Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce

Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce – grupy społeczne zamieszkujące Polskę identyfikujące się z innym narodem niż polski. Mniejszości narodowe i etniczne stanowią w Polsce kilka procent ludności kraju. Polska należy do tych państw europejskich, które mają ich najniższy odsetek[1].

Według ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym[2] mniejszości te są wyodrębniane na podstawie łącznie sześciu kryteriów, w szczególności mniejszej niż pozostała ludność, liczebności i zamieszkiwania obecnego terytorium RP przez przodków jej członków od co najmniej 100 lat. Definicja ta podaje też jedno kryterium odróżniające mniejszość etniczną od narodowej – pierwsza oznacza grupę, która nie utożsamia się z innym narodem (współcześnie) zorganizowanym we własnym państwie.

Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce według ustawy

edytuj

Art. 2 ust. 2 ustawy wskazuje, które z mniejszości uważa się za mniejszości narodowe w rozumieniu tej ustawy. Ustawa wymienia w tym zakresie (w kolejności alfabetycznej) mniejszości: białoruską, czeską, litewską, niemiecką, ormiańską, rosyjską, słowacką, ukraińską i żydowską. W art. 2 ust. 4 ustawy wymienia się mniejszości, uznane za mniejszości etniczne w rozumieniu ustawy: karaimską, łemkowską, romską i tatarską. Ponadto art. 19 ust. 2 definiuje język kaszubski jako język regionalny.

Liczebność poszczególnych grup etnicznych w Polsce według wyników spisów powszechnych

edytuj
 
Gminy w Polsce, w których co najmniej 10% mieszkańców zadeklarowało narodowość niepolską (porównanie danych ze spisu powszechnego z 2011 roku i z 2002 roku)

Narodowość w czasie spisów w Polsce badana była pięciokrotnie: w 1921, 1931 (narodowość była ustalana pośrednio na podstawie wyznania oraz języka ojczystego), 1946 (spis sumaryczny), 2002 i 2011.

Narodowy Spis Powszechny 2002

edytuj

W Narodowym Spisie Powszechnym z 2002 roku ponad 96% ankietowanych zadeklarowało narodowość polską, 1,23% (471,5 tys. osób) – przynależność do innej narodowości, natomiast 2,03% ludności (774,9 tys. osób) nie określiło swej narodowości[3]. Jednakże pojawiały się zarzuty zaniżania liczby osób deklarujących inną narodowość niż polska[4]. Spis w 2002 roku był przeprowadzony w sytuacji, gdy nie istniało jeszcze ustawowe uregulowanie definiujące mniejszość narodową lub etniczną.

Poniższa tabela podaje dla mniejszości liczących więcej niż 1000 osób dane spisu z 2002[3], w tym na podstawie danych szczegółowych[5] wyliczone na potrzeby Wikipedii wielkości dominującego – powyżej 10% – rozmieszczenia procentowego. Dane dotyczą ogółu osób mieszkających w 2002 roku w Polsce, a nie tylko osób posiadających polskie obywatelstwo – do mniejszości, zgodnie z ustawą, należą osoby posiadające polskie obywatelstwo, a nie należą obcokrajowcy mieszkający w Polsce. Mniejszości uznane w Polsce (wymienione w ustawie) zostały wytłuszczone.

Nk.[6] Grupa Liczba osób Zamieszkiwane województwa (2002) Patrz też
1 Ślązacy 173 153 śląskie (86%), opolskie (14%) Ślązacy
2 Niemcy 152 897 opolskie (70%), śląskie (21%) Niemcy w Polsce
3 Białorusini 48 737 podlaskie (95%) Białorusini w Polsce
4 Ukraińcy 30 957 warmińsko-mazurskie (39%), zachodniopomorskie (13%), podkarpackie (11%) Ukraińcy w Polsce
5 Romowie 12 855 małopolskie (13%), dolnośląskie (10%), mazowieckie (10%) Romowie w Polsce
6 Rosjanie 6103 mazowieckie (22%), dolnośląskie (11%), podlaskie (11%) Rosjanie w Polsce
7 Łemkowie 5863 dolnośląskie (53%), małopolskie (27%), lubuskie (13%),
8 Litwini 5846 podlaskie (88%) Litwini w Polsce
9 Kaszubi 5062 pomorskie (98%)
10 Słowacy 2001 małopolskie (81%) Słowacy w Polsce
11 Wietnamczycy 1808 mazowieckie (60%) Wietnamczycy w Polsce
12 Francuzi 1633 mazowieckie (30%), śląskie (12%), dolnośląskie (12%) Francuzi w Polsce
13 Amerykanie 1541 mazowieckie (24%), małopolskie (16%) Amerykanie w Polsce
14 Grecy 1404 dolnośląskie (38%), zachodniopomorskie (12%) Grecy w Polsce
15 Włosi 1367 mazowieckie (23%), małopolskie (10%) Włosi w Polsce
16 Żydzi 1133 mazowieckie (38%), dolnośląskie (18%), opolskie (1%) Żydzi w Polsce
17 Bułgarzy 1112 mazowieckie (35%), śląskie (10%), opolskie (1%) Bułgarzy w Polsce
18 Ormianie 1082 mazowieckie (24%) Ormianie w Polsce

Narodowy Spis Powszechny 2011

edytuj

W Narodowym Spisie Powszechnym z 2011 roku narodowość polską zadeklarowało 97,09% ankietowanych (wliczając osoby deklarujące również drugą narodowość). 871,5 tys. osób (2,26%) zadeklarowało dwie narodowości – polską i niepolską, w tym 788 tys. (2,05%) polską jako pierwszą, a 83 tys. (0,22%) polską jako drugą. 596 tys. osób (1,55%) zadeklarowało wyłącznie niepolską narodowość, z czego 46 tys. osób (0,12%) zadeklarowało dwie niepolskie narodowości[7].

Poniższa tabela podaje dla mniejszości liczących więcej niż 1000 osób dane spisu z 2011 (zarówno osoby deklarujące tylko niepolską narodowość, jak i osoby deklarujące łącznie narodowość polską i niepolską)[7]. Dane dotyczą ogółu osób mieszkających w Polsce, a nie tylko osób posiadających polskie obywatelstwo – do mniejszości, zgodnie z ustawą, należą osoby posiadające polskie obywatelstwo, a nie należą obcokrajowcy mieszkający w Polsce. Mniejszości uznane w Polsce (wymienione w ustawie) zostały wytłuszczone.

Nk.[6] Grupa Liczba osób
Ogółem Jako pierwsza identyfikacja
(w tym jedyna)
Jako jedyna identyfikacja Jako druga identyfikacja Wraz z identyfikacją polską
1 Ślązacy 846719 435750 375635 410969 430798
2 Kaszubi 232547 17746 16377 214801 215784
3 Niemcy 147814 74464 44549 73350 63847
4 Ukraińcy 51001 38387 27630 12613 20797
5 Białorusini 46787 36399 30195 10388 15562
6 Romowie 17049 12560 9899 4489 7036
7 Rosjanie 13046 8203 5176 4842 7119
8 Amerykanie 11838 1239 813 10600 10811
9 Łemkowie 10531 7086 5612 3445 3621
10 Anglicy 10495 1560 1193 8935 9132
11 Włosi 8641 1690 912 6951 7548
12 Francuzi 7999 1506 1094 6439 6754
13 Litwini 7863 5599 4830 2264 2961
14 Żydzi 7508 2488 1636 5020 5355
15 Wietnamczycy 4027 3585 2910 442 1095
16 Hiszpanie 3967 496 403 3472 3432
17 Holendrzy 3927 860 520 3067 3326
18 Ormianie 3623 2971 2031 652 1524
19 Grecy 3600 1083 657 2517 2858
20 Czesi 3447 1307 969 2139 2176
21 Słowacy 3240 2294 1889 947 1114
22 Kociewiacy 3065 19 9 3046 3053
23 Kanadyjczycy 2991 297 97 2694 2824
24 Górale 2935 96 96 2839 2824
25 Bułgarzy 2171 1237 885 934 1224
26 Irlandczycy 2131 301 217 1830 1861
27 Tatarzy 1916 1000 665 916 1112
28 Szwedzi 1909 325 214 1584 1633
29 Węgrzy 1728 710 413 1018 1213
30 Austriacy 1708 327 199 1381 1413
31 Australijczycy 1595 176 82 1419 1471
32 Chińczycy 1539 1082 989 457 497
33 Wielkopolanie 1515 468 380 1047 1109
34 Norwegowie 1489 225 151 1264 1307
35 Japończycy 1460 337 341 1087 1057
36 Mazurzy 1376 252 149 1125 1027
37 Hindusi 1357 831 702 525 627
38 Arabowie 1328 587 372 741 851
39 Belgowie 1191 218 118 973 1039
40 Turcy 1162 725 542 437 554

Narodowy Spis Powszechny 2021

edytuj

W Narodowym Spisie Powszechnym z 2021 roku narodowość polską zadeklarowało 96,28% ankietowanych (wliczając osoby deklarujące również drugą narodowość). 974,85 tys. osób (2,56%) zadeklarowało dwie narodowości – polską i niepolską. 429,9 tys. osób (1,13%) zadeklarowało wyłącznie niepolską narodowość, z czego 95,4 tys. osób (0,025%) zadeklarowało dwie niepolskie narodowości[8].

Poniższa tabela podaje dla mniejszości liczących więcej niż 1000 osób dane spisu z 2021 (zarówno osoby deklarujące tylko niepolską narodowość, jak i osoby deklarujące łącznie narodowość polską i niepolską)[8]. Dane dotyczą ogółu osób mieszkających w Polsce, a nie tylko osób posiadających polskie obywatelstwo – do mniejszości, zgodnie z ustawą, należą osoby posiadające polskie obywatelstwo, a nie należą obcokrajowcy mieszkający w Polsce. Mniejszości uznane w Polsce (wymienione w ustawie) zostały wytłuszczone.

Nk.[6] Narodowość Liczba osób
Łącznie Jako pierwsza identyfikacja Jako druga identyfikacja Wraz z identyfikacją polską
Z drugą Jako jedyna
1 śląska 596224 236588 187372 359636 385046
2 kaszubska 179685 15177 11961 164508 166839
3 niemiecka 144177 42558 23495 101619 98336
4 ukraińska 82440 64909 45777 17531 34076
5 białoruska 56607 43693 35370 12914 19997
6 angielska 54424 4685 3123 49739 50700
7 amerykańska 27756 2610 1678 25146 25613
8 włoska 19980 3377 2241 16603 17400
9 żydowska 17156 8064 6036 9092 9650
10 rosyjska 15994 10977 7831 5017 6992
11 francuska 14739 2079 1319 12660 13148
12 łemkowska 13607 9226 7346 4381 5149
13 romska 13303 9026 7096 4277 5827
14 irlandzka 11638 944 627 10694 10866
15 litewska 10287 8088 7291 2199 2757
16 holenderska 10254 1089 744 9165 9339
17 norweska 8967 486 345 8481 8491
18 hiszpańska 8526 978 715 7548 7615
19 czeska 7818 4035 3525 3783 3705
20 szwedzka 7046 566 380 6480 6556
21 ormiańska 6772 5586 4361 1186 2140
22 belgijska 6155 542 326 5613 5766
23 kanadyjska 6023 537 326 5486 5593
24 słowacka 5889 4508 3291 1381 2333
25 grecka 5451 1139 771 4312 4548
26 tatarska 5295 4009 3326 1286 1507
27 wietnamska 5271 4198 3314 1073 1929
28 szkocka 4054 309 208 3745 3759
29 australijska 3592 309 206 3283 3319
30 karaimska 3479 3383 3185 96 127
31 austriacka 3402 371 245 3031 2992
32 duńska 3393 351 253 3042 3078
33 szwajcarska 2907 258 163 2649 2690
34 turecka 2566 1226 861 1340 1586
35 bułgarska 2373 1319 866 1054 1424
36 japońska 2123 371 307 1752 1740
37 węgierska 2113 679 444 1434 1564
38 góralska 1997 100 72 1897 1912
39 hinduska 1941 1129 938 812 949
40 kurpiowska 1897 26 19 1871 1869
41 kociewska 1773 71 65 1702 1692
42 islandzka 1748 75 51 1673 1657
43 chorwacka 1656 232 159 1424 1411
44 chińska 1647 909 774 738 818
45 portugalska 1594 386 266 1208 1260
46 arabska 1413 565 337 848 957
47 egipska 1299 629 411 670 856
48 mazurska 1287 367 235 920 957
49 rumuńska 1256 563 370 693 809
50 nigeryjska 1157 589 408 568 724
51 serbska 1149 446 257 703 817
52 brazylijska 1097 347 232 750 809
53 gruzińska 1077 586 431 491 581
54 albańska 1044 247 165 797 769
55 koreańska 1040 354 296 686 698

Polskie ustawodawstwo dotyczące mniejszości

edytuj
  • Konstytucja RP (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483) w art. 35 gwarantuje obywatelom polskim należącym do mniejszości narodowych i etnicznych wolność zachowania i rozwoju własnego języka, zachowania obyczajów i tradycji oraz rozwoju własnej kultury, w tym prawo do tworzenia własnych instytucji edukacyjnych, kulturalnych i instytucji służących ochronie tożsamości religijnej oraz do uczestnictwa w rozstrzyganiu spraw dotyczących ich tożsamości kulturowej
  • ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2022 r. poz. 1277) zwalnia komitety wyborcze wyborców utworzone przez członków organizacji mniejszości narodowych z wymogu przekroczenia 5% progu wyborczego w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
  • ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 1082) stanowi, że szkoły publiczne umożliwiają podtrzymanie tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej, a w szczególności naukę języka oraz własnej historii i kultury
  • ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji ustala, że publiczne radio i telewizja powinny uwzględniać potrzeby mniejszości narodowych i etnicznych
  • ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim zawiera deklarację, że zawarte w niej przepisy nie naruszają praw mniejszości oraz wydane na jej podstawie rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji przewidujące m.in., że w miejscowościach, w których występują zwarte środowiska mniejszości narodowych lub etnicznych nazwom i tekstom w języku polskim mogą towarzyszyć wersje w przekładzie na język mniejszości[9]
  • ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny w art. 256 przewiduje penalizację przestępstw popełnianych na tle etnicznym
  • ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych zabrania przetwarzania danych ujawniających pochodzenie etniczne
  • ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych, oraz o języku regionalnym:
    • definiuje mniejszości narodowe i etniczne w Polsce.
    • stwierdza, że każda osoba ma prawo do swobodnej decyzji o traktowaniu jej jako osoby należącej bądź też nienależącej do mniejszości, a wybór taki lub korzystanie ze związanych z tym wyborem praw nie pociąga za sobą jakichkolwiek niekorzystnych skutków;
    • stanowi, że nikt nie może być obowiązany, z wyjątkiem prawem przewidzianym, do ujawnienia informacji o własnej przynależności do mniejszości lub ujawnienia swojego pochodzenia, języka mniejszości lub religii;
    • zabrania stosowania środków mających na celu asymilację osób należących do mniejszości, jeżeli środki te są stosowane wbrew ich woli oraz zabrania stosowania środków mających na celu zmianę proporcji narodowościowych lub etnicznych na obszarach zamieszkanych przez mniejszości;
    • stwierdza, że nikt nie może być obowiązany do udowodnienia własnej przynależności do danej mniejszości;
    • przyznaje osobom należącym do mniejszości prawo do używania i pisowni swoich imion i nazwisk zgodnie z zasadami pisowni języka mniejszości, w szczególności do rejestracji w aktach stanu cywilnego i dokumentach tożsamości
    • dopuszcza używanie języka mniejszościowego, w wybranych gminach, jako języka pomocniczego, w kontaktach z organami gminy;
    • określa, że obok ustalonych w języku polskim nazw geograficznych mogą być używane, jako nazwy dodatkowe, tradycyjne nazwy w języku mniejszości dla miejscowości, obiektów fizjograficznych oraz ulic.
    • zobowiązuje organy władzy publicznej do podejmowania środków w celu wspierania działalności zmierzającej do ochrony, zachowania i rozwoju tożsamości kulturowej mniejszości, w szczególności przyznawania dotacji celowych i podmiotowych z budżetu państwa oraz środków z budżetów jednostek samorządu terytorialnego; dotacje mogą być przyznawane np. na działalność instytucji kulturalnych, wydawanie książek, czasopism, wspieranie programów telewizyjnych i audycji radiowych realizowanych przez mniejszości.

Szkolnictwo mniejszości

edytuj

System edukacji

edytuj

Szkolnictwo w języku mniejszości narodowej, języku mniejszości etnicznej lub języku regionalnym musi być wprowadzone po złożeniu wniosku rodziców lub opiekunów prawnych co najmniej 7 dzieci w przedszkolu i szkole podstawowej lub co najmniej 14 dzieci w szkole ponadpodstawowej (dopuszczalne jest wprowadzenie edukacji przy mniejszej liczbie uczniów jeśli pozwalają na to względy finansowe i organizacyjne). Złożenie wniosku oznacza:

  • zaliczenie przedmiotu język mniejszości / język regionalny do obowiązkowych zajęć edukacyjnych ucznia – co oznacza, że ocena z tego przedmiotu jest wliczana do średniej ocen ucznia i ma wpływ na jego promocję,
  • zaliczenie przedmiotu własna historia i kultura do dodatkowych zajęć edukacyjnych dla ucznia - co oznacza, że ocena z tego przedmiotu jest wliczana do średniej ocen ucznia, nie ma jednak wpływu na jego promocję.
  • możliwość organizacji przez dyrekcję placówki dodatkowych zajęć z przedmiotu geografia państwa, z którego obszarem kulturowym utożsamia się mniejszość narodowa

Organizacja nauki w przedszkolach odbywa się na jeden z czterech sposobów:

  • prowadzenie zajęć przedszkolnych w języku mniejszości lub regionalnym: wówczas dla dzieci spełniających obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego w przedszkolach i oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych należy część zajęć w wymiarze 4 godzin (zegarowych) tygodniowo prowadzić w języku polskim
  • prowadzenie zajęć w sposób dwujęzyczny – w języku polskim i języku mniejszości lub języku regionalnym (w równych proporcjach czasowych)
  • prowadzenie zajęć w języku polskim, przy czym część tych zajęć w wymiarze 4 godzin (zegarowych) tygodniowo prowadzona jest w języku mniejszości lub regionalnym.
  • język mniejszości lub język regionalny nauczany jest w grupach międzyprzedszkolnych (które mogą liczyć od 3 do 20 dzieci)

Organizacja nauki języka mniejszości lub języka regionalnego w szkołach podstawowych i średnich odbywa się na jeden z czterech sposobów:

  • język ten może być językiem nauczania szkolnego (wykładowym): wówczas zajęcia edukacyjne w klasie są prowadzone w tym języku (z wyjątkiem zajęć obejmujących edukację polonistyczną na etapie edukacji wczesnoszkolnej, a na dalszych etapach edukacyjnych – z wyjątkiem zajęć obejmujących język polski, część historii dotyczącą historii Polski i część geografii dotyczącą geografii Polski)
  • język mniejszości lub regionalny może być drugim, obok polskiego, językiem nauczania: wówczas zajęcia w dwóch językach są prowadzone na co najmniej czterech obowiązkowych przedmiotach (z wyjątkiem zajęć obejmujących język polski, część historii dotyczącą historii Polski i część geografii dotyczącą geografii Polski)
  • język mniejszości i język regionalny może być dodatkowym przedmiotem dla ucznia, który pobiera naukę w szkole w języku polskim.
  • język mniejszości lub język regionalny nauczany jest w grupach międzyszkolnych (które mogą liczyć od 3 do 20 uczniów)

Język mniejszości lub język regionalny nauczany jest w wymiarze 4-5 godzin tygodniowo (3 jeśli jest przedmiotem dodatkowym), własna historia i kultura w wymiarze nie mniejszym niż 30 godzin na dany etap kształcenia, a geografia kraju pochodzenia w wymiarze do 15 godzin na danym etapie.

Język mniejszości narodowej, język mniejszości etnicznej i język regionalny są zaliczane do maturalnych przedmiotów dodatkowych. Egzamin maturalny z tych języków jako przedmiotu dodatkowego może być zdawany w części pisemnej albo w części pisemnej i w części ustnej tego samego języka na poziomie rozszerzonym. Absolwenci szkół lub oddziałów, w których zajęcia edukacyjne były prowadzone w języku mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub w języku regionalnym oraz absolwenci szkół lub oddziałów, w których język mniejszości narodowej, język mniejszości etnicznej lub język regionalny był drugim językiem nauczania, mogą zdawać na egzaminie maturalnym przedmioty w języku polskim lub w języku danej mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub w języku regionalnym (z wyjątkiem języka polskiego oraz treści dotyczących historii Polski i geografii Polski).

Liczba uczniów objętych oświatą w języku mniejszości lub regionalnym

edytuj

Liczba uczniów dla poszczególnych mniejszości narodowych, mniejszości etnicznych i społeczności języka regionalnego, na których naliczono subwencję oświatową[10]:

mniejszość lub społeczność liczba uczniów w 2017 % liczba uczniów w 2018 %
Białoruska 2 710 3,6% 2 661 3,4%
Litewska 839 1,1% 822 1,0%
Łemkowska 279 0,4% 266 0,3%
Niemiecka 45 677 60,5% 50 035 63,0%
Ormiańska 66 0,1% 67 0,1%
Romska 2 120 2,8% 2 145 2,7%
Słowacka 245 0,3% 217 0,3%
Ukraińska 3 383 4,5% 3 236 4,1%
Żydowska 372 0,5% 499 0,6%
Kaszubska 19 772 26,2% 19 413 24,4%
Rosyjska 56 0,1% 60 0,1%
Razem 75 519 100% 79 421 100%

Edukacja dzieci z mniejszości żydowskiej odbywa się w języku hebrajskim. Nie odbywa się, choć jest prawnie możliwa, edukacja w języku jidysz, a także czeskim, karaimskim i tatarskim.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Szczygielski K., Geografia mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce. Ujęcie ilościowe. Wydawnictwo Instytut Śląski, Opole 2008, s. 27.
  2. Zgodnie z definicją w artykule 2 ustawy – tekst jednolity, dostępny w Internecie, dostęp 2017-04-24 (Dz.U. z 2017 r. poz. 823).
  3. a b GUS, Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002 w zakresie deklarowanej narodowości oraz języka używanego w domu, dostępne w Internecie, dostęp 2011-01-11.
  4. Organizacje takie jak Ruch Autonomii Śląska czy Związek Ukraińców w Polsce, poparty przez Jacka Kuronia (oraz wiele osób niezrzeszonych) zarzuciły, iż w wielu przypadkach rachmistrze spisowi odmawiali wpisania narodowości innej niż polska do formularza lub wpisywali ołówkiem by móc później ją zmienić. Obecnie zarzuty te nie są negowane ani przez GUS, ani przez władze (por. stenogramy z posiedzeń sejmowej Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych [1]).
  5. GUS, Ludność według deklarowanej narodowości oraz województw w 2002 r., dostępna w Internecie, dostęp 2008-12-26.
  6. a b c Numer kolejny mniejszości w ww. źródłowej tabeli danych szczegółowych.
  7. a b Ludność. Stan i struktura demograficzno-społeczna. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011. Główny Urząd Statystyczny, 2013-04-09. [dostęp 2013-04-13].
  8. a b Tablice z ostatecznymi danymi w zakresie przynależności narodowo-etnicznej, języka używanego w domu oraz przynależności do wyznania religijnego. GUS, 2023-12-20. [dostęp 2024-03-22]. (pol.).
  9. Tekst rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 18 marca 2002, dostępny w Internecie, dostęp 2008-12-26 (Dz.U. z 2002 r. nr 37, poz. 349).
  10. VII Raport dotyczący sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego w Rzeczypospolitej Polskiej, dostępne w Internecie, dostęp 2021-03-16.

Linki zewnętrzne

edytuj