Wanda Gosławska
Wanda Anna Gosławska[1] z d. Mankin (ur. 26 maja 1922 w Warszawie, zm. 17 listopada 2020 w Otwocku[2]) – polska artystka plastyk, ceramiczka i rzeźbiarka. Autorka licznych prac z zakresu plastyki dekoracyjnej, związana m.in. z Cepelią i warszawskim okręgiem ZPAP, żona Józefa Gosławskiego, rzeźbiarza i medaliera.
Data i miejsce urodzenia |
26 maja 1922 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
17 listopada 2020 |
Narodowość |
polska |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki |
Życie i twórczość
edytujCórka Stefana i Marii[1]. Urodziła się w Warszawie, a dzieciństwo spędziła w Kaliszu. Podczas II wojny światowej w latach 1942-1943 przebywała na robotach przymusowych zakładach Fallschrim Werke w III Rzeszy[3]. W latach 1946–1950 była studentką PWSSP w Poznaniu. We wrześniu 1948 wyszła za mąż za Józefa Gosławskiego[4], z którym miała dwie córki – Bożenę Stefanię i Marię Annę.
Pracowała m.in. jako: scenograf w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu, kierownik artystyczny Spółdzielni „Kwiatogal”, członkini Komisji Rzeczoznawców Spółdzielni „Cepelia” oraz starszy inspektor nadzoru artystycznego w Cepelii (1966–1969).
W 1952 wraz z Józefem i Stanisławem Gosławskimi uczestniczyła w realizacji rzeźby Muzyka na warszawskiej MDM[5]. W 1961 brała udział w pracach nad projektem i realizacją wnętrza sklepu Jablonex przy ul. Żurawiej w Warszawie. W 1963 wykonała mozaikę ścienną dla sklepu Jubiler przy Rondzie Waszyngtona na Saskiej Kępie[6]. Zrealizowała również cykl obrazów ceramicznych dla hotelu Merkury w Poznaniu (1966). Projektantka znaku graficznego, którym posługuje się Towarzystwo Przyjaciół Wąwolnicy[7]. Na warszawskim Służewcu przy ul. Postępu 12 w gmachu dawnego Kombinatu Dźwigów Osobowych znajduje się wykonana przez nią mozaika[8]. W 2016 przedstawicielka właściciela budynku zapowiedziała przeniesienie mozaiki do holu jednego z nowych gmachów planowanych na terenie dawnej fabryki wind[9]. Ostatecznie mozaika została umieszczona i wyeksponowana w specjalnym pawilonie w sąsiedztwie nowych budynków[10]. Do połowy 2016 roku dwie mozaiki autorstwa artystki zdobiły także elewację budynku, jednak zostały zniszczone podczas jego rozbiórki[11].
Wanda Gosławska jest projektantką medali, m.in. W stulecie urodzin Marii Skłodowskiej Curie (1967), XX lecie Muzeum Regionalnego w Puławach (1969) oraz Henryk Wieniawski (1970)[12].
W katalogach monet okresu PRL jej nazwisko jako projektantki występuje przy próbie kolekcjonerskiej 10-złotówki VII wieków Warszawy z syreną, wybitej w nakładzie 30 120 sztuk w miedzioniklu z datą 1965. Istnieje również wersja niklowa tej monety[13].
Zmarła 17 listopada 2020 w Otwocku. Pochowana na Starych Powązkach w Warszawie (kwatera 99)[14].
Udział w wybranych wystawach zbiorowych
edytuj- 1952 – Wystawa Okręgu Poznańskiego ZPAP, Poznań
- 1961 – Rzeźba w XV-lecie PRL, Warszawa
- 1962, 1963 – III, IV Międzynarodowa Wystawa Ceramiki Artystycznej, Praga
- 1963 – Warszawa w sztuce, Warszawa
- 1963 – Sztuka użytkowa w XV-lecie PRL, Warszawa
- 1964 – Ogólnopolska Wystawa Tkaniny, Ceramiki i Szkła Artystycznego, Warszawa
- 1966 – Sztuka medalierska w PRL 1945–65, Wrocław
- 1969 – XXV-lecie PRL – Ceramika i Szkło, Wrocław
- 2016 – Artyści Saskiej Kępy, Warszawa[15]
- 2018 – O ginących pracowniach, Warszawa[16]
Nagrody i wyróżnienia
edytujUwagi
edytuj- ↑ a b Wraz z J. Gosławskim.
- ↑ Wykonany według projektu J. Gosławskiego.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Rejestr Spadkowy PL: wyszukiwanie wpisu [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 2023-01-28] .
- ↑ Zmarła Wanda Gosławska. heliotropvintage.pl, 2020-11-19. [dostęp 2020-11-19].
- ↑ Informacje o prześladowaniach. straty.pl. [dostęp 2023-11-07].
- ↑ Anna Rudzka: Kalendarium życia Józefa Gosławskiego. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 63. ISBN 978-83-62248-00-1.
- ↑ Anna Rudzka. Warto czasem spojrzeć w górę. „Zabytki”. 7, s. 6–9, lipiec 2008. Warszawa: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita SA. ISSN 1640-0194.
- ↑ Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa – historia dzielnicy, jej mieszkańcy, środowisko artystyczne, sklepy i kawiarnie.... W: Hanna Faryna Paszkiewicz: Saska Kępa. Murator, 2001, s. 17. ISBN 83-915407-0-7.
- ↑ Regionalne Towarzystwo Przyjaciół Wąwolnicy. Nasza działalność. wawolnica.pl. [dostęp 2009-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 lutego 2015)].
- ↑ Paweł Giergoń: Mozaika warszawska. Przewodnik po plastyce w architekturze stolicy 1945-1989. Muzeum Powstania Warszawskiego, 2014, s. 354. ISBN 978-83-60142-96-7.
- ↑ Alarm dla cennej mozaiki z lat 60. Czy deweloper ją zachowa?. wyborcza.pl, 2016-06-13. [dostęp 2016-06-13].
- ↑ Tomasz Urzykowski: "Chirurgiczna" operacja na budowie: Wycięli mozaikę z wyburzanego budynku. warszawa.wyborcza.pl, 2020-08-03. [dostęp 2020-08-13].
- ↑ Mozaika nie będzie zabytkiem. Wierzą inwestorowi „na słowo”. tvn24.pl, 2016-07-18. [dostęp 2016-07-20].
- ↑ Orest Paszykowicz: Medale Mennicy Państwowej 1946-2010. Orest Paszykowicz, 2011, s. 67, 70, 73. ISBN 978-83-913361-1-3.
- ↑ Janusz Parchimowicz , Polskie monety próbne 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2018, s. 27, ISBN 978-83-87355-88-3 .
- ↑ Zmarła artystka plastyk Wanda Gosławska. saskakepa.waw.pl, 2020-11-22. [dostęp 2020-12-14].
- ↑ Artyści Saskiej Kępy. Prom Kultury Saska Kępa, 2016, s. 67. ISBN 978-83-946476-0-5.
- ↑ O ginących pracowniach. artinfo.pl. [dostęp 2018-01-26].
- ↑ Odznaka Honorowa Miasta Kalisza. kalisz.pl, 2021-09-23. [dostęp 2021-09-23].
Bibliografia
edytuj- Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP 1945–1970. Słownik biograficzny. Warszawa: Okręg Warszawski ZPAP, 1972.
Linki zewnętrzne
edytuj- Patrycja Głusiec: A visit to the atelier of Wanda and Józef Gosławski. contemporarylynx.co.uk, 2021-07-27. [dostęp 2021-07-27].
- 100 zł na 1000-lecie. kronikarp.pl, 1966. [dostęp 2014-05-25].