Biuro Szyfrów: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
drobne merytoryczne |
||
Linia 2:
'''Biuro Szyfrów''' ('''BS''') – [[Historia Polski (1918–1939)|międzywojenna]] komórka organizacyjna [[Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego|Oddziału II]] [[Sztab Generalny Wojska Polskiego|Sztabu Generalnego Wojska Polskiego]] zajmująca się [[Kryptologia|kryptografią]] (użyciem [[szyfr]]ów i [[kod]]ów) i [[kryptologia|kryptoanalizą]] (badaniem [[szyfr]]ów i [[kod]]ów, a w szczególności na potrzeby łamania ich).
W styczniu 1919 w strukturze Oddziału VI Informacyjnego Sztabu Generalnego została utworzona sekcja spraw organizacyjnych i szyfrów, której kierownictwo powierzono kpt. [[Eugeniusz Chilarski|Eugeniuszowi Chilarskiemu]]. Z dniem 11 maja 1919 roku, w ramach reorganizacji [[Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego (1919)|Naczelnego Dowództwo Wojska Polskiego]], Oddział VI został przeformowany w Oddział II Informacyjny, w którego wewnętrznej strukturze znalazła się Sekcja Szyfrowa{{odn|Poźniakowska-Hanak|2001|s=2-3}}
Przed utworzeniem Biura Szyfrów [[radiowywiad]]em zajmowała się agencja utworzona w maju 1919 roku, podczas [[Wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej]] (1919–1921), i odegrała kluczową rolę dla Polski w wygraniu wojny. W połowie 1931 roku agencja ta łącząc się z innymi podobnymi agencjami przekształciła się w Biuro Szyfrów. W grudniu 1932 roku Biuro rozpoczęło prace nad łamaniem [[szyfr]]ów niemieckiej [[Enigma|Enigmy]]. W ciągu następnych siedmiu lat polscy kryptolodzy pokonali trudności związane z budową i działaniem wyposażonej w przełącznicę kablową Enigmy. Biuro zajmowało się również łamaniem sowieckiej kryptografii.▼
▲
Miesiąc przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]], 25 lipca 1939 w [[Warszawa|Warszawie]], Biuro Szyfrów na rozkaz Szefa Sztabu Głównego WP gen. [[Wacław Stachiewicz|Wacława Stachiewicza]] ujawniło techniki i sprzęt związany z rozszyfrowaniem Enigmy przedstawicielom francuskiego i brytyjskiego [[Wywiad wojskowy|wywiadu wojskowego]], który nie wykazywał do tego czasu żadnego postępu w sprawie rozszyfrowania Enigmy. Informacje uzyskane wówczas przez Brytyjczyków i Francuzów od strony polskiej w kwestii konstrukcji Enigmy i systemu dekryptażu przyniosły [[alianci (II wojna światowa)|aliantom]] podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] nieocenioną korzyść w walce z [[III Rzesza|III Rzeszą]].
Linia 154 ⟶ 156:
== Uwagi ==
{{Uwagi}}
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
Linia 159 ⟶ 162:
== Bibliografia ==
{{commons|Biuro Szyfrów}}
* Gilbert Bloch, „Enigma before Ultra: Polish Work and the French Contribution”, translated by C.A. Deavours, ''Cryptologia'', July 1987.▼
* Andrzej Pepłoński, ''Kontrwywiad II Rzeczypospolitej'' (Kulisy wywiadu i kontrwywiadu) Dom Wydawniczy Bellona Warszawa 2002▼
* Zbigniew Brzezinski, „The Unknown Victors”, s. 15–18, in Jan Stanislaw Ciechanowski, ed. ''Marian Rejewski 1905–1980, Living with the Enigma secret.'' 1st ed. Bydgoszcz: Bydgoszcz City Council, 2005, {{ISBN|83-7208-117-4}}
* Władysław Kozaczuk, ''Bitwa o Tajemnice: Służby wywiadowcze Polski i Niemiec 1918-1939'', wyd. Książka i Wiedza Warszawa 1967, 1999▼
* Andrzej Misiuk, ''Służby Specjalne II Rzeczypospolitej'' (Kulisy wywiadu i kontrwywiadu) Dom Wydawniczy Bellona Warszawa 1998▼
* Henryk Ćwięk, ''Przeciw Abwehrze'' (Kulisy wywiadu i kontrwywiadu) Dom Wydawniczy Bellona Warszawa 2001▼
* Normam Polmar, Thomas B. Allen – ''Księga Szpiegów'', Wydawnictwo Magnum Warszawa 2000▼
* Władysław Kozaczuk, ''Enigma: How the German Machine Cipher Was Broken, and How It Was Read by the Allies in World War Two'', edited and translated by Christopher Kasparek, Frederick, MD, University Publications of America, 1984.▼
* Jan Bury, „Polish Codebreaking during the Russo-Polish War of 1919–1920,” ''[[Cryptologia]]'', vol. 28, no. 3 (July 2004), s. 193–203.
▲* Henryk Ćwięk, ''Przeciw Abwehrze'' (Kulisy wywiadu i kontrwywiadu) Dom Wydawniczy Bellona Warszawa 2001.
* Kris Gaj, Arkadiusz Orłowski: ''Facts and Myths of Enigma: Breaking Stereotypes.'' EUROCRYPT 2003: 106–122.
* {{Cytuj|autor = Władysław Kozaczuk; Jerzy Straszak |tytuł = Enigma: How the Poles Broke the Nazi Code |data = 2004 |isbn = 0-7818-0941-X |miejsce = New York |wydawca = Hippocrene Books |oclc = 838655852 }}
* I. J. Good and Cipher A. Deavours, afterword to: Marian Rejewski, „How Polish Mathematicians Deciphered the Enigma”, ''Annals of the History of Computing'', July 1981.
▲* Władysław Kozaczuk, ''Bitwa o Tajemnice: Służby wywiadowcze Polski i Niemiec 1918-1939'', wyd. Książka i Wiedza Warszawa 1967, 1999
▲* Władysław Kozaczuk, ''Enigma: How the German Machine Cipher Was Broken, and How It Was Read by the Allies in World War Two'', edited and translated by Christopher Kasparek, Frederick, MD, University Publications of America, 1984.
* Robert Majzner, ''Polski Wywiad wojskowy wobec polityki III Rzeszy 1933-1939'', Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006▼
▲* Andrzej Misiuk, ''Służby Specjalne II Rzeczypospolitej'' (Kulisy wywiadu i kontrwywiadu) Dom Wydawniczy Bellona Warszawa 1998
▲* Andrzej Pepłoński, ''Kontrwywiad II Rzeczypospolitej'' (Kulisy wywiadu i kontrwywiadu) Dom Wydawniczy Bellona Warszawa 2002
▲* Normam Polmar, Thomas B. Allen – ''Księga Szpiegów'', Wydawnictwo Magnum Warszawa 2000
* {{cytuj pismo | nazwisko = Poźniakowska-Hanak | imię = Danuta | tytuł = Oddział II Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego 1919-1921 | czasopismo = [[Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej]] | wolimin = 24 | rok = 2001 | miejsce = Warszawa | wydawca = Centralne Archiwum Wojskowe | issn = 0137-5547 | odn = tak}}
* [[Marian Rejewski]], „An Application of the Theory of Permutations in Breaking the Enigma Cipher,” Applicationes mathematicae, 1980.
▲* Gilbert Bloch, „Enigma before Ultra: Polish Work and the French Contribution”, translated by C.A. Deavours, ''Cryptologia'', July 1987.
▲* Zbigniew Brzezinski, „The Unknown Victors”, s. 15–18, in Jan Stanislaw Ciechanowski, ed. ''Marian Rejewski 1905–1980, Living with the Enigma secret.'' 1st ed. Bydgoszcz: Bydgoszcz City Council, 2005, {{ISBN|83-7208-117-4}}.
* Gordon Welchman, „From Polish Bomba to British Bombe: the Birth of Ultra”, ''Intelligence and National Security'', 1986.
▲* Robert Majzner, ''Polski Wywiad wojskowy wobec polityki III Rzeszy 1933-1939'', Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006
{{Polskie służby specjalne II RP/PRL/III RP}}
| |||