Ella Baker: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Biogram infobox}}
Nie podano opisu zmian
 
Linia 25:
W 1927 roku ukończyła Shaw University w Raleigh{{odn|Bryson|2015|s=268}}, po czym wyjechała do kuzynki w [[Harlem (Nowy Jork)|Harlemie]]. Pierwszą wypłatę wysłała rodzicom na pokrycie zaległych rodzinnych podatków. Po I wojnie światowej do Harlemu zjechali czarni literaci, muzycy oraz inni artyści, a na miejscu pojawiły się pierwsze pokaźne przedsiębiorstwa prowadzone przez czarnoskórych właścicieli. W lokalnej społeczności wytworzył się nowy archetyp pewnego siebie, kulturalnego czarnego Amerykanina. Ferment artystyczno-społeczny doprowadził do okresu rozkwitu kultury afroamerykańskiej zwanej [[Renesans harlemski|renesansem harlemskim]]{{odn|Moye|2013|s=30}}. Harlem był kuźnią radykalnych myślicieli, co pozwoliło Baker poszerzyć i uaktualnić wiedzę zdobytą na studiach{{odn|Moye|2013|s=31}}. Pomimo solidnego wykształcenia, nie było jej łatwo – ze względu na kolor skóry – znaleźć dobrą pracę. Z początku utrzymywała się jako pokojówka, a później jako kelnerka{{odn|Moye|2013|s=32}}.
 
[[Wielki kryzys]] położył kres rozwojowi Harlemu. Jego skutki były znacznie bardziej dotkliwe w tej dzielnicy, niż w innych częściach Nowego Jorku, czego rezultatem był rozwój lokalnych ruchów [[socjalizm|socjalistycznych]] oraz protesty. Baker pisała dla licznych gazet afroamerykańskich. Dzięki pracy dla „Negro National Press” poznała wydawcę czasopisma [[George Schuyler|George’a Schuylera]]. Baker wkrótce dołączyła do jego organizacji Young Negroes Cooperative League (YNCL), w której szybko zaczęła pełnić role skarbnika i sekretarza{{odn|Moye|2013|s=33}}. Celem YNCL było stworzenie lokalnych spółdzielni{{odn|Britannica|2020}}. Dzięki tej pracy nauczyła się organizacji wydarzeń{{odn|Moye|2013|s=36}}. Na początku lat 30. należała także do środowiska lokalnego oddziału YWCA, który służył za centrum kultury. [[Pauli Murray]] później stwierdziła, że wspierające się kobiety tworzące środowisko YWCA – choć same nie nazwałyby się feministkami – działały w duchu [[feminizm]]u. Baker angażowała się również w działania lokalnej biblioteki (Harlem Branch Library) – ważnej instytucji kultury dla lokalnego środowiska intelektualnego{{odn|Moye|2013|s=36}}. W połowie lat 30. prowadziła w bibliotece program pomocy dla lokalnej społeczności. Rok później opublikowała wraz z Marvel Jackson Cooke artykuł ''The Bronx Slave Market'', który opisywał upokarzające warunki życia ludzi poszukujących pracy w Nowym Jorku{{odn|Moye|2013|s=37}}. W drugiej połowie lat 30. pracowała w jednej z agend rządowych dotyczących opieki społecznej utworzonych w ramach drugiej fali [[Nowy Ład|Nowego Ładu]]{{odn|Moye|2013|s=39}}.
 
=== Praca w Krajowym Stowarzyszeniu na Rzecz Popierania Ludności Kolorowej ===
Linia 48:
16 kwietnia 1960 zorganizowała na Shaw University w Raleigh weekendową konferencję dla studentów, którzy zaczęli tego roku protestować z własnej inicjatywy, wybierając ''sit-ins'' jako nową formę konfrontacji. Celem wydarzenia było wsparcie i sieciowanie młodych działaczy, by wzmocnić i zachęcić nową generację do aktywności. Obawiała się, że starsze i bardziej konserwatywne organizacje, takie jak Kongres Równości Rasowej (CORE), będą chciały utemperować działalność młodych. Konferencja, na którą przybyło dwustu studentów, była jednym z najistotniejszych wydarzeń ruchu praw obywatelskich: podczas weekendu założony został bowiem [[Pokojowy Komitet Koordynacyjny Studentów]] (SNCC){{odn|Bryson|2015|s=274}}. [[James Forman]] – jeden z działaczy SNCC – później stwierdził, że organizacja nie powstałaby, gdyby nie Baker. Ella przeniosła się do [[Atlanta|Atlanty]], gdzie zaangażowała się w organizację działań i struktur SNCC, wspierając aktywizm młodych studentów swoim wieloletnim doświadczeniem{{odn|Bryson|2015|s=275}}. Wraz z Jane Stembridge zbudowała od podstaw SNCC. Przez pierwsze sześć lat działalności organizacji Baker działała w roli mentorki nowego pokolenia aktywistów{{odn|Ransby|2003|s=248}}{{odn|Bryson|2015|s=275}} i wzoru postępowego aktywizmu dla młodych kobiet{{odn|Ransby|2003|s=256–258}}. Odegrała także kluczową rolę w odrzuceniu przez SNCC mieszczańskiego konserwatyzmu SCLC, dzięki czemu organizacja otworzyła się na marginalizowane wcześniej grupy ubogich Afroamerykanów{{odn|Ransby|2003|s=259}}. Pierwszą ogólnokrajową akcją, w którą włączyło się SNCC, były zainicjowane przez CORE rajdy wolności: wspólne jazdy białych i czarnych studentów autobusami z [[Waszyngton]]u na Południe. Gdy działacze CORE pod wpływem narastającej przemocy m.in. ze strony [[Ku Klux Klan]]u zaczęli się wycofywać, SNCC kontynuowało akcję za pobitych działaczy{{odn|Bryson|2015|s=276–277}}. Gdy aktywizm SNCC zaczął zagrażać życiu młodych działaczy, Baker angażowała się w minimalizowanie zagrożeń{{odn|Ransby|2003|s=293}}.
 
Jedną z najważniejszych akcji przeprowadzonych przez SNCC było Freedom Summer: akcja wspierająca prawo do uczestnictwa czarnych w wyborach w [[Missisipi (stan)|Missisipi]]. Baker prowadziła wstępne spotkanie organizacyjne oraz zajęła się logistyką wydarzenia, w którym obok czarnych działaczy wzięli udział także biali studenci z Północy{{odn|Ransby|2003|s=321–325}}.
 
Poza pracą dla SNCC w pierwszej połowie lat 60. Baker działała także na rzecz Southern Conference Education Fund. Organizacja kontynuowała zbieranie funduszy dla lokalnych działaczy, które zapoczątkowało In Friendship, oraz angażowała się w zacieśnianie więzów w społeczności, które zostały osłabione przez polowania na działaczy komunistycznych{{odn|Ransby|2003|s=286}}.