Stanisław Zając (polityk)

polski adwokat i działacz polityczny

Stanisław Zając (ur. 1 maja 1949 w Święcanach, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – polski polityk i prawnik, adwokat. Poseł na Sejm I, III, V i VI kadencji (1991–1993, 1997–2001 i 2005–2008), senator VII kadencji (2008–2010), wicemarszałek Sejmu III kadencji w latach 1997–2001, prezes Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego w latach 2000–2002.

Stanisław Zając
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 maja 1949
Święcany

Data i miejsce śmierci

10 kwietnia 2010
Smoleńsk

Wicemarszałek Sejmu III kadencji
Okres

od 20 października 1997
do 18 października 2001

Przynależność polityczna

Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe

Prezes Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego
Okres

od 21 maja 2000
do 2 marca 2002

Przynależność polityczna

Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe

Poprzednik

Marian Piłka

Następca

Jerzy Kropiwnicki

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Krzyż Wielki Orderu Pro Merito Melitensi Odznaka Honorowa Związku Inwalidów Wojennych RP
Uroczystość wręczenia Stanisławowi Zającowi zaświadczenia o wyborze na senatora (2008)

Życiorys

edytuj

Absolwent Liceum Ogólnokształcącego w Bieczu[1]. Ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmował stanowisko sędziego, następnie praktykował jako adwokat.

Od 1992 do 2005 należał do Zjednoczenia Chrześcijańsko Narodowego (17 kwietnia 1994 wybrany przewodniczącym zarządu regionu podkarpackiego ZChN[2], w latach 2000–2002 był prezesem tej partii). Sprawował mandat posła I kadencji z ramienia Wyborczej Akcji Katolickiej i III kadencji z ramienia Akcji Wyborczej Solidarność (w wyborach otrzymał 50 649 głosów), zajmując w tej kadencji stanowisko wicemarszałka Sejmu. W 2001 z listy AWSP bez powodzenia ubiegał się o reelekcję. Od 2002 do 2005 zasiadał w sejmiku podkarpackim (wybrany z listy Ligi Polskich Rodzin[3] jako członek ZChN). Od 2003 do 2005 był członkiem rady naczelnej i przewodniczącym regionu podkarpackiego Chrześcijańskiego Ruchu Samorządowego. Należał również do Polskiego Czerwonego Krzyża[4].

W 2005 z listy Prawa i Sprawiedliwości został wybrany na posła V kadencji w okręgu krośnieńskim. Po wyborach wystąpił z ZChN i w 2006 został członkiem PiS. W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz czwarty uzyskał mandat poselski (na Sejm VI kadencji), otrzymując 32 962 głosy. 22 czerwca 2008 jako kandydat PiS wygrał wybory uzupełniające do Senatu, rozpisane w okręgu krośnieńskim po śmierci Andrzeja Mazurkiewicza, uzyskując 40 993 głosów (47,92%). Ślubowanie złożył 25 czerwca 2008. Był wiceprzewodniczącym Klubu Parlamentarnego PiS i przewodniczącym Klubu PiS w Senacie, a także przewodniczącym Komisji Obrony Narodowej.

Zginął w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku 10 kwietnia 2010 w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej[5]. Został pochowany 25 kwietnia 2010 na nowym cmentarzu komunalnym przy ul. Mickiewicza w Jaśle.

Życie prywatne

edytuj

Był żonaty z Alicją Zając. Miał dwoje dzieci: syna Wojciecha i córkę Agnieszkę[6].

Odznaczenia, wyróżnienia i upamiętnienie

edytuj
Ordery i odznaczenia
Nagrody i wyróżnienia
Upamiętnienie

Imieniem Stanisława Zająca nazwano Park Rekreacji i Edukacji Ekologicznej w Foluszu (2010)[16] oraz Małą Aulę Uniwersytetu Rzeszowskiego (2015)[17].

Został upamiętniony na tablicach pamiątkowych wewnątrz Sanktuarium Matki Bożej Zawierzenia w Tarnowcu[18], na budynku siedziby Naczelnej Rady Adwokackiej przy ulicy Świętojerskiej 16 w Warszawie[19] oraz w przycmentarnej kaplicy w Zręcinie[20], a ponadto na pomniku Golgota Wschodu przy budynku I Liceum Ogólnokształcącego w Jaśle[21]. Poświęcono mu także głaz pamięci umiejscowiony w okolicy kościoła św. Anny w Święcanach.

W 2021 pośmiertnie mianowany na stopień oficerski majora Wojska Polskiego[22].

Przypisy

edytuj
  1. Podkarpacie żegna Stanisława Zająca. rp.pl, 24 kwietnia 2010. [dostęp 2021-05-11].
  2. Marcin Kandefer. Polityczna mapa Sanoka. Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe. „Echo Sanoka”. Nr 16, s. 3, 2 maja 1994. 
  3. Serwis PKW – Wybory 2002. [dostęp 2011-04-14].
  4. a b Wspomnienia. Adwokat Stanisław Zając (1949–2010). palestra.pl. [dostęp 2014-07-20].
  5. Lista pasażerów i załogi samolotu TU-154. mswia.gov.pl, 10 kwietnia 2010. [dostęp 2012-09-06].
  6. Stanisław Zając: Wspomnienia osób świeckich. Niezapomniane spotkania. W: Kapłan wielkiej odwagi. Jubileusz 60-lecia kapłaństwa księdza prałata Adama Sudoła. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2004, s. 218. ISBN 83-919305-6-4.
  7. M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587
  8. Medale Wojska Polskiego dla parlamentarzystów. wp.mil.pl, 17 lutego 2010. [dostęp 2010-07-10].
  9. Odprawa roczna Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego okazją do podziękowań za dotychczasową współpracę z wojskiem. terazjaslo.pl, 25 listopada 2009. [dostęp 2011-04-28].
  10. Honorowi obywatele. gminadydnia.pl. [dostęp 2018-04-06].
  11. Stanisław Zając honorowym obywatelem gminy Jasło. nowiny24.pl, 27 maja 2010. [dostęp 2010-11-21].
  12. Honorowe obywatelstwo dla śp. senatora Stanisława Zająca. rbr.info.pl, 4 kwietnia 2015. [dostęp 2021-04-17].
  13. Odznaka Zasłużony dla Województwa Podkarpackiego. podkarpackie.pl. [dostęp 2011-09-19].
  14. Odznaczeni. jkmird.pl. [dostęp 2023-03-23].
  15. Ludzie poprzednich lat. Ludzie roku 1995. „Podkarpacie”. 11, s. 12, 16 kwietnia 1996. [dostęp 2017-09-28]. 
  16. Park im. Stanisława Zająca w Foluszu. wirtualnejaslo.pl, 15 listopada 2010. [dostęp 2011-05-01].
  17. Mała aula UR imienia marszałka Stanisława Zająca. radio.rzeszow.pl, 26 stycznia 2015. [dostęp 2015-01-28].
  18. W Tarnowcu odsłonięto pamiątkową tablicę. jaslonet.pl, 13 kwietnia 2012. [dostęp 2015-01-28].
  19. Odsłonięto tablicę upamiętniającą ofiary katastrofy smoleńskiej. naszemiasto.pl, 4 kwietnia 2012. [dostęp 2013-04-22].
  20. W Zręcinie odsłonięto tablicę smoleńską. chorkowka.net, 7 maja 2014. [dostęp 2021-05-11].
  21. W Jaśle odsłonięto dzisiaj pomnik „Golgota Wschodu”. [dostęp 2015-01-28].
  22. Stanisław Zając pośmiertnie mianowany na stopień majora Wojska Polskiego. jaslo365.pl, 26 września 2021. [dostęp 2021-09-26].

Bibliografia

edytuj