Polanie: Różnice pomiędzy wersjami

Trwa dyskusja naukowców na temat pierwotnej stolicy Polan. Wyniki ostatnich datowań [[Dendrochronologia|dendrochronologicznych]] pokazują, że w Wielkopolsce na początku [[X wiek]]u mamy do czynienia z horyzontem chronologicznym niszczenia plemiennych grodów obronnych powstałych w czasach przedpiastowskich. Nowe grody, które możemy wiązać właśnie z Polanami, powstają nie wcześniej niż ok. [[930]]-[[940]] ([[Grzybowo (powiat wrzesiński)|Grzybowo]], [[Moraczewo (powiat gnieźnieński)|Moraczewo]], [[Kłecko]]<ref>[http://gniezno.com.pl/wiadomosci/czytaj/7751/badania_archeologiczne_w_klecku.html R. Temczuk, Badania archeologiczne w Kłecku]</ref>, [[Ostrów Lednicki]], [[Gniezno]], [[Giecz]]) podczas gdy inne wznoszono ponownie ([[Poznań]]). Niezależnie od sprawy piastowskich grodów wczesnopaństwowych można rozpatrywać koncepcję miejsca centralnego wspólnoty terytorialnej (plemienia) zamieszkującego archeologiczną ziemię gnieźnieńską. Zdaniem [[Zofia Hilczer-Kurnatowska|Zofii Kurnatowskiej]] (2000) od samego początku rolę taką spełniało Gniezno, mimo że aż do ok. 940 r. nie było grodem. Od przełomu VIII i IX w. na Górze Lecha istniały miejsca kultu (na wyższej kulminacji w rejonie kościoła św. Jerzego oraz na niższej kulminacji, pod archikatedrą prymasowską). W Gnieźnie mogły już od tego czasu odbywać się ogólnoplemienne ceremonie kultowe, obrady wiecu i starszyzny oraz intronizacje książąt. Podobnego zdania jest prof. [[Hanna Kóčka-Krenz]]: ''Gniezno najprawdopodobniej było początkowo znaczącym ośrodkiem kultowym, świadczyć o tym mogą ostatnie badania pod kościołem [[Kościół św. Jerzego w Gnieźnie|św. Jerzego]]''<ref>Opinia prof. [[Hanna Kóčka-Krenz|Hanny Kóčko-Krenz]] na [http://www.grodklecko.pl/index.php/14-sample-data-articles/270-pani-prof-hanna-kocka-krenz-w-klecku Gród Kłecko (z 14.11.2012)]</ref>.

 

 

Jedna z koncepcji głosi, że po przejęciu władzy w Wielkopolsce centralnym grodem Polan stało się [[Gniezno]], co wynikało z domniemanej kultowej roli znajdującej się tam świątyni [[Pogaństwo|pogańskiej]], przejęcie kontroli nad którą dawało Piastom legitymizację władzy<ref>[https://forumakademickie.pl/fa-archiwum/archiwum/2003/07-08/artykuly/25-bn-swiatlo_sredniowiecza.htm Nauki rolnicze XXI wieku]</ref>. Istnieją argumenty świadczące o tym, że pierwsze państwo Polan zwane było – ''państwem gnieźnieńskim''. W dokumencie ''[[Dagome iudex]]'' wydanym pod koniec rządów [[Mieszko I|Mieszka I]] użyta jest taka właśnie nazwa (''Civitas Schinesghe''). Również [[Polskie wczesnośredniowieczne emisje monetarne|niektóre monety Bolesława Chrobrego]] noszą napis „Gnezdun civitas”. Kluczową rolę Gniezna (przede wszystkim religijną) w państwie pierwszych Piastów potwierdza także fakt złożenia tam szczątków św. Wojciecha oraz to, że Gniezno staje się centrum administracji kościelnej po przyjęciu chrześcijaństwa.