Sklejka (potocznie dykta[1][2], z niem. Dickte[3]) – materiał kompozytowy sklejony z krzyżujących się cienkich warstw drewna (obłogów). Zwykle składa się z nieparzystej ich liczby[4]. Sklejki wytwarza się z różnych gatunków drewna, najczęściej z brzozy, olchy, sosny, rzadziej z buku lub z drzew egzotycznych. Wewnętrzne warstwy sklejki często są z innego, tańszego gatunku niż zewnętrzne.

Sklejka o grubości 15 mm

Ze względu na rodzaj zastosowanego w produkcji kleju wyróżnia się sklejki suchotrwałe i wodoodporne (wodoodporność odnosi się do kleju, a nie całego tworzywa, które jako produkt drewniany nie jest odporne na wodę).

Sklejka daje się względnie łatwo modelować (wyginać) na gorąco, co pozwala na wytwarzanie kształtów przydatnych np. w meblarstwie. Dzięki temu sklejka jest używana powszechnie do produkcji mebli domowych i biurowych, a także w budownictwie, do produkcji opakowań i w szkutnictwie.

Sklejka lotnicza różni się od zwykłej lepszą jakością, dokładnością wykonania i wytrzymałością. Zawsze jest klejona klejem wodoodpornym i prawie zawsze wytwarzana jest z brzozy. O precyzji wykonania sklejki lotniczej świadczy fakt, że najcieńsza sklejka tego typu ma grubość 0,4 mm i sklejona jest z trzech warstw drewna. Obecnie w lotnictwie w bardzo ograniczonym zakresie wykorzystuje się sklejkę – praktycznie tylko na elementy drugorzędne lub do remontu starych szybowców. Niewielkie jej ilości używane są przez modelarzy.

W czasie II wojny światowej produkowany był z drewna – głównie ze sklejki, brytyjski samolot myśliwsko-bombowy De Havilland Mosquito.

Proces powstawania sklejki

edytuj
 
Proces powstawania sklejki
  • obróbka hydrotermiczna drewna (kilkadziesiąt godzin w wodzie lub parze wodnej o temperaturze ok. 50 °C)
  • korowanie i oczyszczanie z łyka
  • przecinanie kłód drewna na wymiar dostosowany do gabarytów łuszczarki
  • skrawanie nożem łuszczarki z obracających się kloców drewna taśm forniru
  • łączenie taśm forniru w płaty odpowiadające wymiarom sklejki
  • suszenie płatów
  • naprawianie wad (sęki i pęknięcia) przez wycięcie wadliwego fragmentu i wklejenie w to miejsce kawałka forniru bez wad
  • klimatyzacja
  • nanoszenie kleju
  • formowanie zestawu sklejki
  • sprasowywanie
  • obrzynanie i ewentualnie szlifowanie
  • klasyfikacja

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. dykta, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2011-09-26].
  2. Witold Doroszewski (red.): dykta. Słownik języka polskiego PWN. [dostęp 2013-11-11].
  3. dykta I. Słownik wyrazów obcych PWN. [dostęp 2013-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-11)].
  4. Aniela Topulos, Jolanta Iwańska, Elżbieta Tabaczkiewicz (red.), Mały ilustrowany leksykon techniczny, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1982, s. 504, ISBN 83-204-0425-8.