Teatr na Pohulanceteatr w Wilnie, od 1913 siedziba Teatru Polskiego; w latach 1925–1929 siedziba teatru „Reduta”.

Teatr na Pohulance
Ilustracja
Teatr na Pohulance (2007)
Państwo

 Litwa

Miejscowość

Wilno

Adres

ul. Jana Basanowicza 13
03108 Wilno

Typ budynku

teatr

Architekt

Aleksander Parczewski
Wacław Michniewicz

Położenie na mapie Wilna
Mapa konturowa Wilna, w centrum znajduje się punkt z opisem „Teatr na Pohulance”
Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Teatr na Pohulance”
Ziemia54°40′51,44″N 25°16′24,20″E/54,680956 25,273389

Historia

edytuj

Nazwa pochodzi od nazwy ulicy Wielka Pohulanka (obecnie J. Basanavičiusa), przy której się znajduje. Wzniesiony w latach 1912–1914 z inicjatywy Hipolita Korwin-Milewskiego według projektu architektów Aleksandra Parczewskiego i Wacława Michniewicza ze składek społeczeństwa polskiego ówczesnego Wilna. Budynek przekazany został władzom miasta pod warunkiem, iż będą tu występować wyłącznie teatry polskie. Gmach wykazuje pewne cechy architektury barokowej i romańskiej.

 
Teatr na Pohulance (2007)

Teatr w czasach zaboru carskiego był jedną z najbardziej znaczących placówek o przeznaczeniu kulturalnym i artystycznym[potrzebny przypis]. W 1922 r. był miejscem obrad Sejmu Litwy Środkowej[1]. W latach 1925–1929 budynek teatru na Pohulance był siedzibą teatru-laboratorium „Reduta” kierowanego przez Juliusza Osterwę. W kolejnych latach na jego scenie debiutowała lub występowała cała czołówka polskich artystów, szczególny ich napływ miał miejsce w czasie okupacji.

Na tej scenie występowali znani polscy aktorzy: Irena Eichlerówna, Nina Andrycz, Henryk Borowski, Hanka Ordonówna, Aleksander Zelwerowicz, Zygmunt Bończa-Tomaszewski, Zdzisław Mrożewski, Danuta Szaflarska, Jerzy Duszyński, Igor Przegrodzki, Hanka Bielicka.

Po II wojnie światowej, wbrew intencji ofiarodawców, którzy zastrzegli, że Teatrze mają występować tylko zespoły polskie, budynek został przekazany Litewskiemu Teatrowi Opery i Baletu, następnie mieścił się tu Teatr Młodzieży (litew. Jaunimo Teatras), od 1986 jest to siedziba Litewskiego Rosyjskiego Teatru Dramatycznego.

We wrześniu 2022 w reakcji na agresję Rosji na Ukrainę przemianowano teatr na Wileński Teatr Stary[2].

Przypisy

edytuj
  1. Ferdynand Ruszczyc, Dziennik: W Wilnie, 1919-1932, Secesja, 1994, s. 164, ISBN 978-83-903106-3-3 [dostęp 2022-08-07] (pol.).
  2. Wilno. Awantura o sowieckie pomniki.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj