Pruska Kolej Wschodnia

Pruska Kolej Wschodnia (niem. Preußische Ostbahn) – linia kolejowa długości około 740 km, łącząca Berlin ze stolicą Prus WschodnichKrólewcem oraz z, leżącymi na granicy z Imperium Rosyjskim, Ejtkunami.

Linia kolejowa
Pruska Kolej Wschodnia
Dane podstawowe
Zarządca

Dyrekcja Kolei w Bydgoszczy

Rozstaw szyn

1435 mm

Zdjęcie LK
Budynek Dyrekcji Pruskiej Kolei Wschodniej w Bydgoszczy (od 1849 r.), zbudowany w latach 1886-1889
Sieć Pruskiej Kolei Wschodniej zaznaczona na mapie z 1905
Mosty kolejowe w Bydgoszczy
Most przez Wisłę w Tczewie
Estakada kolejowa w Gorzowie Wielkopolskim

Historia

edytuj

Koncepcja jej budowy powstała w 1842, a pierwsze prace rozpoczęto w 1846 r. W 1851 linia z Krzyża dotarła do Bydgoszczy, następnie w 1852 do Gdańska i w 1853 – Królewca. Odcinek TczewMalbork, ze względu na trwającą budowę mostów na Wiśle i Nogacie, do 1857 pasażerowie przebywali dyliżansami konnymi. 12 października 1857 ukończono odcinek Krzyż – KostrzynFrankfurt nad Odrą[1]. Budowę linii kontynuowano i w 1860 poprzez Insterburg dotarła do granicy z Rosją w Eydtkuhnen (pol. Ejtkuny). W 1861 wybudowano odcinek BydgoszczToruń, przedłużony rok później do Aleksandrowa Kujawskiego. W latach 1871–1873 zrealizowano budowę drugiej równoległej linii w kierunku granicy rosyjskiej z Torunia przez Iławę, Olsztyn, Korsze, Gierdawę do Wystruci i dodatkowo linii z Piły przez Chojnice i Starogard Gdański do Tczewa.

W 1880 sieć osiągnęła 2210 km, w 1895 – 4833 km.

Od 1888 wchodziła w skład pruskich kolei państwowych. W 1895 Kolej Wschodnią zarządzaną dotychczas z jednego miejsca – z Bydgoszczy, rozdzielono między trzy obszarowe dyrekcje kolejowe – w Bydgoszczy, Gdańsku i Królewcu.

Obecnie Kolej Wschodnia utożsamiana jest w Polsce zasadniczo jedynie z odcinkiem [Berlin] – Kostrzyn nad Odrą – Gorzów Wlkp. – Piła – Chojnice – Tczew – Malbork – Braniewo – [Królewiec].

Inne linie użytkowane przez Pruską Kolej Wschodnią

edytuj

W wyniku nacjonalizacji lub przejęcia kolei prywatnych sieć Kolei Wschodniej zwiększyła się o:

oraz odcinki:

Przypisy

edytuj
  1. Roman Szczeciński, Santok, "Świat Kolei" nr 1/2011, s.39

Bibliografia

edytuj
  • Piątkowski, Andrzej: Kolej Wschodnia w latach 1842–1880: z dziejów transportu kolejowego na Pomorzu Wschodnim, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie 1996, 186 s., Rozprawy i Materiały Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, nr 156
  • Geißler Andreas, Koschinski Konrad: 130 Jahre Ostbahn Berlin – Königsberg – Baltikum, Verlag Ges. für Verkehrspolitik und Eisenbahnwesen GVE e.V. Berlin 1997, 120 s., ISBN 3-89218-048-2.

Linki zewnętrzne

edytuj