ਸ਼ੈਤਾਨ

ਸ਼ੈਤਾਨ

ਸ਼ੈਤਾਨ (ਅੰਗਰੇਜੀ: Satan ਸੇਟਨ ਜਾਂ Devil ਡੇਵਲ), ਇਬਰਾਨੀ: שָׂטָן ਸ਼ਾਤਾਨ, ਅਰਬੀ: شيطان ਸ਼ੈਤਾਨ। ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਮਤਲਬ: ਦੁਸ਼ਮਨ, ਵਿਰੋਧੀ ਜਾਂ ਮੁਦੱਈ) ਇਬਰਾਹਿਮੀ ਮਜ़ਹਬਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਬ ਤੋਂ ਦੁਸ਼ਟ ਇੱਜਤ ਦਾ ਨਾਂ ਹੈ, ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਾਰੀ ਬੁਰਾਈ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਧਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਬ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਚੰਗਿਆਈ ਪ੍ਰਦਾਨ ਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੁਰਾਈ ਸ਼ੈਤਾਨ ਨੂੰ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ੈਤਾਨ ਵਰਗੀ ਚੀਜ ਦਾ ਕੋਈ ਅਸਤੀਤਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪਾਪ ਅਤੇ ਦੁੱਖ ਇਨਸਾਨ ਖ਼ੁਦ ਆਪਣੇ ਕਰਮਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਅਗਿਆਨ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਈਸਾਈ, ਮੁਸਲਮਾਨੀ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀ ਧਰਮਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ੈਤਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਰੱਬ ਦਾ ਇੱਕ ਫਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹੇ ਰੱਬ ਨਾਲ ਗੱਦਾਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਬਦਲੇ ਰੱਬ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਵਰਗ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ। ਸ਼ੈਤਾਨ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਉੱਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪਾਪ ਲਈ ਉਕਸਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਉਸਨੂੰ ਨਰਕ ਦਾ ਰਾਜਾ ਵੀ ਮੰਣਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੈਤਾਨ ਸ਼ਬਦ ਹੋਰ ਦੁਸ਼ਟ ਭੂਤ-ਪ੍ਰੇਤਾਂ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਟ ਦੇਵਾਂ ਲਈ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੈਤਾਨੀ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਪਰਿਚੈ

ਬਾਈਬਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਮਤਲਬ ਵਿੱਚ ਕਰਮਿਕ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਬਰਾਨੀ ਪੂਰਵਾਰਧ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ- ਅਭਯੋਕਤਾ, ਵਿਰੋਧੀ, ਪਹਿਲਕਾਰ। ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਾਨਵੀ ਵਿਰੋਧੀ ਲਈ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਇਯੋਬ ਨਾਮਕ ਕਾਵਿਅ-ਗ੍ਰੰਥ ਵਿੱਚ ਸ਼ੈਤਾਨ ਇੱਕ ਪਰਲੋਕ ਸਬੰਧੀ ਸਤੋ ਗੁਣ ਹੈ ਜੋ ਰੱਬ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਇਇਯੋਬ ਉੱਤੇ ਪਖੰਡ ਦਾ ਇਲਜ़ਾਮ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਨਿਰਵਾਸਨਕਾਲ ਦੇ ਬਾਅਦ (ਛੇਵੀਂ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਈ.ਪੂ.) ਸ਼ੈਤਾਨ ਇੱਕ ਪਤਿਤ ਦੇਵਦੂਤ ਹੈ ਜੋ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪਾਪ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਲਚ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਬਾਈਬਲ ਦੇ ਪਿੱਛਲੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਸ਼ੈਤਾਨ ਬੁਰਾਈ ਦੀ ਸਮਸ਼ਟਿਗਤ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸੱਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਹੈ। ਉਹਨੂੰ ਪਤਿਤ ਦੇਵਦੂਤ, ਰੱਬ ਦਾ ਵਿਰੋਧੀ, ਦੁਸ਼ਟ, ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸੱਪ, ਪਰਦਾਰ ਸੱਪ (ਡਰੈਗਨ), ਗਰਜਨੇਵਾਲਾ ਸਿੰਘ, ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਨਾਇਕ ਆਦਿ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਮਸੀਹ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੇਲਾ ਜਾਂਦੇ, ਉੱਥੇ ਸ਼ੈਤਾਨ ਜਿਆਦਾ ਸਰਗਰਮ ਬੰਨ ਜਾਂਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਮਸੀਹ ਉਹਨੂੰ ਹਾਰ ਕਰਣਗੇ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪ੍ਰਭੁਤਵ ਮਿਟਾ ਦੇਣਗੇ। ਪਰ ਮਸੀਹ ਦੀ ਉਹ ਫਤਹਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਾਰਾ ਹੋ ਪਾਏਗੀ (ਦੇ. ਕਿਆਮਤ)। ਇਨ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ੈਤਾਨ ਨੂੰ ਮਸੀਹ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਮੁਕਤੀਵਿਧਾਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦੁਸ਼ਟ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੀ ਇੱਛਿਆ ਤੋਂ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਜੋ ਖਰਾੀਸਤ ਵਿਰੋਧੀ (ਐਂਟੀ ਕਰਾਇਸਟ) ਜਾਹਰ ਹੋਵੇਗਾ ਉਹ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੀ ਕਠਪੁਤਲੀ ਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਵਕ़ਤ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਅਤਿਅੰਤ ਸਰਗਰਮ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਵੇਗਾ ਪਰ ਅੰਤਤੋਗਤਵਾ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਨਰਕ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਈਸਾ ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਈਸਾਈ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਰਥ ਸੱਮਝੇ ਜਾਂਦੇ ਹੈ। 

ਬਾਈਬਲ ਦੇ ਪਿੱਛਲੇ ਅੱਧ ਅਤੇ ਗਿਰਜਾ ਘਰ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ੈਤਾਨ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਸਿਰਫ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਪਤਿਤ ਦੇਵਦੂਤੋਂ ਦਾ ਅਸਤੀਤਵ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੱਕ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਉਹ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਰੱਬ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸ੍ਰਸ਼ਟ ਸਤੋ ਗੁਣ ਸਿਰਫ ਹੈ ਜੋ ਰੱਬ ਦੇ ਮੁਕਤੀਵਿਧਾਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਰੱਬ ਦੇ ਸਮਾਨ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ।

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

• ਚੁੜੈਲ