Mników (województwo małopolskie)

wieś w województwie małopolskim

Mnikówwieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Liszki, u wylotu Doliny Mnikowskiej.

Mników
wieś
Ilustracja
Chałupa w części wsi Skały
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

krakowski

Gmina

Liszki

Liczba ludności (2022)

1554[2]

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-084[3]

Tablice rejestracyjne

KRA

SIMC

0325529

Położenie na mapie gminy Liszki
Mapa konturowa gminy Liszki, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Mników”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Mników”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Mników”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Mników”
Ziemia50°03′38″N 19°43′16″E/50,060556 19,721111[1]

Części wsi

edytuj
Części wsi Mników[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0325618 Baczyn przysiółek
0325535 Bory część wsi
0325541 Dziady część wsi
0325558 Gaik część wsi
0325564 Górka część wsi
0325570 Piła część wsi
0325587 Skałki część wsi
0325593 Skały część wsi
0325601 Zarymnie część wsi

Historia

edytuj

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1384 roku[6]. Właścicielami byli kolejno: Piotr z Mnikowa, Jan Kożuszek z Mnikowa, Marcin Frykacz z Mnikowa, Piotr Frykacz z Mnikowa, Mikołaj Wolski[7]. Mikołaj Wolski z inspiracji papieża Klemensa VIII, zaproponował kamedułom z eremu Montis Coronae w Italii fundację w Krakowie. 22 lutego 1604 r. aktem w urzędzie grodzkim w Krakowie zapisał na rzecz fundacji wsie Mników i Mnikówek[8].

Murowany folwark wybudowany przez kamedułów w XVIII w. wraz z jedną trzecią areału ziemi (95 ha) wydzierżawiło w 1928 r. zgromadzenie ss. Albertynek[9]. Pozostałą część (200 ha) zakupił Józef Nieniewski[7]. Po upaństwowieniu ziemi w 1950 r., majątkiem zarządzała rolnicza spółdzielnia produkcyjna.

W latach 1975–1998 w województwie krakowskim.

Zabytki

edytuj

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[10].

Inne zabytki

edytuj
  • Pozostałości grodziska zwanego „Góra Zamkowa” lub „Zamczysko” usytuowanego na grzbiecie skalnego wzniesienia nad Doliną Mnikowską. Na jego terenie odnaleziono fragmenty ceramiki kultury łużyckiej[11]. Grodzisko używane było również w okresie wczesnego średniowiecza[9];
  • ślady fortyfikacji niemieckich z lat 1944–1945.

Turystyka

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 82056
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 789 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Rejestr TERYT. Jednostki podziału terytorialnego (TERC). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2023-07-18].
  6. Zinkow 2008 ↓, s. 410.
  7. a b Libicki 2012 ↓, s. 289.
  8. Wanat 2006 ↓, s. 57.
  9. a b Zinkow 2008 ↓, s. 412.
  10. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-11-29].
  11. Leńczyk 1983 ↓, s. 24.

Bibliografia

edytuj