Szablon:Dobry artykuł/archiwum/2009/11

Aktualnie na stronie głównej

Mahmudiye – turecki okręt pancerny z lat 60. XIX wieku, jedna z czterech zbudowanych jednostek typu Osmaniye. Okręt wypierał 6400 ton, a jego główne uzbrojenie stanowiło jedno działo kalibru 229 mm i 14 dział kalibru 203 mm, wsparte lżejszą artylerią. Napędzana maszyną parową i żaglami jednostka rozwijała maksymalną prędkość ponad 12 węzłów, a jej załoga liczyła od 356 do 362 osób. Okręt został zwodowany w grudniu 1864 roku w brytyjskiej stoczni Thames Ironworks and Shipbuilding Company w Londynie, a w skład marynarki Imperium Osmańskiego wcielono go w 1866 roku. Nazwę otrzymał na cześć panującego w XIX wieku sułtana Mahmuda II. „Mahmudiye” uczestniczył w stłumieniu powstania kreteńskiego oraz wziął udział w wojnie rosyjsko-tureckiej. Jednostka została rozbrojona w 1897 roku, a w lipcu 1909 roku wycofano ją ze służby. „Mahmudiye” został złomowany w 1913 roku. Czytaj więcej…

Inne Dobre Artykuły • Jak pisać w stylu encyklopedycznym?

Archiwum ekspozycji dobrych artykułów

Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Dobry Artykuł.

30 listopada

Bracia bliźniacy Efraim i Menasze Seidenbeutlowie wspólnie studiowali malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych. Według jednej z krążących o nich anegdot, braci nie było stać na opłacenie dwóch czesnych i chodzili na zajęcia na zmianę co drugi dzień, zapisani jako jedna osoba, dopóki przez przypadek sprawa się nie wydała. Twórczość Seidenbeutlów zazwyczaj omawia się łącznie, ponieważ w późniejszym okresie tworzyli niemal wyłącznie wspólnie, a ich indywidualne prace również są utrzymane w niemal identycznym stylu.

29 listopada

Do rodziny chrząszczy biegaczowatych należy wyspecjalizowana podrodzina Paussinae, do której należą niemal wyłącznie gatunki myrmekofilne, żyjące w mrowiskach. Chrząszcze te posiadają szereg niezwykłych przystosowań, pozwalających im na życie wśród mrówek. Z gruczołów na powierzchni czułków, głowy, przedplecza i na czubku odwłoka mrówki zlizują specjalną wydzielinę, która działa na nie uspokajająco. Nieniepokojone chrząszcze odżywiają się robotnicami mrówek, jajami i larwami.

28 listopada

Budynek stacji kolejowej w Lipuszu oddany został do użytku 15 lipca 1900 roku. Zbudowany jest z czerwonej cegły. Część główna jest piętrowa, nieotynkowana i pokryta dachówką. Przylega do niej parterowa część boczna oraz mała, otynkowana przybudówka. Budynek główny został wzniesiony w stylu odchodzącym od stylu ryglowego. Obecnie w jego wnętrzu znajduje się poczekalnia i nieczynna kasa oraz prywatne mieszkanie.

27 listopada

Po rewolucji 1905 Olga Nikołajewna Romanowa i jej rodzeństwo zostali, ze względów bezpieczeństwa, odizolowani od świata eskortą policyjną. Mimo tego nastoletnia Olga starała się angażować w działalność dobroczynną i przekazywała część otrzymywanych pieniędzy na pomoc biednym. Mając szesnaście lat, została oficjalnie wprowadzona do eleganckiego towarzystwa w czasie przyjęcia w pałacu carskim w Liwadii na Krymie. Zgodnie z tradycją objęła w tym dniu dowództwo nad prywatnym pułkiem huzarów.

26 listopada

26 czerwca 1988 w Miluzie w czasie pokazów lotniczych doszło do katastrofy samolotu pasażerskiego. Podczas pokazowego lotu na małej wysokości samolot Airbus A320-111, wiozący zaproszonych gości i dziennikarzy, zawadził o drzewa i runął do lasu otaczającego lotnisko. Zginęły trzy osoby. Była to pierwsza katastrofa maszyny tego typu i wywołała falę dyskusji na temat bezpieczeństwa technologii komputerowego sterowania samolotów fly-by-wire. Dodatkowy rozgłos zdobyła ze względu na do dziś niewyjaśnione wątpliwości dotyczące przebiegu wydarzeń i przyczyn wypadku.

25 listopada

Grupa Cradle of Filth powstała w 1991 roku w Suffolk. Pomysłodawcą zespołu był wokalista Daniel Lloyd Davey alias Dani Filth. Davey do współpracy zaprosił gitarzystę Paula Ryana, basistę Johna Richarda, klawiszowca Bena Ryana oraz perkusistę Darrena White'a. Do 2008 roku ukazało się osiem albumów studyjnych Cradle of Filth oraz szereg pomniejszych wydawnictw pozytywnie ocenianych przez fanów, jak i krytyków muzycznych. Zespół został wielokrotnie nagrodzony i wyróżniony w plebiscytach muzyki heavymetalowej.

24 listopada

Samochód wyścigowy Brabham BT19 został stworzony przez australijskiego projektanta Rona Tauranaka dla firmy Brabham Racing Organisation. Model ten uczestniczył w sezonach 1966 oraz 1967 Formuły 1 i był używany przez Jacka Brabhama, kiedy ten zdobywał swój trzeci tytuł mistrza świata w 1966 roku. BT19 był pierwszym samochodem Formuły 1 noszącym nazwisko kierowcy, który zdobył tytuł mistrzowski. W 2004 roku firma Repco zakupiła jedyny egzemplarz pojazdu, a następnie wystawiła w Narodowym Muzeum Sportowym w Melbourne.

23 listopada

Po rozpadzie zespołów Dirty Flower i My life Sebastian "Astek" Flasza i Mariusz "Demon" Dzwonek w 1993 roku założyli zespół Frontside. Twórczość grupy określa się jako metalcore łączony z death metal. W swej twórczości grupa porusza takie zagadnienia jak wojna, problemy społeczne czy miłość. Zespół wydał pięć albumów polskojęzycznych oraz trzy anglojęzyczne. W 2003 roku został nagrodzony Nagrodą Polskiego przemysłu fonograficznego Fryderyk za album I odpuść nam nasze winy.

22 listopada

Największym przedstawicielem australijskich bezogonowych jest australorzekotka szmaragdowa. Osiąga ona 10 cm długości. Średnio dożywa w niewoli około 16 lat, więcej niż w przypadku większości przedstawicielek rzędu. Łatwo przystosowuje się do nowych warunków i dobrze radzi sobie w otoczeniu siedzib ludzkich. Często znajduje się ją na oknach lub wewnątrz domostw, pożerającą owady przyciągnięte przez światło. Wydzieliny jej skóry posiadają właściwości antyseptyczne i antywirusowe, które mogą zostać użyte w farmacji.

21 listopada

Budynek stacji kolejowej w Lipuszu oddany został do użytku 15 lipca 1900 roku. Zbudowany jest z czerwonej cegły. Część główna jest piętrowa, nieotynkowana i pokryta dachówką. Przylega do niej parterowa część boczna oraz mała, otynkowana przybudówka. Budynek główny został wzniesiony w stylu odchodzącym od stylu ryglowego. Obecnie w jego wnętrzu znajduje się poczekalnia i nieczynna kasa oraz prywatne mieszkanie.

20 listopada

Po rewolucji 1905 Olga Nikołajewna Romanowa i jej rodzeństwo zostali, ze względów bezpieczeństwa, odizolowani od świata eskortą policyjną. Mimo tego nastoletnia Olga starała się angażować w działalność dobroczynną i przekazywała część otrzymywanych pieniędzy na pomoc biednym. Mając szesnaście lat, została oficjalnie wprowadzona do eleganckiego towarzystwa w czasie przyjęcia w pałacu carskim w Liwadii na Krymie. Zgodnie z tradycją objęła w tym dniu dowództwo nad prywatnym pułkiem huzarów.

19 listopada

26 czerwca 1988 w Miluzie w czasie pokazów lotniczych doszło do katastrofy samolotu pasażerskiego. Podczas pokazowego lotu na małej wysokości samolot Airbus A320-111, wiozący zaproszonych gości i dziennikarzy, zawadził o drzewa i runął do lasu otaczającego lotnisko. Zginęły trzy osoby. Była to pierwsza katastrofa maszyny tego typu i wywołała falę dyskusji na temat bezpieczeństwa technologii komputerowego sterowania samolotów fly-by-wire. Dodatkowy rozgłos zdobyła ze względu na do dziś niewyjaśnione wątpliwości dotyczące przebiegu wydarzeń i przyczyn wypadku.

18 listopada

Grupa Cradle of Filth powstała w 1991 roku w Suffolk. Pomysłodawcą zespołu był wokalista Daniel Lloyd Davey alias Dani Filth. Davey do współpracy zaprosił gitarzystę Paula Ryana, basistę Johna Richarda, klawiszowca Bena Ryana oraz perkusistę Darrena White'a. Do 2008 roku ukazało się osiem albumów studyjnych Cradle of Filth oraz szereg pomniejszych wydawnictw pozytywnie ocenianych przez fanów, jak i krytyków muzycznych. Zespół został wielokrotnie nagrodzony i wyróżniony w plebiscytach muzyki heavymetalowej.

17 listopada

Samochód wyścigowy Brabham BT19 został stworzony przez australijskiego projektanta Rona Tauranaka dla firmy Brabham Racing Organisation. Model ten uczestniczył w sezonach 1966 oraz 1967 Formuły 1 i był używany przez Jacka Brabhama, kiedy ten zdobywał swój trzeci tytuł mistrza świata w 1966 roku. BT19 był pierwszym samochodem Formuły 1 noszącym nazwisko kierowcy, który zdobył tytuł mistrzowski. W 2004 roku firma Repco zakupiła jedyny egzemplarz pojazdu, a następnie wystawiła w Narodowym Muzeum Sportowym w Melbourne.

16 listopada

Po rozpadzie zespołów Dirty Flower i My life Sebastian "Astek" Flasza i Mariusz "Demon" Dzwonek w 1993 roku założyli zespół Frontside. Twórczość grupy określa się jako metalcore łączony z death metal. W swej twórczości grupa porusza takie zagadnienia jak wojna, problemy społeczne czy miłość. Zespół wydał pięć albumów polskojęzycznych oraz trzy anglojęzyczne. W 2003 roku został nagrodzony Nagrodą Polskiego przemysłu fonograficznego Fryderyk za album I odpuść nam nasze winy.

15 listopada

Największym przedstawicielem australijskich bezogonowych jest australorzekotka szmaragdowa. Osiąga ona 10 cm długości. Średnio dożywa w niewoli około 16 lat, więcej niż w przypadku większości przedstawicielek rzędu. Łatwo przystosowuje się do nowych warunków i dobrze radzi sobie w otoczeniu siedzib ludzkich. Często znajduje się ją na oknach lub wewnątrz domostw, pożerającą owady przyciągnięte przez światło. Wydzieliny jej skóry posiadają właściwości antyseptyczne i antywirusowe, które mogą zostać użyte w farmacji.

14 listopada

Po pożarze Reichstagu polityk NSDAP Karl Ernst, prawdopodobnie biorący udział w podpaleniu gmachu parlamentu Rzeszy, miał rzekomo złożyć zeznania obciążające SA i nazistów za to podpalenie. Dokument ten jednak okazał się fałszerstwem komunistycznej prasy na wygnaniu. W wyniku konfliktów wewnątrz ruchu narodowosocjalistycznego Ernst, podobnie jak inni przywódcy SA, został rozstrzelany podczas nocy długich noży, uprzednio aresztowany podczas swojej podróży poślubnej w drodze na Maderę.

13 listopada

Pierwsze turniejowe zwycięstwo Andy Roddick odniósł w Atlancie w 2001 roku. W 2003 został mistrzem wielkoszlemowego US Open. Ponadto grał również w finałach Wimbledonu 2004, 2005 i 2009. W sumie wygrał 27 zawodów z cyklu ATP World Tour w grze pojedynczej. Amerykanin jest zwycięzcą Pucharu Davisa z 2007, kiedy to reprezentacja Stanów Zjednoczonych pokonała w finale Rosję 4:1. Obecnie Roddick zajmuje 6. miejsce w rankingu ATP i jest w nim najwyżej sklasyfikowanym zawodnikiem USA

12 listopada

Obłok Oorta to hipotetyczny sferyczny obłok składający się z lodu, pyłu, gazów i planetoid obiegających Słońce w odległości od 300 do 100 000 j.a. Rozciąga się on do około jednej czwartej odległości do Proxima Centauri i około tysiąckrotnie dalej niż Pas Kuipera i dysk rozproszony. Zewnętrzne granice Obłoku Oorta wyznaczają granicę grawitacyjnej dominacji Układu Słonecznego. W jego skład wchodzą obiekty wyrzucone z Układu przez grawitacyjne oddziaływanie gazowych olbrzymów, we wczesnym okresie jego formowania. Można w nim wyróżnić dwa obszary: sferyczny obłok zewnętrzny i spłaszczony obłok wewnętrzny

11 listopada

Grupa Cradle of Filth powstała w 1991 roku w Suffolk. Pomysłodawcą zespołu był wokalista Daniel Lloyd Davey alias Dani Filth. Davey do współpracy zaprosił gitarzystę Paula Ryana, basistę Johna Richarda, klawiszowca Bena Ryana oraz perkusistę Darrena White'a. Do 2008 roku ukazało się osiem albumów studyjnych Cradle of Filth oraz szereg pomniejszych wydawnictw pozytywnie ocenianych przez fanów, jak i krytyków muzycznych. Zespół został wielokrotnie nagrodzony i wyróżniony w plebiscytach muzyki heavymetalowej.

10 listopada

Samochód wyścigowy Brabham BT19 został stworzony przez australijskiego projektanta Rona Tauranaka dla firmy Brabham Racing Organisation. Model ten uczestniczył w sezonach 1966 oraz 1967 Formuły 1 i był używany przez Jacka Brabhama, kiedy ten zdobywał swój trzeci tytuł mistrza świata w 1966 roku. BT19 był pierwszym samochodem Formuły 1 noszącym nazwisko kierowcy, który zdobył tytuł mistrzowski. W 2004 roku firma Repco zakupiła jedyny egzemplarz pojazdu, a następnie wystawiła w Narodowym Muzeum Sportowym w Melbourne.

9 listopada

Wyrzeźbiony z piaskowca Pomnik Trójcy Świętej w Lądku-Zdroju został ufundowany przez Johanna Antona Reichela, lądeckiego rajcę miejskiego, jako wotum za uratowanie części miasta od gwałtownego pożaru, który nawiedził Lądek w nocy z 7 na 8 marca 1739 roku. Pomnik ma formę otoczonego bogato zdobioną balustradą, wysokiego na niemal siedem metrów obelisku składającego się z szerokiego cokołu i spoczywającego na nim smukłego filaru. Figura została wykonana w latach 1739–1742 przez rzeźbiarza Michaela Klahra Starszego.

8 listopada

Niewyjaśnione jeszcze relacje filogenetyczne ropuchy czerwonej z innymi przedstawicielami rodziny ropuchowatych stanowią przedmiot badań. Płaz posiada szeroki zasięg występowania we wschodniej Afryce i łatwo przystosowuje się do warunków środowiska, dlatego też obecnie nie grozi mu wyginięcie. Żywi się owadami. Zarówno polowania, jak i nawoływania odbywają się w nocy.

7 listopada

Żydzi w Szydłowcu pojawili się w latach 80 XVI w. Z powodu wyludnienia miasta w XVII w. Dominik Mikołaj Radziwiłł wydał w 1696 r. Uniwersał zezwalający na masowe osiedlanie się Żydów. W 1921 r. w mieście 76,1% ogółu ludności stanowili Żydzi. W całym tym okresie zajmowali głównie północne rejony Szydłowca. Żydzi stanowili w okresie międzywojennym tak liczną i istotną grupę społeczną, że miasto zostało ochrzczone przez mieszkańców nazwą Żydowiec. W czasie II wojny światowej powstało jedno z nielicznych gett obejmujących całe miasto. Ostatni Żydzi wyjechali z Szydłowca w 1946 roku.

6 listopada

Katedra mariawicka w Płocku została wybudowana z inicjatywy św. Marii Franciszki Kozłowskiej w latach 1911–1914. Poza kościołem w skład kompleksu budynków wchodzi także klasztor – siedziba władz Kościoła Starokatolickiego Mariawitów. Świątynię i klasztor wzniesiono w stylu neogotyku angielskiego na planie litery E. Początkowo katedra nosiła nazwę Nieustającej Adoracji Ubłagania. Od 15 sierpnia 1918 roku nazywa się Świątynią Miłosierdzia i Miłości – w myśl słów, które tego dnia podczas porannej Mszy Świętej miała usłyszeć w duszy błogosławiona Maria Franciszka.

5 listopada

Obłok Oorta to hipotetyczny sferyczny obłok składający się z lodu, pyłu, gazów i planetoid obiegających Słońce w odległości od 300 do 100 000 j.a. Rozciąga się on do około jednej czwartej odległości do Proxima Centauri i około tysiąckrotnie dalej niż Pas Kuipera i dysk rozproszony. Zewnętrzne granice Obłoku Oorta wyznaczają granicę grawitacyjnej dominacji Układu Słonecznego. W jego skład wchodzą obiekty wyrzucone z Układu przez grawitacyjne oddziaływanie gazowych olbrzymów, we wczesnym okresie jego formowania. Można w nim wyróżnić dwa obszary: sferyczny obłok zewnętrzny i spłaszczony obłok wewnętrzny

4 listopada

Grupa Cradle of Filth powstała w 1991 roku w Suffolk. Pomysłodawcą zespołu był wokalista Daniel Lloyd Davey alias Dani Filth. Davey do współpracy zaprosił gitarzystę Paula Ryana, basistę Johna Richarda, klawiszowca Bena Ryana oraz perkusistę Darrena White'a. Do 2008 roku ukazało się osiem albumów studyjnych Cradle of Filth oraz szereg pomniejszych wydawnictw pozytywnie ocenianych przez fanów, jak i krytyków muzycznych. Zespół został wielokrotnie nagrodzony i wyróżniony w plebiscytach muzyki heavymetalowej.

3 listopada

Samochód wyścigowy Brabham BT19 został stworzony przez australijskiego projektanta Rona Tauranaka dla firmy Brabham Racing Organisation. Model ten uczestniczył w sezonach 1966 oraz 1967 Formuły 1 i był używany przez Jacka Brabhama, kiedy ten zdobywał swój trzeci tytuł mistrza świata w 1966 roku. BT19 był pierwszym samochodem Formuły 1 noszącym nazwisko kierowcy, który zdobył tytuł mistrzowski. W 2004 roku firma Repco zakupiła jedyny egzemplarz pojazdu, a następnie wystawiła w Narodowym Muzeum Sportowym w Melbourne.

2 listopada

Wyrzeźbiony z piaskowca Pomnik Trójcy Świętej w Lądku-Zdroju został ufundowany przez Johanna Antona Reichela, lądeckiego rajcę miejskiego, jako wotum za uratowanie części miasta od gwałtownego pożaru, który nawiedził Lądek w nocy z 7 na 8 marca 1739 roku. Pomnik ma formę otoczonego bogato zdobioną balustradą, wysokiego na niemal siedem metrów obelisku składającego się z szerokiego cokołu i spoczywającego na nim smukłego filaru. Figura została wykonana w latach 1739–1742 przez rzeźbiarza Michaela Klahra Starszego.

1 listopada

Niewyjaśnione jeszcze relacje filogenetyczne ropuchy czerwonej z innymi przedstawicielami rodziny ropuchowatych stanowią przedmiot badań. Płaz posiada szeroki zasięg występowania we wschodniej Afryce i łatwo przystosowuje się do warunków środowiska, dlatego też obecnie nie grozi mu wyginięcie. Żywi się owadami. Zarówno polowania, jak i nawoływania odbywają się w nocy.