Sit (roślina)

rodzaj roślin zielnych należący do rodziny sitowatych

Sit (Juncus L.) – rodzaj roślin zielnych należący do rodziny sitowatych. Liczy ok. 330 gatunków[4]. Jest to rodzaj kosmopolityczny. W tradycyjnym ujęciu jest parafiletyczny. W wyniku analiz molekularnych okazało się m.in. że najwyraźniej dwóch przedstawicieli rodzaju (sit skucina J. trifidus i J. monanthos) stanowi klad bazalny całej rodziny sitowatych (Juncaceae)[5][2].

Sit
Ilustracja
Juncus acutus
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

sitowate

Rodzaj

sit

Nazwa systematyczna
Juncus L.
Sp. Pl. 325. 1753
Typ nomenklatoryczny

Juncus acutus L.[3]

Budowa kwiatów
Sit członowaty (Juncus articulatus)

Liczne gatunki uprawiane są jako ozdobne w ogrodach wodnych i naturalistycznych[6].

Rozmieszczenie geograficzne

edytuj

Rodzaj kosmopolityczny – występuje na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy[4][7]. Najbardziej zróżnicowany jest w strefach umiarkowanych i na obszarach o klimacie chłodnym na obu półkulach, najmniej zróżnicowany jest w strefie równikowej[8]. W Ameryce Północnej rośnie 95 gatunków[7], w Australii 47, w Europie 53[9]. W Polsce rosną 22 gatunki rodzime i trzy introdukowane[10].

Gatunki flory Polski[10]

Pierwsza nazwa naukowa według listy krajowej[10], druga – obowiązująca według bazy taksonomicznej Plants of the World Online (jeśli jest inna)[4]

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj należy do rodziny sitowatych (Juncaceae) z rzędu wiechlinowców (Poales) stanowiącego jeden z kladów jednoliściennych (monocots)[2].

Pozycja w systemie Reveala (1994–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa komelinowe (Commelinidae Takht.), nadrząd sitopodobne (Juncanae Takht.), rząd sitowce (Juncales Dumort.), podrząd Juncineae Engl., rodzina sitowate (Juncaceae Juss.), podrodzina Juncoideae Link, plemię Junceae Dumort., rodzaj sit (Juncus L.)[11].

Lista gatunków

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-10-25] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
  4. a b c Juncus L.. [w:] Plants of the World Online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-11].
  5. Phylogeny Conclusion. Juncaceae Phylogeny Group. [dostęp 2010-11-19]. (ang.).
  6. Beata Grabowska, Tomasz Kubala, Encyklopedia bylin. T. 1, A-J, Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2011, s. 506, ISBN 978-83-7506-845-0, OCLC 802818812.
  7. a b Ralph E. Brooks, Steven E. Clemants: Juncus Linnaeus. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-09-11].
  8. Juncus Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-09-11].
  9. David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 481, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  10. a b c Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 102-103, ISBN 978-83-62975-45-7.
  11. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Juncus. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-02-05]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj