbach]]</br>[[John Polanyi]]
+| met = [[Dudley R. Herschbach]]<br />[[John Polanyi]]
-| voor = [[Herbert Hauptman]]<br> [[Jerome Karle]]
+| voor = [[Herbert Hauptman]]<br />[[Jerome Karle]]
-| op = [[Donald Cram]]<br> [[Jean-Marie Lehn]]<br> [[Charles Pedersen]]
+| op = [[Donald Cram]]<br />[[Jean-Marie Lehn]]<br />[[Charles Pedersen]]
+| portaal = Scheikunde
 }}
-'''Yuan T. Lee''' ([[Hsinchu]], [[19 november]] [[1936]]) is een [[Verenigde Staten|Amerikaans]] [[scheikundige]] die in Taiwan werd geboren.  Hij ontving de [[Nobelprijs voor de Scheikunde]] in [[1986]] samen met [[Dudley Herschbach]] en [[John Polanyi]] voor hun bijdragen op het gebied van de [[dynamica]] van [[chemische reactie|elementaire chemische processen]]<ref>{{en}}[http://nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1986/press.html Persbericht over de Nobelprijs voor de Scheikunde 1986], 15 oktober 1986</ref>.
+'''Yuan Tseh Lee''' ([[Mandarijn (taal)|Chinees]]: 李遠哲, [[Hanyu pinyin]]: Lǐ Yuǎnzhé) ([[Hsinchu (stad)|Hsinchu]], [[19 november]] [[1936]]) is een [[Verenigde Staten|Amerikaans]] [[scheikundige]] die in Taiwan werd geboren. Hij ontving de [[Nobelprijs voor Scheikunde]] in [[1986]] samen met [[Dudley Herschbach]] en [[John Polanyi]] voor hun bijdragen op het gebied van de [[dynamica]] van [[chemische reactie|elementaire chemische processen]].<ref>{{en}}[http://nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1986/press.html Persbericht over de Nobelprijs voor de Scheikunde 1986], 15 oktober 1986</ref>
-==Externe link==
+== Biografie ==
+Lee werd geboren in Hsinchu, noord Taiwan toen het land tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] onder Japans bewind stond, als zoon van Li Tze-fan en Ts'ai P'ei. Zijn vader was kunstenaar en kunstdocent; zijn moeder onderwijzeres. Hij studeerde aan de [[Nationale Universiteit van Taiwan]] (bachelor in 1959) en de [[Nationale Tsing Hau-universiteit]] (master in 1961) alvorens hij naar de Verenigde Staten ging waar hij in 1965 promoveerde aan de [[Universiteit van Californië - Berkeley]].
-*{{en}}[http://nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1986/lee-bio.html  Biografie van Yuan T. Lee], www.nobelprize.org
+Van 1967 tot 1968 was hij postdoc-student aan de [[Harvard-universiteit]] waar hij samenwerkte met [[Dudley Herschbach]]. Gezamenlijk deden ze onderzoek naar reacties tussen [[waterstof (element)|waterstof]]atomen en [[diatomisch molecuul|diatomische alkali-moleculen]] en ontwikkelden ze de moleculaire-bundeltechniek. Na zijn postdoc-jaar met Herschbach ging Lee naar de [[Universiteit van Chicago]] voordat hij in 1974 terugkeerde naar de Berkeley als hoogleraar scheikunde en onderzoeker aan het [[Lawrence Berkeley National Laboratory]] (BNL). Datzelfde jaar, 1974, verkreeg Lee het Amerikaanse staatsburgerschap. Momenteel is Lee Professor Emeritus aan de Universiteit van Californië.
+Lee is getrouwd met Bernice Wu Chin-Li, die hij kende vanaf de basisschool. Ze hebben drie kinderen: Ted, Sidney en Charlotte.
-{{Referenties}}
+== Politieke rol ==
-{{Navigatie winnaars van de Nobelprijs voor de Scheikunde 1976-2000}}
+In 1994 deed hij afstand van zijn Amerikaanse paspoort en keerde hij terug naar zijn geboorteland. Zijn doel was om zijn aanzienlijke invloed en prestige als Nobellaureaat te gebruiken om het leven van het Taiwaneese volk te verbeteren. Hij nam het voorzitterschap op van de ''Academia Sinica'' en raakte betrokken bij verschillende academische en politieke zaken.
-{{DEFAULTSORT:Lee, Yuan T.}}
+== Externe link ==
-[[Categorie:Amerikaans scheikundige]]
+* {{en}}[https://web.archive.org/web/20131109222305/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1986/lee-bio.html Biografie van Yuan T. Lee], www.nobelprize.org
-[[Categorie:Winnaar van de Nobelprijs voor de Scheikunde]]
+{{Appendix}}
-[[ar:يوان تسي لي]]
+{{Navigatie winnaars van de Nobelprijs voor de Scheikunde}}
-[[ca:Yuan T. Lee]]
-[[cs:Yuan Tseh Lee]]
-[[de:Yuan T. Lee]]
+{{DEFAULTSORT:Lee, Yuan T.}}
+[[Categorie:Amerikaans scheikundige]]
-[[en:Yuan T. Lee]]
+[[Categorie:Winnaar van de Nobelprijs voor Scheikunde]]
-[[es:Yuan T. Lee]]
+[[Categorie:20e-eeuws scheikundige]]
-[[fr:Yuan Tseh Lee]]
-[[id:Yuan Lee]]
-[[ja:李遠哲]]
-[[oc:Yuan T. Lee]]
-[[pl:Yuan T. Lee]]
-[[pt:Yuan T. Lee]]
-[[ro:Yuan T. Lee]]
-[[fi:Yuan T. Lee]]
-[[sv:Yuan T. Lee]]
-[[zh:李遠哲]]