Nurek[5] (Cerorhinca monocerata) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny alk (Alcidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Cerorhinca[5][6]. Nie wyróżnia się podgatunków[3][6].

Nurek
Cerorhinca monocerata[1]
(Pallas, 1811)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

mewowce

Parvordo

Larida

Nadrodzina

Alcoidea

Rodzina

alki

Podrodzina

nurniczki

Rodzaj

Cerorhinca[2]
Bonaparte, 1828

Gatunek

nurek

Synonimy

Alca monocerata Pallas, 1811[3]

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     występuje przez cały rok

     zimowiska

Morfologia
Długość ciała 35–38 cm; masa ciała około 533 g; rozpiętość skrzydeł 56–63 cm[3].
Ptak o ciemnobrązowym wierzchu ciała, szarowobrązowym gardle, czole, piersi, bokach oraz białym brzuchu. Biała brew i pasek przyżuchwowy. W porównaniu z innymi alkami ma czerwonopomarańczowy, dłuższy, węższy i niższy dziób. W zimie brakuje płowej narośli u nasady dzioba oraz białego rysunku na głowie. Obie płci podobne.
Zasięg, środowisko
Gniazda buduje w norach na pochylonych zboczach skalnych zwróconych do morza, opuszcza je jedynie w nocy. Południowo-wschodnia Rosja (w tym południowy Sachalin i południowe Kuryle), Japonia, być może także skrajnie północno-wschodnia Korea, a ponadto północno-zachodnia i środkowo-zachodnia Ameryka Północna (w tym Aleuty, południowa i południowo-wschodnia Alaska). Zimuje na wodach przybrzeżnych – w Azji w granicach i w pobliżu zasięgu lęgowego, na południe aż po środkowo-wschodnie Chiny, a w Ameryce Północnej – w środkowo-zachodniej części kontynentu – zwykle od południowej Kolumbii Brytyjskiej (rzadko od południowo-wschodniej Alaski) na południe po Kalifornię Dolną[3].
Status
IUCN uznaje nurka za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 1996 roku szacowano liczebność światowej populacji na ponad 1,3 miliona osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na przypadkowe zaplątywanie się w sieci, drapieżnictwo ze strony introdukowanych gatunków oraz zmiany klimatu[4].

Przypisy

edytuj
  1. Cerorhinca monocerata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Cerorhinca, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-01-30] (ang.).
  3. a b c d Nettleship, D.N., Garcia, E.F.J. & Boesman, P.: Rhinoceros Auklet (Cerorhinca monocerata). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2019. [dostęp 2020-01-20].
  4. a b Cerorhinca monocerata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. a b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Aethiinae Anonymous, 1908 (1840) – nurniczki (wersja: 2015-10-31). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-17].
  6. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-17]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Multico Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne

edytuj