IndyCar Series (dawniej Indy Racing LeagueIRL) – seria wyścigowa samochodów o otwartym nadwoziu w Stanach Zjednoczonych.

IRL powołano do życia w 1996 roku z inicjatywy właściciela toru Indianapolis Motor Speedway, Tony’ego George’a jako opozycję serii PPG CART Series. W założeniu mistrzostwa IRL miały być organizowane wyłącznie na torach owalnych w Stanach Zjednoczonych, jednak wraz z upływem lat sytuacja uległa zmianie i do kalendarza trafił wyścig w Japonii (od 2003) oraz tory uliczne i drogowe (od 2005). Sztandarowym wyścigiem serii niezmiennie pozostaje Indianapolis 500 – obok Super Bowl, największe wydarzenie sportowe w Stanach Zjednoczonych.

Początki IRL były dość trudne. Swoje miejsce znaleźli tutaj kierowcy nie odgrywający większej roli w mistrzostwach CART lub też tacy, którzy najlepsze lata swojej kariery mieli już za sobą.Seria nosiła początkowo nazwę USAC Indy Racing League. W 1998 pozyskano sponsora tytularnego firmę Pepe Boys. Przełom nastąpił w 2002 roku, gdy koncerny Honda oraz Toyota zdecydowały się opuścić CART i włączyć się do mistrzostw IRL. Przy okazji nie obyło się bez wzajemnych oskarżeń i wojny na słowa między Tonym George a szefami CART. Wraz z koncernami Hondy i Toyoty do IRL przeszły także najlepsze zespoły (Penske Racing, Ganassi Racing oraz Team Green). Od tego momentu notuje się wzrost prestiżu IRL, lecz większość fanów sportów motorowych ciągle marzy o powrocie do dawnych czasów, gdy o tytule mistrzowskim w Stanach Zjednoczonych decydowała tylko jedna seria wyścigowa.

W 2003 roku seria Indy Racing League dzięki ugodzie prawnej z serią CART uzyskała prawa do używania nazwy IndyCar i od tego sezonu oficjalna nazwa serii to IndyCar Series.

W 2006 roku Toyota wycofała się z IRL, rozpoczynając program startów w serii NASCAR.

22 lutego 2008 Indy Racing League połączyła się z konkurencyjną serią Champ Car (następcą CART) faktycznie ją wchłaniając. Zakończyło to 12-letni rozłam w amerykańskich wyścigach typu open-wheel.

Do serii IndyCar dołączyło pięć zespołów dotychczas startujących w Champ Car a w kalendarzu pojawiły się trzy nowe wyścigi na torach: Long Beach (tylko dla kierowców Champ Car ze względu na kolizję terminów z wyścigiem w Motegi), Edmonton oraz Surfers Paradise (niepunktowany w 2008).

16 października 2011 na torze w Las Vegas, podczas ostatniego wyścigu w sezonie, miał miejsce karambol z udziałem 15 kierowców. W jego wyniku śmierć poniósł mistrz sezonu 2005 Dan Wheldon. Był to czwarty śmiertelny wypadek w tej serii, a pierwszy podczas wyścigu[1].

Hélio Castroneves podczas treningu przed wyścigiem Indianapolis 500 w 2007 roku

Mistrzowie

edytuj
Rok Kierowca Zespół Nadwozie/Silnik
Indy Racing League
1996   Scott Sharp i
  Buzz Calkins[a]
A.J. Foyt Enterprises
Bradley Motorsports
Lola/Ford-Cosworth
Reynard/Ford-Cosworth
1996-97   Tony Stewart Team Menard G-Force/Oldsmobile
1998   Kenny Bräck A.J. Foyt Enterprises Dallara/Oldsmobile
1999   Greg Ray Team Menard Dallara/Oldsmobile
2000   Buddy Lazier Hemelgarn Racing Dallara/Oldsmobile
2001   Sam Hornish Jr. Panther Racing Dallara/Oldsmobile
2002   Sam Hornish Jr. Panther Racing Dallara/Chevrolet
IndyCar Series
2003   Scott Dixon Chip Ganassi Racing G-Force/Toyota
2004   Tony Kanaan Andretti Green Racing Dallara/Honda
2005   Dan Wheldon Andretti Green Racing Dallara/Honda
2006   Sam Hornish Jr.[b] Penske Racing Dallara/Honda
2007   Dario Franchitti Andretti Green Racing Dallara/Honda
2008   Scott Dixon Chip Ganassi Racing Dallara/Honda
2009   Dario Franchitti Chip Ganassi Racing Dallara/Honda
2010   Dario Franchitti Chip Ganassi Racing Dallara/Honda
2011   Dario Franchitti Chip Ganassi Racing Dallara/Honda
2012   Ryan Hunter-Reay Andretti Autosport Dallara/Chevrolet
2013   Scott Dixon Chip Ganassi Racing Dallara/Honda
2014   Will Power Penske Racing Dallara/Chevrolet
2015   Scott Dixon[c] Chip Ganassi Racing Dallara/Chevrolet
2016   Simon Pagenaud Penske Racing Dallara/Chevrolet
2017   Josef Newgarden Penske Racing Dallara/Chevrolet
2018   Scott Dixon Chip Ganassi Racing Dallara/Honda
2019   Josef Newgarden Penske Racing Dallara/Chevrolet
2020   Scott Dixon Chip Ganassi Racing Dallara/Honda
2021   Alex Palou Chip Ganassi Racing Dallara/Honda
2022   Will Power Penske Racing Dallara/Chevrolet
2023   Alex Palou Chip Ganassi Racing Dallara/Honda

Dane techniczne

edytuj

Specyfikacja na lata 2007-2011

edytuj

Nadwozie

edytuj
  • Typ: Bolid jednomiejscowy z odkrytymi kołami, odkrytym kokpitem, efektem przyziemnym, przednim i tylnym skrzydłem.
  • konstrukcja: W skład monokoku wchodzi kokpit, zbiorniki paliwa i przednie zawieszenie. Silnik jest integralną częścią tylnej pokrywy, w skład której wchodzi także skrzynia biegów i tylne zawieszenie.
  • Materiał: Włókno węglowe, kevlar i inne kompozyty.
  • Waga: minimum 697,1 kg (tory owalne) i minimum 725,7 kg (tory drogowe). Waga bolidu bez paliwa i kierowcy, ze wszystkimi smarami oraz płynami.
  • Długość: minimum 4877 mm (192 cale).
  • Szerokość pomiędzy 1969 mm a 1994 mm (77,5 a 78,5 cala).
  • Wysokość: około 965 mm (38 cali).
  • Rozstaw osi: 3,086 mm – 3,099 mm (121,5 – 122 cale).
  • Rozmiar kół: Przód – 381 mm (15 cali) średnicy, 254 mm (10 cali) szerokości, tył – 381 mm (15 cali) średnicy, 356 mm (14 cali) szerokości.
  • Skrzynia biegów: XTRAC, sześciobiegowa, manualna, umieszczona na tylnej osi.
  • Opony: Firestone Firehawk, średnica z przodu 635 – 660 mm (25-26 cali), z tyłu 673 – 699 mm (26,5 – 27, 5 cala).
  • Pojemność baku paliwa: 83,5 litra (standardowo)
  • Konstruktor: Dallara Automobili.

Silnik

edytuj
  • Typ: wolnossący V8 o pojemności 3,5 litra, 32-zaworowy z dwoma wałkami rozrządu w głowicy (DOHC).
  • Masa: 127 kg (280 funtów), bez sprzęgła, elektronicznej jednostki sterującej itp.
  • Obroty: 10 500 obr./min (ograniczone przepisami).
  • Moc: 650 KM (485 kW)
  • Paliwo: 100% bioetanol
  • System wtrysku: elektroniczny

Specyfikacja od roku 2012

edytuj

Nadwozie

edytuj
  • Typ: Bolid jednomiejscowy z odkrytymi kołami, odkrytym kokpitem, efektem przyziemnym, przednim i tylnym skrzydłem.
  • Długość: 5012 mm (197 cali)
  • Szerokość: 2011 mm (79 cali)
  • Wysokość: 1127 mm (44 cale)
  • Rozstaw kół: 1940 mm (76 cali)
  • Rozstaw osi: 2997 mm (118 cali) i 3073 mm (121 cali)
  • Waga: 710 kg (1565 funtów)
  • Rozkład masy: Przód – 43%, tył 57%.
  • Pojemność baku paliwa: 70 litrów (standardowo)
  • Konstruktor: Dallara Automobili.

Silnik

edytuj
  • Typ: turbodoładowany V6 o pojemności 2,2 litra, cztery zawory na cylinder, jedna lub dwie turbiny.

Regulamin

edytuj
Kwalifikacje

W IndyCar obowiązują dwa różne systemy przeprowadzania kwalifikacji, jeden dla torów drogowych, drugi dla owalnych. Na torach drogowych odbywają się trzy sesje kwalifikacyjne. W pierwszej kierowcy podzieleni są na dwie grupy. Do drugiej sesji przechodzi 6 najszybszych z każdej grupy. Następnie z tej 12 sześciu najlepszych przechodzi do trzeciej sesji, podczas której walczą o pole position. Na owalach rozgrywana jest jedna sesja kwalifikacyjna, w której udział biorą wszyscy zawodnicy. Każdy zawodnik przejeżdża indywidualnie przeważnie dwa lub cztery okrążenia pomiarowe, zależnie od toru. Specyficzny system kwalifikacji występuje w wyścigu Indianapolis 500, gdzie odbywa się kilka sesji kwalifikacyjnych.

Wyścig

W wyścigu kierowcy startują w dwóch rzędach, start do wyścigu jest lotny. Zakończenie wyścigu ma miejsce zwykle po przejechaniu całego dystansu wyścigu lub upływie 2 godzin od momentu startu.

Punktacja

Zwycięzca wyścigu otrzymuje 50 punktów. Drugi na mecie dostaje ich 40, a trzeci 32. Kierowcy, którzy zajęli miejsca od czwartego do siedemnastego otrzymują punkty według systemu 28-26-24-23-22-21-20-19-18-17-16-15-14-13. Za miejsca od 18 do 26 jest 12 punktów, a za kolejne pozycje zawodnik otrzymuje 10 punktów. Od 2009 zawodnik, który przejechał najwięcej okrążeń na prowadzeniu, otrzymuje 2 punkty, a zwycięzca kwalifikacji 1 punkt. Od 2010 przyznawane są także dodatkowe punkty za kwalifikacje do wyścigu Indianapolis 500. Zdobywca pierwszego pola startowego otrzymuje 25 punktów, drugi 20, trzeci 15 i tak dalej. Każdy kierowca, który zajął miejsce dalsze od piątego otrzymuje 3 punkty.

Zobacz też

edytuj
  1. Scott Sharp i Buzz Calkins zdobyli taką samą liczbę punktów w klasyfikacji i obaj zostali mistrzami. Calkins miał jedno zwycięstwo (Sharp nie miał żadnego) w krótkim 3-wyścigowym sezonie, ale Foyt zdobył więcej punktów jako zespół
  2. Sam Hornish Jr i Dan Wheldon zdobyli taką samą liczbę punktów w klasyfikacji. Hornish został mistrzem ponieważ zdobył więcej zwycięstw w sezonie
  3. Scott Dixon i Juan Pablo Montoya zdobyli taką samą liczbę punktów w klasyfikacji. Dixon został mistrzem ponieważ zdobył więcej zwycięstw w sezonie

Przypisy

edytuj
  1. Jechał po 5 milionów dolarów. Pierwsza śmierć w IndyCar.. 2011-10-17. [dostęp 2011-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-19)].

Linki zewnętrzne

edytuj