Machair: Skilnad mellom versjonar
Sletta innhald Nytt innhald
s r2.5.2) (robot la til: eu:Machair |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2 |
||
| (7 mellomliggjande versjonar av 4 brukarar er ikkje viste) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
[[Fil:Berneray Machair (hazelisles).jpg|mini|Machair på [[Berneray ved North Uist|Berneray]] i [[Ytre Hebridane]].]] |
[[Fil:Berneray Machair (hazelisles).jpg|mini|Machair på [[Berneray ved North Uist|Berneray]] i [[Ytre Hebridane]].]] |
||
'''Machair''' eller '''machar''' er eit [[ |
'''Machair''' eller '''machar''' er eit [[gælisk]] ord for ei frodig, lågtliggande [[grasslette]] på nordvestkysten av [[Irland]] og [[Skottland]], særleg i [[Ytre Hebridane]]. Det finst to forskjellige typar. |
||
* Ei slags [[eng]] av [[sanddyne]]r som vert dyrka og som dominerer i våte og vindfulle område. |
* Ei slags [[eng]] av [[sanddyne]]r som vert dyrka og som dominerer i våte og vindfulle område. |
||
* Landområdet mellom ei [[strand]] og eit område der sand trenger inn i eit [[myr]]område lenger inne i landet. |
* Landområdet mellom ei [[strand]] og eit område der sand trenger inn i eit [[myr]]område lenger inne i landet. |
||
| Line 10: | Line 10: | ||
==Økologi== |
==Økologi== |
||
Machairar har ofte eit unikt [[økosystem]]. Dei kan huse sjeldne blomar som [[hønsegras]], [[orkidear]] og [[engkall]],<ref> |
Machairar har ofte eit unikt [[økosystem]]. Dei kan huse sjeldne blomar som [[hønsegras]], [[orkidear]] og [[engkall]],<ref>{{Citation |title=Machair Profile |url=http://www.wildlifehebrides.com/environment/machair/ |accessdate=2010-02-27 |archive-date=2007-05-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070520011539/http://www.wildlifehebrides.com/environment/machair/ |url-status=yes }}</ref> av mange fuglartar som [[åkerrikse]], [[bergirisk]], [[strandvipe]], [[raudstilk]] og [[sandlo]] og av fleire sjeldne insekt som ein spesiell [[bie]]art. Nokre machairar er truga av erosjon på grunn av stigande havnivå, og av at strendene i nærleiken vert nytta av menneske. |
||
==Kjelder== |
==Kjelder== |
||
{{refopning}} |
|||
<div class="references-small"> |
|||
*''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Machair|Machair]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 27. februar 2010.'' |
*''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Machair|Machair]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 27. februar 2010.'' |
||
**''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene: |
**''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene: '' |
||
** Angus, S. (1997). ''The Outer Hebrides: the Shaping of the Islands |
** Angus, S. (1997). ''The Outer Hebrides: the Shaping of the Islands''. The White Horse Press. ISBN 1-874267-33-2 |
||
{{ |
{{refslutt}} |
||
{{fotnoteliste}} |
|||
</div> |
|||
{{autoritetsdata}} |
|||
[[Kategori:Strender i Skottland]] |
[[Kategori:Strender i Skottland]] |
||
[[Kategori:Strender i Irland]] |
[[Kategori:Strender i Irland]] |
||
[[Kategori:Kystgeografi]] |
[[Kategori:Kystgeografi]] |
||
[[Kategori:Kyst- og havlandformer]] |
[[Kategori:Kyst- og havlandformer]] |
||
[[Kategori:Irske ord og uttrykk]] |
|||
[[Kategori:Gæliske ord og uttrykk]] |
|||
[[br:Machair]] |
|||
[[de:Machair]] |
|||
[[en:Machair]] |
|||
[[es:Machair]] |
|||
[[eu:Machair]] |
|||
[[fr:Machair]] |
|||
[[ga:Machaire]] |
|||
[[gd:Machair]] |
|||
Siste versjonen frå 13. oktober 2022 kl. 09:16
Machair eller machar er eit gælisk ord for ei frodig, lågtliggande grasslette på nordvestkysten av Irland og Skottland, særleg i Ytre Hebridane. Det finst to forskjellige typar.
- Ei slags eng av sanddyner som vert dyrka og som dominerer i våte og vindfulle område.
- Landområdet mellom ei strand og eit område der sand trenger inn i eit myrområde lenger inne i landet.
Geologi
[endre | endre wikiteksten]I begge tilfelle er ein machair ei tidlegare strand som er løfta opp forbi stranda etter at havnivået har senka seg. Machairar er frodige fordi sanden er rik på skjel, stundom så mykje som 90 % skjel. Denne sanden bles innover land og nøytraliserer syrenivået i myrene og fører til frodige grassletter.
Økologi
[endre | endre wikiteksten]Machairar har ofte eit unikt økosystem. Dei kan huse sjeldne blomar som hønsegras, orkidear og engkall,[1] av mange fuglartar som åkerrikse, bergirisk, strandvipe, raudstilk og sandlo og av fleire sjeldne insekt som ein spesiell bieart. Nokre machairar er truga av erosjon på grunn av stigande havnivå, og av at strendene i nærleiken vert nytta av menneske.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Machair» frå Wikipedia på engelsk, den 27. februar 2010.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- Angus, S. (1997). The Outer Hebrides: the Shaping of the Islands. The White Horse Press. ISBN 1-874267-33-2
- ↑ Machair Profile, arkivert frå originalen 20. mai 2007, henta 27. februar 2010