Costa-Gavras, właśc. Konstantinos Gavras (ur. 13 lutego 1933 w Loutra Iraias) – francuski reżyser, scenarzysta i producent filmowy pochodzenia greckiego. Znany głównie z filmów politycznych.

Costa-Gavras
Κώστας Γαβράς
Ilustracja
Costa-Gavras (2015)
Prawdziwe imię i nazwisko

Konstantinos Gavras

Data i miejsce urodzenia

12 lutego 1933
Loutra Iraias

Zawód

reżyser, scenarzysta, producent filmowy

Współmałżonek

Michèle Ray

Lata aktywności

od 1958

Odznaczenia
Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Wielki Oficer Orderu Zasługi Naukowej i Kulturalnej Gabrieli Mistral (Chile) Order Sztuki i Literatury (Hiszpania)
Gwiazda Costy-Gavrasa na Alei Gwiazd w Krakowie

Jego najbardziej cenionym filmem jest thriller polityczny Z (1969), nagrodzony m.in. Oscarami dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego i za najlepszy montaż; nagrodą na 22. MFF w Cannes dla reżysera i za rolę męską oraz Złotym Globem dla najlepszego filmu zagranicznego.

W latach 1982–1987 był dyrektorem Cinémathèque française, największego na świecie archiwum filmowego.

Życiorys

edytuj

Urodził się w małej wiosce w Arkadii. Po wojnie jego rodzina przeniosła się do Aten. Jego ojciec należał do lewicowej partyzantki EAM-ELASi był więziony za poglądy. Z tego powodu Costa-Gavras, by skończyć studia, wyemigrował najpierw do Stanów Zjednoczonych, a po skończeniu college’u – do Francji, gdzie studiował najpierw prawo, a potem reżyserię.

Po skończeniu studiów był m.in. asystentem René Claira. Swój pierwszy film Przedział morderców nakręcił w 1965. Polonicum w jego twórczości jest film Mała apokalipsa, zrealizowany w 1993.

Zasiadał w jury konkursu głównego na 29. MFF w Cannes (1976). Przewodniczył obradom jury na 58. MFF w Berlinie (2008).

Filmografia

edytuj

Nagrody i nominacje

edytuj
Rok Festiwal, nagroda Kategoria Za Wynik
1983 Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy scenariusz adaptowany Zaginiony Wygrana[1]
1970 Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza reżyseria Z Nominacja[1]
1970 Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy scenariusz adaptowany Z Nominacja[1]
1983 Złoty Glob Najlepszy scenariusz Zaginiony Nominacja[2]
1983 Złoty Glob Najlepszy reżyser Zaginiony Nominacja[2]
1976 Złoty Glob Najlepszy film nieangielskojęzyczny Sekcja specjalna Nominacja[2]
1974 Złoty Glob Najlepszy film nieangielskojęzyczny Stan oblężenia Nominacja[2]
1971 Złoty Glob Najlepszy film nieangielskojęzyczny Zeznanie Nominacja[2]
1970 Złoty Glob Najlepszy film nieangielskojęzyczny Z Wygrana[2]
1983 Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej Najlepszy scenariusz Zaginiony Wygrana[3]
1983 Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej Najlepsza reżyseria Zaginiony Nominacja[3]
1970 Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej Najlepszy scenariusz Z Nominacja[3]
1982 Festiwal Filmowy w Cannes Złota Palma Zaginiony Wygrana[4]
1975 Festiwal Filmowy w Cannes Najlepszy reżyser Sekcja specjalna Wygrana[4]
1975 Festiwal Filmowy w Cannes Złota Palma Sekcja specjalna Nominacja
1969 Festiwal Filmowy w Cannes Nagroda Jury Z Wygrana[4]
1969 Festiwal Filmowy w Cannes Złota Palma Z Nominacja
1983 Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji Złoty Lew Hanna K. Nominacja
2002 Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie Złoty Niedźwiedź Amen. Nominacja
1993 Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie Złoty Niedźwiedź Mała apokalipsa Nominacja
1990 Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie Złoty Niedźwiedź Pozytywka Wygrana
2018 Europejska Nagroda Filmowa Osiągnięcia życia Wygrana
2006 César Najlepszy scenariusz adaptowany Ostre cięcia Nominacja
2003 César Najlepszy scenariusz Amen. Wygrana
2003 César Najlepszy film Amen. Nominacja
2003 César Najlepszy montaż Amen. Nominacja
1980 César Najlepszy film Blask kobiecości Nominacja
1980 César Najlepszy reżyser Blask kobiecości Nominacja
1969 Nagroda Amerykańskiej Gildii Reżyserów Filmowych Najlepsze osiągnięcie reżyserskie w filmie fabularnym Z Nominacja[5]
1983 Nagroda Amerykańskiej Gildii Scenarzystów Nagroda Amerykańskiej Gildii Scenarzystów Zaginiony Wygrana
1983 David di Donatello Najlepszy film zagraniczny Zaginiony Nominacja
1983 David di Donatello Najlepszy reżyser – film zagraniczny Zaginiony Nominacja
1983 David di Donatello Najlepszy scenariusz – film zagraniczny Zaginiony Nominacja
2012 Międzynarodowy Festiwal Filmowy w San Sebastián Nagroda Specjalna Żądza bankiera Wygrana
2012 Międzynarodowy Festiwal Filmowy w San Sebastián Złota Muszla Żądza bankiera Nominacja
1969 Nagroda Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych Najlepszy reżyser Z Wygrana

Przypisy

edytuj
  1. a b c Search Results - Academy Awards Search | Academy of Motion Picture Arts & Sciences [online], awardsdatabase.oscars.org [dostęp 2019-01-06].
  2. a b c d e f Constantin Costa-Gavras [online], goldenglobes.com [dostęp 2019-01-06] (ang.).
  3. a b c BAFTA Awards Search | BAFTA Awards [online], awards.bafta.org [dostęp 2019-01-06].
  4. a b c COSTA-GAVRAS [online], Festival de Cannes 2019 [dostęp 2019-01-06] (ang.).
  5. DGA Awards History [online], dga.org [dostęp 2019-01-06].

Linki zewnętrzne

edytuj