CIELab

przestrzeń barw

Przestrzeń CIELab, CIE 1976 L*a*b*[1]przestrzeń barw, która została znormalizowana w 1976 przez Międzynarodową Komisję Oświetleniową (CIE „Comission Internationale de l'Eclairage”'). Stanowi ona modyfikację przestrzeni barw L,a,b, stworzonej przez Huntera w 1948 roku[potrzebny przypis]. CIELab stanowi matematyczną transformację przestrzeni CIEXYZ. Transformację tę wprowadzono jako wynik badań nad spostrzeganiem przez oko ludzkie różnicy między barwami. Zakładano, że barwy znajdujące się w przestrzeni CIELab w jednakowej odległości ΔE od siebie będą postrzegane jako jednakowo różniące się od siebie. Zatem CIELab miała być w założeniu równomierną przestrzenią barw, natomiast jest ona jedynie w przybliżeniu równomierną percepcyjnie przestrzenią barw. Dowodem nierównomierności jest fakt, że różnica barw (CIEDE76) wyliczona jako długość wektora w przestrzeni euklidesowej L*, a*, b* jest nierównomierna, tzn. jednakowa liczbowa wartość różnicy barw powoduje różne wrażenie niejednakowych różnic barw u obserwatora, w zależności od odcienia i nasycenia. Problem rozwiązano w taki sposób, że zachowano CIELab jako stosowaną przestrzeń, natomiast wprowadzono nowe reguły obliczania różnicy barw. Obecnie zalecaną regułą obliczania różnicy barw jest CIEDE2000 ()[2].

L = 25%
L = 75%

Barwę opisują matematycznie trzy składowe: L* – jasność (zależna od luminancji), a* – odchylenie od równowagi pomiędzy zielenią, a czerwienią (zbliżoną do magenty dla zerowej wartości b*), b* – odchylenie od równowagi pomiędzy niebieskim, a żółtym.

Wartości z przestrzeni CIEXYZ można przekształcić do przestrzeni barwnej CIELab według wzorów[1]:

gdzie:

jeżeli oraz

jeżeli

to współrzędne barwy w przestrzeni CIEXYZ, zgodnie z ISO/CIE 11664-1,

to współrzędne w przestrzeni CIEXYZ zakładanej bieli, w zależności od przyjętego iluminanta.

CIELab jest obecnie najpopularniejszym sposobem opisu barwy[potrzebny przypis] i stanowi podstawę współczesnych systemów zarządzania barwą. Różnica pomiędzy dwiema barwami w przestrzeni CIELab ma postać (CIEDE76) długości wektora w trójwymiarowej przestrzeni euklidesowej:

Można przyjąć, że standardowy obserwator w przybliżeniu zauważa różnicę barw następująco:

  • 0 < ΔE < 1 – nie zauważa różnicy,
  • 1 < ΔE < 2 – zauważa różnicę jedynie doświadczony obserwator,
  • 2 < ΔE < 3,5 – zauważa różnicę również niedoświadczony obserwator,
  • 3,5 < ΔE < 5 – zauważa wyraźną różnicę barw,
  • 5 < ΔE – obserwator odnosi wrażenie dwóch różnych barw.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b PN-EN ISO/CIE 11664-4 Kolorymetria. Część 4: Przestrzeń barw CIE 1976 L*a*b*, Polski Komitet Normalizacyjny, 2019 (ang.).
  2. PN-EN ISO/CIE 11664-6 Kolorymetria. Część 6: CIEDE2000 reguła obliczania różnicy barwy, Polski Komitet Normalizacyjny, marzec 2023 (ang.).