Góra Oliwna

góra w Jerozolimie

Góra Oliwna (arab. Dżabal at-Tur, hebr. ‏הַר הַזֵּיתִים‎ Har ha-Zeitim) – wzniesienie położone we Wschodniej Jerozolimie (818 m n.p.m.)[1].

Góra Oliwna
הַר הַזֵּיתִים
Ilustracja
Góra Oliwna
Państwo

 Palestyna
 Izrael

Położenie

Wschodnia Jerozolima

Pasmo ?
Wysokość

815 m n.p.m.

Położenie na mapie Jerozolimy
Mapa konturowa Jerozolimy, po prawej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Góra Oliwna”
Położenie na mapie Izraela
Mapa konturowa Izraela, w centrum znajduje się czarny trójkącik z opisem „Góra Oliwna”
Ziemia31°47′00″N 35°15′03″E/31,783333 35,250833

Geografia

edytuj

Góra Oliwna leży na wschodnim krańcu Jerozolimy i oddziela miasto od Pustyni Judzkiej. Ze zbocza góry (jest wyższa od Wzgórza Świątynnego) rozpościera się rozległy widok na Święte Miasto Jerozolimę z charakterystyczną złotą Kopułą na Skale. Od Starego Miasta i Ofelu oddziela je Dolina Cedronu. Jest równoległe do Wzgórza Świątynnego. Na jego stokach od strony wschodniej znajdują się arabskie osiedla Al Azarija (Betania) oraz Betfage. Na zboczu zachodnim w kierunku Wzgórza Świątynnego położony jest rozległy cmentarz żydowski, a u podnóża góry, od strony zachodniej, rozciąga się Ogród Oliwny. Drzewa oliwne porastają to wzgórze od tysięcy lat, czemu sprzyja dogodny klimat i żyzność gleby.

Historia

edytuj

W czasach przedchrześcijańskich, za panowania króla Dawida, to tutaj oddawano cześć Bogu Jahwe. W tradycji żydowskiej nazywa się ją także Górą Namaszczeń. Olej z tutejszych oliwek służył do namaszczania królów i kapłanów. Tu modlili się pobożni Żydzi gdy nie mieli dostępu do Ściany Płaczu. Góra uważana jest przez Żydów za miejsce gdzie rozpocznie się Dzień Gniewu Pańskiego według proroctwa opisanego w Księdze Zachariasza. Jest to jedno z najważniejszych świętych miejsc dla Żydów. Każdy Żyd, z każdego zakątka świata pragnie być pochowany na cmentarzu Har ha-Zetim[potrzebny przypis]. Cmentarz istnieje od ponad 3000 lat, liczy ponad 150 000 mogił i wciąż odbywają się na nim pochówki.

Góra ma także niezwykle ważne znaczenie dla chrześcijan i uznawana jest przez nich za miejsce święte. To na Górze Oliwnej miało miejsce wniebowstąpienie Jezusa Chrystusa 40 dni po zmartwychwstaniu. Helena, matka cesarza Konstantyna, wzniosła na szczycie bazylikę nazywaną Eleona. Obok niej pochowany został św. Cyryl Jerozolimski. W roku 378 zamożna kobieta imieniem Pomenia wystawiła kościół upamiętniający Wniebowstąpienie Chrystusa. Hiszpańska pątniczka Egeria, która odwiedziła Ziemię Świętą w 380 roku, nazwała go w swoim pamiętniku z podróży Imbomon. W V w.; według różnych świadectw, wzgórze było zabudowane klasztorami i świątyniami. M.in. Melania Starsza założyła tuż obok Kościoła Wniebowstąpienia klasztor Apostolion wraz z przyległą kaplicą Martyrium.

U podnóża Góry znajduje się ogród Getsemani, w którym Jezus często spotykał się z uczniami na modlitwie i rozmowach. To tam udał się także po Ostatniej Wieczerzy na modlitwę przed męką Pańską.

Wykopaliska na Górze Oliwnej przeprowadzili w 1910 roku ojcowie biali (ruiny bazyliki bizantyjskiej – Eleona) oraz w 1959 franciszkanie na terenie swojej posesji przy sanktuarium Wniebowstąpienia. Wykazano, że góra nie była zamieszkana w czasach Chrystusa.

Na szczycie Góry Oliwnej i na jej stokach znajdują się dzisiaj następujące sanktuaria chrześcijańskie: kaplica Wniebowstąpienia (w rękach muzułmanów), grota św. Pelagii, prawosławna cerkiew grecka Viri Galilei, francuski karmel Ojcze nasz, klasztor benedyktynek, kościół Dominus flevit, prawosławna rosyjska cerkiew św. Marii Magdaleny oraz monaster Wniebowstąpienia Pańskiego, skała św. Tomasza, Ogród Oliwny i bazylika w Getsemani, polski klasztor elżbietanek – Home of Peace, sanktuarium w Betfage oraz sanktuarium w Betanii.

Góra Oliwna w Biblii

edytuj

W czasach starotestamentalnego Dawida Góra Oliwna była miejscem oddawania czci Jahwe.

Przez Górę Oliwną uciekał Dawid przed Absalomem[2]. Od jej strony wjechał do Jerozolimy Jezus[3]. Miejsce pojmania Jezusa[4][5][6][7][8].

Jest wymieniana w Księgach Samuela, Królewskich, Ezechiela i Zachariasza. Wedle proroctwa w Księdze Zachariasza 14,4, ma stanąć na niej Jahwe (w egzegezie chrześcijańskiej utożsamiany z Chrystusem[9][10][11]) w dniu Jahwe. Według Ewangelii Św. Łukasza, Jezus ostatnie noce swojego życia spędzał właśnie na górze Oliwnej (Łk 21,37). Dzieje Apostolskie umiejscawiają na jej szczycie Wniebowstąpienie Pańskie (por. Dz 1, 3-12).

Galeria

edytuj
Panorama Jerozolimy z Góry Oliwnej

Przypisy

edytuj
  1. Ks. E. Dąbrowski, Nowy Testament na tle epoki. Tom I: Geografia – Historia, Pallottinum, Poznań 1958, s. 26.
  2. 2 Sm 15,30
  3. Łk 19:37
  4. Łk 22,39
  5. Mt 26,30
  6. Mt 26,36
  7. Mk 14,26
  8. J 18,1
  9. Henryk Turkanik, Powtórne przyjście Pana Jezusa Chrystusa, Warszawa: „Łaska i Pokój”, 1985, s. 123-127, ISBN 83-85006-09-5, OCLC 803076549.
  10. Góra Oliwna. [dostęp 2009-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-26)].
  11. Śladami Biblii. [dostęp 2009-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-26)].