Ruda: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Rezabot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (Robot dodał ba:Кентас, kk:Кентас
m Wycofanie edycji użytkownika 91.193.161.177 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Piotr967.
Znaczniki: Wycofanie zmian Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna
 
(Nie pokazano 41 wersji utworzonych przez 33 użytkowników)
Linia 1:
{{DisambigRInne znaczenia|kopaliny|[[Ruda (ujednoznacznienie)|inne znaczenia słowa Ruda]]}}
'''Ruda''' – [[kopalina]], czyli [[skała]] lub [[minerał]], z której uzyskuje się jeden lub więcej składników. Ruda w sensie przemysłowym[[przemysł]]owym to minerał zawierający związki [[Metale|metali]]. W rudach występują też inne [[związki chemiczne]], mniej przydatne bądź stanowiące [[odpad]] np. [[tlenki]], które tworzą tzw. [[skała płonna|skałę płonną]].
[[Plik:Kupfer mineral erz.jpg|thumb|200px|Ruda [[Miedź|miedzi]]]]
[[Plik:Banded iron formation.jpg|thumb|200px|Ruda [[Żelazo|żelaza]]]]
[[Plik:ManganeseOreUSGOV.jpg|thumb|200px|Ruda [[mangan]]u]]
[[Plik:LeadOreUSGOV.jpg|thumb|200px|Ruda [[Ołów|ołowiu]]]]
[[Plik:GoldOreUSGOV.jpg|thumb|200px|Ruda [[Złoto|złota]]]]
[[Plik:OreCartPachuca.JPG|thumb|200px|Wagonik do przewozu rud z kopalni na wystawie w [[Archiwum Historycznym i Muzeum Górnictwa]] w [[Pachuca]], [[Meksyk]]]]
'''Ruda''' – [[kopalina]], czyli [[skała]] lub [[minerał]], z której uzyskuje się jeden lub więcej składników. Ruda w sensie przemysłowym to minerał zawierający związki [[Metale|metali]]. W rudach występują też inne związki, np. [[tlenki]], które tworzą tzw. [[skała płonna|skałę płonną]].
 
=== Podział rud ===
Rudy dzieli się na monometaliczne (zawierające jeden metal) i polimetaliczne (zawierające więcej niż jeden metal). Ze względu na najczęściej występujące minerały rudne można je podzielić na:
* rudy [[żelazoRudy żelaza na Ziemi|rudy żelaza]]: [[magnetyt]], [[hematyt]] ([[tlenek żelaza(III)]]); [[limonit]], [[syderyt]] ([[węglan żelaza(II)]])
 
'''Podział rud''' oraz najczęściej występujące minerały rudne:
* rudy [[żelazo|żelaza]]: [[magnetyt]], [[hematyt]] ([[tlenek żelaza(III)]]); [[limonit]], [[syderyt]] ([[węglan żelaza(II)]])
* rudy [[cynk]]u: [[sfaleryt|blenda cynkowa]] ([[siarczek cynku]]); [[galman|galman cynkowy]] ([[węglan cynku]]);
* rudy [[ołów|ołowiu]]: [[galena]]
* rudy [[miedź|miedzi]]: [[chalkozyn]] ([[siarczek miedzi(I)]]); [[chalkopiryt]]
* rudy [[metale nieżelazne|metali nieżelaznych]]
<gallery heights=150px widths=200px>
[[Plik:Kupfer mineral erz.jpg|thumb|200px|Ruda [[Miedź|miedzi]]]]
[[Plik:Banded iron formation.jpg|thumb|200px|Ruda [[Żelazo|żelaza]]]]
[[Plik:ManganeseOreUSGOV.jpg|thumb|200px|Ruda [[mangan]]u]]
[[Plik:LeadOreUSGOV.jpg|thumb|200px|Ruda [[Ołów|ołowiu]]]]
[[Plik:OreCartPachuca.JPG|thumb|200px|Wagonik do przewozu rud z kopalni na wystawie w [[Archiwum Historycznym i Muzeum Górnictwa]] w [[Pachuca]], [[Meksyk]]]]
</gallery>
 
=== Zobacz też ===
{{commons|Ore|Ruda}}
* [[górnictwo]]
* [[metalurgia]]
* [[surowiec mineralny]]
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
[[Kategoria:Kruszce i rudy| ]]
 
[[ar:خام]]
[[az:Filiz]]
[[bn:আকরিক]]
[[ba:Кентас]]
[[be:Руда]]
[[bg:Руда]]
[[ca:Mena]]
[[cs:Ruda (geologie)]]
[[sn:Chitofu (mugodhi)]]
[[da:Malm]]
[[de:Erz]]
[[et:Maak]]
[[en:Ore]]
[[es:Mena (minería)]]
[[eo:Erco]]
[[fa:سنگ معدن]]
[[fr:Minerai]]
[[hi:अयस्क]]
[[hr:Mineralne sirovine]]
[[io:Erco]]
[[id:Bijih]]
[[is:Málmgrýti]]
[[he:עפרה (מחצב)]]
[[ka:მადანი]]
[[kk:Кентас]]
[[ht:Minrè]]
[[lv:Rūda]]
[[lb:Äerz]]
[[lt:Rūda]]
[[hu:Érc]]
[[my:သတ္တုကျောက်ရိုင်း]]
[[nl:Erts (mineraal)]]
[[ja:鉱石]]
[[no:Malm]]
[[nn:Malm]]
[[nds:Ierz]]
[[pt:Minério]]
[[ro:Minereu]]
[[qu:Chuqi]]
[[ru:Руда]]
[[simple:Ore]]
[[sk:Ruda]]
[[sl:Ruda]]
[[sh:Ruda]]
[[fi:Malmi]]
[[sv:Malm]]
[[ta:கனிமூலம்]]
[[te:ఖనిజాలు]]
[[tr:Maden]]
[[uk:Руда]]
[[vi:Quặng]]