Reprezentacja Norwegii w piłce nożnej mężczyzn

Reprezentacja Norwegii w piłce nożnej mężczyzn – zespół piłkarski, biorący udział w imieniu Norwegii w meczach i sportowych imprezach międzynarodowych, powoływany przez selekcjonera, w którym mogą występować wyłącznie zawodnicy posiadający obywatelstwo norweskie. Za jego funkcjonowanie odpowiedzialny jest Norweski Związek Piłki Nożnej, który od 1908 roku jest członkiem FIFA, a od 1954 – UEFA.

Reprezentacja Norwegii w piłce nożnej
Przydomek

Løvene (Lwy)

Związek

Norges Fotballforbund

Sponsor techniczny

Nike

Trener

Ståle Solbakken
(od 2020)

Asystent trenera

Kent Bergersen
Per Joar Hansen
Sigurd Rushfeldt

Skrót FIFA

NOR

Ranking FIFA

46. (1472.36 pkt.)[a]

Miejsce w rankingu Elo

37. (18 lipca 2023) (1726 pkt.)

Zawodnicy
Kapitan

Martin Ødegaard

Najwięcej występów

John Arne Riise (110)

Najwięcej bramek

Jørgen Juve (33)

Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Mecze
Pierwszy mecz
 Szwecja 11:3 Norwegia Norwegia
(Göteborg, Szwecja; 12 lipca 1908)
Najwyższe zwycięstwo
Norwegia Norwegia 12:0 Finlandia 
(Bergen, Norwegia; 28 czerwca 1946)
Najwyższa porażka
 Dania 12:0 Norwegia Norwegia
(Kopenhaga, Dania; 7 października 1917)
Medale
Igrzyska olimpijskie
brąz 1936
Strona internetowa
  1. Stan aktualny na 15 lutego 2024.

Mimo sporej popularności piłki nożnej w Norwegii, reprezentacja ta nigdy nie odniosła żadnego znaczącego sukcesu. Trzykrotnie grała na mistrzostwach świata i jej największym osiągnięciem jest wyjście z grupy w 1998 roku. Jej jedyny dotychczasowy występ na Mistrzostwach Europy w roku 2000 zakończył się na fazie grupowej.

Historia

edytuj

Norwegowie brali udział Igrzyskach Olimpijskich 1936, gdzie wywalczyli brązowy medal, oraz w mundialu 1938.

Po II wojnie światowej Norwegia należała do grupy europejskich autsajderów. W eliminacjach do kolejnych mistrzostw świata i Europy zajmowała zazwyczaj ostatnie lub przedostatnie miejsce. I chociaż czasem zdarzały się niespodziewane zwycięstwa, jak wygrana z wicemistrzem Europy Jugosławią 3:0 w kwalifikacjach do mundialu 1966, to były to przypadki odosobnione. W walce o mundial 1974 Norwegowie nie tylko ulegli 0:9 Holandii, ale także nie potrafili sobie poradzić z Luksemburgiem.

Odrodzenie zespołu nastąpiło dopiero w latach 90. XX wieku. W 1990 roku funkcję selekcjonera objął dotychczasowy opiekun drużyny młodzieżowej Egil Olsen. Cztery lata później jego podopieczni po pięćdziesięcioczteroletniej przerwie ponownie zagrali w finałach mistrzostw świata. W grupie eliminacyjnej do tego turnieju zajęli pierwsze miejsce, wyprzedzając m.in. Holandię, Anglię i Polskę. Jednak na mundialu zwycięstwo w pierwszym meczu z Meksykiem okazało się niewystarczające do awansu do drugiej rundy, gdyż w pozostałych spotkaniach podopieczni Olsena zdobyli tylko jeden punkt (0:1 z Włochami i 0:0 z Irlandią). Mimo porażki, piłkarzami norweskimi zaczęły interesować się zachodnie kluby, głównie z Premiership. Właśnie do Anglii trafiła najsilniejsza reprezentacja Norwegów; bramkarz Erik Thorstvedt grał w Tottenhamie Hotspur, gdzie niedługo potem zmienił go jego następca w drużynie narodowej Frode Grodås, w Manchesterze United przez wiele lat występowali obrońcy Henning Berg, Ronny Johnsen i napastnik Ole Gunnar Solskjær, którzy w 1999 roku zdobyli z nim Puchar Mistrzów, a partner Solskjæra z ataku Tore André Flo z Chelsea F.C. wywalczył rok wcześniej Puchar Zdobywców Pucharów. Karierę na Wyspach zrobili także m.in. obrońcy Gunnar Halle, Stig Inge Bjørnebye i pomocnik Øyvind Leonhardsen. W niemieckiej Bundeslidze dobrze sobie radził Kjetil Rekdal, a w Hiszpanii Dan Eggen, który z Deportivo Alavés awansował w 2001 roku do finału Pucharu UEFA. W lidze norweskiej w tamtym czasie zdecydowanym liderem był Rosenborg BK, występujący w latach 90. niemal rokrocznie w Lidze Mistrzów.

Do Anglii trafiali głównie bramkarze i obrońcy, ponieważ to formacja defensywna była najsilniejszą stroną drużyny prowadzonej przez Olsena. Selekcjoner preferował ustawienie 1-4-5-1, a sposób gry Norwegów nazywał „agresywnym przeszkadzaniem”. Krytycy zarzucali reprezentacji brak polotu i nieefektowny, toporny styl gry.

Olsen złożył dymisję po mundialu 1998, gdzie drużyna po raz pierwszy w historii awansowała do drugiej rundy. W rozgrywkach grupowych wygrała m.in. z obrońcami mistrzowskiego trofeum Brazylijczykami. W 1/8 finału lepsi o jedną bramkę okazali się Włosi.

Następcą Olsena został jego asystent Nils Johan Semb, który z powodzeniem kontynuował i rozwijał myśl szkoleniową poprzednika. Wciąż stawiał na doświadczonych zawodników, do których dołączyli John Arne Riise, John Carew, Eirik Bakke i Steffen Iversen. W 1999 roku reprezentacja na dwanaście meczów zanotowała dziesięć zwycięstw i w plebiscytach zarówno „France Football”, jak i „Piłki Nożnej” została wybrana najlepszą drużyną roku. Jednak pierwszy w historii występ w finałach mistrzostw Europy na Euro 2000 zakończył się rozczarowaniem; podopieczni Semba po zwycięstwie w inauguracyjnym spotkaniu z Hiszpanią zremisowali ze Słowenią i przegrali z Jugosławią i zajęli w grupie trzecie miejsce. Po tym turnieju wraz z odejściem z kadry wielu najbardziej doświadczonych piłkarzy rozpoczął się trwający do dziś kryzys piłki norweskiej.

W eliminacjach do mundialu 2002 Norwegowie dali się wyprzedzić Polsce, Ukrainie i Białorusi. Nowe pokolenie zawodników nie potrafiło zastąpić starszych graczy, a dotychczasowi liderzy – Flo, Solskjær i Carew – stracili miejsca w drużynach klubowych. Kolejne kwalifikacje, do Euro 2004, również podopieczni Semba przegrali, tym razem w barażach z Hiszpanią. Po ostatnim meczu do dymisji podał się selekcjoner Semb.

Jego następcą został Åge Hareide. Pierwszym sprawdzianem jego szkoleniowych umiejętności była walka o awans do mundial 2006, ale Norwegowie ponownie zawiedli (porażka w barażach z Czechami). W eliminacjach Euro 2008 do ostatniej kolejki rywalizowali o występ na austriacko-szwajcarskich boiskach, jednak ostatecznie zajęli trzecie miejsce w grupie, za Grecją i Turcją.

W kwalifikacjach do mundialu 2010 grali z Holandią, Szkocją, Islandią oraz z Macedonią. Eliminacje Norwegowie rozpoczęli także pod wodzą Hareidego, jednak po słabym starcie (2:2 z Islandią, 0:0 ze Szkocją i 0:1 z Holandią) w grudniu 2008 roku selekcjoner złożył dymisję. Zastąpił go twórca największych sukcesów w historii norweskiej kadry 68-letni Egil Olsen. Ostatecznie Norwegowie zajęli drugie miejsce za Holandią i pomimo zajęcia drugiego miejsca nie zakwalifikowali po raz kolejny na mistrzostwa świata i nie wystąpili w barażu, gdyż dorobek punktowy był niewystarczający do gry w barażach.

W kwalifikacjach do kolejnego turnieju, Euro 2012 Norwegowie znaleźli się w grupie H razem z Danią, Portugalią, Islandią i Cyprem. Zdobyli w nich szesnaście punktów w ośmiu spotkaniach po pięciu zwycięstwach, jednym remisie i dwóch porażkach (tyle samo co Portugalia), lecz dzięki lepszemu bilansowi bramkowemu to Portugalczycy awansowali do baraży, a norwescy piłkarze musieli zadowolić się trzecim miejscem.

Eliminacje do Mistrzostw Świata w Brazylii w 2014 roku również nie były dla norweskiej ekipy zbyt udane. Rywalami Skandynawów w grupie E były Szwajcaria, Islandia, Słowenia, Albania i ponownie Cypr. Siedemnaście dni po porażce u siebie ze Szwajcarią 0:2, 27 września 2013 roku Egil Olsen przestał być selekcjonerem kadry Norwegii. Jeszcze tego samego dnia na tym stanowisku zastąpił go Per-Mathias Høgmo, z którym Norwegowie dokończyli eliminacje zajmując ostatecznie czwarte miejsce z dorobkiem dwunastu punktów w dziesięciu spotkaniach po trzech zwycięstwach, trzech remisach i czterech porażkach.

W eliminacjach do Mistrzostw Europy we Francji w 2016 roku ekipa norweska w swojej grupie eliminacyjnej (Włochy, Chorwacja, Bułgaria, Azerbejdżan, Malta) zajęła ostatecznie trzecie miejsce z dorobkiem dziewiętnastu punktów po sześciu zwycięstwach, jednym remisie i trzech porażkach w dziesięciu spotkaniach. Oznaczało to konieczność gry w barażach o awans do turnieju głównego, w których Norwegowie trafili na reprezentację Węgier. Przegrywając oba spotkania (odpowiednio 0:1 w Oslo i 1:2 w Budapeszcie) nie awansowali na Euro.

Pod wodzą Pera-Mathiasa Høgmo norwescy piłkarze rozegrali jeszcze cztery spotkania eliminacyjne do mundialu w Rosji. Pięć dni po ostatnim z nich (wyjazdowej porażce z Czechami 1:2), 16 listopada 2016 roku Per-Mathias Høgmo przestał być selekcjonerem kadry. W lutym 2017 roku na tym stanowisku zastąpił go Szwed Lars Lagerbäck[1]. Z nim u steru Norwegowie nie zdołali jednak awansować do Mistrzostw Świata 2018 rozgrywanych w Rosji. Obecnie grają w eliminacjach do Mistrzostw Europy 2020 w grupie F razem z Hiszpanią, Rumunią, Szwecją, Maltą oraz Wyspami Owczymi[2].

Sztab szkoleniowy

edytuj
Funkcja Imię i nazwisko
Selekcjoner   Stale Solbakken
Asystent   Sigurd Rushfeldt
Trener bramkarzy   Frode Grodås
Trener przygotowania fizycznego   Roar Robinson
Dyrektor techniczny   Nils Johan Semb

Rekordziści

edytuj

Stan na 27 września 2022

     Kolorem niebieskim zaznaczono wciąż aktywnych piłkarzy

Najwięcej spotkań

edytuj
Lp Piłkarz Mecze Gole Lata
1. John Arne Riise 110 16 2000–2013
2. Thorbjørn Svenssen 104 0 1947–1962
3. Henning Berg 100 9 1992–2004
4. Erik Thorstvedt 97 0 1982–1996
5. John Carew 91 24 1998–2011
Brede Hangeland 91 4 2002–2014
7. Øyvind Leonhardsen 86 19 1990–2003
8. Kjetil Rekdal 83 17 1987–2000
Morten Gamst Pedersen 83 17 2004–2014
11. Steffen Iversen 79 21 1998–2011

Najwięcej goli

edytuj
Lp Piłkarz Gole Mecze Średnia Lata
1. Jørgen Juve 33 45 0.73 1928–1937
2. Einar Gundersen 26 33 0.79 1917–1928
3. Erling Haaland 25 26 0.96 2019-
4. John Carew 24 91 0.26 1998–2011
5. Ole Gunnar Solskjær 23 67 0.34 1995–2007
Tore André Flo 23 76 0.3 1995–2004
7. Gunnar Thoresen 22 64 0.34 1946–1959
8.
Steffen Iversen 21 79 0.27 1998–2011
10. Jan Åge Fjørtoft 20 71 0.28 1986–1996

Selekcjonerzy

edytuj
Imię i nazwisko Okres
  Willibald Hahn 1953–1955
  Ron Lewin 1956–1957
  Edmund Majowski 1958
  Ragnar Larsen 1958
  Kristian Henriksen 1959
  Wilhelm Kment 1960-1962
  Ragnar Larsen 1962-1966
  Wilhelm Kment 1967-1969
  Øivind Johannessen 1970-1971
  George Curtis 1972-1974
  Kjell Schou-Andreassen i Nils Arne Eggen 1974-1977
  Tor Røste Fossen 1978-1987
  Tord Grip 1987-1988
  Ingvar Stadheim 1988-1990
Imię i nazwisko Okres
  Egil Olsen 1990-1998
  Nils Johan Semb 1998-2003
  Åge Hareide 2003-2008
  Egil Olsen 2009-2013
  Per-Mathias Høgmo 2013-2016
  Lars Lagerbäck 2017-2020
  Ståle Solbakken 2020-

Udział w międzynarodowych turniejach

edytuj

Grupa I

edytuj

Grupa H

edytuj

Grupa E

edytuj

Grupa H

edytuj

Baraże

edytuj
12 listopada 2015 Norwegia   0:1
(0:1)
  Węgry
  26' Kleinheisler
Ullevaal Stadion, Oslo

Sędzia:   Mark Clattenburg
15 listopada 2015 Węgry  
Priskin   14'
Henriksen   83' (sam.)
2:1
(1:0)
  Norwegia
  87' Henriksen
Groupama Arena, Budapeszt

Sędzia:   Carlos Velasco Carballo

Grupa C

edytuj
  • Stan po zakończeniu eliminacji

Grupa F

edytuj

Baraże o udział w Euro 2020

edytuj
Półfinały
edytuj
8 października 2020
20:45 CET
Norwegia  
Normann   88'
1:2 (dogr.)
(0:0, 1:1, 1:2)
  Serbia
  82'102' Milinković-Savić
Ullevaal Stadion, Oslo
Widzów: 200
Sędzia:   Daniele Orsato

Grupa G

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Oficjalnie: Lagerbaeck trenerem reprezentacji Norwegii [online] [dostęp 2017-03-06].
  2. UEFA.com, UEFA EURO 2020 - Draws [online], UEFA.com [dostęp 2019-08-06] (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj