Franciszek Walewski: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Wersja z 11:20, 5 lut 2022 edytuj Szczur14pp (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 12 329 edycji drobne techniczne ← poprzednia edycja		Aktualna wersja na dzień 20:06, 8 sty 2024 edytuj anuluj edycję EmptyBot (dyskusja \| edycje) Boty 688 952 edycje m dr. tech.
(Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 10: \|stopień = [[Kapitan (ranga)\|kapitan]] piechoty \|data urodzenia = [[21 września]] [[1912]] \|miejsce urodzenia = [[~~Szumsko~~Szumsk]] \|data śmierci = [[14 stycznia]] [[1979]] \|miejsce śmierci = [[Pyszkowo]] \|lata służby = 1935–1945 \|siły zbrojne = [[Plik:Orzełek II RP.svg\|20px]] [[Wojsko Polskie (II RP)\|Wojsko Polskie ~~II RP~~]]<br /> [[~~Związek~~Plik:Kotwica ~~Walki Zbrojnej~~symbol.svg\|20px]]~~<br />~~ [[~~Plik:Flaga~~Związek ~~PPP.svg~~Walki Zbrojnej\|~~30px~~ZWZ]] -[[Armia Krajowa\|AK]] \|jednostki = [[14 Pułk Piechoty Ziemi Kujawskiej\|14 pułk piechoty]] \|stanowiska = dowódca plutonu<br /> dowódca kompanii<br /> II adiutant pułku<br /> szef wyszkolenia i z-ca komendanta Rejonu Skarżysko [[Związek Walki Zbrojnej\|ZWZ]]<br /> komendant [[Podobwód Skarżysko-Kamienna Armii Krajowej\|Podobwodu I Skarżysko-Kamienna]] [[Armia Krajowa\|AK]]<br /> komendant [[Obwód Końskie Armii Krajowej\|Obwodu Końskie]] [[Armia Krajowa\|AK]] \|wojny i bitwy = [[II wojna światowa]]<br />([[kampania wrześniowa]]) * bitwa nad Ossą, * [[bitwa nad Bzurą]] \|późniejsza praca = \|odznaczenia = {{order\|KW\|1Z}} {{order\|KAK}} \|commons = Category: Franciszek Walewski }} [[Plik:Rok 1935 - promocja Szkoły Podchorążych Piechoty.jpg\|240px\|thumb\|Promocja SPP w 1935 roku. Od lewej stoją: ppor. Zbigniew Czerniak, '''ppor. Franciszek Walewski''', ppor. Jan Przedlacki, gen. bryg. [[Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński\|Włodzimierz Raczyński-Maxymowicz]], ppłk [[Franciszek Sudoł]], por. Jan Wiśniewski, ppor. [[Henryk Karasiewicz]], ppor. Mieczysław Nejman.]] [[Plik:Kompania ckm 14 pp.jpg\|240px\|thumb\|'''Por. Franciszek Walewski''' ~~prowadzi~~wraz ~~kompanię~~z kompanią ckm 14 pp (Zaolzie 1938).]] [[Plik:Grób F. Walewskiego.jpg\|240px\|thumb\|Grób '''kpt. Franciszka Walewskiego''' na włocławskim cmentarzu komunalnym.]] [[Plik:Walewski Franciszek - tabliczka 2.jpg\|240px\|thumb\|Tabliczki żołnierzy Armii Krajowej na grobie '''kpt. Franciszka Walewskiego''' i jego żony Henryki.]] '''Franciszek Walewski''' ps. „Mrok”, „Stryjek” (ur. [[21 września]] [[1912]] w [[Szumsk]]u, zm. [[14 stycznia]] [[1979]] w [[Pyszkowo\|Pyszkowie]]) – [[Kapitan (ranga)\|kapitan]] [[Piechota II RP\|piechoty]] [[Wojsko Polskie (II RP)\|Wojska Polskiego]] i [[Armia Krajowa\|Armii Krajowej]], komendant [[Podobwód Skarżysko-Kamienna Armii Krajowej\|Podobwodu I Skarżysko-Kamienna]] („Morwa”) w [[Obwód Iłża Armii Krajowej\|Obwodzie Iłża]] Inspektoratu Starachowickiego [[Armia Krajowa\|Armii Krajowej]] ([[Okręg Radom-Kielce Armii Krajowej\|Okręg Radom-Kielce]]), komendant [[Obwód Końskie Armii Krajowej\|Obwodu Końskie]] Inspektoratu Starachowickiego [[Armia Krajowa\|AK]]. == Życiorys == Syn Jana (rolnika) i Czesławy z domu Pająk. Ukończył Państwowe Seminarium Nauczycielskie Męskie w [[Bydgoszcz]]y. Absolwent [[Szkoła Podchorążych Piechoty\|Szkoły Podchorążych Piechoty]] w [[Ostrów Mazowiecka\|Ostrowi Mazowieckiej-Komorowie]]. Promowany na stopień [[podporucznik]]a został ze [[Starszeństwo oficerów\|starszeństwem]] z dnia 15 października 1935 roku oraz 215. lokatą w korpusie oficerów piechoty{{odn\|Rybka\|Stepan\|2003\|s=8}}, po czym skierowano go do służby w [[14 Pułk Piechoty Ziemi Kujawskiej\|14 pułku piechoty]] we Włocławku. Na dzień 21 września 1936 r. zajmował stanowisko młodszego oficera w 3. kompanii strzelców w I batalionie 14 pp{{odn\|Ciesielski\|2008\|s=295}}, a w dniu 16 marca 1938 r. stanowisko dowódcy plutonu w 1. kompanii c.k.m. tegoż pułku{{odn\|Ciesielski\|2008\|s=297}}. W październiku 1938 roku wziął udział w [[Polsko-czechosłowackie konflikty graniczne#Konflikt w 1938 r.\|operacji zaolziańskiej]] – jako oficer kompanii ckm zbiorczego batalionu wystawionego przez 14 pp (zajmował stanowisko zastępcy dowódcy tej kompanii, którym był por. Czesław Rolecki). Do stopnia [[porucznik]]a awansowany został ze starszeństwem z dnia 19 marca 1939 roku i 212. lokatą wśród oficerów piechoty{{odn\|Rybka\|Stepan\|2003\|s=506}}. Na dzień 23 marca 1939 roku pełnił funkcję dowódcy plutonu w 2. kompanii ckm 14 pułku piechoty{{odn\|Rybka\|Stepan\|2006\|s=564}},. ~~które~~Następnie toobjął stanowisko ~~zajmował~~dowódcy dokompanii ~~momentu ogłoszenia [[Mobilizacja\|mobilizacji]]{{odn\|Ciesielski\|2008\|s=300}}~~ckm. Zgodnie z przydziałem [[Mobilizacja\|mobilizacyjnym]] został II adiutantem 14 pułku piechoty{{odn\|Ciesielski\|2008\|s=302}}. Razem z włocławskim pułkiem wziął udział w walkach toczonych na obszarze korytarza pomorskiego i w [[bitwa nad Bzurą\|bitwie nad Bzurą]]. Został ciężko ranny w płuca w dniu 18 września 1939 r. w lesie [[Stare Budy (powiat sochaczewski)\|Budy Stare]] (w pobliżu Białej Góry nad [[Bzura\|Bzurą]])<ref group=uwaga>''W tym samym starciu został ranny również w łokieć.''</ref>{{odn\|Ciesielski\|2008\|s=302}}{{odn\|Frąckiewicz\|2018\|s=37}}{{odn\|Dziennik Bojowy 14 Pułku Piechoty}}). Uniknął niewoli i do 1 maja 1940 r. leczył się - początkowo w szpitalu, następnie w domu. Z początkiem 1940 roku przeniósł się do [[Skarżysko-Kamienna\|Skarżyska-Kamiennej]]. Od 1 sierpnia 1940 r. działał w konspiracji – w [[Związek Walki Zbrojnej\|Związku Walki Zbrojnej]] i [[Armia Krajowa\|Armii Krajowej]], początkowo w stopniu porucznika, a następnie [[Kapitan (ranga)\|kapitana]] (rozkazem Komendanta Głównego Sił Zbrojnych w Kraju został awansowany do rangi kapitana służby stałej ze starszeństwem od 11 listopada 1943 roku). Używał pseudonimów „Mrok” i „Stryjek”. Od 15 sierpnia 1940 r. zajmował stanowisko szefa wyszkolenia i zastępcy komendanta Rejonu Skarżysko w Obwodzie Kielce [[Związek Walki Zbrojnej\|ZWZ]], a od października 1940 r. objął prawdopodobnie obowiązki komendanta tego Rejonu{{odn\|Armia Krajowa. Obwód Kielce. Rejony. Rejon Skarżysko}}. Od wiosny 1942 r. do czerwca 1943 roku pełnił funkcję zastępcy komendanta [[Podobwód Skarżysko-Kamienna Armii Krajowej\|Podobwodu I Skarżysko-Kamienna]] w [[Obwód Iłża Armii Krajowej\|Obwodzie Iłża]] Armii Krajowej (komendantem był wówczas por. Stanisław Ciaś ps. „Osman”, „Fiszer”){{odn\|Borzobohaty\|1984\|s=137}}. Został ranny w przedramię 26 marca 1943 roku podczas akcji w [[Skarżysko-Kamienna\|Skarżysku]]<ref group=uwaga>''Wg części dokumentów ranę tę otrzymał 8 marca 1944 roku.''</ref>. Od czerwca 1943 r. do października 1944 roku zajmował stanowisko komendanta Podobwodu I Skarżysko-Kamienna (kryptonim „Morwa”){{Refn\|''Podobwód I Skarżysko-Kamienna przyłączony został do Obwodu Iłża z [[Obwód Kielce Armii Krajowej\|Obwodu Kielce]] w roku 1941 – na podstawie rozkazu Komendy Okręgu. Podobwód ten dzielił się na placówki, których zasięg terytorialny pokrywał się z granicami poszczególnych gmin.''{{odn\|Borzobohaty\|1984\|s=137}}\|grupa = uwaga}} w Obwodzie Iłża Inspektoratu Starachowickiego AK – wchodzącego w struktury [[Okręg Radom-Kielce Armii Krajowej\|Okręgu Radom-Kielce]]{{odn\|Borzobohaty\|1984\|s=137}}. Pod koniec lipca 1944 roku Inspektorat Starachowicki AK wystawił bataliony [[3 Pułk Piechoty Legionów Armii Krajowej\|3 pułku piechoty Legionów AK]]{{Refn\|''W ramach planu mobilizacji [[Komenda Główna Armii Krajowej\|Komendy Głównej AK]] Okręg Radom-Kielce wystawiał między innymi [[2 Dywizja Piechoty Legionów Armii Krajowej\|2 Dywizję Piechoty Leg. AK]], w skład której wchodził 3 pp Leg. AK z obwodów [[Obwód Końskie Armii Krajowej\|koneckiego]] i [[Obwód Iłża Armii Krajowej\|iłżeckiego]] AK.''{{odn\|Borzobohaty\|1984\|s=270}}\|grupa = uwaga}}. Franciszek Walewski „Stryjek” objął wówczas dowództwo batalionu sformowanego w rejonie [[Skarżysko-Kamienna\|Skarżyska]] (II batalion [[3 Pułk Piechoty Legionów Armii Krajowej\|3 pp Leg. AK]]){{Refn\|''W momencie koncentracji ogólnej 3 pp Leg. AK posiadał dwa bataliony, żadnym z nich nie dowodził wówczas Franciszek Walewski.''{{odn\|Borzobohaty\|1984\|s=278}}\|grupa = uwaga}}{{odn\|Borzobohaty\|1984\|s=278}}. Aresztowany przez Niemców, zbiegł<ref group=uwaga>''Aresztowany został przez Gestapo w październiku 1944 r., uciekł z aresztu w następnym miesiącu.''</ref> i od listopada 1944 r. przeszedł do pracy konspiracyjnej w Obwodzie [[Obwód Końskie Armii Krajowej\| Końskie]] Armii Krajowej{{odn\|Borzobohaty\|1984\|s=137}}, którego był komendantem aż do rozwiązania Armii Krajowej (19 stycznia 1945 r.)<ref group=uwaga>''Używał wówczas pseudonimu „Drogosław”.''</ref>. == Okres powojenny == Po wojnie zamieszkał we [[Włocławek\|Włocławku]], używał wówczas nazwiska Stryjek-Walewski. Nie został przyjęty do służby w Ludowym Wojsku Polskim. Pracował jako leśniczy lasów komunalnych (mieszkał między innymi w leśniczówce Dąbrówka we Włocławku). Franciszek Walewski był zapalonym myśliwym. Zmarł na atak serca w dniu 14 stycznia 1979 r. podczas polowania prowadzonego w okolicach miejscowości [[Pyszkowo]]. Pochowany został na włocławskim [[Cmentarz Komunalny we Włocławku\|Cmentarzu Komunalnym]]~~, razem z żoną Henryką (zmarłą w [[Warszawa\|Warszawie]])~~ – sektor 44A, rząd 1, grób 13. Jego żoną była Henryka Sodólska, córka Stanisława i Józefy (ur. 11 lipca 1913 r. we Włocławku, zm. 26 lipca 1992 r. w Górze Kalwarii) - żołnierz Armii Krajowej, łączniczka Komendy Głównej AK, odznaczona Krzyżem Armii Krajowej. Mieli syna Andrzeja (ur. ok. 1945 r.), a ich przysposobioną (w roku 1954) córką była Krystyna (ur. 5 lipca 1948 r. w Mostkach, zm. 8 maja 1996 r. w Otwocku). == Awanse == * [[Plik:PL Epolet ppor.svg\|35px]] [[podporucznik]] (15.10.1935){{odn\|Rybka\|Stepan\|2003\|s=8}} * [[Plik:PL Epolet por.svg\|35px]] [[porucznik]] (19.3.1939){{odn\|Rybka\|Stepan\|2006\|s=98}} * [[Plik:PL Epolet kpt.svg\|35px]] [[Kapitan (ranga)\|kapitan]] (11.11.~~1944~~1943) == Ordery i odznaczenia == * [[Krzyż Walecznych]] * [[Krzyż Armii Krajowej]] == Uwagi == {{Uwagi}} Linia 67 ⟶ 74: * {{Cytuj stronę \| url =http://www.14pp.wwi.pl/tabele-i-wykazy/\| tytuł =Dziennik Bojowy 14 Pułku Piechoty. Wykaz rannych oficerów\|data dostępu = 2018-11-16 \|odn={{odn/id\|Dziennik Bojowy 14 Pułku Piechoty}}}} == Linki zewnętrzne == * {{Cytuj stronę \|tytuł = Echo Dnia Świętokrzyskie. Wyjątkowy cmentarz partyzancki w Skarżysku-Kamiennej. 29 listopada 2017 r. \| url = http://www.echodnia.eu/swietokrzyskie/wiadomosci/skarzysko-kamienna/a/wyjatkowy-cmentarz-partyzancki-w-skarzyskukamiennej-zapal-znicz-pamieci,12719554/ \| data dostępu = 2018-03-20}} * {{Cytuj stronę \|tytuł = Armia Krajowa, Związek Walki Zbrojnej, Służba Zwycięstwu Polski – Armia Krajowa. Obwód Kielce \| url = http://akokregkielce.pl/obwod-kielce/articles/obwod-kielce.html\| data dostępu = 2018-03-28}} Linia 74 ⟶ 81: {{SORTUJ:Walewski, Franciszek}} [[Kategoria:Komendanci Obwodów AK]] [[Kategoria:Komendanci Podobwodów AK]] [[Kategoria:Oficerowie 2. Dywizji Piechoty Legionów Armii Krajowej]] Linia 79 ⟶ 87: [[Kategoria:Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)]] [[Kategoria:Działacze polskiego podziemia 1939–1945]] [[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Walecznych (władze RP na uchodźstwie)]] [[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Armii Krajowej]] [[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Komunalnym we Włocławku]] [[Kategoria:Urodzeni w 1912]]