Fenicisch alfabet

Het Phoenicische alfabet is het alfabet dat gebruikt werd door de Phoeniciërs. Het is minstens 3500 jaar oud, en men veronderstelt dat het Griekse alfabet van dit Phoenicische alfabet is afgeleid, alsmede het Aramese/Hebreeuwse, Arabische en tal van andere alfabetten.

Doordat de tekens oorspronkelijk in steen werden gebeiteld, zijn de meeste tekens uit dit alfabet -zoals de runentekens- hoekig en recht. Het schrift werd van rechts naar links geschreven. Om en om van rechts naar links en van links naar rechts (zogenaamd boustrophedon, 'zoals een os ploegt') wordt het ook wel aangetroffen. Van diverse tekens zijn verschillende varianten, zo wordt de tav wel meer als '+' geschreven dan als 'x', de chet met twee dwarsstreepjes, enzovoorts.

Het Paleo-Hebreeuwse alfabet komt sterk overeen met het Phoenicische. Ook bijvoorbeeld het Moabitisch werd met een soortgelijk alfabet geschreven. Pas na vele eeuwen werd voor het Hebreeuws het Aramese alfabet gebruikt, ook wel kwadraatschrift genoemd vanwege de vierkante vorm van diverse letters. Voor beide alfabetten geldt, dat ze volledig uit medeklinkers bestaan.

De Hebreeuwse namen van de tekens suggereren, dat de Phoenicische tekens oorspronkelijk pictogrammen waren. Enkele voorbeelden: De eerste letter, aleph, betekent iets als 'rund'. In het teken kan men het hoofd en de hoorns van een rund nog herkennen, als men de hoofdletter A uit 'ons' Latijnse alfabet omdraait, geldt dit ook. Het woord samekh betekent vis. In de Phoenicische letter samekh is dan ook een vissengraat te herkennen. Men wijst wel het Proto-Sinaitische alfabet aan als voorloper van het Phoenicische alfabet.

Phoenicische inscripties zijn op diverse archeologische sites rond de Middellandse Zee waar Fenicische kolonies zijn gevonden, zoals Biblos (Libanon) en Carthago (Tunesie).